Βέβαια, αυτά που θα πω δεν ειναι τωρινά, αλλά ... προς δόξαν Θεού.
Καλή αυτή η ανάλυση, αλλά δεν θα σταθώ σε επιμέρους στοιχεία.
Γενικά έχω να πω τα εξής:
1) Η ψαλτική έχει παραμέτρους που μπορούν να μετρηθούν ποσοτικά, όπως διαστήματα, χρόνο, ατάκες, λαρυγγισμούς, ένταση, τονικό ύψος, αναλύσεις σημαδοφώνων κ.α. αλλά και ποιοτικά, όπως τοποθέτηση φωνής, χροιά φωνής κ.α.
2) Οι μετρήσεις αυτές είναι αντικειμενικές, απ'την στιγμή που εξάγονται από ένα λογισμικό.
3) Υπάρχουν όμως στοιχεία τα οποία δεν μπορούν να μετρηθούν πχ ροή της μουσικής, μουσικές γραμμές που επιλέγει να ψάλλει κάποιος, επιλογή αναλύσεων (όχι οι αναλύσεις, αυτές καθ'αυτές) κ.α.
4) Ο κάθε ένας επιλέγει να έχει ως πρότυπό του κάποιους ψάλτες, οι οποίοι μπορεί και να διαφέρουν από λίγο έως αρκετά σε κάποιες απ'τις παραμέτρους.
Λοιπόν, το ποιους θα επιλέξει, είναι καθαρά υποκειμενικό.
Όμως, από εκεί και πέρα, οι υπόλοιποι ψάλτες κατατάσσονται ως "καλοί" (όμοιες παράμετροι με το πρότυπο), "μέτριοι" (όχι τόσο όμοιες), "κακοί" (διαφορετικές) για τον κάθε έναν, ΣΕ ΣΧΕΣΗ με τους ψάλτες που επέλεξε ως πρότυπο και αυτό είναι ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΙΚΟ.
5) Η καταμέτρηση των παραμέτρων με χρήση σύγχρονης τεχνολογίας, μας βοηθά στο να αποδεικνύουμε ΚΑΤΑ ΠΟΣΟ ο κάθε ένας από εμάς, καθώς και οι διάφοροι ψάλτες, μοιάζουν ο ένας με τον άλλον.
Αυτό μας βοηθά να ξεκαθαρίζουμε ποιοι ψάλτες ΣΕΒΑΣΤΗΚΑΝ την μουσική που τους παραδόθηκε απ'τους προκατόχους τους στις θέσεις του Πρωτοψάλτη και Λαμπαδαρίου ή την μουσική-ψαλτική που θα έπρεπε να έχουν, διότι το απαιτούσε η θέση και τα χρόνια απέναντι σε ΓΙΓΑΝΤΕΣ ή αν σεβάστηκαν, γενικότερα, την μουσική των προγόνων τους (μην πάτε και πολύ πίσω....για πατέρα/μητέρα σε παιδί ή, έστω, για παππού/γιαγιά σε παιδί εννοώ). Με τις φασματογραφήσεις, ΔΕΝ βλέπουμε ΟΛΗΝ την ερμηνεία και την καλλιτεχνία (μη μετρήσιμα μεγέθη), αλλά ΜΟΝΟ τις μετρήσιμες παραμέτρους.
6) Ανάλογα με το ποιους επιλέγουμε ως πρότυπο, διαμορφώνουμε μια ψαλτική ταυτότητα η οποία μας χαρακτηρίζει, άρα διατηρούμε, κατά το δυνατόν, τις παραμέτρους του προτύπου και τις προσαρμόζουμε στην φωνή μας (όσες γίνεται. Κάποιες οφείλουν όμως να είναι σταθερές πχ διαστήματα κ.α.).
Έτσι, όταν πρόκειται να μας ακούσει κάποιος, έχει στο μυαλό του μία ταυτότητα.
Αν μας ακούει πρώτη φορά και δεν έχει ιδέα για την ταυτότητά μας, τότε διαμορφώνει για μας μια εικόνα και μας κατατάσσει νοερά σε κάποια ομάδα προτύπων.
