Αληθώς Ανέστη!
Σε ευχαριστώ γι α τη σωστή παρατήρησή σου Δημήτρη. Δεν αμφισβητώ τους σολοικισμούς μου. Να είσαι καλά.
Η αποσπασματική προσέγγιση συνήθως εξαπατά τον ακροατή και τον οδηγεί στην εξαγωγή λανθασμένων συμπερασμάτων. Γνώμη μου, μη παγιδεύεσαι ψαλτικά από κάποια αποσπασμένα από το σύνολο γνωρίσματα, αλλά προσπάθησε να πλησιάσεις συλλογικά το άκουσμα της Ελληνικής Βυζαντινής Χορωδίας.
Σε ευχαριστώ για την παρέμβασή σου στο θέμα, αλλά και για την παράθεση σχετικού συνδέσμου, μέρος του οποίου προσκομίζεται παρακάτω, κατέχοντας θέση απάντησης στο μήνυμά σου . Ασφαλώς υπάρχουν και αγιορείτες που ο λόγος τους δεν είναι ιδιαίτερα εξυμνητικός για την Ελληνική Βυζαντινή Χορωδία, ωστόσο η ύπαρξη αντικρουόμενων γνωμών και απόψεων αποτελεί άφευκτο συστατικό οιασδήποτε κοινωνικής ομάδας κάτι που συνέβη και με τον ψαλτικό ανασχηματισμό που επεκτάθηκε κυρίως από τον αείμνηστο ευρυμαθή δάσκαλο Σίμωνα Καρά.
Γνωρίζεις πολύ καλά ποιος έχει εκδώσει τους ψηφιακούς δίσκους του διακοδιονύση Φιρφιρή, παρομοίως γνωρίζεις ότι ίσως και πριν γεννηθούμε ο άρχων πρωτοψάλτης Λ. Αγγελόπουλος όργωνε κυριολεκτικά το άγιο όρος με στυλό και χαρτί αλλά και μαγνητοφωνάκι, υπάρχουν και φωτογραφίες άλλωστε από εκείνη την εποχή. Όλα αυτά τα ακούσματα εισχώρησαν στο ύφος της Ελληνικής Βυζαντινής Χορωδίας με τις αναλύσεις της ψαλτικής απόδοσης των εκκλησιαστικών κειμένων να μην είναι τίποτα άλλο παρά μια ξεπατικωτούρα τρόπον τινά της αγιορείτικης ψαλτικής εκτέλεσης.
Ακολουθεί μεταφορά σε μορφή γραπτού κειμένου μέρος του λόγου του κ Μιλτιάδη Παπά.
Σήμερα η κατάσταση θεωρούμενη ιστορικά δεν διαφέρει ιδιαίτερα από την προαναφερθείσα (αρχές 20ου αιώνα) περίοδο ως προς τις προσπάθειες καινοτομίας σε διάφορους τομείς της μουσικής.
... αυτή η γνωστότατη μεταρρύθμιση των τριών διδασκάλων [...] έλαβε χώρα ως γνωστόν επεισοδιακό τω τρόπω, αφού καταρχάς ο μεν από Αδριανουπόλεως Πατριάρχης Κύριλλος ο έκτος κατέκρινε το εγχείρημα της εισαγωγής της νέας γραφής στο Πατριαρχείο ως αφανίζουσα τα αρχαία άσματα της εκκλησίας.
Μόνο με την παρέμβαση του Μητροπολίτη Εφέσου Διονυσίου, στον οποίο είχε άμεση επαφή ο τότε αρχιμανδρίτης Χρύσανθος έγινε δεκτό το αίτημα.
Οξείες αντιδράσεις υπήρξαν και από τους μουσικούς της εποχής τόσο μέσα όσο και έξω του Πατριαρχικού ναού και κλίματος.
Όλα τα παραπάνω παραδείγματα αναφέρθηκαν ώστε θεωρούμενα από άποψη της πρόθεσης εκάστης ενέργειας και αποτελέσματος, να αναδειχθεί η οντολογική αξία της προφορικής παράδοσης, και να εξαχθούν τα ανάλογα συμπεράσματα.
Η προφορική παράδοση ως κατάσταση είναι προφανώς μία ιδιαίτερα ευμετάβλητη, απρόβλεπτη και συνήθως αναξιόπιστη μαρτυρία. Και τούτο διότι, άνθρωποι την ενσαρκώνουν και με βάση το ανθρώπινο υποκειμενικό στοιχείο δε μπορεί παρά να μην είναι γνώμονας επί του οποίου μπορεί κανείς να στηριχθεί εξ ολοκλήρου και να εξάγει βάσιμα συμπεράσματα.
Εάν προστεθούν οι ιδιαίτερες συνθήκες κατά τη διάρκεια της τουρκοκρατίας κυρίως στις οποίες δημιουργείται και αναπτύσσεται τότε εύκολα γίνεται αντιληπτό του λόγου το αληθές.
