[Ερώτηση] Απαιτείται Φωνητική στην Βυζαντινή μουσική;

[ΠΑΝΑΓΗΣ]

Μετά από εκατόν πενήντα (150) και πλέον μηνύματα, αξιόλογων μελών του "Ψ", που εμπεριέχουν σημαντικές πληροφορίες & βαθυστόχαστες αναλύσεις περί φωνητικής κι όχι μόνο, απαντώ στο βασικό ερώτημα του θέματος: "Όχι βέβαια", μεταφέροντας, ταυτόχρονα απόψεις σημαντικών ιεροψαλτικών μορφών, όπως του Άρχ. Μουσικοδιδασκάλου Θ. Βασιλικού και του αειμνήστου Άρχ. Πρωτοψάλτου, μακαριστού, πλέον, Χ. Ταλιαδώρου, ο οποίος έλεγε χαρακτηριστικά: "να μην το παρακάνουν (όσοι παρακολουθούν μαθήματα ορθοφωνίας) και χαλάσουν το ύφος." (εν. το Εκκλησιαστικό)! Εδώ.

O Άρχ. Μουσικοδιδάσκαλος Θ. Βασιλικός, όταν κάποτε ρωτήθηκε αν είχε κάνει φωνητική απάντησε χαρακτηριστικά:
<<όχι βέβαια>>.
Ο άνθρωπος το είχε από την κοιλιά της μάνας του. Τι να κάνουμε δεν είμαστε όλοι μας <<Βασιλικοί>>.
Μπορούμε όμως να το παλέψουμε και να φτάσουμε όπου επιτρέψει ο Θεός.

Όσο για το ύφος που αναφέρεστε, πιθανολογώ πως εννοείτε να μην αλλάξει κάποιος το ψαλτικό ύφος με το λυρικό ύφος της όπερας.
Θεωρώ πως αυτό δεν έχει να κάνει με τη φωνητική αλλά με το ρεπερτόριο στο οποίο εκπαιδεύεται.

Άλλωστε υπάρχουν ψάλτες που επειδή ακριβώς χρειάζονται φωνητική εκπαίδευση, στην προσπάθειά τους να αποδώσουν τα φωνήεντα στη μουσικά κλίμακα, ψάλλουν σαν να τραγουδούν στην όπερα.

 

[Shota]

Ακούτε εδώ τον γ. Δοσίθεο να εκτελεί το άνω Νη και Πα. Το α του αειμακάριστον σας φαίνεται ίδιο με τον α του παναμώμητον; Εάν όχι, γιατί;

 

[ilias nektarios]

Ακούτε εδώ τον γ. Δοσίθεο να εκτελεί το άνω Νη και Πα. Το α του αειμακάριστον σας φαίνεται ίδιο με τον α του παναμώμητον; Εάν όχι, γιατί;

Φυσικά και δεν είναι ίδιο, αφού υπάρχει διαφορά στη ροή του μουσικού κειμένου.
Οπότε το 1ο α χτυπάει υψηλή νότα, άρα το στόμα θα ανοίξει πιο πολύ για να ''βγει'' το α.
Ενώ το 2ο ακούγεται πιο ήπιο, γιατί είναι ήπια και η μουσική γραμμή.

 

[giorgosgoudi]

Το συμπέρασμα αφορά έναν, η απάντηση απευθύνεται και σε άλλους.

Είναι γεγονός πάντως ότι τα "μαθήματα φωνητικής" είναι ένας όρος λίγο αόριστος.

Από μια σύντομη αναζήτηση στο σάιτ του ωδείου Αθηνών διαπίστωσα ότι προσφέρονται πακέτα του ενός μήνα αλλά και μεγαλύτερα.

Υπάρχουν επίσης και διαδικτυακά μαθήματα στο you tube.

