Περί της χρόας του κλιτού και της εκτέλεσής της

[dimitris]

Ἐπικρατεῖ πάντως ἡ ἀπόδοση ὥς πλάγιος τοῦ δευτέρου, πλήν τῆς Βατοπαιδίου.

Υπάρχουν ηχητικά δείγματα με το "Η Υπεράρχιος" του Πέτρου;

 

[dimskrekas]

Μεγάλο θέμα ὑπάρχει στό Ἅγιον Ὄρος σχετικά μέ τήν ἀκριβής καί παραδοσιακή ἐκτέλεση τῆς χρόας αὐτῆς στό τόσο συχνά λεγόμενο στίς ἀγρυπνίες μας Δοξαστικό τῶν Πολυελέων "Ἡ Ὑπεράρχιος Θεότης". Τό τί ἔχουμε ἀκοῦσει!!!!!!! Ἀπό τούς παλαιούς (Γερο Ἰωάσαφ, παπα Γαβριήλ Μακαβό, γερο Διονύσιο Φιρφιρῆ) τούς νεοτέρους (Δανιηλαίους, Θωμᾶδες, παπα Ἀντίπα) καί τούς...νεοτάτους (Βατοπαιδινούς....). Ἐπικρατεῖ πάντως ἡ ἀπόδοση ὥς πλάγιος τοῦ δευτέρου, πλήν τῆς Βατοπαιδίου. Παρακαλοῦμε τούς ἀγαπητούς μας ἀδελφούς τούς τά μουσικά κατέχοντες νά...βάλουν ἕνα (τεκμηριωμένο) χεράκι στήν ἀέναον ταύτην διαφωνίαν.

Ευλογείτε!

Το ''αγκάθι'' κατά την έκφραση των παλαιών με το κλιτό στην περισσή αυτή είναι παροιμιώδες. Φοβούμαι ότι αν και νεώτερη χρονικά η εκτέλεση του Θρ Στανίτσα για το ΙΒΜ το 1975 ( με πλ του β συνειδητά και όχι κλιτό) επηρέασε και την εκφορά πολλών. Ωστόσο, θα ήταν ευχής έργο να ακούγαμε το ίδιο μάθημα σε εκτελέσεις πριν από το 1975. Ειδικά από τους παλαιούς που μνημονεύετε έχει μεγάλη αξία ( διακο-Διονύση, διακο-Ιωάσαφ κ.ά.)

Δ.

 

[karastamatis ioannis]

Θα ήταν ενδιαφέρον να ακούγαμε ένα δάσκαλο της ψαλτικής τέχνης, πως εκτελεί το κλιτόν στην ''Υπεράρχιον'' του Δοξαστικού του πολυαιλέου Δούλοι Κύριον. Μου φαίνεται εξαιρετικά δύσκολη περίπτωση. Ας ανεβάσει κάποιος λοιπόν το ηχητικό να το ακούσομε όλοι.

Το δογματικο Δοξαστικο του πολυελεου του Πετρου το εχω ψαλλει παρα πολλες φορες και το ψαλλω με το κλιτον οπως ακριβως ειναι γραμμενο και και με διαστηματα 4-4. Δυστυχως καμμια απ αυτες τις εκτελεσεις δεν ηχογραφηθηκε.

 

[ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΛΑΜΠΡΟΥ]

Το δογματικο Δοξαστικο του πολυελεου του Πετρου το εχω ψαλλει παρα πολλες φορες και το ψαλλω με το κλιτον οπως ακριβως ειναι γραμμενο και και με διαστηματα 4-4. Δυστυχως καμμια απ αυτες τις εκτελεσεις δεν ηχογραφηθηκε.

Αγαπητέ κ. Καρασταμάτη, αν σας είναι εύκολο, ηχογραφήστε πρόχειρα και ανεβάστε μόνο την φράση "και Πνεύμα" από το εν λόγω δοξαστικόν. Αυτό μας φθάνει.

 

[priggos]

Κάτι ἔγινε μὲ τον ἐρχομὸ τοῦ 2011 κι ὅλοι εἶναι ἕτοιμοι νὰ ἀρπαχτοῦν ἐδῶ μέσα...

Κάτι η κρίση, κάτι η αμάθεια, κάτι ο εγωισμός, κάτι η έπαρση, κάτι οι κακοί νεόκωποι δάσκαλοι, κάτι οι δουλοπρεπείς μαθητές, κάτι οι χειροκροτητές... και ακόμα είναι Γενάρης!

ετψ
(=ἕτερος τελευταῖος ψαλτᾶκος)

Αν και στην Αθήνα λίγο καιρό, το πηγαίο χιούμορ σου εξακολουθεί να ρέει.

Να 'σαι καλά, ο φίλος σου ετψ#2.

 

[domesticus]

Ἀλλὰ ἄς μείνουμε στὸ θέμα φίλε μου, ἐσὺ 4-4-22 τὸ ψάλεις τὸ κλιτὸν, ἔ;;

ετψ
(=ἕτερος τελευταῖος ψαλτᾶκος)

Στην Θεσσαλονίκη ποτέ δεν ήσουν τελευταίος ψαλτάκος, αλλά Πρωτοψάλτης με όνομα το οποίο διατηρείς εδώ πάνω.

Εδώ πάνω ποτέ δεν θα χρειαζόταν να δοκιμαστείς για Πρωτοψάλτης, ούτε να μπείς στην κρίση άμουσων κληρικών και επιτρόπων, που δήθεν τηρούν την -προαποφασισμένη- «νομιμότητα», αλλά αν συγκρίνουμε ηχογραφήσεις και βιογραφικά και φωνές, μάλλον κουφοί θα βγούνε.

Τέλος πάντων, μεγάλη πόλη η Αθήνα, μεγάλα ποσά, μεγάλα κυκλώματα, μεγάλα βύσματα, μεγάλα γωνιακά μαγαζιά, μεγάλα κεφάλια.

 

[haris1963]

Υπάρχουν ηχητικά δείγματα με το "Η Υπεράρχιος" του Πέτρου;

Ἀπὸ τήν (ὁλονύκτια) ἀγρυπνία τῆς Πρωτοχρονιᾶς τοῦ 2010 στὸν Προφήτη Ἡλία στὴν Θεσσαλονίκη. Σημειωτέον, πὼς ἔχουμε ξεκινήσει στὶς 23:30 τῆς παραμονῆς καὶ ἡ ὥρα εἶναι ἤδη 5:45 ὅταν ψάλω τὸ μάθημα αὐτό.
Ἐπισυνάπτω καὶ τὸ κείμενο ἀπὸ τὸ ὁποῖο διαβάζω (Ἀθωνικὴ Μουσικὴ Ἀνθοδέσμη, Πολυέλεοι Α' τοῦ Ἱεροθέου).

Χαραλάμπης

 

[Ι. Μ. ΕΣΦΙΓΜΕΝΟΥ ΑΓ.ΟΡΟΥΣ]

Ἀπὸ τήν (ὁλονύκτια) ἀγρυπνία τῆς Πρωτοχρονιᾶς τοῦ 2010 στὸν Προφήτη Ἡλία στὴν Θεσσαλονίκη.

Χαίρετε ἀγαπητέ μας ἀδελφέ! Αὐτήν τήν ἀπόδοση δέν τήν ξανάκουσα ποτέ στό Ὄρος. Νομίζω ὅτι εἶναι ἡ πλέον ἰκανοποιητική πού μπορεῖ νά δοθεῖ! Ἐδῶ στίς ἀγρυπνίες ἐπικρατεῖ ἡ πτώση σέ διαστήματα τοῦ πλ. τοῦ β΄. Ἀκόμη καί ἀπό τούς παλαιούς, ἀπ'ὅσον θυμᾶμαι... Εὐχαριστοῦμε πολύ! Θά τό...προσπαθήσω καί ἐγώ, μήπως καί ξεφύγω ἀπό τό χιλιοακουσμένο...

 

[domesticus]

Χάρη,

Καταπληκτικὴ ἠχογράφηση, μάχιμη ἐπὶ τοῦ ἀναλογίου καὶ σὲ ἀγρυπνία κανονικὴ ὄχι μούφα.

Ἔτσι εἶναι κύριοι συνάδελφοι, ἡ προικισμένη ψαλτική ποὺ ξεχωρίζει.

Ἄντε γιατὶ ἔχει γίνει συνήθεια νὰ γεμίζουμε ἐπαίνους «στημένες» ἠχογραφήσεις σὲ οἰκιακὰ studio μὲ ὅλα τὰ ὀπτικοακουστικὰ ἐφέ, ξεχνῶντας τὶ θὰ πεῖ ψαλτικὴ καὶ ὄχι ἁπλὰ μουσική.

