MTheodorakis
Παλαιό Μέλος
«Ὁ λαὸς. Ἀμὴν. Στερεώσει ὁ Θεὸς τοὺς βασιλεῖς» (χφ. Paris. Coisl. gr. 213 εὐχολόγιον τοῦ ἔτους 1027 ἔκδ. Dmitrievskij τ. 2 σ. 1019).
:
Το Στερεώσαι στη Θ. Λειτουργία λέγεται στους Ναούς της Κύπρου
Ισως να είναι κι ένας λόγος που ονομάζουμε τον ουρανό στερέωμα.
Κατι αντίστοιχο προβλέπει το ΤΜΕ για την Θεία Λειτουργία...
τάξη την οποία όμως δεν έχω δεί να εφαρμόζεται κάπου και ουτε υπάρχει τέτοια διάταξη στο Νέον Εγκόλπιον.
Εὐχαριστοῦμε γιά τήν πληροφορία περί παροραμάτων καί προσθηκῶν στήν ἔκδοση τοῦ 1888.Μάλλον είναι λάθος τυπογραφικό. Επισυνάπτω αρχείο από τα παροράματα και τις προσθήκες του ΤΜΕ.
Στους πιο πολλούς ναούς στην Κύπρο, και στην ενορία μου, ψάλλουμε εις ήχον β΄, πρίν το ''Δι΄ευχών'' τα εξής:
'' Στερεώσαι Κύριος ο Θεός, την Αγίαν και Αμώμητον Πίστιν των ευσεβών και Ορθοδόξων Χριστιανών, συν τη Αγία και Ιερά Εκκλησία και πόλει ταύτη και τω γένει παντί, εις αιώνας αιώνων.'' με ελαφρές παραλλαγές κατα ενορία, του τύπου ''...νήσω και πόλει ταύτη...'' ή χωρίς ''... και τω γένει παντί...'' κτλ.
ακολούθως ο αριστερός ψάλλει :
''Αιωνία η μνήμη των μακαρίων και αοιδήμων κτητόρων, της αγίας και ιεράς εκκλησίας ταύτης και πάντων των ορθοδόξων.''
και τέλος ο δεξιός : ''Τον ευλογούντα και αγιάζοντα ημάς, Κύριε φύλαττε (αυτόν) εις πολλά έτη.''
και ο ιερεύς '' Δι΄ευχών.''
Πουθενά όμως δεν τα βρήκα -επισήμως-γραμμένα! Προφορική παράδοση;;; Στηρίζεται κάπου; Ειδικά το ''Αιωνία η μνήμη...'' ;
Ένα θέμα που απασχολεί αρκετούς είναι εάν λέγεται το "Στερεώσαι" σε περίπτωση που στον Εσπερινό αντί του "Ο ών ευλογητός" θα λεχθεί το "Ευλογία Κυρίου".
Δεν λέγεται το «Στερεώσαι» εάν λέγεται το «Ευλογία Κυρίου». Το «Ευλογία Κυρίου» λέγεται εάν έχουμε αγρυπνια. Η αγρυπνια (εσπερινός + όρθρος) όμως σε μια έννοια είναι μια ακολουθία και γιαυτο εκεί το «Στερεώσαι» λέγεται μονο στο τέλος του όρθρου. Έτσι νομίζω.
Μάλλον έχεις καταλάβει ότι αναφέρομαι σε απόλυση κι όχι σε αγρυπνία...
Κοίτα κι εγώ δεν το λέω εξ "έθους" αφού κάνουμε απόλυση όμοια με την Θεία Λειτουργία.
Δεν λέγεται το «Στερεώσαι» εάν λέγεται το «Ευλογία Κυρίου». Το «Ευλογία Κυρίου» λέγεται εάν έχουμε αγρυπνια. Η αγρυπνια (εσπερινός + όρθρος) όμως σε μια έννοια είναι μια ακολουθία και γιαυτο εκεί το «Στερεώσαι» λέγεται μονο στο τέλος του όρθρου. Έτσι νομίζω.
Μπορεῖς νά τό ἀκούσεις στό #4 ἀνεβασμένο ἀπό πατριώτη σου.Στους πιο πολλούς ναούς στην Κύπρο, και στην ενορία μου, ψάλλουμε εις ήχον β΄, πρίν το ''Δι΄ευχών'' τα εξής:
'' Στερεώσαι Κύριος ο Θεός, την Αγίαν και Αμώμητον Πίστιν των ευσεβών και Ορθοδόξων Χριστιανών, συν τη Αγία και Ιερά Εκκλησία και πόλει ταύτη και τω γένει παντί, εις αιώνας αιώνων.'' με ελαφρές παραλλαγές κατα ενορία, του τύπου ''...νήσω και πόλει ταύτη...'' ή χωρίς ''... και τω γένει παντί...'' κτλ.
