Κάποια θέματα που θίγονται εδώ έχουν συζητηθεί κατά κόρο, όπως
εδώ σχετικά με το οφίκιο στο Βασιλικό (οι δικές μου απόψεις
εδώ κι
εδώ).
Δεν ειμαι ειδικος, αλλα το τι εννοει "Πατριαρχικο υφος" εχουν μιλησει πολλη. [...] Προσωπικα, μου φαινεται πιο σημαντικο το τι μαθηματα θα ψαλλουμε.
Το ύφος δεν έχει καμία σχέση με το κλασσικό ή μη των μαθημάτων. Δηλ. με τη λογική αυτή, όποιος ψάλλει λειτουργικά Χατζηαθανασίου, που δεν είναι κλασσικά, αυτομάτως δεν έχει πατριαρχικό ύφος; Ο π. Σεραφείμ Φαράσογλου, που είναι πολύ πιο αρμόδιος να μιλήσει από τον καθένα μας γιατί τα έζησε αυτά τα πράγματα από πρώτο χέρι, στο μικρό βιβλιαράκι του για το Στανίτσα, περιγράφει πολύ ωραία την αίσθηση του ύφους και δεν τη συνδέει καθόλου με το παλαιό ή νεώτερο των μαθημάτων (είναι νομίζω γνωστό το τι εικόνα έχει για το ύφος Καρά, όποιος αμφιβάλλει ας τον ρωτήσει, εγώ το έχω κάνει...)
Εγω βλεπω τον Καρα απλως να συμπληρωνει μερικα πραματα. Για μενα, τα πιο σημαντικα ειναι στα ισοκρατηματα, στης αναλυσεις, και στης ελξεις. Ολοι μας ψελνουμε στο μουσικο συστημα των Τριων Διδασκαλων.
Εφόσον το ζήτημα είναι το εάν μεταχειρίζεται κανείς την παλαιά ή τη νέα γραφή, ναι, και ο Σακελλαρίδης σύστημα τριών διδασκάλων έψαλε! Το θέμα όμως του ύφους απαιτεί μαθητεία σε κάποιον που το κατέχει, αλλιώς δεν μαθαίνεται. Κι αυτή τη μαθητεία ούτε ο Καράς την είχε, ούτε ο Λυκούργος ούτε κανένας άλλος από τις σχολές τους. Κι ας μην ξεχνάμε (αμάν πια...) ότι οι έλξεις και οι αναλύσεις του Καρά δεν έχουν καμία σχέση με τα όσα έγραψε η Επιτροπή και με τον τρόπο που τα ερμήνευσαν οι παραδοσιακοί ψάλτες.
Αυτή η μεγάλη γενίκευση που επιχειρείται από πολλούς σε στυλ
"η μουσική είναι μία, ο καθένας τη βλέπει όπως θέλει, όλοι ψέλνουμε τρεις διδασκάλους και μπορεί ο καθένας να τους συμπληρώνει όπως θέλει, προσθέτοντας σημαδάκια στη γραφή τους και παραλλάσοντας το ψάλσιμο που έχει μεταφερθεί ως εμάς", είναι εξαιρετικά επικίνδυνη: η παράδοση σίγουρα δεν είναι στατική, αλλά η εξέλιξή της είναι μεγάλο βήμα και γίνεται φυσικώ τω τρόπω (και όχι απλώς γράφοντας ένα θεωρητικό) όχι από τον καθένα, αλλά από ανθρώπους μπολιασμένους με την παράδοση. Δεν μπορεί δηλαδή ο Καράς και ο κάθε Καράς να νομίζει ότι έχει
εκτελεστικά (γιατί αυτό μετράει στην παράδοση, οι θεωρίες απλώς την υπηρετούν και είναι... θεωρίες!) την αξία και την εμπειρία ενός Πρίγγου και ενός Στανίτσα και να αποφασίζει να προσθέσει σημεία στη γραφή που αυτοί μεταχειρίζονται και αυτά να σημαίνουν ταυτόχρονα και την αλλαγή του ύφους τους, άρα την αποκοπή από ό,τι παραδόθηκε! Και ο Στανίτσας στο Τριώδιο έχει ένα δικό του γραφικό ιδίωμα (χωρίς φυσικά "καραδόφωνα"), και ο Στανίτσας οπωσδήποτε διαφοροποίησε το ύφος, σε σχέση με τον Πρίγγο,
πάτησε όμως επάνω στον Πρίγγο με τον οποίο συνέψαλε επί 20ετία, κι αυτό, σε συνδυασμό και με το σπάνιο ταλέντο του, του έδωσε ένα τέτοιο δικαίωμα και τα εχέγγεια πως ό,τι κάνει θα είναι συνέχεια του ό,τι παρέλαβε. Ο Καράς όμως και οι επίγονοί του δεν πάτησαν πουθενά, αυτή είναι η διαφορά (με τη μόνη παρατήρηση τη διαφοροποίηση της σχολής Καρά από ό,τι είχαμε συνηθίσει στο παρελθόν, που παρατηρείται τελευταία). Μην τα ισοπεδώνουμε όλα λοιπόν...