Μουσικά Κείμενα του "Κέλευσον Δέσποτα..."

[petrosg]

Καλημέρα.

Μήπως υπάρχουν τα εν λόγω μουσικά σε όλους τους ήχους;

Ευχαριστώ.

 

[π. Μάξιμος]

Ναί, στό «Τάξις τοῦ Μεγάλου καί Πανηγυρικοῦ Ἑσπερινοῦ καί τοῦ Ὄρθρου τῶν Κυριακῶν, χοροστατοῦντος Ἀρχιερέως ὡς καί τῆς Θείας Λειτουργίας τῶν Κυριακῶν, ἱερουργοῦντος Ἀρχιερέως, Ἱερά Ἀρχιεπισκοπή Ἀθηνῶν, Ἀθῆναι 2000» τοῦ Μακαριστοῦ Ἀρχιεπισκόπου Χριστοδούλου, πού πρωτοεκδόθηκε ὅταν ἦταν Μητροπολίτης Δημητριάδος.

ΥΓ. Παρεπιμπτόντως στήν προαναφερθεῖσα ἔκδοση ὁ μακαριστός εὐχαριστεῖ διά τήν ἐπιμέλειαν τῆς μουσικῆς γραφῆς τῶν βυζαντινῶν μελωδιῶν πού παρατίθενται, τούς Πρωτοψάλτας καί Καθηγητάς κ. Ἰω. Σχώρην καί Γ. Φανάραν.

Το βιβλιαράκι αυτό, το είχα ζητήσει από την Α.Δ. και μου είπαν ότι δεν κυκλοφορεί πλέον. Μήπως μπορεί κάποιος να το σκανάρει και να το αναρτήσει στο «Ψαλτολόγιο» ;

 

[domesticus]

Καλημέρα.

Μήπως υπάρχουν τα εν λόγω μουσικά σε όλους τους ήχους;

Ευχαριστώ.

Στὸν Ἑσπερινό τοῦ π. Ἱεροθέου ἀπὸ τὴν Μ. Φιλοθέου.

 

[karastamatis ioannis]

Καλημέρα.

Μήπως υπάρχουν τα εν λόγω μουσικά σε όλους τους ήχους;

Ευχαριστώ.

Θα πρεπει να τα εχει και ο Αρχων κ.Ιωαννιδης.

 

[π. Μάξιμος]

Στὸν Ἑσπερινό τοῦ π. Ἱεροθέου ἀπὸ τὴν Μ. Φιλοθέου.

Θα πρεπει να τα εχει και ο Αρχων κ.Ιωαννιδης.

Ὡραῖα. Νά μαζευτοῦν ἐδῶ οἱ πηγές καί μετά βλέπουμε τί καί πῶς μπορεῖ νά ἀναρτηθεῖ.

Παράκληση: Ὅταν ζητεῖται κάτι, δέν ὑπάρχει λόγος νά πετάγονται κάποιοι καί νά λένε: —Αὐτά δέν προβλέπονται! Τό ξέρουμε. Ἐδῶ ὅμως (γενικά) πρέπει νά δίδεται ὅ,τι ζητεῖται (κατά τό δυνατόν) καί ὅποιος θέλει παίρνει...

 

[π. Μάξιμος]

Γιά τήν «ἱστορία»...
Μοῦ ἄρεσε τό ἐπιχείρημα τοῦ Εὐάγγελου Σολδάτου.

Στο θεωρητικό του Ιωαννίδη πάντως έχω τις ακόλουθες επιφυλάξεις
Δ) Ενώ γράφει ότι η παράδοση θέλει κλιτό, στον εσπερινό μελοποιεί Κέλευσον σε όλους τους ήχους. Λέγονταν έτσι κάπου αλλού παλιότερα;

Εδώ διαφωνώ με τον άρχοντα. Το ίδιο έκανε και ο μακαριστός αρχιεπίσκοπος Αθηνών Χριστόδουλος με φυλλάδιο που είχε διανείμει. Είχα ρωτήσει τον μακαριστό Χριστόδουλο «πως γίνεται να ζητάμε από τον επίσκοπο να κελεύσει για να ξεκινήσουμε τον ήχο αφού τον έχουμε ήδη πιάσει από το «κέλευσον»;». Μου απάντησε χαμογελώντας «ε, καλά πέστο όπως θές τότε»
Οι εκφωνήσεις μας γίνονται στο κλιτόν το οποίο είναι ήχος δεύτερος που γίνεται νενανω (αντεστραμμένη διφωνία β ήχου) και τρίτος. Για την εκπόρευση του τρίτου ήχου(όμοια τριφωνία) από τον δεύτερο(όμοια διφωνία), μεταξύ άλλων, έχω μιλήσει στο συνέδριο που έγινε το καλοκαίρι στην Παιανία

