Τυπικόν και Απόδοσις του Πάσχα

[Π. Δαβίδ]

Κοίταξε, μαζί μέ τόν «ἄρτον» πᾶνε καί τά «θεάματα»...

Και αφού φωτιστήκαμε εμείς, κάνουμε και εξαγωγή φωτισμού: η Ἀρχιεπισκοπή Τόμιδος, μέ ἕδρα τήν Κωνστάντζα τῆς Ρουμανίας, τέλεσε το βράδυ της Τρίτης αναστάσιμη πλήρη ακολουθία. Βλ. εδώ τη σχετική απόφαση στη ρουμανική https://arhiepiscopiatomisului.ro/2434/sfintii-imparati-constantin-si-elena-si-inaltarea-domnului/ όπου στα "έχοντας υπόψη" αναφέρεται η τάξη της απόδοσης του Πάσχα όπως εφαρμόζεται στην Ορθόδοξη Εκκλησία της Ελλάδας.
Φώτισον ημάς τοις προστάγμασί σου, Κύριε!

 

[MTheodorakis]

Ἀπόδοση τοῦ «Χριστὸς ἀνέστη».

 

[π. Μάξιμος]

Ἀπόδοση τοῦ «Χριστὸς ἀνέστη».

Δέν ἰσχύουν σήμερα αὐτά.
Γιά προβληματισμό καλά εἶναι, ὅπως τά προηγούμενα μηνύματα, ἡ διπλή ἀκολουθία στό Πεντηκοστάριον (δέν ξέρω πῶς μποροῦν σήμερα πολλοί νά τά ξεχωρίσουν), σύγκριση δεύτερης διάταξης Πεντηκοσταρίου μέ ΤΚΠ καί ΤΜΕ.
Γιά ἐμπλουτισμό γνώσεων καλά εἶναι, ἀλλά ὡς ὁδηγίες δημιουργοῦν πρόβλημα.
Νά τηροῦμε τά ἰσχύοντα ἤ ἰσχύσαντα, ἄν θέλετε.

 

[dkalpakidis]

Δέν ἰσχύουν σήμερα αὐτά.
Γιά προβληματισμό καλά εἶναι, ὅπως τά προηγούμενα μηνύματα, ἡ διπλή ἀκολουθία στό Πεντηκοστάριον (δέν ξέρω πῶς μποροῦν σήμερα πολλοί νά τά ξεχωρίσουν), σύγκριση δεύτερης διάταξης Πεντηκοσταρίου μέ ΤΚΠ καί ΤΜΕ.
Γιά ἐμπλουτισμό γνώσεων καλά εἶναι, ἀλλά ὡς ὁδηγίες δημιουργοῦν πρόβλημα.
Νά τηροῦμε τά ἰσχύοντα ἤ ἰσχύσαντα, ἄν θέλετε.

Συμφωνώ.

Δεν πρέπει όμως να μη παραδεχθούμε πως "ενός κακού, μύρια έπονται".
Αρκετά εγράφησαν για τις υπερβολές που συμβαίνουν σήμερα που (για αυτές) δεν φταίει το ΤΜΕ

Προβληματισμός υπάρχει και στο Σ.Τ. σχετικά με τον ήχο την εβδομάδος.
Από μένα κατεγράφησαν στο 1ο μήνυμα (πριν 13 χρόνια) προβληματισμοί σε σχέση και με τις άλλες περιπτώσεις αποδόσεων εορτών στο ΤΜΕ, που καλό είναι να υπάρχουν, μόνο και μόνο για να μη φθάσουμε σε άλλα άκρα. . .

Την ευχή σας!

 

[Γεώργιος Καραγιαννάκης]

Ἀπόδοση τοῦ «Χριστὸς ἀνέστη».

"...Ἡ ἀνάσταση ἐγκαινιάζεται τὴν Κυριακὴ τοῦ Θωμᾶ γιὰ νὰ ἐπανέρχεται καὶ ὄχι νὰ ἀποδοθεῖ. Ἡ ἀνάσταση, σὲ ἀντίθεση μὲ τὶς ἄλλες ἑορτές, δὲν κλείνει καὶ δὲν ἐπιστρέφεται. Ἡ Ἀνάσταση δὲν ἀποδίδεται, ἀλλὰ ὡς ὀγδόη ἡμέρα, «τῆς αἰωνίου ἀπαρχή», παρατείνεται μὲ διάφορες βαθμίδες: «Πρώτη ἑβδομάς», «Δευτέρα ἑβδομάς», «Τρίτη ἑβδομὰς» τῶν Μυροφόρων «δι’ ἡμερῶν τεσσαράκοντα» (Πράξεων α’ 3), μετὰ ἀπὸ τὶς ὁποῖες ὁ ἀναστὰς ἀνελήφθη. Λήξη τῆς ἀνάστασης δὲν εἶναι Χριστιανισμός.