Μπορεί όμως να βρει και αξιοσημείωτες διαφορές σε σχέση με τα πρότυπα στα οποία μας κατέταξε και μπορεί να μας το πει μόνο και μόνο ως αξιοσημείωτο γεγονός.
Αυτός που μας ακούει, μπορεί να χαρακτηρίσει τις διαφορές ως "καλές" ή "κακές" ή και "ουδέτερες", ανάλογα με το πρότυπο που ο ίδιος έχει και ανάλογα με το πόσο μοιάζουν τα 2 πρότυπα.
7) "Σχολές" με την έννοια των "ομάδων προτύπων" υπήρχαν ανέκαθεν.
Ο καθένας μας ανήκει νοερά ή πραγματικά (ως μέλος ή μαθητής) σε μια τέτοια ομάδα.
Έτσι, μπορεί, αν το επιθυμεί, να συγκρίνει κάποιον άλλον ψάλτη ανάλογα με τα δικά του πρότυπα ή με τα πρότυπα του ψάλτη που ακούει (αν τα γνωρίζει, παρ'ότι ενδέχεται να είναι και χαρακτηριστικά, δηλαδή να παρουσιάζει ιδιαίτερα χαρακτηριστικές παραμέτρους).
8) Προσωπικά και συγκεκριμένα όσον αφορά τα σχόλιά μου για αυτό που άκουσα απ'τον Κωνσταντίνο, είπα το θετικό κατ'εμέ στοιχείο (και δεν κατέδειξες και το γεγονός ότι ίσως να είναι η πρώτη φορά που ΕΓΩ αποδίδω τα εύσημα σε κάποιον με του οποίου την ερμηνεία διαφωνώ!! νομίζω ότι έχω δείξει σημάδια βελτίωσης...), που δεν περίμενα να έχει, βάσει της εικόνας που είχα διαμορφώσει για εκείνον και θεώρησα ότι έπρεπε να το αναφέρω.
Είναι φυσιολογικό να έχεις μια εικόνα για τους ψάλτες και είναι καλύτερο να ξέρεις τα επιμέρους στοιχεία που δημιουργούν αυτήν την εικόνα (όσα γίνεται, όπως ανέφερα παραπάνω περί παραμέτρων).
Δεν είναι υποκειμενική δημιουργία-επινόηση εικόνας με βάση αόριστα κριτήρια.
Δεν είναι απλώς ON/OFF, απ'την στιγμή που ο κάθε ένας επιλέγει πρότυπα με διαφορές στις παραμέτρους και άρα υπάρχει μια ποικιλία.
Ποτέ δεν ξέρεις τι θα ακούσεις από κάποιον.
Αν ακούσεις όμως μια, ακούσεις 2, ακούσεις 3, ακούσεις 1013, ε, τότε έχεις μια σταθερή εικόνα και ξέρεις 99% (δεν βάζω 100% γιατί ανά πάσα στιγμή μπορεί να επέλθει αλλαγή) τι πρόκειται να ακούσεις.
Είναι όπως στα πειράματα που έχουν να κάνουν με νόμους της φύσης πχ βαρύτητα (δεν χρειάζεται να το εξηγήσω περαιτέρω αυτό. Είναι ευνόητο τι θέλω να πω, νομίζω...).
9) Όσον αφορά τα μεγέθη: Υπάρχει η αντικειμενική αξία, αλλά εμείς είμαστε που τα δημιουργούμε, που τους δίνουμε την επιπλέον αξία. Αν όλοι έλεγαν ότι ο Στανίτσας δεν ήταν καλός ψάλτης, τότε θα τον χαντακώναμε και δεν θα του δίναμε την αξία που αντικειμενικά είχε.
Εγώ άλλαξα την γνώμη μου περί Στανίτσα και γενικά περί ΟΛΩΝ όσων έχω κρίνει-σχολιάσει και αν και την έχω ξαναγράψει πρόσφατα, θα την ξαναγράψω:
Καλός ψάλτης, αλλά όχι Πατριαρχικός.
