Στίχοι προκειμένων εσπερινού

[Στέλιος Σ.]

Στον εσπερινό του σαββάτου στο προκείμενο ψάλλονται\αναγινόσκονται δυο στίχοι, στο δεύτερο προκείμενο και στο τρίτο, ενώ το πρώτο ψάλλεται άνευ στίχου.
Στον εσπερινό των καθημερινών όπου επεκράτησε να ψάλλεται στο προκείμενο ένας στίχος, πότε ψάλλεται αυτός? Στο δεύτερο ή στο τρίτο?

ευχαριστώ

 

[Nikolaos]

Στον εσπερινό του σαββάτου στο προκείμενο ψάλλονται\αναγινόσκονται δυο στίχοι, στο δεύτερο προκείμενο και στο τρίτο, ενώ το πρώτο ψάλλεται άνευ στίχου.
Στον εσπερινό των καθημερινών όπου επεκράτησε να ψάλλεται στο προκείμενο ένας στίχος, πότε ψάλλεται αυτός? Στο δεύτερο ή στο τρίτο?

ευχαριστώ

Στον τρίτο

 

[Στέλιος Σ.]

Αυτό γνώριζα και εγώ. Πριν από λίγο καιρό όμως άκουσα από κάποιον γνωστό μου ιερέα, ο οποίος είναι καλός γνώστης τυπικού και λειτουργικής, να αναφέρει ότι στις καθημερινές ο στίχος ψάλλεται στο δεύτερο προκείμενο, και το τριτο επαναλαμβάνεται άνευ στίχου. απόφάσισα λοιπόν να ρωτήσω, μήπως και έχει δίκαιο. Φάινεται όμως ότι δεν έχει. Ευχαριστώ κ. Νικόλαε.

 

[Εμμανουήλ Αβραμίδης]

Αυτό γνώριζα και εγώ. Πριν από λίγο καιρό όμως άκουσα από κάποιον γνωστό μου ιερέα, ο οποίος είναι καλός γνώστης τυπικού και λειτουργικής, να αναφέρει ότι στις καθημερινές ο στίχος ψάλλεται στο δεύτερο προκείμενο, και το τριτο επαναλαμβάνεται άνευ στίχου. απόφάσισα λοιπόν να ρωτήσω, μήπως και έχει δίκαιο. Φάινεται όμως ότι δεν έχει. Ευχαριστώ κ. Νικόλαε.

Στον Πάνσεπτο Πατριαρχικό Ναό, εφαρμόζεται η πρακτική που αναφέρει ο γνωστός σας ιερέας. Έτσι, η τελευταία επανάληψη, λειτουργεί ως περισσή. Ωστόσο, η πρακτική που γνωρίζω και εφαρμόζω είναι ο στίχος να απαγγέλλεται πριν από την τρίτη επανάληψη.

 

[ybulbu]

Στον Πάνσεπτο Πατριαρχικό Ναό, εφαρμόζεται η πρακτική που αναφέρει ο γνωστός σας ιερέας. Έτσι, η τελευταία επανάληψη, λειτουργεί ως περισσή. Ωστόσο, η πρακτική που γνωρίζω και εφαρμόζω είναι ο στίχος να απαγγέλλεται πριν από την τρίτη επανάληψη.

Επιβεβαιώνω κι εγώ, αφού έτσι το εφαρμόζει ο δάσκαλός μου και Άρχων Α' Δομέστιχος κ. Μιλτιάδης Παππάς. Ομοίως και στο Προκείμενο του Όρθρου. Βέβαια, δεν το είχα συναντήσει ποτέ παλαιότερα να λέγεται στο δεύτερο Προκείμενο κι ακόμα μου κάνει εντύπωση.

