Για πιο λόγο έγραψε ο Ταλιαδώρος ,ο Καραμάνης ο τάδε ο δείνα βιβλία με αναλύσεις; Τι ήθελαν να δείξουν; τα κλασικά δεν τους έφταναν;
Κατά την ταπεινή μου γνώμη, η συγγραφή αναλελυμμένου βιβλίου δεν σημαίνει ότι δεν σεβόμαστε το κλασσικό.
Το θέμα είναι πάντα Η ΜΟΥΣΙΚΗ ΠΡΑΞΗ: όλοι αποδεχόμαστε τον παραδοσιακό ψάλτη που βλέπει το κλασσικό κείμενο και παραλλάσσει κάποιες θέσεις και κάνει και κάποιες αναλύσεις, όχι επειδή τα έβγαλε από το κεφάλι του (άλλο θέμα η προσωπική ερμηνεία και άλλοι οι μουσικές θέσεις),
αλλά επειδή τα άκουσε από προγενέστερους φορείς της παράδοσης.
Εύλογη λοιπόν η απορία: αν ακούσεις τον Καραμάνη, το Χρύσανθο, το Στανίτσα, τον Ταλιαδώρο να ψέλνει έτσι ένα μέλος, λες "ωραίος ψάλτης".
Γιατί λοιπόν αν δεις γραμμένο με τη νέα μέθοδο ακριβώς αυτό που ψέλνει, το κατακρίνεις;;
Την απάντηση στο παραπάνω ερώτημα κ. Κουδουνέλη τη δίνετε πολύ ωραία ο ίδιος:
Αυτό τον τρόπο-κώδικα-πράξη βρήκαν προκειμένου να δείξουν της ερμηνεία στα κλασικά κείμενα δεν κατηγορήθηκαν όμως. (Γιατί άλλωστε )
Ακριβώς. Γιατί, όπως είπαμε, το θέμα είναι η ΜΟΥΣΙΚΗ ΠΡΑΞΗ. Ο "τρόπος-κώδικας" των προαναφερομένων ψαλτών ερμηνεύτηκε μουσικά με εκτελέσεις που βασίστηκαν στα παραδοσιακά ακούσματα. Όμως
η μουσική πράξη που υπέδειξε ο αείμνηστος Σίμων Καράς για την εφαρμογή του δικού του "τρόπου-κώδικα" είναι τελείως έξω από τα παραδοσιακά ακούσματα. Εκεί είναι και η ένστασή μας και όχι στην αναντίρρητη προσφορά του στα μουσικά μας πράγματα, η οποία όμως προσφορά θα πρέπει να υιοθετηθεί με κριτικό μάτι:
όσο ο "τρόπος-κώδικας" μας οδηγεί σε παραδοσιακές εκτελέσεις, είναι αποδεκτός. Κι αυτό γίνεται αν, από το τεράστιο πραγματικά έργο του (το μουσικό εννοώ εδώ, όχι το θεωρητικό, που κι αυτό είναι τεράστιο) κρατηθούν οι μουσικές γραμμές και εξαλειφθούν οι "διεσο-υφέσεις" και τα "μπιχλιμπίδια", το λεγόμενο δηλ. "debastardization", που τόσο παρεξηγήσατε (η ορολογία χρησιμοποιείται για πλάκα, μην παραξηγηθούμε).
Μήπως κάποια εποχή όταν κάποιος δεν έλεγε Καραμάνη Ταλιαδώρο Χρύσανθο δεν θεωρούνταν οπισθοδρομικός;
Δεν νομίζω ότι υπήρξε ποτέ τέτοια εποχή κι έχω ξαναπεί ότι τα κλασσικά έχουν τη θέση του στο αναλόγιο, όπως και τα νεότερα κείμενα. Και θα ήταν επίσης αφελές να υποστηρίζει κανείς ότι η άκριτη και αυτοσχέδια εν πολλοίς ερμηνεία πολλών ψαλτών από τη σχολή της "Αγίας εν Θεσσαλονίκη Τριάδος" δεν ξεφεύγει από τα παραδοσιακά πλαίσια. Σε κάθε περίπτωση όμως, δεν ξενίζει τόσο ακουστικά όσο ένας ψάλτης με καθαρό ύφος Καρά, δηλ. με "εκτέλεση" διέσεων και αναλύσεων όπως τις έκανε και ο Καράς.
Ας κάτσουν λοιπόν οι παιδαγωγοί και οι ειδήμονες να μας πουν πως έχουν τα πράγματα με τις έλξεις (γιατί μη μου πειτε ότι δεν τις ακούτε και κάποιες φορές σε μεγάλο βαθμό και από τον Πρίγγο και από το Στανίτσα) πως έχουν τα πράγματα με τις αναλύσεις - διασκευές για να καταλαβαίνουμε και εμείς και οι νεοτεροι που θα μαθαίνουν τι γίνεται με την ερμηνεία του μέλους.
Ολα αυτά πολύ φιλικά και χωρίς καμμία διαθεση αντιπαράθεσης.
Να πούμε λοιπόν, αν και δεν είμαστε ούτε παιδαγωγοί ούτε ειδήμονες (κι εγώ επίσης φιλικά) : για τις αναλύσεις είπα προηγουμένως. Για τις έλξεις τα έχουμε πει αναλυτικά στο σχετικό θέμα. Το λέτε εδώ κι ο ίδιος: οι παραδοσιακοί ψάλτες εκτελούν
κάποιες φορές και
όχι στον ίδιο βαθμό τις έλξεις. Αντίθετα, οι της σχολής Καρά εκτελούν τις έλξεις
πάντα (δηλ. και σε σημεία που δεν υπάρχουν ούτε κατά διάνοια, βλ. χαρακτηριστικά το ειρμολογικό μέλος που παρέθεσε ο κ. Γιάννου στην απάντησή του) και
στον ίδιο υπερβολικό βαθμό. Αυτή είναι η διαφορά, με την επιφύλαξη βέβαια της νέας μορφής που έχουν πάρει σήμερα οι διάφοροι εκπρόσωποι της σχολής Καρά (είτε ατομικά είτε σε χορωδίες), τα ακούσματα των οποίων κυμαίνονται από το ακουστικά αποκρουστικό έως το νορμάλ και ακουστικά αποδεκτό ψάλσιμο, χωρίς φυσικά κανείς απ' αυτούς (αλλά και από τους ψάλτες άλλων σχολών) να πλησιάζει έστω και τον ιμάντα των υποδημάτων των παλαιών παραδοσιακών ψαλτών...