Εμείς εδώ τι είδους μάθημα ορίζουμε ως φωνητική, ποια είναι μια τυπική διάρκεια και κυρίως πώς πιστοποιείται το αποτέλεσμα;

Προφανώς απαντήσεις του τύπου "εξαρτάται από τη φωνή του καθενός" είναι πολύ γενικές.

Ο κόσμος φοβάται ότι ο δάσκαλος θα του τα βρει αρχικά όλα λάθος και στην πορεία θα επισημαίνει ως επιτεύγματα πράγματα που ήταν ήδη γνωστά.

 

[mmamais]

Κάνω φωνητική από το 2006 και έχω αλλάξει 3 δασκάλους. Δεν το λέω για να ξέρεις ..... "με ποιον έχεις να κάνεις" φυσικά! αλλά για να εξηγηθώ γιατί "λέω και εγώ τη γνώμη μου".

"Εμείς εδώ" φωνητική ενοούμε αυτό που στα ωδεία ονομάζεται "Μονωδία". Δηλαδή διδασκαλία του λεγόμενου "Κλασικού Τραγουδιού", ήτοι ιταλικών και γερμανικών, αισθησιακού περιεχομένου ως επί το πλείστον τραγουδιών που έχουν γραφτεί για να φέρνουν την φωνή στα όριά της. Υπάρχει καθορισμένο ρεπερτόριο όπως και στη βυζ μους. Για κάθε τύπο φωνής όμως υπάρχουν συγκεκριμένα τραγούδια. ΕΝ πάση περιπτώσει, συνοδεύονται και από ασκήσεις ενδυνάμωσης του φωνητικού οργάνου, και σωστής τοποθέτησης της φωνής. Χωρίς αυτά δεν βγαίνουν οι άριες, μόνο χαλάει η φωνή. Τυπική διάρκεια 40 λεπτά, μια φορά την εβδομάδα το οποίο από προσωπική εμπειρία θεωρώ οριακά επαρκή.

Το αποτέλεσμα πιστοποιείται από πτυχίο μονωδίας, αν κάποιος μάθει το ρεπερτόριο. Κατά αναλογία, στη βυζαντινή μουσική, το αποτέλεσμα πιστοποιείται από το πτυχίο που θα σου χορηγηθεί. Από εκεί και πέρα τι έχεις μάθει ουσιαστικά.....ότι το φιλότιμό σου σου επιτρέπει. Αυτό παντού ισχύει βεβαίως...έχουμε γεμίσει διπλωματούχους, δεν ξέρουμε όμως όλοι καλά τη δουλειά μας....

Η τελευταία σου πρόταση είναι αλήθεια Γιώργο Γουδί. Όμως και που δεν ισχύει αυτό;;; Αλλάζεις διαιτολόγο;; "Ο παλιός έφταιγε που δεν αδυνάτισες....". Αλλάζεις μηχανικό; "ο παλιός ήταν άσχετος"...έτσι και οι δάσκαλοι, δεν έχουν όλοι την ίδια μέθοδο, ωστόσο ο νέος δάσκαλος πιθανότατα ναι, θα θάψει τον παλιότερο. Και θα σου βρει "θεαματική βελτίωση" στην αρχή. Υπάρχουν και άνθρωποι σωστοί όμως.

(στη περίπτωσή μου ξεκαθάριζα από την αρχή ότι δεν με ενδιέφερε η "Μονωδία", οπότε μέναμε μόνο στις φωνητικές ασκήσεις, κοινώς το "τέντωμα" της φωνής). Αυτό πρέπει να το σεβαστεί ο κάθε δάσκαλος και όχι να θέλει να σε κάνει όπερα ντε και καλά. Με τον νυν δάσκαλό μου έχουμε βρει μια ενδιαφέρουσα μέση λύση -γιατί είναι βαρετό επί σειρά ετών να κάνεις μόνο ασκήσεις-, συγκεκριμένα επιχειρούμε απαιτητικά βυζαντινά κομμάτια, στα πλαίσια της εκγύμνασης της φωνής, π.χ. Επί των ποταμών Βαβυλώνος (κάτω Γα), διάφορα άξιον εστίν Πρίγγου, Κασσιανή Χουρμουζίου (κάτω κάτω Νη-λέμε-τώρα - άνω Κε-ξαναλέμε-τώρα), ο δάσκαλος βρήκε πολύ ενδιαφέρουσες τις Στροφές σε ραστ (πλ.δ) στην αρχή του Μουσικού απανθίσματος του Κεϊβελή (ο μιαν Χανές δεν αστειεύεται και το Γαζέλ στο τέλος.....).

Το συμπέρασμα αφορά έναν, η απάντηση απευθύνεται και σε άλλους.

Είναι γεγονός πάντως ότι τα "μαθήματα φωνητικής" είναι ένας όρος λίγο αόριστος.

Από μια σύντομη αναζήτηση στο σάιτ του ωδείου Αθηνών διαπίστωσα ότι προσφέρονται πακέτα του ενός μήνα αλλά και μεγαλύτερα.

Υπάρχουν επίσης και διαδικτυακά μαθήματα στο you tube.

Εμείς εδώ τι είδους μάθημα ορίζουμε ως φωνητική, ποια είναι μια τυπική διάρκεια και κυρίως πώς πιστοποιείται το αποτέλεσμα;

Προφανώς απαντήσεις του τύπου "εξαρτάται από τη φωνή του καθενός" είναι πολύ γενικές.

Ο κόσμος φοβάται ότι ο δάσκαλος θα του τα βρει αρχικά όλα λάθος και στην πορεία θα επισημαίνει ως επιτεύγματα πράγματα που ήταν ήδη γνωστά.

 

[giorgosgoudi]

Ευχαριστούμε για τις πληροφορίες. Αυτές οι ιστορίες είναι τα καλύτερα επιχειρήματα για να απαντηθεί το αν τελικά "χρειάζεται φωνητική η βυζαντινή μουσική".

Καλό είναι που διευκρινίζεται ότι μιλάμε για την μονωδία, που είναι ένα νέο, αυτοτελές "όργανο" και όχι απλά για φωνητική που μπορεί να είναι οτιδήποτε.

Μας μπερδεύει βέβαια λίγο η χρήση μιας "custom" ύλης αντί μιας ενδεδειγμένης, με αρχή, μέση και τέλος.

 

[mmamais]

Δεν μίλησα για custom, μίλησα για καθορισμένη ύλη, στο ίδιο ΦΕΚ που ορίζει και την ύλη της ΒΜ. Δεν διδάσκομαι μονωδία για να γνωρίζω κατά πόσο οι δάσκαλοι παρεκκλίνουν από αυτή την ύλη. Φαντάζομαι θα ισχύει λίγο πολύ ότι και στους δικούς μας (ΒΜ) δασκάλους.

Το επίσημο πλαίσιο διδασκαλίας της φωνητικής είναι η "μονωδία". Πιστεύω θα έπρεπε να θεσμοθετούνταν ένα είδος φωνητικής για την ΒΜ όπου ΟΙ ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΤΗΣ ΣΩΣΤΗΣ ΦΩΝΗΣ ΘΑ ΗΤΑΝ ΟΙ ΙΔΙΕΣ με την Μονωδία, απλώς το ρεπερτόριο θα ήταν άλλο, θα ήταν "τα δικά μας". Όταν παρέλθει η φραγκοκρατία από την χώρα ίσως το δούμε και αυτό.

 

[zoslen]

Εννοώ ότι ένας άνθρωπος που ασχολείται επαγγελματικά με την μουσική αυτή ΚΑΝΟΝΙΚΑ δεν θα πρέπει να εξαρτάται απ' το μικρόφωνο. Και ο λόγος είναι ότι αυτή η μουσική γράφτηκε για να εκτελείται χωρίς μικρόφωνο. Αυτό σημαίνει ότι κάποτε ψάλανε Πέτρο, Δανιήλ, Γρηγόριο, Κωνσταντίνο, Βιολάκη κλπ. κλπ. κλπ. ΧΩΡΙΣ μικρόφωνο.
(

Πολύ καλή παρατήρηση! Αντιστοίχως οι παλαιοί οργανοποιοι κατασκεύαζαν όργανα (βιολιά, λύρες, λαούτα κλπ) με βασική προτεραιότητα να έχουν δυνατό ήχο, για να ακούγονται στα γλέντια και τα πανηγύρια! Σήμερα η βαρύτητα δίνεται αντιθέτως στις εκφραστικές δυνατότητες, τον ήχο τον αναλαμβάνει το μικρόφωνο και ο πυκνωτής με αποτέλεσμα άνευ ηχείου απλά να μην ακούγονται!

 

[Shota]

Φυσικά και δεν είναι ίδιο, αφού υπάρχει διαφορά στη ροή του μουσικού κειμένου.
Οπότε το 1ο α χτυπάει υψηλή νότα, άρα το στόμα θα ανοίξει πιο πολύ για να ''βγει'' το α.
Ενώ το 2ο ακούγεται πιο ήπιο, γιατί είναι ήπια και η μουσική γραμμή.

Αυτά τα ψιλά α έχουν λίγο την ποιότητα του ο. Αυτό δεν είναι τυχαίο, γιατί υπάρχουν άλλοι ψάλτες που δεν το κάνουν έτσι. Η φωνητική απασχολείται και με τέτοιες λεπτομέρειες.

 

[giorgosgoudi]

Ασφαλώς και η μονωδία έχει καθορισμένη ύλη, αυτό που κατάλαβα όμως είναι ότι εσύ αντί αυτής της ύλης σε συνεννόηση με το δάσκαλο κάνεις άλλα πράγματα στα οποία πιθανότατα δεν υπάρχει κάποια εξέταση και λήψη σχετικού τίτλου.

 

[domesticus]

Αυτά τα ψιλά α έχουν λίγο την ποιότητα του ο. Αυτό δεν είναι τυχαίο, γιατί υπάρχουν άλλοι ψάλτες που δεν το κάνουν έτσι. Η φωνητική απασχολείται και με τέτοιες λεπτομέρειες.

Πάντως αὐτὲς οἱ λεπτομέρειες οὕτε κἄν ἀπασχολοῦν τὸν μάχιμο ψάλτη, οὕτε ὑπάρχει χρόνος γιὰ τὴν ἐφαρμογή τους ἐπὶ τοῦ ἀναλογίου ἀπὸ ἕνα ψάλτη καὶ τὸν βοηθό του (στὴν καλὴ περίπτωση).

 

[Κων/νος Βαγενάς]

Πάντως αὐτὲς οἱ λεπτομέρειες οὕτε κἄν ἀπασχολοῦν τὸν μάχιμο ψάλτη, οὕτε ὑπάρχει χρόνος γιὰ τὴν ἐφαρμογή τους ἐπὶ τοῦ ἀναλογίου ἀπὸ ἕνα ψάλτη καὶ τὸν βοηθό του (στὴν καλὴ περίπτωση).

Όλη η επιχειρηματολογία σου βασίζεται στην αρχή (αναπόδεικτη όμως) ότι η φωνητική είναι μια περιττή πολυτέλεια για τον "μάχιμο ψάλτη"*1. Όλη η επιχειρηματολογία μου προσπαθεί να αποδείξει ότι η φωνητική απευθύνεται ΚΑΤΕΞΟΧΗΝ σ' αυτόν που θέλει να είναι μάχιμος ψάλτης.*2
Δεν μπορώ να το αποδείξω, φυσικά, από δω. Αλλά καταθέτω την εμπειρία μου που περιλαμβάνει και τα δύο σκέλη (προ και μετά την σπουδή τής φωνής). Στην πρώτη περίπτωση πας να πολεμήσεις με ξίφος και τόξο ή τέλος πάντων με ό,τι σε προίκισε η φύση. Στη δεύτερη με τηλεκατευθυνόμενους πυραύλους.

*1 Καταλαβαίνω πολύ καλά το περιεχόμενο του όρου και τον συμμερίζομαι.
*2 Προφανώς δεν λέω ότι όποιος δεν έχει κάνει φωνητική δεν είναι μάχιμος· θεωρώ ότι έχετε καταλάβει το πνεύμα με το οποίο γράφω.

 

[domesticus]

Όλη η επιχειρηματολογία σου βασίζεται στην αρχή (αναπόδεικτη όμως) ότι η φωνητική είναι μια περιττή πολυτέλεια για τον "μάχιμο ψάλτη"*1. Όλη η επιχειρηματολογία μου προσπαθεί να αποδείξει ότι η φωνητική απευθύνεται ΚΑΤΕΞΟΧΗΝ σ' αυτόν που θέλει να είναι μάχιμος ψάλτης.*2
Δεν μπορώ να το αποδείξω, φυσικά, από δω. Αλλά καταθέτω την εμπειρία μου που περιλαμβάνει και τα δύο σκέλη (προ και μετά την σπουδή τής φωνής). Στην πρώτη περίπτωση πας να πολεμήσεις με ξίφος και τόξο ή τέλος πάντων με ό,τι σε προίκισε η φύση. Στη δεύτερη με τηλεκατευθυνόμενους πυραύλους.

*1 Καταλαβαίνω πολύ καλά το περιεχόμενο του όρου και τον συμμερίζομαι.
*2 Προφανώς δεν λέω ότι όποιος δεν έχει κάνει φωνητική δεν είναι μάχιμος· θεωρώ ότι έχετε καταλάβει το πνεύμα με το οποίο γράφω.

Ἡ ἀναλογία σου χωλαίνει διότι δὲν ἀντιλαμβάνεσαι τὸ πλεονέκτημα του πρώτου μὲ τὸ δεύτερο. Οἱ πύραυλοι εἶναι καλοὶ ὅταν εἶναι μόνοι τους καὶ ὁ ἀντίπαλος ἔχει μόνον τουφέκια.
Σὲ περιβάλλον κορεσμένης ΑΑ άμυνας μὲ πλήρεις σουίτες ECM καὶ ECCM σὲ ἐνέργεια καὶ GPS jamming/spoofing δὲν εἶνια τόσο ἁπλὰ τὰ πράγματα. Στὴν περίπτωση αὐτὴ μπορεῖ ν' ἀνακαλύψεις ὅτι μιὰ ἁπλὴ iron bomb χωρὶς πολλὲς τεχνολογικὲς φιοριτοῦρες καὶ ἕνας καλὸς πιλότος, εἶναι τὸ μέσο ποὺ θὲς γιὰ νὰ γίνει ἡ δουλειά. Χωρὶς αὐτὸ νὰ ἀποτελεῖ κανόνα, νὰ εἶμαι σαφής.

Μᾶλλον κινούμαστε σὲ διαφορετικὰ ψαλτικὰ περιβάλλοντα μὲ διαφορετικὲς προτεραιότητες. Δὲν εἶναι κακό.