 

[dkalpakidis]

Σχετικό θέμα το οποίο μπορεί να επιλύει απορίες:
http://analogion.com/forum/showthread.php?t=1703

 

[MTheodorakis]

«Μετὰ τὴν διπλὴ ψαλμωδία τοῦ προκειμένου, ἀντὶ νὰ ἀπαγγελθεῖ ἐμμελῶς μόνο ὁ πρῶτος στίχος τοῦ ψαλμοῦ, ἡ στιχολογία συνεχίζεται καὶ στοὺς ἑπόμενους στίχους τοῦ ψαλμοῦ, σὲ ὅλους ἢ σὲ μερικοὺς κατ᾿ ἐκλογήν, καὶ ἐπαναλαμβάνεται μετὰ ἀπὸ κάθε στίχο (ἀπὸ ὅλους τοὺς πιστούς, εἰ δυνατόν) τὸ προκείμενο» (Ἰ. Φουντούλη Λειτουργικὴ Α’ - Εἰσαγωγὴ στὴ θεία λατρεία Θεσσαλονίκη 1993 σσ. 140-141).

 

[π. Μάξιμος]

Στον Πάνσεπτο Πατριαρχικό Ναό, εφαρμόζεται η πρακτική που αναφέρει ο γνωστός σας ιερέας. Έτσι, η τελευταία επανάληψη, λειτουργεί ως περισσή.

Ἀκριβῶς. Στό Ὄρος ἐπαναλαμβάνεται τό προκείμενο καί τέταρτη φορά ὑπό τῶν λειτουργῶν στά συλλείτουργα, ὡς περισσή.
Αὐτό πού συμβαίνει στόν Π. Ν., πιστεύω ὅτι θά ἤθελε τὴν διπλὴ ψαλμωδία τοῦ προκειμένου στήν ἀρχή (ὅπως ἔγραψε ὁ Μανόλης), πού ὅμως ἔχει ἐκπέσει. Ἔτσι μᾶλλον λύεται καί ἡ ἀπορία τοῦ Γιάννη.
Τό αὐτό συμβαίνει καί μέ τό δίστιχο τοῦ Σαββάτου, δηλ. ἔχει ἐκπέσει ἡ διπλή ἀρχική ψαλμώδηση ἄνευ στίχου, ἀλλά ἔχει ἐκπέσει καί ἡ περισσή. Καί αὐτό γιά νά ψάλλεται τό προκείμενο πάντα τρίς.

 

[Εμμανουήλ Αβραμίδης]

Ἀκριβῶς. Στό Ὄρος ἐπαναλαμβάνεται τό προκείμενο καί τέταρτη φορά ὑπό τῶν λειτουργῶν στά συλλείτουργα, ὡς περισσή.

Και στην ενορία μου, στις αρχιερατικές χοροστασίες επαναλαμβάνεται και τέταρτη φορά ως περισσή, πλέον των ιερέων ισταμένων εντός του βήματος. (Το πρώτο το ψάλλουν εκτός, μαζί με τον Δεσπότη).

Αὐτό πού συμβαίνει στόν Π. Ν., πιστεύω ὅτι θά ἤθελε τὴν διπλὴ ψαλμωδία τοῦ προκειμένου στήν ἀρχή (ὅπως ἔγραψε ὁ Μανόλης), πού ὅμως ἔχει ἐκπέσει. Ἔτσι μᾶλλον λύεται καί ἡ ἀπορία τοῦ Γιάννη.
Τό αὐτό συμβαίνει καί μέ τό δίστιχο τοῦ Σαββάτου, δηλ. ἔχει ἐκπέσει ἡ διπλή ἀρχική ψαλμώδηση ἄνευ στίχου, ἀλλά ἔχει ἐκπέσει καί ἡ περισσή. Καί αὐτό γιά νά ψάλλεται τό προκείμενο πάντα τρίς.

Συμφωνούμε.
Συζητήθηκε και παλαιότερα στο θέμα Προεστωτικά (μηνύματα # 14 - 25). Στην ανάρτηση υπ' αριθμ. 21, έχω παραθέσει και συνδέσμους με βίντεο από τον Πατριαρχικό Ναό (η πηγή εδώ).

