Θα με κάνεις να ξενυχτήσω αλλά δεν πειράζει αν είναι να βγει κάτι καλό. Το κακό, αγαπητέ Βασίλη, είναι ότι όταν μιλάμε για έναν ήχο στεκόμαστε μόνο στην κλίμακά του και ψάχουμε να βρούμε τέλεια τετράχορδα, ή πεντάχορδα, διαζευκτικούς ή προσλαμβανόμενους τόνους κ.ο.κ. ενώ ο ήχος έχει κι άλλα συστατικά. Για τον βαρύ διατονικό εκ του Ζω που μίλησα και που περιγράφεται και στις ακόλουθες σελίδες ενός πολύ αξιόπιστου θεωρητικού (παραθέτω και το εξωφυλλό του), ο Γα είναι φυσικός τόσο στην κλίμακα όσο και στην μελωδία. Πιθανώς, αν τετραφωνήσει μεταπίπτει σε λέγετο εκ του Ζω, άρα και Γα # (λόγω έλξης), οπότε εξηγείται και η φθορά του μαλακού χρώματος που τίθεται στον Ζω ή Πα ενίοτε.
Ευχαριστώ.
ΥΓ 1. Στην κλίμακα που έχει το θεωρητικό στην σελ. 149 για τον Βαρύ διατονικό , τον ελάχιστο τόνο τον έχει 7 αντί για 8 που χρησιμοποιούμε σήμερα και τον ελάσσονα 9 αντί για 10.
ΥΓ 2. Και κάτι επιστημονικό (μιας και η μουσική είναι επιστήμη και εγώ καθηγητής Φυσικής στο επάγγελμα). Μέχρι να βγει μια καινούρια Θεωρία (εννοώ για την Εκκλησιαστική Μουσική και όχι για την Εθνική Μουσική, για την οποία πιστεύω υπάρχει άρτιο θεωρητικόν - ο νοών νοείτω) η οποία θα είναι συνέχεια των παλαιοτέρων, διορθωτική αυτών στις όποιες τους ατέλειες, κοινά αποδεκτή και εφαρμόσιμη, δεν έχουμε παρά να βαδίζουμε βάσει των παλαιοτέρων...:wink:
Έκανα τα παραπάνω αρχεία PDF Χρήστου συγχώνευση σε ένα προς διευκόλυνση.
Μέρος 1ο
Ενδιαφέρον το απόσπασμα αυτό, βέβαια η εν λόγω κλίμακα αν επιδιώκει να χαρακτηρισθεί ως κλίμακα κάποιου ήχου οφείλει νε φέρει
γνωρίσματα κλιμάκων ήχων, ήτοι τουλάχιστον κάποιος διαζευκτικός (για την περίπτωσή μας) ή προσλαμβανόμενος φθόγγος.
Ο συγγραφέας ίσως εννοεί τον βαρύ ήχο εκ του ζω (τον διατονικό λέμε) κατά την πλοκή του μέλους πάνω-κάτω περί τον ζω, δηλ ζω, νη, πα, νη, πα, νη, ζω, κε, ζω - κάπως έτσι - αλλά στην αντίληψή του απ' ό,τι φαίνεται η διακύμανση πάνω από τον Πα υποδηλώνει Α΄ήχο, βάση της κλίμακος πάντα που παραθέτει. Στην επταφωνία επαναφέρει τον βαρύ καθώς εκεί δεν τίθεται θέμα ξανά, βάση της κλίμακός του.
Θα την χαρακτήριζα "μικτή" - ας μου επιτραπεί ένας αδόκιμος όρος - με τρία σκέλη: βαρέως ζω, πρώτου Πα, βαρέως επταφώνου ζω΄ (χονδρικώς).
Μέρος 2ο
Ο Χουρμούζιος στο Θεωρητικό του (Un.St.Press) αποφεύγει να παραθέσει κλίμακα του διατονικού βαρέως ήχου, με αφορμή όμως την φράση του ότι "ο διατονικός τρίτος [...] εις αυτόν πλαγιάζει" (σελ 92) και θεωρώντας λοιπόν τον βαρύ διατονικό ως πλάγιο του διατονικού τρίτου, πρέπει να αφήσουμε τον Γα στην θέση του επειδή από αυτόν προήλθε ο πλάγιός του;
Αν όχι, από που πλαγίασε ο βαρύς;
Αν ναι, ποια η κλίμακα του βαρέως όπως ανέφερα πιο πάνω (με στοιχεία κλίμακος πλαγίου ήχου);
Μέρος 3ο
Ο Σίμων Καράς παραθέτει όντως κλίμακα βαρέως με γνωρίσματα πλαγίου ήχου όταν θέτει τον Γα εν διέσει, θεωρεί δε τον βαρύ αυτόν όπως προείπα ως πλάγιο (βλ. "βαρύς τετράφωνος" του Θεωρητικού του). Ποια η προέλευση αυτού του πλαγίου; ποιος δηλαδή ο κύριος ήχος με τον συγκεκριμένο Γα εν διέσει;
Παράθεση δεδομένων προς εξιχνίασιν...