Πάντως ὅ,τι μαθαίνει κανεὶς εἶναι σημαντικό καὶ ἡ φωνητική φυσικά. Πιθανότατα νὰ ἔχω καὶ ἄδικο μιᾶς καὶ δὲν ἔχω κάνει μαθήματα φωνητικῆς, δὲν θέλω νὰ εἶμαι ἀπορριπτικός. Ἀπὸ τὴν ἄλλη δὲν χρειάζεται κάποιος ψάλτης νὰ αἰσθάνεται ἄσχημα ἐπειδὴ δὲν ἔχει κάνει φωνητική. Ἄλλωστε μεσοπρόθεσμα, ἔτσι ὅπως πάει τὸ πράγμα μὲ τὴν ὑπογεννητικότητα καὶ τὴν ἀπομάκρυνση ἀπὸ τὴν ἐκκλησία, ἡ λειψανδρία θὰ τὰ «λύσει» ὅλα. Ἡ πρόσληψη γυναικῶν θὰ «μπαλώσει» προσώρας τὸ πρόβλημα, ἀλλὰ θὰ δημιουργηθοῦν νέα προβλήματα.

 

[mmamais]

Αυτό λέγεται ελιγμός διαφυγής με ταυτόχρονη εκτόξευση flares!

Ανακεφαλαιώνοντας, κάποιοι από εμάς λέμε "ο Χ ψάλτης που κάνει τη δουλειά μια χαρά και χωρίς φωνητική, θα την κάνει 5 φορές καλύτερα με φωνητική".

Εσύ λες "Γιατί να μπω στη διαδικασία αυτή αφού και χωρίς φωνητική την κάνω τη δουλειά και μου αρκεί;"

Είναι σεβαστή άποψη, νομίζω αντιπροσωπεύει μια μεγάλη μερίδα ψαλτών, μαγκιά σας φυσικά και εγώ προσωπικά δεν επιθυμώ να αλλάξω την άποψη κανενός, μόνο να παραθέσω αντικεμενική πληροφορία.

 

[domesticus]

Αυτό λέγεται ελιγμός διαφυγής με ταυτόχρονη εκτόξευση flares!

Ανακεφαλαιώνοντας, κάποιοι από εμάς λέμε "ο Χ ψάλτης που κάνει τη δουλειά μια χαρά και χωρίς φωνητική, θα την κάνει 5 φορές καλύτερα με φωνητική".

Εσύ λες "Γιατί να μπω στη διαδικασία αυτή αφού και χωρίς φωνητική την κάνω τη δουλειά και μου αρκεί;"

Είναι σεβαστή άποψη, νομίζω αντιπροσωπεύει μια μεγάλη μερίδα ψαλτών, μαγκιά σας φυσικά και εγώ προσωπικά δεν επιθυμώ να αλλάξω την άποψη κανενός, μόνο να παραθέσω αντικεμενική πληροφορία.

Ούτε μαγκιά ούτε τίποτε. Ὅταν ψάλλεις μόνος, σοῦ φεύγει πάρα πολὺ γρήγορα καὶ ἡ μαγκιά καὶ ἡ ψαλτόλυσσα καὶ οἱ ἠχογραφήσεις μὲ μικρόφωνο κλπ. Πίστεψέ με, πολὺ μὰ πάρα πολὺ λίγη «μαγκιὰ» μοῦ 'χει ἀπομείνει στὸ ἀναλόγιο. Κανὰ καλὸ κομμάτι μιὰ στὸ τόσο κι ἄντε γειά. Ἀλλιῶς τὰ περίμενα ἀλλιῶς ἦρθαν. Shit happens.

 

[giorgosgoudi]

Η αναλογία αλλού πάσχει:

Ο πύραυλος, δηλαδή η λεγόμενη φωνητική εκπαίδευση, έτσι όπως παρουσιάζεται δεν είναι ακριβώς πολυτέλεια αλλά κάτι ανύπαρκτο και μάλλον συζητιέται ως κάτι που θα θέλαμε να υπάρξει.

 

[Κων/νος Βαγενάς]

Η αναλογία αλλού πάσχει:

Ο πύραυλος, δηλαδή η λεγόμενη φωνητική εκπαίδευση, έτσι όπως παρουσιάζεται δεν είναι ακριβώς πολυτέλεια αλλά κάτι ανύπαρκτο και μάλλον συζητιέται ως κάτι που θα θέλαμε να υπάρξει.

Καθόλου ανύπαρκτο. Απλως είναι ακόμα ξεχωριστός κλάδος και όχι συνημμένος με την ψαλτική.

 

[giorgosgoudi]

Καθόλου ανύπαρκτο. Απλως είναι ακόμα ξεχωριστός κλάδος και όχι συνημμένος με την ψαλτική.

Είναι τόσο ξεχωριστός σα να κάνεις άλλη μια ψαλτική, η οποία φαίνεται και απαιτητικοτερη σε χρόνο και λεφτά. Δεν ξέρω αν υπάρχει και η απαιτούμενη προσφορά σε δασκάλους, αν ξαφνικά όλοι οι ψάλτες αρχίσουν να τη ζητάνε.

Αναρωτιέμαι αν όλοι εσείς που την υποστηρίζετε με μηνύματα και θετικές ψήφους, έχετε σπουδάσει έτσι όπως περιγράφει ο Μιχάλης ή μιλάτε θεωρητικά.

 

[ΠΑΝΑΓΗΣ]

Ούτε μαγκιά ούτε τίποτε. Ὅταν ψάλλεις μόνος, σοῦ φεύγει πάρα πολὺ γρήγορα καὶ ἡ μαγκιά καὶ ἡ ψαλτόλυσσα καὶ οἱ ἠχογραφήσεις μὲ μικρόφωνο κλπ. Πίστεψέ με, πολὺ μὰ πάρα πολὺ λίγη «μαγκιὰ» μοῦ 'χει ἀπομείνει στὸ ἀναλόγιο. Κανὰ καλὸ κομμάτι μιὰ στὸ τόσο κι ἄντε γειά. Ἀλλιῶς τὰ περίμενα ἀλλιῶς ἦρθαν. Shit happens.

Ας φανταστούμε έναν ψάλτη μόνο του στο αναλόγιο, ο οποίος αγωνίζεται να ανταποκριθεί στα καθήκοντά του.
Ξεκινάει ήρεμα στον όρθρο και στις καταβασίες αρχίζει να νιώθει ένα σφίξιμο στον λαιμό, <θα τα καταφέρω ως το τέλος; είμαι και μόνος μου...> σκέφτεται και αγωνιά.
Στους αίνους αρχίζει το γαργάλημα στον φάρυγγα, <Παναγία μου βοήθα με>...
Στα αντίφωνα το συνεχές καθάρισμα του λαιμού είναι πλέον γεγονός.
Χερουβικό... <και τώρα τι κάνουμε;>
Το Άξιον Εστί βγήκε αλλά με αρκετό βήχα.
<Χάλια, μα γιατί; ψάλλω αλλά όχι με το αποτέλεσμα που θα άρμοζε στον χώρο, και ο κόσμος τι φταίει; μήπως καλύτερα να τα παρατήσω;>
Αυτά και άλλα πολλά σκέφτεται ο καημένος ο ψάλτης μας.

Κάποια στιγμή του ανοίγεται ο δρόμος της φωνητικής.
Δεν καταλαβαίνει στην αρχή πολλά πράγματα.
Συν το χρόνο διαπιστώνει πως τα φωνητικά προβλήματα του στο αναλόγιο έχουν αρχίσει να μειώνονται.
Εκείνη η στιγμή δεν είναι είναι το τέλος αλλά η αρχή για ένα καλύτερο αύριο.
Άλλωστε, όπως λέει και το τραγούδι <για να γυρίσει ο ήλιος θέλει δουλειά πολύ>

Ελπίζω η ιστοριούλα μας να βοηθήσει.

 

[giorgosgoudi]

Για να αναγκαστεί κάποιος να ψάλλει μόνος του σημαίνει ότι έχει τρομερή ανάγκη τα χρήματα οπότε μάλλον δε περισσεύουν για να πληρώσει έναν επιπλέον δάσκαλο.