Καλὰ τὸ ἐπίμαχο σημεῖο τοῦ κλιτοῦ εἶναι ἐξαιρετικό, ἀλλὰ γενικὰ ἡ ἑρμηνεία τοῦ ὀμαλοῦ, τοῦ συνδέσμου, τοῦ κλάσματος, τῆς ἁπλῆς, τῆς πεταστῆς, κετνημάτων-ὁλίγου δίνουν μιὰ ροὴ στὸ μέλος σὲ συνδυασμὸ μὲ τὸν ἄριστο χρόνο σου, ποὺ ἁπλὰ σὲ ταξιδεύει.

Ἁπλὸ μέλος, σύνθετη ἐκτέλεση, θαυμάσια ἑρμηνεία, παράδοση πατριαρχικὴ καὶ ἁγιορείτικη μαζὶ σἐ μιὰ πλούσια ἑρμηνεία, δημιούργημα δικό σου καὶ ὄχι πιθηκισμὸς τοῦ Στανίτσα, Καραμάνη καὶ ἄλλων τῆς μόδας τελευταία ἐδῶ μέσα.

Πολὺ σωστὰ λοιπὸν στὸ κείμενο ὁ π. Ἱερόθεος μετὰ τὸ «λέγε» ζητᾶ καλοφωνάρη γιὰ τὸ μέλος. Σοῦ πάει ἄψογα ὁ χαρακτηρισμός.

Ἰκανοποιήθηκα πλήρως.

ΥΓ. Δὲν μὲ ἐνδιαφέρει ἄν κάποιοι μὲ θεωρήσουν ὑπερβολικό, καρφί δὲν μοῦ καίγεται, ἡ ἀλήθεια εἶναι, ὁποιανοῦ τοῦ βαστάει νὰ διαφωνήσει ἄς ἀναφέρει ΕΝΑ ψεγάδι στὴν παραπάνω ἠχογράφηση καὶ μὲ τὴν χρονικὴ σήμανση, καὶ αὐτὴν τὴν φορὰ θὰ τοῦ τὸ σχολιάσω ΚΑΙ μουσικολογικά ΚΑΙ ψαλτικά.

 

[Ι. Μ. ΕΣΦΙΓΜΕΝΟΥ ΑΓ.ΟΡΟΥΣ]

Ευλογείτε!
θα ήταν ευχής έργο να ακούγαμε το ίδιο μάθημα σε εκτελέσεις πριν από το 1975. Ειδικά από τους παλαιούς που μνημονεύετε έχει μεγάλη αξία ( διακο-Διονύση, διακο-Ιωάσαφ κ.ά.)

Δ.

Ὁ Κύριος! Ἀγαπητέ μας κ. Δημήτριε, δυστυχῶς δέν ἔχουμε ἀρχεῖο ἡχογραφημένο.... Ὅταν ἤταν γεμάτος ὁ τόπος ψάλτες, ἐμεῖς δέν εἴχαμε μυαλό γιά ἡχογραφήσεις! Ὅταν τό σκεφτήκαμε, εἶχαν φύγει... Ὅσα εἴχαμε γραμμένα σέ κασσέτες κάηκαν στήν φωτιά τοῦ 1990.

 

[evangelos]

Ἀπὸ τήν (ὁλονύκτια) ἀγρυπνία τῆς Πρωτοχρονιᾶς τοῦ 2010 στὸν Προφήτη Ἡλία στὴν Θεσσαλονίκη. Σημειωτέον, πὼς ἔχουμε ξεκινήσει στὶς 23:30 τῆς παραμονῆς καὶ ἡ ὥρα εἶναι ἤδη 5:45 ὅταν ψάλω τὸ μάθημα αὐτό.
Ἐπισυνάπτω καὶ τὸ κείμενο ἀπὸ τὸ ὁποῖο διαβάζω (Ἀθωνικὴ Μουσικὴ Ἀνθοδέσμη, Πολυέλεοι Α' τοῦ Ἱεροθέου).

Χαραλάμπης

Μπράβο ρε Χάρη πολύ καλό συμφωνώ με τον δομέστιχο, έγραψες!

ΥΓ Άντε και σε καλή εκκλησία σύντομα. Εξαρτάται βέβαια από το αισθητήριο των προϊσταμένων των αθηναίικων ναών το οποίο ανέκαθεν δεν φημίζεται να είναι ιδιαίτερα ανεπτυγμένο και προτιμά κιτς επιλογές, εφετζίδες, τραγουδιάριδες και όπως πάει το πράμα αν δεν τους φωτίσει σε λίγο μαζί με τους επιτρόπους με τον δίσκο θα δούμε και λουλουδούδες...

 

[ΑΝΔΡΕΑΣ ΠΑΠΑΠΕΤΡΟΥ]

Ἀπὸ τήν (ὁλονύκτια) ἀγρυπνία τῆς Πρωτοχρονιᾶς τοῦ 2010 στὸν Προφήτη Ἡλία στὴν Θεσσαλονίκη. Σημειωτέον, πὼς ἔχουμε ξεκινήσει στὶς 23:30 τῆς παραμονῆς καὶ ἡ ὥρα εἶναι ἤδη 5:45 ὅταν ψάλω τὸ μάθημα αὐτό.
Ἐπισυνάπτω καὶ τὸ κείμενο ἀπὸ τὸ ὁποῖο διαβάζω (Ἀθωνικὴ Μουσικὴ Ἀνθοδέσμη, Πολυέλεοι Α' τοῦ Ἱεροθέου).

Χαραλάμπης

Πολύ καλή εκτέλεση. Είναι όντως δύσκολη θέση και θέλει δεξιοτεχνία πολύ να εκτελεστεί σωστά με Γα και βου υψωμένο , Συγχαρητήρια Χάρη.

 

[karastamatis ioannis]

Το δογματικο Δοξαστικο του πολυελεου του Πετρου το εχω ψαλλει παρα πολλες φορες και το ψαλλω με το κλιτον οπως ακριβως ειναι γραμμενο και και με διαστηματα 4-4. Δυστυχως καμμια απ αυτες τις εκτελεσεις δεν ηχογραφηθηκε.

Αγαπητέ κ. Καρασταμάτη, αν σας είναι εύκολο, ηχογραφήστε πρόχειρα και ανεβάστε μόνο την φράση "και Πνεύμα" από το εν λόγω δοξαστικόν. Αυτό μας φθάνει.

Θα το φροντισω. Αν και θεωρω οτι η εκτελεση του κ Συμεωνιδη ελυσε το ερωτημα.

 

[dimitris]

Έσβησα ετούτο γιατί με αντιπροσωπεύει καλύτερα το παρακάτω που λέω σε στίλ Στανίτσα.

 

[haris1963]

Συμφωνώ με τον Χάρη και ανεβάζω κι ένα δικό μου προπέρσινο.
Αλλά νομίζω ότι του Στανίτσα που κάνει ζυγό αντί για κλιτόν ακούγεται καλύτερα.

Ὅπως ἔγραψε καὶ ὁ Δημ. Σκρέκας καὶ ἄν διαβάσῃς καὶ τὸ θέμα στὸ ὁποῖο παραπέμπει

Φοβούμαι ότι αν και νεώτερη χρονικά η εκτέλεση του Θρ Στανίτσα για το ΙΒΜ το 1975 ( με πλ του β συνειδητά και όχι κλιτό) επηρέασε και την εκφορά πολλών.

...ὁ Ἄρχων ἐκτελεῖ σκληρὸ χρῶμα. Τὸν φασματογράφησα προχθὲς γιὰ τοῦ λόγου τὸ ἀληθές.

χς

 

[dimitris]

Αν ο τυπογράφος έκανε 3 λάθη σε μια σειρά (κλιτόν, μαρτυρία κλιτού, φθορά πλ β) θα ήταν 'αστέρι' . Δεν δικαιολογείται όμως αυτή η υπόνοια όταν μας έχει προσφέρει 500 σελίδες χωρίς λάθη.
Δεν έχουμε άλλο κλασικό κείμενο εν ροή του πλ β να κάνει κατάληξη στον βου.
Γιαυτό μιλώ για ζυγό, άσχετα αν τα διαστήματα συμπίπτουν με του πλ β.

 

[π. Αμφιλόχιος1]

Στην Θεσσαλονίκη ποτέ δεν ήσουν τελευταίος ψαλτάκος, αλλά Πρωτοψάλτης με όνομα το οποίο διατηρείς εδώ πάνω.

