Χμ...πολύ ενδιαφέρον θέμα...
Κατ'αρχας να παρακαλεσω τους αγαπητους συνομιλητες να σταθουν με σοβαροτητα απεναντι στο θεμα.Οι μεν αντρες χωρις προκαταληψεις,οι δε γυναικες (αν υπαρχουν συνομιλιτριες παρακαλω να εμφανιστουν!αισθανομαι tu μονη στο φορουμ!) χωρις φεμινιστικες μικροτητες.
Δεν κατηγορω,φυσικα,κανεναν για ελλειψη σοβαροτητας αλλα επιτρεψτε μου να κατηγορησω για ελλειψη σοβαροτητας την ψαλτικη κατασταση οσον αφορα τη συμμετοχη των γυναικων στα κοσμικα ψαλτηρια (για να μην αναφερθω για τη συμμετοχη τους κατω απ'τα ψαλτηρια

).
Η σχετικη πειρα απο τη συμετοχη μου σε αντρικα ψαλτηρια (αρχικα κοντα στους δασκαλους μου στον Πυργο,ως παιδι, και στη συνεχεια κοντα σε αλλους στην Αθηνα,ως μεγαλυτερο παιδι

)με εχει διδαξει να σεβομαι απολυτα τα περι ασυμβατης συνυπαρξης-συνηχησης αντρικης και γυναικειας φωνης.Ο Θεος επλασε τα δυο φυλα με διαφορες και επι λαρυγγιου! Αλλη η τοποθετηση φωνης του αντρικου λαρυγγιου και αλλη του γυναικειου (οι γυναικες ειναι πιο χαμηλα).Θα αναρωτηθει,βεβαια,καποιος : και που ειναι το κακο στην συνυπαρξη των φωνων? Η απαντηση θα βρεθει αν εξετασουμε τη φυση και το σκοπο της Βυζ.Μουσικης :
Μουσικη μονοφωνη (αν δεν ειναι,μπορειτε να το συζητησετε στο σχετικο θεμα...) ,ιεροπρεπης,σοβαρη. Σκοπος,κυριως η δημιουργια προυποθεσεων προσευχης ,για λαο και ψαλτες,αλλα και η αναζητηση αισθητικης απολαυσης. Αν προσπαθησουμε να κρατησουμε τη μονοφωνια,χανουμε σε αισθητικη απολαυση (ή οι αντρες θα πνιγονται στη χαμηλη γυναικεια βαση ή οι γυναικες θα τσιριζουν στην ψηλη αντρικη).Και λυση δεν ειναι να ισοκρατουν οι μεν τους δε,προπαντων οι γυναικες τους αντρες(!) γιατι χανουμε και σε σοβαροτητα! Μια αλλη λυση ειναι η διφωνια ή η πολυφωνια,πραγμα ομως που αντικρουει στο ειδος αυτης της μουσικης.
Επειτα ειναι και το υφος..Προσωπικη μου διαπιστωση,που βγαινει μεσα απο την τριβη με τα μουσικα κειμενα,ειναι οτι η Βυζ.Μουσικη ειναι γραμμενη απο αντρες για αντρες (ωχ..καποιες θα δυσαρεστηθουν..).Αν για τους αντρες ειναι δυσκολο να αποκτησουν ψαλτικο υφος,για τις γυναικες ειναι ακομα πιο δυσκολο.Οχι λογω καποιας ανικανοτητας ,αλλα πως να το κανουμε...αλλη η ψυχολογια της γυναικας.Και αυτη η ψυχολογια δεν ειναι απολυτα προσαρμοσμενη στο υφος μελοποιιας της Β.Μ. (με πολλες κατα καιρους εξαιρεσεις βεβαια!).Πολλες φορες ,ψελνοντας καποιες θεσεις ,ενιωσα οτι θα ηθελα να ηταν γραμμενες αλλιως, αν και μου αρεσαν ιδιαιτερως σε αντρικη εκτελεση.Πολλες φορες μαλιστα επεχειρησα να αλλαξω καποιες θεσεις και βρηκα οτι ταιριαζουν πιο πολυ σε γυναικεια φωνη (οχι,δεν θα τις εκδοσω

).
Επειτα,συγχωρεστε με γι'αυτο,ειναι και η εμφανιση.Αλλη κατανυξη δημιουργει ο ψαλτης με το ρασο του στο αναλογιο και αλλη η ψαλτρια με το ταγερακι της στο αναλογιο..Θα μου πειτε,υπαρχουν και ρασα για τις γυναικες.Ναι!Ποσες φορες ομως παρατηρησα το εξης αντιαισθητικο : μαλλι κομωτηριου-ρασο-γοβα λουστρινι!!! (με αναγνωση απο πανω προς τα κατω).
Τελος παντων,κινδυνευω να θεωρηθω οπισθοδρομικια...
Εν ολιγοις και για να μην μακρυγορω,ειμαι της αποψης οτι τα ψαλτηρια καλο ειναι να παραμεινουν ειτε αντρικα ειτε γυναικεια,οχι μεικτα.Επισης,θεωρω οτι καλο ειναι τα γυναικεια ψαλτηρια να εχουν απολυτο λογο υπαρξης (πχ.μοναστηριακα ψαλτηρια).Τελος,θα παρακαλουσα τους αντρες ψαλτες να αφησουν την συνηθεια να προσκαλουν γυναικες στα ψαλτηρια τους απλα και μονο για να "ευχαριστηθει ο κοσμος" (,αληθεια,απο τι?).
Το γυναικειο ψαλσιμο ειναι μια υποθεση πολυ λεπτη,που δεν εχει ακομα ερευνηθει οσο θα επρεπε.Και επειδη οι καιροι επιβαλουν πια την ενεργο συμμετοχη της γυναικας ακομα και στο αναλογιο,καλο ειναι αυτο να γινει με σοβαροτητα και φοβο Θεου.
Προτασεις?
Μαγδαληνη