dkalpakidis
Dimitrios Kalpakidis
Ένα ενδιαφέρον άρθρο του ΟΦΕΛΠ σχετικά με το Δοξαστάριο του Πέτρου και τις επανεκδόσεις του Δοξασταρίου. Το άρθρο υπάρχει στο παρακάτω σύνδεσμο:
http://lampadariospetros.blogspot.gr/2012/09/blog-post_21.html
Το αντιγράφω και εδώ:
http://lampadariospetros.blogspot.gr/2012/09/blog-post_21.html
Το αντιγράφω και εδώ:
ΟΦΕΛΠ said:-Παραθέτουμε σε απλή εικόνα το Δοξαστικό των αίνων της εορτής της Υψώσεως του Τιμίου Σταυρού,σε τρείς [3] εκδοχές του.
-Η πρώτη από το Δοξαστάριο του Πέτρου,εκδ.1849,με την ερμηνεία στη νέα μέθοδο από τον Πρωτοψάλτη Γρηγόριο.
-Η δεύτερη από το Δοξαστάριο [Μουσική κυψέλη] εκδ.του 1898,από τον Στέφανο τον Λαμπαδάριο.
-Και η τρίτη από το Δοξαστάριο εκδ.του 1952,από τον Πρωτοψάλτη Κων.Πρίγγο.
-Αρκεσθήκαμε σε αυτές τις εκδοχές,επειδή αφ' ενός η πρώτη (όμοια με αυτή του 1820) είναι η αυθεντική μεταφορά των μελοποιήσεων του Πέτρου από την γραφή του στην νέα μέθοδο,οι δε άλλες δύο επειδή αποτελούν τις πλέον σοβαρές και εν τη "Ιεροψαλτική πράξει" εγκριθείσες και διαθοθείσες.
-Ο λόγος που αναρτούμε αυτή την εικόνα με τις τρείς αυτές μελοποιητικές εκδοχές είναι γιά να αναρωτηθεί πας όστις σοβαρά και εμπεριστατωμένα περί τα ψαλτικά ασχολείτε γιά το εαν είναι εξέλιξη στην μελοποίηση, αν υπάρχει αυθαίρετη διασκευή και παραχάραξη της αρχικής αυθεντικής συνθέσεως και εάν ωφελεί όλη αυτή η εξέλιξη.
-Είναι δύσκολο να εκφέρει κάποιος σίγουρη άποψη και γνώμη.Πολλοί υποστηρίζουν ότι αυτές οι δύο εκδοχές, αποτελούν εξέλιξη ερμηνείας της αρχικής,και όχι διασκευή, σύμφωνα και με το γνωστόν "ως τα νυν ασματομελωδούνται εν τω Πατριαρχικώ Ναώ".Βέβαια γεννάται το ερώτημα αν αυτό είναι επιτρεπτόν.Υποθετικά μιλώντας,με νομικούς σημερινούς όρους περί πνευματικής ιδιοκτησίας, σίγουρα και οι δύο νεώτερες αυτές εκδοχές θα απαγορευόντουσαν, αφού πάνω από το 90% στις "μελισματικές γραμμές" τους, χρησιμοποιούν -ως φωτοτυπία- τις αντίστοιχες της αρχικής.
-Δεν πρέπει να μας διαφεύγει το γεγονός πως στην ψαλτική η χρήση γνωστοτάτων θέσεων και γραμμών, σε κάθε είδος μελοποϊας,είναι το απαραίτητο στοιχείο της. Απ' την άλλη όμως αξία έχει ποιός εμπνέεται τα βασικά μιάς αρχικής σύνθεσης.
-Προχωρώντας αναφύεται σε κάθε καλόπιστο το ερώτημα.Σε τι ωφέλησε η έκδοση των δύο αυτών βιβλίων-εκδοχών? Μιά χαρά μελοποίηση είχε κάνει ο Πέτρος.
-Και ακόμη.Μήπως αυτές οι δύο εκδόσεις,άνοιξαν το δρόμο και κατακλύσθηκε η ψαλτική από αμέτρητες άνευ ουδεμίας εγκρίσεως νεώτερες εκδόσεις Δοξασταρίων,που βρίθουν εξωτερικών μελών,υπεραναλύσεων, ανορθογραφιών κλπ κλπ ??????
-Είναι νομίζουμε ερωτήματα και ζητήματα σοβαρά.Που απαιτούν έρευνα κοπιαστική εργασία και σκέψη.
-Η εύκολη πλέον πρόσβαση -λόγω της τεχνολογίας- κάθε ενδιαφερομένου,στις αρχικές αυθεντικές εκδόσεις στους κώδικες στα χειρόγραφα και στα περισσότερα άγνωστα μέχρι πρό τινος αρχεία,καθώς και η γενική επιστημονική κατάρτιση των νέων περί την ψαλτική έρευνα ασχολουμένων,αποτελούν σήμερα τα μόνα ίσως παρήγορα στοιχεία της ψαλτικής πραγματικότητας.
-Εν κατακλείδι θα αναφέρουμε κάτι ως προτροπή στους νεωτέρους.Οποιος ξέρει ή μάθει να ψάλλει σωστά,θέτοντας το αυθεντικό Δοξαστάριο του Διδασκάλου στο αναλόγιό του,εκπληροί αυτό γιά το οποίο κλήθηκε να "διακονεί" στο στασίδι του.
ΟΦΕΛΠ