Άσχετος ΔΕΝ ήταν, αλλά ΔΕΝ ήταν Πατριαρχικός.
Αυτό φαίνεται από μια απλή σύγκριση των διαφόρων παραμέτρων με αυτές του Πρίγγου και του Ναυπλιώτη, που ήταν προκάτοχοι στις θέσεις του Πρωτοψάλτη (και του Λαμπαδαρίου, αλλά πρώην κάτοχοι και όχι τέως, δηλαδή όχι οι αμέσως προηγούμενοι).
Η σύγκριση αυτή μπορεί να γίνει και οφείλει πλέον να γίνει με την χρήση της σύγχρονης τεχνολογίας.
Κάποια στοιχεία όμως της τέχνης του Στανίτσα ή οποιουδήποτε άλλου, ΔΕΝ γίνεται να τα μετρήσουμε, αλλά αυτό δεν έχει και τόσο σημασία, μιας και οι μετρήσιμες παράμετροι μας δίνουν την δυνατότητα να αποφανθούμε.
Τα νούμερα είναι ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΙΚΑ, οπότε δεν στέκουν τα περί "επινόησης".
Εμένα μ'αρέσει περισσότερο το Πατριαρχικό ύφος του Ναυπλιώτη και του Πρίγγου, αυτό προσπαθώ να μιμηθώ, οπότε ο Στανίτσας για μένα δεν είναι άξιος μίμησης.
Εσείς επιλέξτε ό,τι θέλετε. Τιμή σας και καμάρι σας. Δεν θα σας κατηγορήσω για κάτι. Ο καθένας επιλέγει την πορεία του.
Νομίζω ότι έχω βελτιώσει την στάση μου στο θέμα της κριτικής...
10) Απάντηση στα α,β,γ
α) μπορείς να ακούσεις κάποιον επειδή θες να τον κρίνεις και να καταλάβεις τι ψάλλει και γιατί ή μπορείς να τον ακούσεις επειδή σου αρέσει.
Μόνο στην πρώτη περίπτωση χάνεις αυτό που ακούς (και πριν από κάποιους μήνες το είχα πάθει και δεν μπορούσα να ξεκολλήσω).
Εξαρτάται από πια οπτική θα το δεις.
β) ακούω αυτό που ακούω και βλέπω αυτό που βλέπω, ανεξάρτητα με το τι θέλω ή περιμένω να ακούσω και αυτό αποδεικνύεται απ'το ότι παρατήρησα ένα στοιχείο το οποίο δεν περίμενα να βρίσκεται εκεί.
γ) είπαμε, δεν είναι ON/OFF, απ΄την στιγμή που υπάρχει διαφοροποίηση στις παραμέτρους.
Τέλος, εγώ πρέπει να αναφέρω το εξής: προσωπικά ΔΕΝ έχω ΜΟΝΟ τον Ιάκωβο ως πρότυπο, αλλά μια ομάδα περί των 20 ψαλτών (δεν θα τους αναφέρω εδώ).
Δεν είναι όλοι ίσα κι όμοια. Έχουν διαφορές.
Αλλά αυτές οι διαφορές είναι τρόπον τινά "αποδεκτές" η μία σε σχέση με την άλλη, ως προς το γενικότερο ύφος που θέλω εγώ να μιμηθώ.
Ο Κων/νος και ο καθένας θέλει να μιμηθεί ένα Α ύφος. Τιμή του και καμάρι του.
Εγώ θέλω ένα Β. Τιμή μου και καμάρι μου.
Δεν θα τον πω άσχετο επειδή δεν συμφωνούν το Α και το Β, επειδή έχουν διαφορές "μη αποδεκτές", δηλαδή μεγάλες, μεταξύ τους.
Αυτά και πολλά ήταν.
Ευχαριστώ για τον χρόνο σου, τον κόπο σου και τα γεγραμμένα σου!!!
Ευχαριστώ!