Αυτός που έχει ακούσματα και ξέρει θα παίξει με απόλυτη ακρίβεια την όποια μελωδία στο βιολί στο ούτι και γενικά σε όλα τα ελεύθερα όργανα. Για αυτό τα σολιστικά παραδοσιακά όργανα έχουν βασιλιά το βιολί(παλαιότερα την λύρα).
Ισχύει πράγματι.
Όντως όλοι οι αρμονικοί υπάρχουν στην μουσική μας.
Όλοι οι αρμονικοί υπάρχουν σε κάθε ήχο, μουσικό ή μη.
Όμως για κατασκευή κλίμακας
και για τα μουσικά όργανα, που να μπορεί να αποδειχθεί και να μελετηθεί με τρόπο επιστημονικό (τόσο στην Ελλάδα όσο και στην ευρύτερη περιοχή της ανατολικής λεκάνης της Μεσογείου, που είναι επηρεασμένη από την αρχαία Ελληνική αρμονική θεώρηση) δεν χρειάζεται να ανεβούμε πέραν του 11ου αρμονικού.
- Μάλιστα εύκολα μπορεί να δειχθεί επιστημονικά ότι και με αυστηρά Πυθαγόρειους όρους (δηλαδή μέχρι και τον 4ο αρμονικό) μπορούμε να προσεγγίσουμε τους ανώτερους αρμονικούς (5ο, 7ο και 11ο) με μή ανιχνεύσιμη ακουστικά διαφορά.
Ο χωρισμός ενός οργάνου λοιπόν σε 24 διέσεις όπως προτείνει ο Αριστόξενος, μπορεί να ανταποκριθεί με μεγάλη προσέγγιση και πρακτικό τρόπο σε όποια μελωδία
Και εδώ επίσης συμφωνούμε ότι ο χωρισμός της διαπασών είναι πολύ καλλίτερο να γίνεται σε 24 διέσεις παρά σε 'ν' αριθμό μορίων, κομμάτων ή γραμμών.
Όμως φρονώ ότι οι 24 αυτές διέσεις δεν πρέπει να είναι ίσες μεταξύ τους (όλες εναρμόνιες δηλαδή).
Το έχουν κάνει ήδη οι Άραβες και επίσημα μάλιστα από τα μέσα του περασμένου αιώνα, και το άκουσμα δεν είναι ακριβώς παραδοσιακό Ελληνικό.
Εμένα τουλάχιστον δεν με ικανοποιεί απόλυτα.
Εάν όμως οι 5 από τις διέσεις αυτές είναι χρωματικές (δηλ. κατά Πυθαγόρειο κόμμα μεγαλύτερες από τις εναρμόνιες) τότε το άκουσμα είναι πραγματικά παραδοσιακό Ελληνικό. Τόσο στην ψαλτική όσο και στην εξωτερική μουσική της Ελληνικής παράδοσης.
Για να μην παρεξηγηθώ, μιλάω για συνολική προσέγγιση της μουσικής μας σε μια ενιαία θεωρία για τη μουσική μας κλίμακα.
Είναι γεγονός πως η ανθρώπινη φωνή, όντας έμψυχη, έχει δυνατότητες τόσο εκφραστικές όσο και μικροδιαστηματικές, που ξεπερνούν παρασάγγας κάθε μουσικό όργανο, και ορθά η Ανατολική Ορθόδοξη Εκκλησία δέχεται μόνον αυτή ως λατρευτικό όργανο.
Έτσι στην ψαλτική υπάρχουν "περιθώρια" που η ερμηνεία του μέλους επιτρέπει, δίχως να ξεφεύγουμε αποκλίνοντας αισθητά από ένα επιστημονικά καθιερωμένο μοντέλο.