Εάν ανοίξετε το Ειρμολόγιον του Ιωάννου Πρωτοψάλτου, στα περιεχόμενα θα δείτε ότι χωρίζονται θεματικά, όπως σας τα παραθέτω. Δείτε τι ονομάζει ως καταβασίες και τι ως κανόνες. Όταν ψάλλουμε τις καταβασίες σε σύντομο ειρμολογικό μέλος, ουσιαστικά ψάλλουμε το κείμενο των καταβασιών (των ειρμών των κανόνων δηλαδή), αλλά στη σύντομη μορφή του, η χρήση της οποίας είναι άλλη.
Για να σας δώσω να το καταλάβετε, θα σας αναφέρω ένα πρακτικό παράδειγμα που το βλέπουμε στα μουσικά βιβλία της Μ. Εβδομάδος και αφορά στην τάξη που πλέον ξεχάστηκε λόγω της ανάγκης συντόμευσης των Ιερών Ακολουθιών, αλλά και της αλλαγής των τυπικών διατάξεων:
Βλέπουμε λοιπόν στον Όρθρο της Μ. Δευτέρας. Ξεκινάει ο Κανόνας με τον Ειρμό "Τω την άβατον..." σε σύντομο ειρμολογικό μέλος, τα τροπάρια και τέλος ο Ειρμός σε αργό ειρμολογικό μέλος ή αλλιώς η Καταβασία. Βλέπετε λοιπόν ότι ο σύντομος τρόπος ψαλμωδίας του ειρμού, έχει σκοπό να δώσει αυτό που λέει και το όνομά του, τον ειρμό, τον τρόπο ψαλμώδησης δηλαδή των τροπαρίων που ακολουθούν. Όταν όμως στο τέλος της ωδής ο Ειρμός επαναλαμβάνεται ψάλλεται αργά και αυτό ονομάζουμε Καταβασία. Πιθανόν ο χωρισμός αυτός να έχει πρακτικό χαρακτήρα, δηλαδή λέμε τον ειρμό σύντομο για "να πάρουμε το κολάι" των τροπαρίων της ωδής που βρισκόμαστε και στο τέλος της ψάλλουμε χωρίς πλέον καμμία μουσικοπρακτική ανάγκη τον Ειρμό αργά και πανηγυρικά.
Όταν λοιπόν στη σημερινή τυπική διάταξη οι Καταβασίες ψάλλονται μαζεμένες και όχι μέσα στον κανόνα όπως το παράδειγμα της Μ. Δευτέρας που προανέφερα, για λόγους συντομίας πολλοί τις ψάλλουμε σε σύντομο ειρμολογικό μέλος. Όχι ότι δεν είναι καταβασίες αυτές που ψάλλουμε, απλά εφόσον εδώ ασχολούμαστε με ορισμούς, πρέπει να είμαστε ακριβείς στηριζόμενοι στα ορισμένα από τα κλασικά βιβλία, αλλά και στην επίσημη θεωρία της τέχνης μας, αυτής του Χρυσάνθου.
Επίσης στην έκδοση του Πέτρου, ακόμη και ο τίτλος του βιβλίου είναι συγκεκριμένος:
Πέτρου Πελοποννησίου "Ειρμολόγιον Καταβασιών" (όπου όλοι οι ειρμοί είναι αργοί) και Πέτρου Βυζαντίου "Ειρμολόγιον Σύντομον".