Αναστασιματάριον Πέτρου Λαμπαδαρίου, εξηγηθέν παρά Γρηγορίου Πρωτοψάλτου

Ευχαριστίες πάμπολλες για το σπουδαίο αυτό έργο! Ενδιαφέρουσα θα ήταν η αντιπαραβολή του με τις εκδόσεις του Εφεσίου και της Μουσικής Βιβλιοθήκης.

tsak77 said:

Στην εκλογή των σύντομων ή αργών μελοποιήσεων ακολούθησα την τωρινή επικρατούσα πατριαρχική παράδοση, που εγγράφως καθιέρωσε η Φόρμιγξ του αειμνήστου Κων. Πρίγγου. Για τον λόγο αυτόν, και εφόσον δεν υπάρχουν σύντομα Πασαπνοάρια στους ήχους Βαρύ και Γ΄, προέβην (ίσως και εσφαλμένα, αλλά με όση περισσότερη ακρίβεια μπορούσα) σε μελοποίηση των συντόμων στο νέο Στιχηραρικό είδος μελοποιίας, καθόσον έκρινα ότι τα υπάρχοντα στην έκδοση του Χουρμουζίου δεν αντικατοπτρίζουν σε διάφορους τομείς την λογική του Πέτρου.

Click to expand...

Μα, αφού υπάρχει σύντομο Αναστασιματάριο Πέτρου Πελοποννησίου εξηγηθέν παρά Γρηγορίου Πρωτοψάλτου!

ybulbu said:

Μα, αφού υπάρχει σύντομο Αναστασιματάριο Πέτρου Πελοποννησίου εξηγηθέν παρά Γρηγορίου Πρωτοψάλτου!

Click to expand...

Αλβεψία μου στο μήνυμα παραπάνω. Αντί για σύντομα, εννοούσα αργά (το διόρθωσα στην ανακοίνωση). Τα πασαπνοάρια των ήχων αυτών δεν υπάρχουν αργά ή όπως αναφέρει ο Χρύσανθος στο "νέον στιχηραρικόν είδος", αλλά μόνο σύντομα, οπότε αυτά αναγκάστηκα να προσαρμόσω.

Συγχαρητήρια για την εξαιρετική (και επίπονη) δουλειά! Οι επεξηγήσεις του 1ου μην. είναι πολύ κατατοπιστικές, γι'αυτό θα ήταν καλό να τεθούν (και) μετά τη σελίδα τίτλου του pdf.

Η εργασία σας, όπως κάθε φορά έτσι και τώρα, είναι εντυπωσιακή. Συγχαρητήρια!
Ωστόσο, έχω την σαφή αίσθηση ότι μπερδεύονται και άλλο τα ήδη μπερδεμένα θέματα πατρότητος των έργων αυτών. Υπάρχουν συμπεράσματα με βάση έρευνες, αλλά δεν είναι του παρόντος, άλλωστε απομένει ακόμη δουλειά. Στο αρχείο σας θα ήταν καλό να υπάρχουν συγκεκριμένες αναφορές στις πηγές από όπου ελήφθη κάθε μέλος ή ενότητα συνθέσεων. Καταλαβαίνω ότι είναι κουραστικό και ίσως υπερβολικό, αλλά σε άλλη περίπτωση αποδίδονται λανθασμένα στον Πέτρο συνθέσεις που δεν του ανήκουν και αδικούνται άλλοι μελοποιοί που αποδεδειγμένα τις έγραψαν. Και το πράγμα διαιωνίζεται...

Για το χειρόγραφο "Εθνικής Βιβλ. Αργυρόπολης" βλ. Νάουσα, Εύξεινος λέσχη, και το ημέτερο βιβλίο Ταμείον χειρόγραφων.... 2005.
Στο ίδιο βιβλίο περιέχεται και η περιγραφή του κώδικα ο οποίος φέρεται ως αυτόγραφος του Γρηγορίου. Δεν είναι. Ανήκει σήμερα στην συλλογή του πανεπιστημίου Duke στις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής. Βλ. εδώ. Και εδώ.

Για μια παρουσίαση-ψαλμώδηση των στιχηρών του βαρέος (πρωτόβαρυ) ήχου (που έχουν βέβαια άλλη συνάφεια, αλλά και πάλι δεν είναι του παρόντος) βλ. εδώ.

Χρήστο, συγχαρητήρια κατ' αρχήν για την άριστη δουλειά που έκανες για άλλη μια φορά.

Τώρα, όσον αφορά αυτό και το δείγμα που ανέβασες ...

tsak77 said:

Α) Ένα αυτόγραφο του Γρηγορίου Πρωτοψάλτου άγνωστης χρονολογίας (παραθέτω απόσπασμα ώστε εάν μπορούν οι ερευνητές ας μας απαντήσουν)

Click to expand...