ακολούθως ο αριστερός ψάλλει :
''Αιωνία η μνήμη των μακαρίων και αοιδήμων κτητόρων, της αγίας και ιεράς εκκλησίας ταύτης και πάντων των ορθοδόξων.''
και τέλος ο δεξιός : ''Τον ευλογούντα και αγιάζοντα ημάς, Κύριε φύλαττε (αυτόν) εις πολλά έτη.''
και ο ιερεύς '' Δι΄ευχών.''
Ἄν πέσει στά χέρια σου τό ΣΥΛΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΟΝ (ἀντίστοιχο Ἐγκόλπιον Ἀναγνώστου) τῆς Ἱ. Μ. Σίμωνος Πέτρας θά τό δεῖς ὡς μοναχική διάταξη στήν ἀπόλυση τοῦ ἑσπερινοῦ (σ. 23), προβλεπόμενο καί γιά τίς ἀπολύσεις ὄρθρου καί θ. λειτουργίας. Τό αὐτό καί στό «῾Αγιορειτικόν Τυπικόν τῆς ᾿Εκκλησιαστικῆς ᾿Ακολουθίας», ΙΕΡΟΝ ΚΕΛΛΙΟΝ ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΜΟΥ, ΚΑΡΥΑΙ, ΑΓΙΟΝ ΟΡΟΣ, ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΚΑΣΤΑΝΙΩΤΗ, ΑΘΗΝΑ 1995, σ. 34. Μέ τό Στερεώσαι ὅμως στή θέση του καί πρό τοῦ Δι'εὐχῶν ὁ α΄ χορός· Πρόσδεξαι Κύριε ὁ Θεὸς ἡμῶν (ἤ Κύριε Ἰησοῦ Χριστέ) τὴν δέησιν ἡμῶν τῶν ἁμαρτωλῶν καὶ ἐλέησον ἡμᾶς. Ὁ β΄ χορός· Γένοιτο, Κύριε, τὸ ἔλεός σου ἐφ᾿ ἡμᾶς, καθάπερ ἠλπίσαμεν ἐπὶ σέ. Ὁ α΄ χορός· Αἰωνία ἡ μνήμη ὑμῶν ἀξιομακάριστοι καὶ ἀείμνηστοι κτίτορες (ἤ Ἀξιομακάριστοι καὶ ἀείμνηστοι κτίτορες αἰωνία ἡ μνήμη ὑμῶν). Ὁ β΄ χορός (ἤ ὁ διαβαστής)· Αἰωνία ἡ μνήμη αὐτῶν.Πουθενά όμως δεν τα βρήκα -επισήμως-γραμμένα! Προφορική παράδοση;;; Στηρίζεται κάπου; Ειδικά το ''Αιωνία η μνήμη...'' ;
Τά λένε στή θ. λειτουργία, ὁπότε πᾶνε ὅλα πρό τοῦ Δι'εὐχῶν.Ωραία διάταξη, αν και κάπως ιδιόρρυθμη κατά τη γνώμη μου (Το Στερεώσαι θα έπρεπε να τοποθετηθεί πριν την απόλυση).
Περί μικρᾶς ἤ μεγάλης ἀπολύσεως καί ἄλλα σχετικά ἐδῶ.στους όρθρους με μικρή δοξολογία ... γίνεται μικρή απόλυση...
Τά λένε στή θ. λειτουργία, ὁπότε πᾶνε ὅλα πρό τοῦ Δι'εὐχῶν.
(Λαμβάνοντας ὑπόψη καί τίς ἄλλες ἀπαντήσεις) Τελικά φαίνεται ὅτι ἡ στερέωση πάει μέ ὅλες τίς ἀπολύσεις, δηλ. ἑσπερινοῦ, ὄρθρου καί θ. λειτουργίας. Μή ὑπαρχούσης ἀπολύσεως στήν τάξη τῆς ἀγρυπνίας στόν ἑσπερινό, συνηθίστηκε (ἤ ὁρίζεται ἀπό τό ΤΜΕ σ. 13 § 16) νά παραλείπεται καί στόν ἑσπερινό μέ ἀρτοκλασία ἐκτός ἀγρυπνίας στίς ἐνορίες. Φαίνεται ὅτι ὁ π. Κων. Παπαγιάννης στό Ἐγκόλπιο καί τό ΣΤ καλῶς τό διατηρεῖ, ἄν καί ὄντως δέν τό τηροῦμε. Τώρα κάποιες φορές τό τηρῶ. Παρομοίως φαίνεται ὅτι καί στή θ. λειτουργία μετά τό Εὐλογία Κυρίου νά χρειάζεται καί καλῶς διατηρήθηκε στήν Κύπρο. Καί εἶναι ἡ μόνη διόρθωση πού δέν πραγματοποιήθηκε στήν ἐπανέκδοση τοῦ ΤΜΕ. Ἀλλά δέν τό τηροῦμε. Οὔτε πέρασε στὀ Ἐγκόλπιο, ὄχι ὅμως καί τό ΣΤ (σ. 93 § 132) πού τό προβλέπει, ἀλλά στήν ὑποσημ. 126 γράφει ὅτι σήμερον παραλείπεται.Μάλλον έχεις καταλάβει ότι αναφέρομαι σε απόλυση κι όχι σε αγρυπνία...