Όσο για τα περί Παραδόσεως και μή, στα " Κέλευσον " του Εσπερινού, κατέγραψα ΠΡΩΤΑ τα της Παραδόσεως, αλλά σαν βιβλίο που ΔΕΝ απευθύνεται μόνο στους λάτρεις της, αλλά και σε άλλους όπως Υμείς, έγραψα - κατ' απαίτησιν Φίλων και Μαθητών μου - σε διάφορους Ήχους.
Το ίδιο έγινε και στο " Πλούσιοι επτώχευσαν " αλλά δεν είδα καμιά διαμαρτυρία.
Όπως δηλώνουν μερικοί, καλύτερα είναι να ακούς κάποιον και να βγάζεις τα συμπεράσματά Σου, παρά να πετάς ότιδήποτε στον αέρα.

 

[stapaman]

Από την παλιά ιστοσελίδα του CMKON, άποψη περί "Κέλευσον" και όχι μόνον:

http://web.archive.org/web/20110501172629/http://www.cmkon.org/oldsite/Typik_Keleyson.htm

 

[evangelos]

Γιά τήν «ἱστορία»...
Μοῦ ἄρεσε τό ἐπιχείρημα τοῦ Εὐάγγελου Σολδάτου.

Ευχαριστώ πάτερ Μάξιμε με προλάβατε.

Από την παλιά ιστοσελίδα του CMKON, άποψη περί "Κέλευσον" και όχι μόνον:

http://www.cmkon.org/oldsite/Typik_Keleyson.htm

Ευχαριστούμε και τον κύριο Μανιάτη. Πολύ κατατοπιστικό το άρθρο του συλλόγου μουσικοφίλων. Τους ευχαριστούμε γιατί διατηρούν το ήθος και το ύφος της ρωμιοσύνης όπως το παραλάβαμε.

Κάθε τι στην τάξη της Εκκλησίας μας δεν είναι τυχαίο, έχει νόημα. Κανένας δεν αυθαιρετεί στην Εκκλησία. Ακόμα και ο Υιός προσεύχεται στον Πατέρα χωρίς βέβαια να είναι ανώτερος ο ένας από τον άλλο. Έτσι κι εμείς παίρνουμε ευλογία από τον επίσκοπο μοιμούμενοι την σχέση αυτή της Αγίας Τριάδος, της Αγάπης δηλαδή. Όλοι υπάρχουμε και λειτουργούμε λόγω αυτού του συνδέσμου της Αγάπης ο οποίος φαίνεται και στο τυπικό της Εκκλησίας μας ακόμα και από ένα "Κέλευσον".

 

[domesticus]

Κανένας δεν αυθαιρετεί στην Εκκλησία. Ακόμα και ο Υιός προσεύχεται στον Πατέρα χωρίς βέβαια να είναι ανώτερος ο ένας από τον άλλο. Έτσι κι εμείς παίρνουμε ευλογία από τον επίσκοπο μοιμούμενοι την σχέση αυτή της Αγίας Τριάδος, της Αγάπης δηλαδή. Όλοι υπάρχουμε και λειτουργούμε λόγω αυτού του συνδέσμου της Αγάπης ο οποίος φαίνεται και στο τυπικό της Εκκλησίας μας ακόμα και από ένα "Κέλευσον".

Μὲ συγχωρεῖς φίλε μου Βαγγέλη, ἀλλὰ ὅλα αὐτὰ εἶναι ἄλλα λόγια ν' ἀγαπιόμαστε. Στη βράση κολλάει τὸ σίδερο καὶ δυστυχῶς τίποτε ἀπ᾿ ὅσα ἀναφέρεις δὲν ἰσχύει, παρὰ μόνο κενὴ ἐφαρμογὴ τυπικῶν διατάξεων.

