Περί του κειμένου και του ήχου των εξαποστειλαρίων του Σαββάτου του Λαζάρου

EIRYK EMNOSHELE

Qu'est-ce que je ferais sans toi?
Εύχομαι, αν δε κάνω λάθος, να μην επαναλαμβάνομαι. Κάτι είχε αναφερθεί και στο παρελθόν, προφανώς για άλλη περίπτωση.
Πρόσεξα λοιπόν σήμερα στην ακολουθία του Λαζάρου, μια αμυδρή διαφοροποίηση στο πρώτο Εξαποστειλάριο "Λογω σου Λόγε του Θεού..." τόσο στο κείμενο όσο και στον ήχο.

Το Τριώδιον του Σ. Καρά και συγκεκριμένα ο δεύτερος τόμος γράφει στο τέλος αντί του "...τον Άδην θανάτω σου." το "...τω Σω θανάτω τον άδην".

Επίσης το Τριώδιο του αείμνηστου δασκάλου το αναφέρει ως ιδιόμελο εξαποστειλάριον με τη μαρτυρία του δευτερου μαλακού χρωματικού ήχου σε αντίθεση με τα εν χρήση Τριωδια που το έχουν ως τρίτο (έσω τρίτος απλός ενδιαμέσως πλαγιάζων) του γνωστού προλόγου "Επεσκέψατο ημάς".
 

Attachments

  • EjaposteilariaLazarou_TriodionSK.jpg
    EjaposteilariaLazarou_TriodionSK.jpg
    824.4 KB · Views: 80

π. Μάξιμος

Γενικός Συντονιστής

Κατ᾿ ἀρχάς, ἐπειδή τό θέμα δέν ἀφορᾶ μόνον στό κείμενο, μέ μόνιμη ἀνακατεύθυνση τό μετέφερα καί στό τυπικό καί στά τῶν ἤχων (σημ. συντ.).

Γιά τό κείμενο δέν ἔψαξα.

Γιά τό μέλος, ἔχει ἀναφερθεῖ παλαιότερα, ὅτι τά αὐτά ἐξαποστειλάρια μελίζονται καί σέ β΄ καί σέ γ΄.

Αὐτό πού θυμᾶσαι ὅμως εἶναι ὅτι τό Σαρκί ὑπνώσας (μαρτυρεῖται ὅτι) εἶναι προσόμοιον τοῦ Ἐπεσκέψατο ἡμᾶς.

Κάλλιστα λοιπόν καί τά ἐξαποστειλάρια τοῦ Λαζάρου μποροῦν νά ψάλλονται κατά τό Σαρκί ὑπνώσας.

Εὐχαριστοῦμε γιά τό θέμα. Δέν γνώριζα ἤ δέν εἶχα προσέξει τήν συγκεκριμένη περίπτωση.

Ὁπότε μποροῦμε καί νά ψάλλουμε χωρίς ἐναλλαγή ἤχου τό Ἅγιος Κύριος σέ β΄ καί νά μήν χρειάζεται νά τό συνθέτουμε καί σέ τρίτο (δική μου πρόταση). Ἴσως καί αὐτός νά ἦταν ὁ λόγος πού ὁ ἀείμνηστος Σ. Καρᾶς τό καταγράφει σέ β΄, σαφῶς (πιστεύω) γνωρίζοντας καί ὅσα ἀνέφερα.

Πάντως (ὅπως σήμερα), συνήθως λέμε σέ τρίτο καί τό Ἅγιος Κύριος καί τά ἐξαποστειλάρια.


 

π. Μάξιμος

Γενικός Συντονιστής

Ἐνδιαφέρον καί ἕνα θέμα, τό ὁποῖο δημιούργησα ξεχωρίζοντας μηνύματα ἀπό ἀλλοῦ: Τὸ ἐξαποστειλάριον «Σαρκὶ ὑπνώσας ὡς θνητός» πρὸς τὸ «᾿Επεσκέψατο ἡμᾶς» καὶ «Ἅγιος Κύριος» σέ γ΄ ἦχο.

Στό φόρουμ τῆς Συμβολῆς, ὅπου παραπέμπει ὁ Μ. Θεοδωράκης, ὁ Δημ. Καλπακίδης εἶχε ἀναρωτηθεῖ «Μήπως η "αλλαγή" του Εξαποστειλαρίου (σ.σ. του Σαρκί υπνώσας σέ β΄) έχει σχέση με το "Άγιος Κύριος... Υψούτε Κύριον..." που προηγείται στις επόμενες "πασχάλιες" Κυριακές;».

Πιστεύω ὅτι αὐτό ἔκανε καί ὁ Καρᾶς γιά τήν συγκεκριμένη περίπτωση.


 

MTheodorakis

Παλαιό Μέλος


«πρὸς τὸ Ἐπεσκέψατο ἡμᾶς· Λόγῳ σου Λόγε τοῦ Θεοῦ...ὡς εἰς τέλος ὀλέσης σωτήρ μου τὸν θάνατον»
(χφ. Σινὰ 755 τριῴδιο ι’ αἰ. φ. 132r).

«Λόγῳ σου Λόγε τοῦ Θεοῦ...ὡς ὀλέσης εἰς τέλος θανάτῳ τὸν θάνατον»
(χφ. Μ. Λαύρας Δ-45 τριῴδιο ια’ αἰ. φ. 285r).

«πρὸς τὸ Ἐπεσκέψατο ἡμᾶς· Λόγῳ σου Λόγε τοῦ Θεοῦ»
(χφ. Ἐθνικῆς βιβλιοθήκης Βουλγαρίας 56 ΤΑΣ ιδ’ αἰ. φ. 167r).
 
Top