 

[MTheodorakis]

«Μετὰ τὴν διπλὴ ψαλμωδία τοῦ προκειμένου, ἀντὶ νὰ ἀπαγγελθεῖ ἐμμελῶς μόνο ὁ πρῶτος στίχος τοῦ ψαλμοῦ, ἡ στιχολογία συνεχίζεται καὶ στοὺς ἑπόμενους στίχους τοῦ ψαλμοῦ, σὲ ὅλους ἢ σὲ μερικοὺς κατ᾿ ἐκλογήν, καὶ ἐπαναλαμβάνεται μετὰ ἀπὸ κάθε στίχο (ἀπὸ ὅλους τοὺς πιστούς, εἰ δυνατόν) τὸ προκείμενο»

(Ἰ. Φουντούλη Λειτουργικὴ Α’ σσ. 140-141, J. Mateos Le Typicon de la Grande Eglise τ. 1 σ. 288).



Τὰ προκείμενα προφανῶς δευτερώνονται πρὸ τῆς στιχολογίας τους, ὅσους στίχους καὶ ἂν αὐτὴ ἔχει

(Ἰ. Φουντούλη Λειτουργικὴ Α’ σ. 140)


σὲ Σάββατο

(Ὡρολόγιον Κρυπτοφέῤῥης ἔκδ. 1772 σ. 166, Π. Τρεμπέλα Μικρὸν Εὐχολόγιον ἔκδ. β’ 1998 τ. 2 σ. 277)


ἢ μεγάλα προκείμενα

(τυπικὸ Μεγάλου Μετεώρου φφ. 96v, 106r, 165r, χφ. Παντοκράτορος 312 τυπικὸ τῆς Μ. Λαύρας τοῦ ἔτους 1917 σ. 244, Συλλειτουργικὸν ἔκδ. Σίμωνος Πέτρας 2004 σ. 36 κ.ἄ.)



καὶ ἀκολουθεῖ μία ἐπιπλέον ἐπανάληψη-περισσὴ-δοχὴ

(Dmitrievskij τ. 1 σσ. 134, 884, J. Mateos Le Typicon de la Grande Eglise τ. 1 σ. 186, τ. 2 σ. 88, χφφ. Moscow State Historical Museum Synod. gr. 381 ΤΑΣ μεταξὺ τῶν ἐτῶν 1289-1311 φ. 2r, ΕΒΕ 2458 παπαδικὴ τοῦ ἔτους 1336 φφ. 38r-41r, Vindob. Theol. gr. 185 παπαδικὴ μεταξὺ τῶν ἐτῶν 1385-1391 φφ. 66r-71r, χφφ. ΤΑΣ Σινὰ 1109 τοῦ ἔτους 1464 φ. 182v, Σινὰ 1108 ιε’ αἰ. φ. 178r, Σινὰ 1110 ιε’ αἰ. φ. 187r, ΤΑΣ κεφ. λ’, Τριῴδιον Κυριακὴ τῆς Τυρινῆς ἑσπέρας, Ὡρολόγιον Κρυπτοφέῤῥης ἔκδ. 1772 σ. 168, Dmitrievskij τ. 3 σσ. 542, 563, N. Borgia, Orologhion Diurno delle Chiese di Rito Bizantino, Grottaferrata 1929 σ. 94, Βατοπαιδινὸν Τυπικὸν σ. 22).



Ἡ αὐτὴ ᾀσματικὴ πράξη καταγράφεται καὶ γιὰ τό, ἀντὶ τοῦ προκειμένου, μὴ ἑορταστικὸ «Ἀλληλούια»

(Dmitrievskij τ. 3 σσ. 2, 318, 570, χφφ. ΤΑΣ Σινὰ 1096 ιβ’ αἰ. φ. 16r, ἁγ. Σάβα 312 τοῦ ἔτους 1201 φ. 5v, Vat. gr. 782 α’ ἥμισυ ιγ’ αἰ.φ. 9v, Herzogin Anna Amalia Bibliothek Q 740 τοῦ ἔτους 1266 φ. 6r, ἁγ. Σάβα 628 ιγ’ αἰ. φ. 10r, Πρωτάτου 72 ιγ’ αἰ. φ. 4v, Βατοπαιδίου 1202 β’ ἥμισυ ιγ’ αἰ. φ. 8r).