Περί της διατονικής φθοράς του ΝΗ σε μέλη του Τρίτου Ήχου

[V_Zacharis]

Εννοείς το αν ισχύουν οι διατονικές φθορές σε παπαδικά ΄Γ ήχου?...μεγάλο θέμα...άστο προς το παρόν...

Το θέμα έχει συζητηθεί και παλαιότερα (η συζήτηση βέβαια είναι σχετική με το θέμα αλλά όχι ακριβώς σε αυτό) αλλά ας το συζητήσουμε εδώ για να μην χαλάσουμε το προηγούμενο θέμα.

 

[Dimitri]

Η άποψη του γερο-Αντωνίου Σύρκα εδώ

AntoniosSyrkas-TapeInterview-18-PeriTisFthorasTouNHStaMelhTouTritou.mp3

Υποστηρίζει διαστήματα Πλ. Δ' (12 - 10) και όχι Τρίτου ήχου (12 - 12) αν καταλαβαίνω καλά.

 

[dimitris]

Πιστεύω ότι για να μελετήσει κανείς το θέμα θα πρέπει να έχει υπόψιν του το Χερουβικό του Γρηγορίου σε τρίτον ήχο. Είναι χαρακτηριστικό ότι μόνο αυτό παραθέτει ο Αντώνης Σύρκας στην λειτουργία του και δεν μπήκε στον κόπο (δεν τόλμησε λόγω σεβασμού να γράψει κάποιο άλλο αλλά και αυτό έψελναν όλοι οι μεγάλοι παλαιοί ψάλτες.
Θέτει λοιπόν ο Γρηγόριος την φθορά του Νη πλ δ στην αρχική μαρτυρία του Γα (τρίτου ήχου) που μας λέει ότι αντί για γα θα παραλλαγίσουμε Νη πλ δ.
Δηλαδή δεν έχουμε να κάνουμε με γ' ήχο αλλά με πλ δ.
Αυτό φαίνεται και από τις φθορές που χρησιμοποιεί που τις μεταχειρίζεται ο πλ δ.
Ολοι οι παλαιοί έτσι έγραψαν τα αργά του γ' ήχου.
Από τους νεότερους ο Χατζηαθανασίου στα χερουβικά του γ' δεν βάζει την φθορά του Νη επι του Γα, οπότε τα χερουβικά του έχουν άλλο άκουσμα.

 

[Dimitri]

Από τους νεότερους ο Χατζηαθανασίου στα χερουβικά του γ' δεν βάζει την φθορά του Νη επι του Γα, οπότε τα χερουβικά του έχουν άλλο άκουσμα.

Εάν αλήθευε η θέση περί άλλου ακούσματος, τότε με ποιό κριτήριο μπαίνει ή δεν μπαίνει η διατονική φθορά του ΝΗ στα παπαδικά μέλη του Τρίτου ήχου; Πρόκειται απλά για προτίμηση του μελοποιού, εάν θέλει το μέλος να έχει άκουσμα Τρίτου ή Πλ. Δ' ήχου; Δεν νομίζω οτι στέκει μια τέτοια θεώρηση. Άλλες γνώμες; Έχουμε ηχογραφήσεις χερουβικών του Χ"θανασίου σε Γ' ήχο για αναφορά;

Μία πρόχειρη μελέτη σχετικά με το συζητούμενο θέμα είχαμε κάνει παλαιότερα με το Shota στα Αγγλικά στη σελίδα Third mode: Diatonic or Enharmonic? ιδιαίτερα όσον αφορά το «Τον Νυμφώνα Σου βλέπω» και την εκτέλεσή του ώς προς τα διαστήματα (το ΓΑ - ΔΙ - ΚΕ ιδιαίτερα), την καταγραφή του με διατονική φθορά του ΝΗ ή όχι, τις διαφορές που παρατηρούνται στην προφορική και γραπτή παράδοση.

Φαντάζομαι αυτά έχουν συζητηθεί και αλλού βέβαια. Εάν ναί, ας δοθούν απλά σύνδεσμοι. Π.χ. σχετικό θέμα Τρίτος ήχος: Διατονικός/Εναρμόνιος. Ευχαριστώ.

 

[Γεώργιος Καραγιαννάκης]

Να ανασύρω από εδώ αυτήν την εργασία και να συνεχίσω την ανάρτηση πηγών, ευελπιστώντας την κατάθεση νέων εργασιών ή απόψεων.

 

[Laosynaktis]

Βλ. και εδώ:
https://www.academia.edu/13553993/_...θεωρία_και_τις_εξηγήσεις_των_Τριών_Διδασκάλων

 

[Dimitri]

Ενδιαφέρον οτι ο Χουρμούζιος εξηγεί το Κύριε Σώσον σαν Πλ. Δ ενώ ο Γρηγόριος σε Γ (κατόπιν βάζει τη διατονική φθορά όταν το μέλος τετραφωνήσει)

 

[Γεώργιος Καραγιαννάκης]

Έχετε παρατηρήσει ότι όταν ψάλλουμε τον παπαδικό Γ΄ από χαμηλή βάση (Νη ή Πα) θα τον πούμε μαλακότερα, απ' ότι εάν τον ψάλλουμε από ψηλή βάση (Βου ή Γα) θα τον πούμε σκληρότερα;
Μήπως δηλαδή το ύψος της τονικότητας, διαμορφώνει ελάχιστα και τον δρόμο;

 

[Γεώργιος Καραγιαννάκης]

Χερουβικό γ΄ Φωκαέως.
Εκεί που κάνει 7φωνο... «αποθώμεθα...»... κάνει επτάφωνο ο γ΄;

 

[Shota]

Έχουμε ηχογραφήσεις χερουβικών του Χ"θανασίου σε Γ' ήχο για αναφορά;

Εδω, απο την χορωδια του ΣΜΚ υπο την χοραρχια του Αστερη. Ανοιγει με το VideoLAN.

http://www.ec-patr.net/music/Xer_C_SMK.rm

Καπου στο Ψ ανεβηκε ψαλλομενο και απο τον Αστερη, μαλιστα απο το Πατριαρχικο ναο. Δεν θυμαμαι λεπτομερειες.