... είναι από το χφ 26 της Συλλογής Ελληνικών Χειρογράφων της Βιβλιοθήκης του Duke University (όπως γράφει και ο Μανώλης παραπάνω). Η συγκεκριμένη φωτογράφηση μάλιστα είναι δική μου από το 2002, όταν ήμουν εκεί. Είχα στείλει τις φωτογραφίες αυτών των τεσσάρων χειρογράφων σε πολλούς φίλους και γνωστούς τότε, μεταξύ αυτών και ο Μανώλης, ο οποίος τα περιγράφει και στον κατάλογό του. Μια που μου το θύμισες, ίσως είναι ευκαιρία να τα ανασύρω (τις φωτογραφίες, εννοώ) και να τα ανεβάσω για κάθε ενδιαφερόμενο.

ΥΓ. Επισυνάπτω την ίδια σελίδα στην original μορφή της.

Και για του λόγου το αληθές ιδού η σχετική σελίδα όπου μνημονεύεται το γεγονός.

Οι αναφορές στις πηγές δεν αναγράφονται εντός της εργασίας για πρακτικούς και μόνο λόγους, εφόσον δεν πρόκειται για κάποια κριτική έκδοση, αλλά για ένα βοήθημα του Ιερού Αναλογίου. Να αναφέρω λοιπόν ότι όσα αργά και σύντομα μέλη υπήρχαν στον κώδικα 26 αντλήθηκαν από αυτόν, και έγινε συμπλήρωση όσων συντόμων έλειπαν από τον της Νάουσας. Λόγω του θέματος του Βαρέως ήχου όπως καταγράφεται στον τελευταίο (πρωτόβαρυς) και αφού όπως προέγραψα στηρίζομαι στη λογική της Φόρμιγκος, τα σύντομα μέλη του τομέα αυτού αντλήθηκαν από την έκδοση του Φωκαέως του 1839 (ευχαριστίες στον Χαράλαμπο Τσερκέζη που μου πρότεινε αυτή την διέξοδο). Το δε «Νέον Μουσικόν Εγχειρίδιον» χρησιμοποιήθηκε για την ύλη εκτός της οκτωήχου.

Ο λόγος που έγινε η επιλογή του κώδικα 26 ως βασικού κορμού του έργου, ήταν η απλούστερη και πιο πιστή στα σημεία καταγραφή της εξήγησης του Γρηγορίου. Παραθέτω ένα παράδειγμα από το Γ΄ Εωθινό Δοξαστικό από δύο χειρόγραφα της παλαιάς γραφής, πώς παρουσιάζεται στον κώδικα 26, και τέλος όπως το εκδίδει ο Πέτρος ο Εφέσιος.

Ελπίζω και εύχομαι η επιστημονική κοινότητα να βρίσκεται κοντά στο να συμπεράνει ασφαλώς ποιές είναι οι συνθέσεις – καταγραφές του Πέτρου και ποιές άλλων, ώστε να διαφυλαχτεί η ορθή πατρότητά τους. Εάν δε η έρευνα αυτή ολοκληρωθεί κάποια στιγμή, θα ήταν ευχής έργον να δημοσιευθεί και να γίνει από αυτήν μία σοβαρή και καθαρή ψηφιακή καταγραφή του υλικού*, ώστε να υπάρχει αφενός μία καθαρή πλέον εικόνα του εξηγημένου έργου του, αφετέρου μία καταγραφή του προς χρήση στα αναλόγια, διότι το ως άνω με αυτή την λογική γράφτηκε, της πλήρους ένταξης αυτού του τρόπου γραφής στην ψαλμωδία, και όχι απλά στην έρευνα. Εννοείται ότι εφόσον το νέο αυτό βοήθημα δεν θα αποτελεί πλέον μόνο εικασία, αλλά αποδεδειγμένα την καταγραφή του Αναστασιματάριου από τον αείμνηστο Λακεδαιμόνιο στην πρωτογενή του εξήγηση από τον Γρηγόριο, θα αποτελεί πλέον και αφορμή να ακυρωθεί η παρούσα εργασία, εφόσον επιστήμονες και μη, θεωρώ ότι πρέπει να διέπει τις πράξεις μας η λογική του να αντι(απο)καθιστούμε μία πρωτύτερη άποψή μας, όταν εμφανίζεται μία νέα και αποδεδειγμένα εγκυρότερη με αυτήν.



