dkalpakidis
Dimitrios Kalpakidis
Πάντως από την βυζαντινή περίοδο για την λειτουργία του Αγίου Βασιλειου υπάρχει αργή σύνθεση του "Πατέρα, Υιόν..." (σε πλ. δ', του Μοσχιανού).
Προφανώς για τον "εν Χριστώ ασπασμόν".
Ίσως και όχι αλλά και για κάλυψη των ευχών (αν και εκεί δεν υπάρχει ευχή)
Στον περιγραφικό κατάλογο χειρογράφων βυζαντινής μουσικής του κ. Εμμανουήλ Γιαννόπουλου με τίτλο "Τα χειρόγραφα Βυζαντινής Μουσικής. Αγγλία" και ειδικά στην "Πανεπιστημιακή Βιβλιοθήκη Sydney Jones" (σελ. 421) βλέπω και συνθέσεις του Δημητρίου Ταμία "Πατέρα Υιόν" σε πλ. δ', κυρ Ανδρέου "Αγαπήσω σε" σε πλ. δ', έτερον Μιχαήλ ιερέως σε πλ. α'. Αλλά και συνθέσεις του Πιστεύω και του Πάτερ ημών. Αλλά και διάφορες άλλες συνθέσεις που μάλλον δείχνουν την τάση της εποχής για κάλυψη των ευχών στην Θεία Λειτουργία. Ειδικά στην σελ. 429 "Το παρόν ψάλλεται εις την λειτουργίαν του Μεγάλου Βασιλείου, καθώς ψάλλεται παρά Αντωνίου [Επισκοπούλου] πλ. δ' Άξιον και δίκαιον εστι προσκυνείν Πατέρα, Υιόν..." Εδώ στο τελευταίο φαίνεται ξεκάθαρα ότι υπάρχει η τάση πλέον καλύψεως των ευχών και συμπληρώσεως της φράσεως "Αξιον και δίκαιον".
Με όλα αυτά θέλω να πώ ότι δεν είναι σωστό να χρησιμοποιούμε σαν επιχείρημα τις (αραιές) περιπτώσεις συνθέσεων αυτών των απαντήσεων - λειτουργικών αλλά να εστιάσουμε την προσοχή μας στο τί είναι τελικά η αναφορά των Λειτουργιών και εάν οι έντονες μελοποιήσεις (γενικά) εξυπηρετούν τον σκοπό της λατρείας σε αυτό το σημείο.
Στο πρακτικό μέρος (παρά την προσωπική άποψη) με καλύπτει αυτό που είχα γράψει παλαιότερα:
...δεν νοιώθω ότι με υποχρεώνει κάποιος να πώ λειτουργικά σε κλιτόν [αυτή θεωρώ καλύτερη φρασεολογία κι όχι δεν λέω λειτουργικά] από την στιγμή που αυτό απαιτείται από τις συνθήκες αλλά και την παλαιά παράδοση [;]
Κατόπιν συνεργασίας και συννενόησης μεταξύ ψαλτών και κληρικών λέγονται οι ευχές εις επήκουον [λειτουργικά=κλιτόν ή σύντομα] ή μυστικώς [αργότερα λειτουργικά].
Όχι όμως ανταγωνισμός ποιος θα φωνασκεί πιο δυνατά και πιο κοντά στα μικρόφωνα!!!
Last edited: