Πρέπει να δούμε κάπως, ορισμένα πράγματα.
Η Ψαλτική είναι και Τέχνη και Επιστήμη. Ψάλλεται και γράφεται. Ερμηνεύεται και παρερμηνεύεται. Αποδίδεται και παραποιείται. Κατανοείται και παρανοείται (μπορεί να συμπληρώσει κανείς και άλλα πολλά). Όλα αυτά έχουν να κάνουν με τη φωνή, με το άκουσμα, με τη γνώση. Αυτά που ανάγονται στην προσωπική αντίληψη του καθενός πρέπει να είναι σεβαστά από όλους. Αυτά που ανάγονται στη γνώση του θέματος, μπορούν να συζητηθούν με επιχειρήματα και παραθέσεις τους.
Στην περίπτωση αυτή μας ενδιαφέρει το σώμα της μουσικής και όχι το ντύσιμό της (σεμνό, παρδαλό, έξαλλο, αδαμιαίο κλπ).
Μερικά πράγματα περί Λεγέτου (αν και έχουν ξαναειπωθεί).
Ο Λέγετος ΔΕΝ ΑΝΗΚΕΙ ΣΤΗΝ ΟΚΤΩΗΧΙΑ της εκκλησιαστικής μας μουσικής.
Ο Λέγετος, κατά συνέπεια, ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΤΕΤΑΡΤΟΣ ΗΧΟΣ, απλά σε αυτόν ψάλλονται μέλη του Τετάρτου ήχου.
Όταν ποιητικά κείμενα ανήκοντα στον Τέταρτο ήχο ψάλλονται στον Λέγετο μπαίνει (και πρέπει να μπαίνει) στη μαρτυρία του ήχου η δίφωνη κατάβαση (συνεχές ελαφρόν) για να φαίνεται η σχέση της σύνδεσης του αρχικού ήχου (Τετάρτου) με τον ήχο που θα ψαλεί (Λέγετος). Όταν η σύνθεση δεν ανήκει (ως ποιητικό κείμενο) στον Τέταρτο ήχο, τότε μπαίνει η μαρτυρία ήχου του Λεγέτου.
Δεν μπορεί ένας ήχος ΜΕ ΤΟ ΙΔΙΟ ΟΝΟΜΑ να έχει ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΟ ΤΕΤΡΑΧΟΡΔΟ απο τη βάση του ήχου του (αυτό για τη συνέχεια μουσικής συζήτησης).
Μην πέσουμε στο λάθος του "το είπε ο δείνα ή ο τάδε". Θέτοντας σε τέτοια ζητήματα ονόματα εκτελεστών, ενδέχεται να τους θέσουμε εμείς οι ίδιοι υπό αμφισβήτηση. Δεν υπάρχει λόγος, για τέτοια ζητήματα, να θέλουμε να στηρίξουμε τη θεωρία (και τη γνώση της) σε ανθρώπους που καλώς ή κακώς δεν ασχολήθηκαν και πολύ μαζί της. Το τί αρέσει στον καθένα ας το παραθέτει αυτός όπου νομίζει, και ας γίνεται σεβαστό από τους υπόλοιπους. Η επιβολή, μέσω τρίτων, σε θέματα που δεν αναφέρονται τουλάχιστον στην απόδοση των ύμνων, αλλά έχουν να κάνουν με τη γραμματική της μουσικής, είναι θέμα γνώσης και άλλης ασχολίας (όχι πάντως του αισθητηρίου της ακοής). Πώς να το κάνουμε; είναι άλλο πράγμα.
Ας ψάλλει ο καθένας όπως θέλει. Μη μπλέκουμε θέματα που δεν θέλουμε να μάθουμε για αυτά, χρησημοποιώντας εκφράσεις προόδου, εκσυγχρονισμού κλπ.
Ας ψάλλουμε ο καθείς αυτό που ξέρει και όπως το ξέρει. Όμως, πρέπει να σεβαστώ την άποψη του άλλου ή να τεκμηριώσω τη δική μου, όταν θέτοντας ένα θέμα (και δη θεωρητικής φύσεως) κρατώ τα ....σημερινά και πετώ την ......προέλευσή τους.
Ευχαριστώ.