«Ἰδοὺ ὁ Νυμφίος ... Ἅγιος εἶ ὁ Θεός [ἡμῶν]· ...»

[Μακρυγιάννης]

Θα ήθελα να ρωτησω αν καποιος γνωρίζει ποια είναι η ορθη γραφή του στο τελός του "Ιδού ο Νυμφίος". Στα Τριώδια η καταληξη είναι "....· ἀλλὰ ἀνάνηψον κράζουσα· Ἅγιος, Ἅγιος, Ἅγιος εἶ ὁ Θεός,...." χωρίς την λέξη "ημῶν". Όμως Συχνά όμως ακούω τον ύμνο απο ιεροψάλτες με προσθήκη αυτής της λέξεως. Ποια είναι η σωστή γραφή;

 

[MTheodorakis]

Δὲν συναντῶ τό «ἡμῶν» (χφφ. Σινὰ 864 ὡρολόγιο θ’-ι’ αἰ. φ. 45v, 755 τριῴδιο περὶ τὸν ι’ αἰ. φ. 137v, 735 τριῴδιο ι’ αἰ. φ. 143r, τυπικὸ τοῦ ναοῦ τῆς Ἀναστάσεως Ἱεροσολύμων τοῦ ἔτους 1122 σ. 32, χφφ. Μ. Λαύρας Β-25 ὡρολόγιο ιγ’ αἰ. φ. 217v, Γ-66 ὡρολόγιο ιγ’ αἰ. φ. 26v, τριῴδιο ἐκδ. 1586, ὡρολόγια ἐκδ. 1632 σ. 48, 1757 σ. 17, Πανθέκτη ἐκδ. 1817 τ. 1 σ. 70 τ. 2 σ. 1525, ὡρολόγια ἐκδ. 1819 σ. 22, 1830 σ. 28, 1832 σ. 17, 1851 σ. 16, τριῴδιο ἐκδ. 1879 σ. 619, ὡρολόγια ἐκδ. 1900 σ. 15, 1952 σ. 19, Π. Τρεμπέλα Ἐκλογὴ ἑλληνικῆς ὀρθοδόξου ὑμνογραφίας ἔκδ. δ’ 2007 σ. 191 καὶ σημερινὰ ὡρολόγια καὶ τριῴδια).

 

[MTheodorakis]

Τὸ «ἡμῶν» ὑπάρχει στὴν ἰδιόχειρη τοῦ Χουρμουζίου μεταγραφὴ τῆς παλαιᾶς παπαδικῆς (χφ. Ε.Β.Ε./Μ.Π.Τ. 704 τοῦ ἔτους 1819 φ. 10v) καὶ στὰ ἔντυπα μουσικὰ βιβλία.

 

[Μακρυγιάννης]

Δὲν συναντῶ τό «ἡμῶν» (χφφ. Σινὰ 864 ὡρολόγιο θ’-ι’ αἰ. φ. 45v, 755 τριῴδιο περὶ τὸν ι’ αἰ. φ. 137v, 735 τριῴδιο ι’ αἰ. φ. 143r, τυπικὸ τοῦ ναοῦ τῆς Ἀναστάσεως Ἱεροσολύμων τοῦ ἔτους 1122 σ. 32, χφφ. Μ. Λαύρας Β-25 ὡρολόγιο ιγ’ αἰ. φ. 217v, Γ-66 ὡρολόγιο ιγ’ αἰ. φ. 26v, τριῴδιο ἐκδ. 1586, ὡρολόγια ἐκδ. 1632 σ. 48, 1757 σ. 17, Πανθέκτη ἐκδ. 1817 τ. 1 σ. 70 τ. 2 σ. 1525, ὡρολόγια ἐκδ. 1819 σ. 22, 1830 σ. 28, 1832 σ. 17, 1851 σ. 16, τριῴδιο ἐκδ. 1879 σ. 619, ὡρολόγια ἐκδ. 1900 σ. 15, 1952 σ. 19, Π. Τρεμπέλα Ἐκλογὴ ἑλληνικῆς ὀρθοδόξου ὑμνογραφίας ἔκδ. δ’ 2007 σ. 191 καὶ σημερινὰ ὡρολόγια καὶ τριῴδια).

Οπότε με βάση την αρχαία παράδοση και τα κείμενα αυθαίρετα κάποιοι προσθέτουν την λέξη "ημών". Μάλλον δεν τους "βγαίνει" το μετρο ψαλτικά. Ευχαριστώ!

 

[Dimitri]

Η προσθήκη απαντάται και στις καταγραφές της Πατριαρχικής παράδοσης του Αγγέλου Βουδούρη. Όντως φαίνεται να εξυπηρετεί μετρικά την εκτέλεση της μουσικής φράσης.

