Εξ αρχής τοποθέτησα το θέμα της φωνητικής τέχνης στην διδασκαλία της ψαλτικής, διότι ενώ τα όσα προαναφέρθηκαν είναι ορθά, εντούτοις μοιάζουν με την πρακτική ιατρική ή και παραϊατρική αν θέλετε, όσον αφορά την επισημότητα που έχουν στην διδασκαλία της τέχνης μας. Δηλαδή, είναι τραγικό να μην έχουμε εντάξει στην εκμάθηση της τέχνης και αυτό τον σημαντικό παράγοντα.
Πως ασχολούμαστε με μία καθαρά φωνητική μουσική παραβλέποντας εντελώς την φωνητική τέχνη; Καλό και άκρως σημαντικό είναι να γνωρίζουμε το πόσο πρέπει να ανεβοκατεβάσουμε τη φωνή μας πάνω στα διαστήματα, αλλά δεν μετράει καθόλου ο τρόπος;
Φυσικά και δεν πρέπει να χρησιμοποιούμε τους κανόνες και τον τρόπο εκμάθησης της φωνητικής από τους Ευρωπαίους εφόσον είναι άλλος ο σκοπός του τραγουδιού τους, γιατί αν μην δημιουργήσουμε δικούς μας; Καθ' όλα ωφέλιμη η τριβή στα διαστήματα, τις κλίμακες και τους ήχους, αλλά γιατί στην εκπαίδευση του ψάλτη ούτε κατά διάνοια δεν συμπεριλαμβάνεται η φωνητική τέχνη;
Θεωρώ, ότι πρέπει πλέον η διδασκαλία της ψαλτικής να γίνει πιο ολοκληρωμένη και κυρίως πιο οργανωμένη. Που γίνεται εκμάθιση μουσικής ορθογραφίας για παράδειγμα, εκτός από μεταπτυχιακές σπουδές;
Είναι δυνατόν, να διαβάζουμε παρασημαντική, να ερμηνεύουμε και να αναλύουμε φθόγγους της παλαιάς γραφής πάνω στο κείμενο, χωρίς ούτε μία φωνητική καράρτιση, όχι μόνο για να μην κουραζόμαστε εμείς, αλλά και για πολλούς άλλους λόγους που αφορούν τους ακροατές μας, οι οποίοι πολλές φορές δεν καταλαβαίνουν καν τι λέξεις λέμε λόγω κακής άρθρωσης, διότι ή τις μασάμε όπως πιθανόν ακούσαμε από κάποιο δάσκαλο, ή βραχνιάζουμε προσπαθώντας να μιμηθούμε την υψηφωνία κάποιου μεγάλου Πρωτοψάλτη, χωρίς όμως την υποδομή που είχε αυτός, λόγω του ότι αυτός έμαθε να χρησιμοποιεί τη φωνή του (μόνος του ή με βοήθεια) αλλά δεν το μετέδωσε;
Προτείνω λοιπόν, όσοι είναι σε καίριες θέσεις και μπορούν να τροποποιήσουν τους νόμους για την ύλη των σχολών να το κάνουν πάραυτα, διότι όσο κι αν ξέρουμε όλες τις αργές δοξολογίες και όλη την παπαδική, όταν η ψαλμωδία μας γίνεται με πίεση και σωματικό γογγυσμό λόγω έλλειψης τεχνικής, εις μάτην κοπιάζουμε...