Σύνδεσμος τῆς άγάπης δὲν ὑπάρχει, παρά μόνο Δεσποτεία κι αὐτὴ οὕτε κἄν «πεφωτισμένη», πλὴν ὀλίγων ἐξαιρέσεων ποὺ ἐπιβεβαιώνουν τὸν κανόνα.

 

[evangelos]

Μὲ συγχωρεῖς φίλε μου Βαγγέλη, ἀλλὰ ὅλα αὐτὰ εἶναι ἄλλα λόγια ν' ἀγαπιόμαστε. Στη βράση κολλάει τὸ σίδερο καὶ δυστυχῶς τίποτε ἀπ᾿ ὅσα ἀναφέρεις δὲν ἰσχύει, παρὰ μόνο κενὴ ἐφαρμογὴ τυπικῶν διατάξεων.

Σύνδεσμος τῆς άγάπης δὲν ὑπάρχει, παρά μόνο Δεσποτεία κι αὐτὴ οὕτε κἄν «πεφωτισμένη», πλὴν ὀλίγων ἐξαιρέσεων ποὺ ἐπιβεβαιώνουν τὸν κανόνα.

Η κατάχρηση της δεσποτείας είναι αίρεση και αυτή είναι η πραγματική αιτία του χωρισμού από την παλαιά Ρώμη, η δεσποτεία του πάπα της παλαιάς Ρώμης.
Τώρα αν συμβαίνει το ίδιο και με αρκετούς νεωτερίζοντες επισκόπους πιστεύω θα δώσει λύση ο Παράκλητος όπως και τότε. Ο λαός ήδη έχει κουραστεί από την διαφθορά του πολιτικού και εκκλησιαστικού του βίου και στο τέλος θα μιλήσει. Φωνή λαού οργή Θεού!
Ο Κύριος μας θέλει φίλους του. Όπως ο Χριστός λέει το "γενηθήτω το θέλημα σου" στον Πατέρα χωρίς να είναι υποδεέστερος του Πατρός έτσι κι εμείς στον Δεσπότη παπά ακόμα και πολιτικό άρχοντα.
Ακόμα κι ο Θεός μας θέλει ίσους προς Άυτόν και φίλους του (Ιωάν. ιε' 14-15). Μην το ξεχνάμε λοιπόν για να μην είμαστε ούτε δουλοπρεπείς ούτε δυνάστες. Αυτή άλλωστε είναι και η αρχή του εκκλησιαστικού και ιδιαιτέρως του πατριαρχικού ύφους όπως έχει διατυπωθεί από πολλούς δασκάλους μεταξύ των οποίων ο Ανδρέας Παπανδρέου (Πατριαρχική φόρμιγγα) και ο νυν άρχων πρωτοψάλτης Λεωνίδας Αστέρης.

 

[domesticus]

Στὸν Ἑσπερινό τοῦ π. Ἱεροθέου ἀπὸ τὴν Μ. Φιλοθέου.

Ἔτοιμο!

 

[domesticus]

Η κατάχρηση της δεσποτείας είναι αίρεση και αυτή είναι η πραγματική αιτία του χωρισμού από την παλαιά Ρώμη, η δεσποτεία του πάπα της παλαιάς Ρώμης.
Τώρα αν συμβαίνει το ίδιο και με αρκετούς νεωτερίζοντες επισκόπους πιστεύω θα δώσει λύση ο Παράκλητος όπως και τότε. Ο λαός ήδη έχει κουραστεί από την διαφθορά του πολιτικού και εκκλησιαστικού του βίου και στο τέλος θα μιλήσει. Φωνή λαού οργή Θεού!
Ο Κύριος μας θέλει φίλους του. Όπως ο Χριστός λέει το "γενηθήτω το θέλημα σου" στον Πατέρα χωρίς να είναι υποδεέστερος του Πατρός έτσι κι εμείς στον Δεσπότη παπά ακόμα και πολιτικό άρχοντα.
Ακόμα κι ο Θεός μας θέλει ίσους προς Άυτόν και φίλους του (Ιωάν. ιε' 14-15). Μην το ξεχνάμε λοιπόν για να μην είμαστε ούτε δουλοπρεπείς ούτε δυνάστες. Αυτή άλλωστε είναι και η αρχή του εκκλησιαστικού και ιδιαιτέρως του πατριαρχικού ύφους όπως έχει διατυπωθεί από πολλούς δασκάλους μεταξύ των οποίων ο Ανδρέας Παπανδρέου (Πατριαρχική φόρμιγγα) και ο νυν άρχων πρωτοψάλτης Λεωνίδας Αστέρης.

Χαίρομαι ποὺ πάντα ἔχεις τὸν καλὸ λογισμό.

Ὄμως ἀναλώνεσαι σὲ γενικὰ εὐχολόγια. Ὁ Ἐχθρὸς δὲν εἶναι πλέον ante portas, ἔχει ἀπὸ καιρὸ ἁλώσει σχεδὸν τὸ σπίτι καὶ ὑποφέρουμε ἀπὸ αὐτό. Δὲν συνεχίζω ὄμως καθὼς βγαίνουμε ἑκτὸς θεματολογίας.

 

[Τσακιτζής]

Ανεβάζω τα "Κέλευσον" που ζητήθηκαν και όσοι πιστοί, προσέλθετε !

 

[andreasgon]

Το "Κέλευσον Δέσποτα Άγιε... Σε Όλους τους Ήχους.
Ψηφιοποίηση με το "Μουσικά Κείμενα".
Από τεύχος της:
ΙΕΡΑΣ ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΗΣ ΑΘΗΝΩΝ
ΑΘΗΝΑΙ 2000

 

[π. Μάξιμος]

Καλημέρα.

Μήπως υπάρχουν τα εν λόγω μουσικά σε όλους τους ήχους;

Ευχαριστώ.

Ναί, στό «Τάξις τοῦ Μεγάλου καί Πανηγυρικοῦ Ἑσπερινοῦ καί τοῦ Ὄρθρου τῶν Κυριακῶν, χοροστατοῦντος Ἀρχιερέως ὡς καί τῆς Θείας Λειτουργίας τῶν Κυριακῶν, ἱερουργοῦντος Ἀρχιερέως, Ἱερά Ἀρχιεπισκοπή Ἀθηνῶν, Ἀθῆναι 2000» τοῦ Μακαριστοῦ Ἀρχιεπισκόπου Χριστοδούλου, πού πρωτοεκδόθηκε ὅταν ἦταν Μητροπολίτης Δημητριάδος.

Τό βιβλίο ἐδῶ καί γραμμένα μέ τό "Μουσικά Κείμενα" ἀπό τόν andreasgon ἐδῶ.

[Σημ. συντ.] Το θέμα βρίσκεται και στους Αίνους του Όρθρου.

 

[evangelos]

Είναι ανυπακοή και αγένεια προς το πρόσωπο του δεσπότη το κέλευσον στον ήχο που θα ακολουθήσει. Δεν μπορείς να ζητάς την άδεια ή το πρόσταγμα από κάποιον να κάνεις κάτι ενώ ήδη το κάνεις, ενώ ήδη ψάλλεις α ήχο είναι το λιγότερο γελοίο να ζητάς να κελεύσει ο δεσπότης για τον ήχο! σαν να είσαι μπουκωμένος με φαγητό και ενώ έχεις κατεβάσει το μισό πιάτο να ζητάς να ευλογήσει το τραπέζι!
Ο μακαριστός Χριστόδουλος την είχε αρχίσει αυτήν την μόδα, είχε βγάλει μάλιστα και σχετική εγκύκλιο να λέγεται έτσι. Μια φορά που είχα ψάλλει και λειτουργούσε αυτός του το είπα ότι δεν στέκει το κέλευσον για τους παραπάνω λόγους και μου απάντησε "καλά πές το όπως θες"

 

[Elias Stavrou]

Το Κευλεσον αναφέρεται στη έναρξη των Κεκραγαριων η Αινων. Ο ήχος αναφέρεται προς ενημέρωση. Μηπως ξέρετε καμια περίπτωση που ο Αρχιερέας ζήτησε να αλλάξει ο ήχος;

 

[ΓΙΑΝΝΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΣ]

Κλιτόν!!! Αυστηρά!!!
Η ψαλμώδηση του κέλευσον στον ήχο του "Κύριε εκέκραξα" ή του "Πάσα πνοή" είναι αδιανόητη, για τον απλούστατο λόγο ότι δεν δίνει ο κανονάρχος τη βάση - τον ήχο, αυτό είναι αναφαίρετο δικαίωμα του πρωτοψάλτη να ξεκινήσει με το απήχημα και να εισάγει το εκκλησίασμα στον ήχο που θα ψάλλει.
Ο δάσκαλος (είπαμε ένας ήταν, είναι, και θα είναι ο δάσκαλος:wink σε κάποια περίπτωση που είπε κάποιος το κέλευσον στον ενδιάτακτο ήχο είπε εις επήκοον πάντων:
Δεν θα μου δώσεις εσύ το ίσο και τον ήχο, αυτό είναι δουλειά δική μου...
Και φυσικά δεν ακολούθησε τη δοθείσα από τον «κανονάρχο» βάση.
Το ίδιο έκανε και σε άλλη περίπτωση που διάκος προ του τρισαγίου είπε το «Του Κυρίου δεηθώμεν» σε δεύτερο ήχο και άσχετο ίσο με το προηγηθέν κοντάκιο, καθορίζοντας - υποδεικνύοντας τρόπον τινά τη βάση, και θέλοντας να δείξει τις γνώσεις που είχε.
Εδώ που τα κουβεντιάζουμε, ο πρωτοψάλτης φέρει το βάρος της ευρύθμου διεξαγωγής μιας ακολουθίας, και υπάρχει περίπτωση να μήν μπορεί λόγω κόπωσης, να ακολουθήσει το ίσο που θα του δοθεί, ή και να θέλει λόγω φωνητικών ικανοτήτων διαφορετική βάση.
Ακριβολογώ ή υπερβάλλω!

 

[π. Μάξιμος]

Συγχωνεύθηκε τό θέμα πού ἄνοιξε ὁ andreasgon στό φόρουμ "Εκφωνητική απαγγελία" μέ τό παρόν, ὅπου καί παραπομπή πρός τό βιβλίο ἀπ᾿ ὅπου τά πῆρε δίνεται καί μουσικά ἀπό ἄλλες πηγές καί ἡ σχετική κριτική ἐπ᾿ αὐτῶν στά προηγούμενα.
Ἕνα ἄλλο θέμα σχετικό ἐδῶ.
Ὁπωσδήποτε ἡ εἰς κλιτόν ἐκφορά καί ὀρθότερη εἶναι καί ἀσφαλέστερη. Καί θά ἐξηγηθῶ.
Πρίν ὅμως θέλω νά πῶ, ὅτι εἰς ἦχον ἐκφορά ὁπωσδήποτε ἔχει γίνει μέ τή σύμφωνη γνώμη τοῦ πρωτοψάλτου, ὁ ὁποῖος ἔχει δώσει καί τόν τόνο στόν «κανονάρχη». Συμφωνῶ μέ τήν προηγηθεῖσα κριτική γιά τό πρωθύστερον.
Συνέβη ὅμως σέ πανηγυρικό ἑσπερινό πού ἄκουγα τίς προάλλες ἀπό ραδιοφωνική ἀναμετάδοση, ὁ πρωτοψάλτης νά ἔχει δώσει τόν τόνο καί ὁ κανονάρχης νά ἐκφωνεῖ «Κέλευσον, δέσποτα ἅγιε. Ἦχος πλάγιος τοῦ δευτέρου.» καί ἀπό τό ἄγχος του τό εἶπε σέ πρῶτο!

 

[capzaf]

Θα ήταν προτιμότερο να υπάρχει γνώση της τάξις του "κέλευσον", αντί παράθεσης άτακτων μουσικών κειμένων προς εντυπωσιασμό, που καμία σχέση δεν έχουν με τον "ορθόδοξο" τρόπο απαγγελίας. Όπως είπε και ο σεβαστός δάσκαλος Νικόλαος Γιάννου, κλιτόν το ύφος και μόνο. Θα πρέπει επιτέλους οι σεβαστοί πρωτοψάλτες και περισσότερο δε οι διδάσκαλοι να διδάξουν και να "μάθουν" πρώτα την "τάξι" και γενικότερα τυπικό, με σεβασμό στην παράδοση και μετά να αναρτούν οτιδήποτε, προς αποφυγήν εγωισμών και κομπασμών. Δυστυχώς ούτε τα βασικά δεν τηρούνται στο τυπικό της τάξις του κέλευσον. Όταν βλέπεις να αγγίζουν ακόμα και το χέρι του δεσπότη κατά τον ασπασμό μετά την απαγγελία δεν είναι δύσκολο να καταλάβεις τα αυτονόητα. Παραθέτω το ακόλουθο βίντεο προς ενημέρωση