Ὁ Κύριος «παρέστησεν ἑαυτὸν ζῶντα μετὰ τὸ παθεῖν αὐτὸν ἐν πολλοῖς τεκμηρίοις, δι' ἡμερῶν τεσσαράκοντα ὀπτανόμενος αὐτοῖς καὶ λέγων τὰ περὶ τῆς βασιλείας τοῦ Θεοῦ» (Πράξ. α' 3) καὶ τὸ μήνυμα τῶν ἀποστόλων ἔδωσε ἀφορμὴ νὰ ψάλλεται τὸ ἀρχαῖο Χριστὸς ἀνέστη στὶς 40 αὐτὲς ἡμέρες καὶ τὴν 40η νὰ «ἀποδίδοται τὸ Χριστὸς ἀνέστη» (ἀρχικὴ ἀκριβὴς ὁρολογία· τέλη ι'-ἀρχὲς ια' αἰ.). Ἀπὸ τὴν ἐπαύριον παύει τὸ «Χριστὸς ἀνέστη», διότι τὸ μήνυμα τῶν ἀποστόλων καὶ τῆς ἐκκλησίας γίνεται «Ὁ Κύριος ἀνελήφθη εἰς οὐρανούς» (πρῶτο τροπάριο Ἀναλήψεως)..."

(εκ της άνωθεν εργασίας του Μανόλη)

Ας ξεκινήσουμε τουλάχιστον με την διόρθωση της ορολογίας «απόδοση του Πάσχα». Επειδή δεν στέκει (θεολογικώς).
Τα υπόλοιπα (τα εκ του τυπικού), όπως επιτρέψει ο Κύριος (και η παράδοση).

 

[π. Μάξιμος]

Ας ξεκινήσουμε τουλάχιστον με την διόρθωση της ορολογίας «απόδοση του Πάσχα». Επειδή δεν στέκει (θεολογικώς).

Ναί, λέμε, ἀπόδοση τοῦ «Χριστὸς ἀνέστη». Ὀρθότερον;
Ἀπόδοση τῆς ἀκολουθίας τοῦ Πάσχα, λάθος; Ὄχι βέβαια...
Ὁπότε γιά συντομία: Ἀπόδοση τοῦ Πάσχα (δέν ἔγραψε κάτι ἀντίθετο σ᾿ αὐτό ὁ Μανόλης).

Πολύ θεολογία ἔπεσε...

 

[Γεώργιος Καραγιαννάκης]

Τότε να διορθώσουμε αυτό.

 

[π. Μάξιμος]

Τότε να διορθώσουμε αυτό.

Ὄχι, ἐγώ ἔχω δώσει τόν τίτλο καί ἔτσι τό γράφω καί στό πρόγραμμα τοῦ ναοῦ.
Ὄχι ὅμως, ὅτι εἶναι πέραν πάσης "θεολογίας" (sic) καί ἡ ἀπόδοση τοῦ Πάσχα.

ΤΜΕ και ΔΕΕ: Ἀπόδοση τῆς ἑορτῆς τοῦ Πάσχα, μέ τήν ἔννοια τῆς ἀκολουθίας, τῶν ἰδιαίτερων ὕμνων δηλαδή (ὄχι μόνον τοῦ «Χριστὸς ἀνέστη»), πού θά ξανακούσουμε τοῦ χρόνου!

ΥΓ. Οὔτε οἱ Γραμματεῖς καί Φαρισαῖοι νά εἴμαστε...

 

[Γεώργιος Καραγιαννάκης]

Λέτε να είμαι Σαδδουκαίος;
Για να μην "αποδεκατίζουμε τον άνηθο", ίσως το «θεολογικώς» να ήταν ακραίο.
Δεν παύει όμως, η ορολογία "Απόδοση του Χριστός Ανέστη" να είναι δοκιμότερη. Άλλωστε αυτό υποστηρίζουμε όλοι, είτε έμμεσα είτε άμεσα.
Εύχομαι λοιπόν, όπως έγραψα παραπάνω, να ξεκινήσουμε με την διόρθωση της ορολογίας στο παρών θέμα και μακάρι κάποια στιγμή και στο ΤΜΕ.
Άλλωστε, όπως σοφά έχεις πει, «το τυπικό δεν είναι ευαγγέλιο». Οπότε, ας αλλάξουμε και εκεί ένα "ιώτα"...

 

[π. Μάξιμος]

Από μένα κατεγράφησαν στο 1ο μήνυμα (πριν 13 χρόνια) προβληματισμοί ...

Νεανικόν σφρῖγος, ζωντάνια, ὁράματα..., σαφῶς μέ ἐνδελεχῆ μελέτη...
Μετά ἀπό τόσα χρόνια, καί εἰδικά στήν μετακορωνοϊό ἐποχή..., προσγειωνόμαστε...
Οὔτε γίνεται, οὔτε χρειάζεται νά ἀλλάξουν κάποια πράγματα. Ἔχουν παγιωθεῖ.
Ἄντε νά ἐπαναφέρεις τά ἐγκώμια στήν ἀρχή τῆς ἀκολουθίας τοῦ ἐπιταφίου θρήνου...
Ὅπως, ἡ ἀλήθεια εἶναι, γιά νέα παιδιά, πού συνειδητοποιήθηκαν μέσα στή λατρεία μετά τό 2003, καί γνωρίζουν τό τυπικό ἀπό τόν "Φαρλέκα" (ΔΕΕ), χωρίς νά γνωρίζουν τόν Βιολάκη (ΤΜΕ), τούς φαίνεται παράξενο ἄν πᾶνε κάπου πού θά ποῦν τό ἑωθινό εὐαγγέλιο μετά τήν η΄ καταβασία, κι ἄς εἶναι ΤΜΕ.

Εύχομαι λοιπόν, όπως έγραψα παραπάνω, να ξεκινήσουμε με την διόρθωση της ορολογίας στο παρών θέμα και μακάρι κάποια στιγμή και στο ΤΜΕ.

Ἀπεύχομαι...

Άλλωστε, όπως σοφά έχεις πει, «το τυπικό δεν είναι ευαγγέλιο». Οπότε, ας αλλάξουμε και εκεί ένα "ιώτα"...

Αὐτό εἶναι ἀλήθεια, ἀλλά πασῶν τῶν ἀρετῶν μεγίστη ἡ διάκριση!!!
Νά μοῦ πεῖς ποῦ θά τή βρεῖς ;;;;;;;
Ἄς προσπαθοῦμε ὁ καθένας ἀπό τό πόστο του νά οἰκοδομεῖ καί νά ἀναπαύει «ἀπαρνησάμενοι ἐαυτόν»...

 

[dkalpakidis]

Νεανικόν σφρῖγος, ζωντάνια, ὁράματα..., σαφῶς μέ ἐνδελεχῆ μελέτη...
Μετά ἀπό τόσα χρόνια, καί εἰδικά στήν μετακορωνοϊό ἐποχή..., προσγειωνόμαστε...
Οὔτε γίνεται, οὔτε χρειάζεται νά ἀλλάξουν κάποια πράγματα. Ἔχουν παγιωθεῖ.
Ἄντε νά ἐπαναφέρεις τά ἐγκώμια στήν ἀρχή τῆς ἀκολουθίας τοῦ ἐπιταφίου θρήνου...
Ὅπως, ἡ ἀλήθεια εἶναι, γιά νέα παιδιά, πού συνειδητοποιήθηκαν μέσα στή λατρεία μετά τό 2003, καί γνωρίζουν τό τυπικό ἀπό τόν "Φαρλέκα" (ΔΕΕ), χωρίς νά γνωρίζουν τόν Βιολάκη (ΤΜΕ), τούς φαίνεται παράξενο ἄν πᾶνε κάπου πού θά ποῦν τό ἑωθινό εὐαγγέλιο μετά τήν η΄ καταβασία, κι ἄς εἶναι ΤΜΕ

Ναι. Πολλά έχουν παγιωθεί και δεν θα ήταν εφικτή η επαναφορά. Αλλά θεωρώ πως δε θα ήταν δύσκολο/ ανέφικτο π.χ. να ψαλλούν τα αναστάσιμα του πλ. α' ήχου.

 

[π. Μάξιμος]

Αλλά θεωρώ πως δε θα ήταν δύσκολο/ ανέφικτο π.χ. να ψαλλούν τα αναστάσιμα του πλ. α' ήχου.

Τίποτε δέν εἶναι δύσκολο καί ἀνέφικτο, ἀλλά ποῖον τό νόημα;;;;;; Διά ποῖον λόγον ;;;;;;;;
Ποῖον τό κέρδος ;;;;; τό πνευματικόν ;;;;;;;;
Αὐτό λέω: Μόνο ἱκανοποίηση προσωπικῶν ναρκισσισμῶν...

Sorry δέν εἶναι προσωπικό!!!
Ἀλλά πρέπει νά προσγιωνόμαστε...
Ὁ κορωνοϊός εἶναι αἰτία προσγείωσης... προβληματισμοῦ... χαμηλώματος...

 

[π. Μάξιμος]

Γιά κείνους πού ἐπικαλοῦνται τό ΣΤ, μόλις μοῦ ἔστειλαν ἕνα μήνυμα νά διαβάσω τήν ὑπ᾿ ἀρίθμ. 1372 σημ. τῆς σελ. 682!
Πραγματικά δέν τό περίμενα!

 

[Καραογλάν βασίλειος]

Γιά κείνους πού ἐπικαλοῦνται τό ΣΤ, μόλις μοῦ ἔστειλαν ἕνα μήνυμα νά διαβάσω τήν ὑπ᾿ ἀρίθμ. 1372 σημ. τῆς σελ. 682!
Πραγματικά δέν τό περίμενα!

Και ουδείς το περίμενε.

Συγχωρέστε με , πάτερ, αλλά θα το πω: Για να καθιερωθούν τέτοιες πρωτοβουλίες όπως αυτές που περιγράφονται στην προαναφερθείσα σημείωση του ΣΤ, παντελώς αμάρτυρες από οιοδήποτε Τυπικό (φυσικά και το ΤΜΕ) και εντελώς αθεολόγητες και ξένες προς το λειτουργικό ήθος της Εκκλησίας, συναισθηματικής προελεύσεως και προς το "θεαθήναι τοις ανθρώποις", ουδέν πρόβλημα και ουδείς επικαλείται το ΤΜΕ. Για να επανέλθει κάτι από τη λιτή παλαιά πράξη , τίθεται θέμα, πχ ακόμη και για την απόδοση μετά των αναστασίμων του πλ α΄, που είναι και ο ήχος της εβδομάδος , πόσο μάλλον για άλλες μαρτυρούμενες από τα παλαιά Τυπικά διατάξεις, οι οποίες αν μη τι άλλο περιλαμβάνονται και εις το εν χρήσει Πεντηκοστάριον.

Την ευχή.

 

[MTheodorakis]

Οἱ ἀρχέτυπες διατάξεις ἑρμηνεύουν καὶ λύνουν τὰ ζητήματα τοῦ τυπικοῦ, ἐνῶ οἱ μεταγενέστερες, καὶ οἱ ὑποθέσεις τῶν τυπικαρίων τὰ περιπλέκουν. Ἡ προσεκτικὴ μελέτη σὲ βάθος τῶν διαθέσιμων πηγῶν τῆς λειτουργικῆς κειμενογραφίας, ἡ γνώση τῶν ἀρχετύπων διατάξεων καὶ γενικὰ ἡ ἀρχαϊκὴ τυπικολογικὴ ἀντίληψη ὁδηγοῦν στὴ διάκριση τῆς ἐξέλιξης ἀπὸ τὴν φθορὰ τῶν τυπικῶν διατάξεων στὶς διάφορες ἐποχές. Δὲν ἀπολυτοποιοῦμε τὸ παρελθόν, ἀλλὰ προβάλλουμε τὴν ἐπιτακτικὴ ἀνάγκη τῆς ἔρευνας καὶ τῆς ἀπόλυτης προτεραιότητας στὸ σεβασμὸ τῆς αὐθεντικῆς παράδοσης. Ἡ λειτουργικὴ μύηση, ἡ λειτουργικὴ ἀναγέννηση θεωρεῖται ὡς ἀναβάπτιση στὸν λειτουργικὸ πλοῦτο τῆς ἀρχέγονης ἐκκλησίας, ὁ ὁποῖος δὲν εἶναι μουσειακὸ κειμήλιο, ἀλλὰ βάση, «ζῶν» λόγος καὶ τρόπος εὐχαριστιακοῦ εἶναι. Στὴν κατεύθυνση αὐτὴ κρίνομε ἀναγκαία μία ἀναθεώρηση τοῦ ἰσχύοντος ΤΜΕ, ἔπειτα ἀπὸ ἐκκλησιαστικὴ βούληση. Προϋποθέσεις τῆς βελτίωσης τῆς λατρευτικῆς πράξης εἶναι ἡ ἀκριβῆς καὶ πλήρης γνώση τῆς ἱστορίας, τοῦ νοήματος καὶ τῆς ποιμαντικῆς διάστασης τῆς λειτουργικῆς μας παράδοσης. Τὸ τυπικὸ δὲν εἶναι δόγμα, ἀλλὰ δρόμος.

 

[giorgosgoudi]

Μπορεί να δοθεί επιγραμματικά αυτή η σημείωση; Και τι είναι το "ΣΤ";

 

[MTheodorakis]

Στὸν ἑσπερινὸ ὁ ἱερεὺς φορεῖ μόνο ἐπιτραχήλιο καὶ φελώνιο

(τυπικὰ ἁγ. Παύλου 1850 σ. 312, Γρηγορίου 1851 φ. 130v, Διονυσίου 1909 σ. 525).

 

[π. Μάξιμος]

Μία ἐπιπλέον συνεισφορά στό θέμα, χωρίς νά ἀναιρῶ ὄσα ἔχω γράψει προηγουμένως, δόθηκε σήμερα ἐδῶ.