Εδώ πάνω ποτέ δεν θα χρειαζόταν να δοκιμαστείς για Πρωτοψάλτης, ούτε να μπείς στην κρίση άμουσων κληρικών και επιτρόπων, που δήθεν τηρούν την -προαποφασισμένη- «νομιμότητα», αλλά αν συγκρίνουμε ηχογραφήσεις και βιογραφικά και φωνές, μάλλον κουφοί θα βγούνε.

Τέλος πάντων, μεγάλη πόλη η Αθήνα, μεγάλα ποσά, μεγάλα κυκλώματα, μεγάλα βύσματα, μεγάλα γωνιακά μαγαζιά, μεγάλα κεφάλια.

To μήνυμα σας για τις κρίσεις των άμουσων κληρικών και επιτρόπων της Αθήνας, τους οποίους δεν γνωρίζετε, δεν νομίζω ότι προσφέρει κάποια ιδιαίτερη υπηρεσία στον διακεκριμένο Πρωτοψάλτη στον οποίο αναφέρεται!
Πάντως επιθυμώ να σας εκφράσω τα συγχαρητήρια μου για την αλληλεγγύη που έχετε οι ψάλτες μεταξύ σας !

 

[domesticus]

Επιστρέφοντας στὸ καθαρὰ ψαλτικό θέμα μας, βρήκα στο κανάλι του Γ. Μιχαλάκη το παρακάτω video, μάλλον σχετικό και με κάποια σχόλια για τη χρόα μας.

 

[evangelos]

To μήνυμα σας για τις κρίσεις των άμουσων κληρικών και επιτρόπων της Αθήνας, τους οποίους δεν γνωρίζετε, δεν νομίζω ότι προσφέρει κάποια ιδιαίτερη υπηρεσία στον διακεκριμένο Πρωτοψάλτη στον οποίο αναφέρεται!
Πάντως επιθυμώ να σας εκφράσω τα συγχαρητήρια μου για την αλληλεγγύη που έχετε οι ψάλτες μεταξύ σας !

Η διαπίστωση της ευτέλειας και του κιτς στην επαρχιακή μεγαλούπολη από πολιτικούς και θρησκευτικούς φορείς είναι κάτι που δεν παραξενεύει όσους την βιώνουν καθημερινά. Δεν νομίζω ο δομέστιχος να θέλει να προσφέρει κάποια υπηρεσία στον Χάρη γιατί δεν την έχει ανάγγη. Εάν δεν σχολιάζονται τέτοια φαινόμενα έκπτωσης της μουσικής αλλά και γενικής αισθητικής το αποτέλεσμα θα είναι πολύ φτηνό για μια πόλη που περηφανεύεται για την πάλαι ποτέ πολιτισμική και πολιτική της λάμψη. Αν κάποια υπηρεσία προσφέρεται λοιπόν από τον δομέστιχο είναι προς το κοινό της πόλης αυτής και των μουσικοφίλων κατοίκων της.

 

[π. Αμφιλόχιος1]

Η διαπίστωση της ευτέλειας και του κιτς στην επαρχιακή μεγαλούπολη από πολιτικούς και θρησκευτικούς φορείς είναι κάτι που δεν παραξενεύει όσους την βιώνουν καθημερινά. Δεν νομίζω ο δομέστιχος να θέλει να προσφέρει κάποια υπηρεσία στον Χάρη γιατί δεν την έχει ανάγγη. Εάν δεν σχολιάζονται τέτοια φαινόμενα έκπτωσης της μουσικής αλλά και γενικής αισθητικής το αποτέλεσμα θα είναι πολύ φτηνό για μια πόλη που περηφανεύεται για την πάλαι ποτέ πολιτισμική και πολιτική της λάμψη. Αν κάποια υπηρεσία προσφέρεται λοιπόν από τον δομέστιχο είναι προς το κοινό της πόλης αυτής και των μουσικοφίλων κατοίκων της.

Δεν έκανα παράθεση στο προηγούμενο μήνυμα σας.Και επειδή από την απάντηση σας προκύπτει οτι δεν έχετε αντιληφθεί το νόημα του μηνύματος μου, σας ερωτώ: αναφέρεσθε σε κάποιον συγκεκριμένο ψάλτη ; Γιατί ο δομέστικος υπονοεί συγκεκριμένους ψάλτες και συγκεκριμένο Ναό.