Η προϊσταμένη εκκλησιαστική αρχή και η περιρρέουσα ατμόσφαιρα μπορούν να εννοηθούν ως εξωτερικοί παράγοντες, τα προσωπικά βιώματα, η ιδιαιτερότητα του φωνητικού οργάνου, η προσωπικότητα, μουσική και μη, η φαντασία στη σύνθεση αλλά και η ψυχολογική κατάσταση του ψάλλοντος, είναι βασικοί εσωτερικοί παράγοντες που μπορούν να χαρακτηρίσουν και να παραλλάξουν μια προφορική παράδοση σε χρόνο ιδιαιτέρως μικρό ώστε να μην αναγνωρίζεται η πρώτη από τη δεύτερη.
Ασφαλώς οι ίδιοι παράγοντες μπορούν χρησιμοποιηθούν για την υποστήριξη της εκ διαμέτρου αντίθετης απόψεως, δηλαδή την παγίωση μιας προφορικής παράδοσης. Προσωπικά το θεωρώ εξαιρετικά δύσκολο, αλλά και εν πολλοίς αφύσικο.
Η προφορική παράδοση προερχόμενη από πρόσωπα είναι αδύνατον να μην επηρεαστεί, με την έννοια της επιρροής στη δημιουργία από τον κοινωνικό ιστό της εποχής στην οποία δημιουργείται. Είναι δε αδύνατο σχεδόν να μεταλαμπαδευτεί στις επόμενες γενιές όμοια και απαράλλακτη διότι και η κοινωνία στην οποία εμπεριέχεται δημιουργείται και αναπτύσσεται μεταβάλλεται.
Εάν διαφορετικά απήγγειλε ποίηση ο Κωστής Παλαμάς, από τον Οδυσσέα Ελύτη ή τον Σεφέρη, τότε αντίστοιχα διαφορετικά ομιλούσε ο Ιάκωβος Ναυπλιώτης από τον Θρασύβουλο Στανίτσα, ή τον Λεωνίδα Αστέρη και προφανώς διαφορετικά έψαλλαν.
Επομένως θα ήταν λανθασμένη μια σύγκριση ως καλύτερης ή χειρότερης εκτέλεσης και μάλιστα ούτε καν παραδείγματος προς μίμηση. Ομιλώ για τον τρόπο έκφρασης των παλαιοτέρων. Αυτό έγινε με τον Ναυπλιώτη και τον Πρίγγο και μάλιστα πολλοί ψάλτες στην Ελλάδα μιμήθηκαν με αλλοιωμένο τρόπο, τον τρόπο εκφοράς της φωνής. Επομένως η διαφορετικότητα ως προς τα προαναφερθέντα αποτελεί γεγονός.
Βρισκόμαστε στο 6:26. Μέχρι αυτό το σημείο δε βρίσκω ίχνος εναντιολογίας.
Ξαφνικά συνεχίζει ο ομιλητής και λέει:
Όλα όσα προαναφέρθηκαν όμως δεν ισχύουν στη λεγόμενη πατριαρχική προφορική παράδοση. Και όσο οξύμωρο και αν φαίνεται το γεγονός δεν είναι καθώς θα αποδειχθεί και παρακάτω.
!!!
Όποιος θέλει ας ακούσει την συνέχεια. Για μένα η εξάλειψη λογικής αντίφασης κατέστη αδύνατη.
Μάλιστα βρήκα επιπλέον στοιχεία που ισχυροποιούν τη γνώμη μου στο θέμα της μεταλαμπάδευσης της ψαλτικής τέχνης όπως:
Η σημειογραφία είχε περιέλθει σε αχρηστία και η εκμάθηση γινόταν μόνο από μνήμης (!)
Η εκκλησιαστική μουσική συνόδευε τις διασκεδάσεις σε γάμους, σε βαπτίσεις, σε οικογενειακά ευχάριστα γεγονότα.... (κάτι που συνεπάγεται τεράστια αλλοίωση ως αποτέλεσμα της εκθρόνισης της ψαλτικής από το φυσικό της χώρο)
Και βέβαια την πλήρη διάψευση όλων αυτών των απολυτοποιημένων μελών του Ψαλτολογίου που υποστηρίζουν πως στο Πατριαρχείο ο ψάλτης δε μπορούσε να πει ούτε ένα "Κύριε Ελέησον" δικό του, αλλά ακολουθούσε πάντα πιστά, μέχρι κεραίας τους προκατόχους του. Αναφέρεται ένα πλήθος περιπτώσεων απαρτιζόμενο από ψάλτες και κληρικούς του πατριαρχείου που για μικρή η μεγαλύτερη περίοδο εισήγαγαν δικά τους στοιχεία μέχρι και διφωνίες!