* Ευχαρίστως διαθέτω τον εαυτό μου σε αυτό, εννοείται χωρίς καμία χρηματική απαίτηση διότι πιστεύω ότι μία τέτοια εργασία είναι πανορθόδοξο κτήμα και όχι ιδιωτικό.

Στη σελίδα του ΟΦΕΛΠ υπάρχει σύνδεσμος για κατέβασμα του Αναστασιματαρίου αυτού σε PDF με περιεχόμενα, που διευκολύνει πάρα πολύ.

κ. Τσακίρογλου,
θα ήθελα και εγώ πρωτίστως να σας ευχαριστήσω θερμά γι αυτήν την σπουδαία και τόσο ανιδιοτελή προσφορά σας. Αλλά, θα ήθελα να σας ρωτήσω το εξής: Τις στιχολογίες από που τις αντλήσατε; Και σας ρωτάω ένα παραπάνω, διότι το Αναστασιματάριον του Πέτρου δεν είχε στιχολογίες. Και εσείς λέτε πως μέλη όπου δεν έχει αποδεδειγμένα γράψει ο Πέτρος αποφύγατε παντελώς να τα συμπεριλάβετε. Ευχαριστώ και πάλι θερμά.

Johnsteff said:

κ. Τσακίρογλου,
θα ήθελα και εγώ πρωτίστως να σας ευχαριστήσω θερμά γι αυτήν την σπουδαία και τόσο ανιδιοτελή προσφορά σας. Αλλά, θα ήθελα να σας ρωτήσω το εξής: Τις στιχολογίες από που τις αντλήσατε; Και σας ρωτάω ένα παραπάνω, διότι το Αναστασιματάριον του Πέτρου δεν είχε στιχολογίες. Και εσείς λέτε πως μέλη όπου δεν έχει αποδεδειγμένα γράψει ο Πέτρος αποφύγατε παντελώς να τα συμπεριλάβετε. Ευχαριστώ και πάλι θερμά.

Click to expand...

Η αλήθεια είναι ότι σε κώδικες της παλαιάς γραφής δεν συναντάμε στιχολογίες. Σε αντίστοιχους της νέας μεθόδου όπως ο 26 του D.U. που εν πολλοίς χρησιμοποιήθηκε εδώ ή ο Ε.Β.Ε. 3479, δεν αναφέρεται ξεκάθαρα η πατρότητά τους, αν και στον πρώτο ξεκινάνε μετά τα έτερα κεκραγάρια του Πέτρου Βυζαντίου, δεδομένο που όντως μπορεί να οδηγήσει με σχετική ασφάλεια σε ένα τέτοιο συμπέρασμα.

Παίρνοντας υπόψιν πάντα αυτό που αναγράφω στο πρώτο μήνυμα:

Η εργασία σκοπό έχει την από αναλογίου προσωπική μου εξυπηρέτηση, και απλώς αποφάσισα να την μοιραστώ μαζί σας. Δεν είμαι επιστήμονας ούτε αυτοπροσδιορίζομαι ως τέτοιος, εντούτοις εάν υπάρχει οποιαδήποτε απορία την οποία θα μπορούσα τεκμηριωμένα και με αποδείξεις να απαντήσω, είμαι στην διάθεσή σας.

Click to expand...

θα τολμήσω να εκφράσω μία προσωπική άποψη.
Οι καταγραφές του Πέτρου του Βυζαντίου θεωρώ ότι είναι ό,τι πιο κοντά (δεν εννοώ μόνο χρονικά) στην παράδοση της εποχής του δασκάλου του, αν όχι ακριβής συνέχεια αυτής. Ο Ψάχος στην παρασημαντική του, θεωρεί μάλιστα ότι είναι εφάμιλλος με τον Πέτρο τον Πελοποννήσιο, ιδιαιτέρως ως εξηγητής και αυτός της στενογραφίας. Πέρα από αυτά, στις εν λόγω στιχολογίες (όπως και σε όλο το σύντομο ειρμολόγιό του) "είδα" την λογική του Πέτρου Λαμπαδαρίου όπως εκφράζεται στις σύντομες δοξολογίες του, λογική από την οποία αν και στηρίζεται, ξεφεύγει π.χ. ο Μανουήλ. Ξέρω, είναι εντελώς αυθαίρετη μία τέτοια διαπίστωση, όμως δεν την χρεώνεται κανείς άλλος πέρα από τον γράφοντα. Με αυτή την αυθαίρετη λοιπόν λογική (θεωρώντας δηλαδή ότι αν και καθώς φαίνεται δεν τις έγραψε ο Λακεδαίμονας δάσκαλος, τις υπαγόρευσε όμως στον μαθητή του) επέλεξα την ένταξή τους στην εργασία αυτή, και στο προσωπικό μου ελάχιστο ρεπερτόριο.