 

[ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΛΑΜΠΡΟΥ]

Χριστὸς ἀνέστη! Ἔπειτα ἀπὸ τόσα χρόνια μετ᾿ ἐκπλήξεως πρόσεξα ὅτι στὸ τροπάριον "Ἰδοὺ ὁ Νυμφίος", τόσο στὸ παλιὸ μηναῖο ὅσο καὶ στὴν νέα ἔκδοση μικροῦ σχήματος τῆς Α.Δ. μὲ ἐπιμέλεια τοῦ μ. π. Κωνσταντίνου Παπαγιάννη ὅσο καὶ στὸ διαδίκτυο σὲ μηναῖα (Τριῴδια) πολὺ παλαιά, γράφει "ἅγιος, ἅγιος, ἅγιος εἶ ὁ Θεός", ὅχι ""ὁ Θεὸς ἡμῶν". Πῶς γίνεται ὅλοι οἱ ψάλτες νὰ τὸ ψάλλουν μὲ τὸν δεύτερο τρόπο; Στὸ Πατριαρχεῖον ποὺ ψάλλουν ἀπὸ τὸ μηναῖον πῶς γίνεται νὰ τὸ ψάλλουν μ᾿ αὐτὸν τὸν τρόπο; Ὁ π. Κωνσταντῖνος Παπαγιάννης, ὁ ὁποῖος ἐπεμελήθη τὴν ἔκδοση τῆς Α.Δ., στὴν ὁποία παραλείπεται ἡ λ. ἡμῶν, πῶς γίνεται στὴν δική του Μ. Ἑβδομάδα (τὰ μουσικὰ) νὰ γράφει τὴν λ. ἡμῶν; Ποιό εἶναι τὸ σωστό;

 

[MTheodorakis]

Ἀπὸ τὶς 'Υμνολογικὲς διερευνήσεις:

Δὲν συναντῶ τό «ἡμῶν» στὸ «ὁ Θεὸς ἡμῶν»

(χφφ. Σινὰ 864 ὡρολόγιο θ’-ι’ αἰ. φ. 45v, 755 τριῴδιο περὶ τὸν ι’ αἰ. φ. 137v, 735 τριῴδιο ι’ αἰ. φ. 143r, Φ 24 φ. 94r, χφφ. Paris. gr. 331 ὡρολόγιο ια' αἰ. φ. 188v, χφ. Σινὰ 760 τριῴδιο ια’ αἰ. φ. 8v, 742 τριῴδιο τοῦ ἔτους 1099 φ. 121r, ΤΑ σ. 32, χφφ. τριῴδια Σινὰ 754 τοῦ ἔτους 1177 φ. 171v, Paris. gr. 244 ιβ' αἰ. φ. 105r, 282 ιγ' αἰ. σ. 257, P 263 φ. 80r, χφφ. ὡρολόγια Σινὰ 904 τοῦ ἔτους 1211 φ. 225v, B 350 φ. 52v Μ. Λαύρας Β-25 ιγ’ αἰ. φ. 217v, Γ-66 ιγ’ αἰ. φ. 26v, Τριῴδιον ἐκδ. 1586, Ὡρολόγια ἐκδ. 1535, 1563, 1604, 1632 σ. 48, 1757 σ. 17, Πανθέκτη ἐκδ. 1817 τ. 1 σ. 70 τ. 2 σ. 1525, Ὡρολόγιον ἐκδ. 1819 σ. 22, 1830 σ. 28, 1832 σ. 17, 1851 σ. 16, Τριῴδιον ἐκδ. 1879 σ. 619, Ὡρολόγιον ἐκδ. 1900 σ. 15, 1952 σ. 19, Π. Τρεμπέλα Ἐκλογὴ ἑλληνικῆς ὀρθοδόξου ὑμνογραφίας ἔκδ. δ’ 2007 σ. 191 καὶ σημερινὰ Ὡρολόγια καὶ Τριῴδια).

Τό «ἡμῶν» ὑπάρχει στὴν ἰδιόχειρη τοῦ Χουρμουζίου μεταγραφὴ τῆς παλαιᾶς παπαδικῆς (ΕΒΕ /ΜΠΤ 704 τοῦ ἔτους 1819 φ. 10v) καὶ στὰ ἔντυπα μουσικὰ βιβλία.

 

[π. Μάξιμος]

Χριστὸς ἀνέστη! Ἔπειτα ἀπὸ τόσα χρόνια μετ᾿ ἐκπλήξεως πρόσεξα ὅτι στὸ τροπάριον "Ἰδοὺ ὁ Νυμφίος", ...

Ἀληθῶς Ἀνέστη!
Κι ἐγώ δέν θυμώμουν καθόλου τό πρό 10ετίας παλαιό θέμα, τό ὁποῖο (ἐκτός ἀπό τίς ἀνακατευθύνσεις) συγχώνευσα μέ τό νέο σας καί τήν αὐτή ἀπάντηση τοῦ κ. Θεοδωράκη.

 

[ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΛΑΜΠΡΟΥ]

Εὐχαριστῶ πολύ! Ἄρα, ἀφοῦ τὸ σωστὸ εἶναι τὸ "ὁ Θεὸς" ἄνευ τοῦ ἡμῶν πέραν πάσης ἀμφιβολίας, ἐπισυνάπτω καὶ μία πρόταση γιὰ νὰ βγαίνει καὶ μετρικῶς ὁ ὕμνος.

 

[MTheodorakis]

Οἱ τριαδικοὶ ὕμνοι τοῦ ὄρθρου δὲν ἔχουν τὸ «ἡμῶν». Ὁμοίως καὶ τὸ τριαδικὸ τοῦ μεσονυκτικοῦ, ποὺ εἶναι τὸ «Ἰδοὺ ὁ νυμφίος ἔρχεται...» (χφφ. Σινὰ 864 ὡρολόγιο θ’-ι’ αἰ. φ. 45v, Μ. Μετεώρου 83 τυπικὸ τοῦ ἔτους 1580 φ. 192r).