Κοίτα κι εγώ δεν το λέω εξ "έθους" αφού κάνουμε απόλυση όμοια με την Θεία Λειτουργία.
Δέν διαφωνῶ, ἀλλά σοῦ ἐξήγησα (ἄν δέν εἶχες καταλάβει) ὅτι αὐτά τά λένε στή θ. λειτουργία μόνον. Καί ἐπειδή ἔχει καταργηθεῖ, αὐτοί τό διασώζουν ἔτσι. Ἀναφέρθηκα στό ἔθος τῶν Κυπρίων. Ὄντως χρειάζεται (ἄν εἰπωθεῖ) νά τεθεῖ μετά τό Εὐλογία Κυρίου, ὅπως ἔγραψα στό προηγούμενο.Επιμένω στην αρχική μου θέση καθώς η ευλογία Ὁ ὣν εὐλογητός... διασώζει τύπο οπισθάμβωνου ευχής. Επομένως, το Στερεώσαι... αν το πούμε, θα πρέπει να το κάνουμε αυτό μετά την οπισθάμβωνο, πριν το Εἴη τὸ ὄνομα Κυρίου....
Δέν διαφωνῶ, ἀλλά σοῦ ἐξήγησα (ἄν δέν εἶχες καταλάβει) ὅτι αὐτά τά λένε στή θ. λειτουργία μόνον. Καί ἐπειδή ἔχει καταργηθεῖ, αὐτοί τό διασώζουν ἔτσι. Ἀναφέρθηκα στό ἔθος τῶν Κυπρίων.
Ὄντως χρειάζεται (ἄν εἰπωθεῖ) νά τεθεῖ μετά τό Εὐλογία Κυρίου, ὅπως ἔγραψα στό προηγούμενο.
π. Μάξιμος;71116 said:
Ἄν πέσει στά χέρια σου τό ΣΥΛΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΟΝ (ἀντίστοιχο Ἐγκόλπιον Ἀναγνώστου) τῆς Ἱ. Μ. Σίμωνος Πέτρας θά τό δεῖς ὡς μοναχική διάταξη στήν ἀπόλυση τοῦ ἑσπερινοῦ (σ. 23), προβλεπόμενο καί γιά τίς ἀπολύσεις ὄρθρου καί θ. λειτουργίας. Τό αὐτό καί στό «῾Αγιορειτικόν Τυπικόν τῆς ᾿Εκκλησιαστικῆς ᾿Ακολουθίας», ΙΕΡΟΝ ΚΕΛΛΙΟΝ ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΜΟΥ, ΚΑΡΥΑΙ, ΑΓΙΟΝ ΟΡΟΣ, ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΚΑΣΤΑΝΙΩΤΗ, ΑΘΗΝΑ 1995, σ. 34. Μέ τό Στερεώσαι ὅμως στή θέση του καί πρό τοῦ Δι'εὐχῶν ὁ α΄ χορός· Πρόσδεξαι Κύριε ὁ Θεὸς ἡμῶν (ἤ Κύριε Ἰησοῦ Χριστέ) τὴν δέησιν ἡμῶν τῶν ἁμαρτωλῶν καὶ ἐλέησον ἡμᾶς. Ὁ β΄ χορός· Γένοιτο, Κύριε, τὸ ἔλεός σου ἐφ᾿ ἡμᾶς, καθάπερ ἠλπίσαμεν ἐπὶ σέ. Ὁ α΄ χορός· Αἰωνία ἡ μνήμη ὑμῶν ἀξιομακάριστοι καὶ ἀείμνηστοι κτίτορες (ἤ Ἀξιομακάριστοι καὶ ἀείμνηστοι κτίτορες αἰωνία ἡ μνήμη ὑμῶν). Ὁ β΄ χορός (ἤ ὁ διαβαστής)· Αἰωνία ἡ μνήμη αὐτῶν.
Αυτό άκουσα σήμερα στο εσπερινό από την πειραϊκή καθώς επέστρεφα από τον εσπερινό από Άγιο Νικόλαο.
Μπορούμε να το λέμε στις ενορίες γιατί στον βιβλίο ότι λέγεται στις μοναίς προ του Διευχών;