tsak77 said:

Η αλήθεια είναι ότι σε κώδικες της παλαιάς γραφής δεν συναντάμε στιχολογίες. Σε αντίστοιχους της νέας μεθόδου όπως ο 26 του D.U. που εν πολλοίς χρησιμοποιήθηκε εδώ ή ο Ε.Β.Ε. 3479, δεν αναφέρεται ξεκάθαρα η πατρότητά τους, αν και στον πρώτο ξεκινάνε μετά τα έτερα κεκραγάρια του Πέτρου Βυζαντίου, δεδομένο που όντως μπορεί να οδηγήσει με σχετική ασφάλεια σε ένα τέτοιο συμπέρασμα.

.......

Click to expand...

Υπάρχουν και στην παλαιά γραφή . Τις έχω συναντήσει σε κώδικες της Βιβλ. Κ. Ψάχου (ένας απ' αυτούς, αν θυμάμαι καλά, είναι γραμμένος σε μπλέ χαρτί), μάλλον όντως μαζί με τα Κεκραγάρια του Π. Βυζαντίου, οπότε προφανώς είναι δική του καταγραφή. Να προσθέσω ότι στην Βιβλ. Ψάχου υπάρχουν και αυτόγραφοι κώδικες του Π. Βυζαντίου, οπότε δεν αποκλείεται να υπάρχουν και σε αυτόγραφό του.
Όποιος έχει όρεξη, ας ψάξει στην Πέργαμο.

"Aς ψάξει στην Πέργαμο".

Να ψάξουμε στην Πέργαμο; Σας παρακαλώ, κ. Λαοσυνάκτα, μην ανοίγετε πληγές... Η Πέργαμος είναι για μας τους κοινούς θνητούς "πύλη κεκλεισμένη", και σεις μας λέτε να ψάξουμε κιόλας!;!;! Μην παίζετε με τον πόνο μας...

Johnsteff said:

"Aς ψάξει στην Πέργαμο".

Να ψάξουμε στην Πέργαμο; Σας παρακαλώ, κ. Λαοσυνάκτα, μην ανοίγετε πληγές... Η Πέργαμος είναι για μας τους κοινούς θνητούς "πύλη κεκλεισμένη", και σεις μας λέτε να ψάξουμε κιόλας!;!;! Μην παίζετε με τον πόνο μας...

Click to expand...

Αγαπητέ κε Στεφούλη, ο δικός σας πόνος είναι και δικός μου. Εννοούσα, να ψάξουμε έστω μέσω της αναζήτησης στην Πέργαμο. Το να έχουμε και τα ίδια τα χφφ....ιδού ο πόνος.
Τέλος πάντων, μια πρόχειρη αναζήτηση απέδωσε τα εξής χφφ παλαιάς γραφής.

21/175 φ85β-86α
13/166 (Απ. Κώνστα)
Νομίζω όμως ότι υπάρχουν κι άλλα ('οπως το μπλέ που ανέφερα)

[κι εγώ κοινός θνητός είμαι λίγο-πολύ. Έτυχε να δώ πολλά χφφ επί τροχάδην, απλώς γιατί το 2008 ήμουν αποσπασμένος στην Βιβλιοθήκη του ΤΜ. Μουσ. Σπουδών]

Καλώς. Πάντως, όπως και νά 'χει, όλες οι στιχολογίες είναι μελοποιημένες από τον Πέτρο Βυζάντιο. Ο λαμπαδάριος δεν τις είχε μελοποιήσει.

Θα ήτανε εύκολο να έχουμε φωτογραφίες με τα κεκραγάρια τα πρωτότυπα που συμπεριέχονται στο βιβλίο; Εννοώ φωτογραφίες από τα χειρόγραφα.

TimGabe1992 said:

Θα ήτανε εύκολο να έχουμε φωτογραφίες με τα κεκραγάρια τα πρωτότυπα που συμπεριέχονται στο βιβλίο; Εννοώ φωτογραφίες από τα χειρόγραφα.

Click to expand...

Εδώ: http://analogion.com/forum/showthread.php?t=33023

Μήπως υπάρχει πουθενά καθαρογραμμένο (στο στυλ του κ. Τσακίρογλου) το σύντομο Αναστασιματάριο του Πέτρου που αναφέρει ο κ. Μπουλμπουτζής;
Μήπως έχει αρχίσει κανείς να δακτυλογραφεί;

ybulbu said:

Μα, αφού υπάρχει σύντομο Αναστασιματάριο Πέτρου Πελοποννησίου εξηγηθέν παρά Γρηγορίου Πρωτοψάλτου!

Click to expand...