Το ζήτημα του ρυθμού στην εκκλησιαστική μουσική απετέλεσε σημείο αντιλεγόμενο και αιτία μουσικολογικών αντιπαραθέσεων ήδη από το 19ο αιώνα όπως φαίνεται και από δημοσιεύσεις π.χ. στο Παράρτημα Εκκλ. Αληθείας που επανεξέδωσε πρίν λίγα χρόνια το Πατριαρχικό Ίδρυμα Μελετών Ι. Μ. Βλατάδων.
Εκεί (αναφορά αργότερα, γράφω εκ μνήμης) περιέχεται και μελέτη εναντίον της απόπειρας του Νικολάου Παγανά να μετατρέψει τις μελωδίες σε συνεχόμενο δίσημο ρυθμό προσθαφαιρώντας χρόνους εδώ και εκεί (εξέδωσε μάλιστα και βιβλίο με αυτά τα αλλαγμένα μέλη). Έχει ενδιαφέρον κάποια στιγμή να σχολιαστεί αυτή η προσπάθεια και η αντιμετώπισή της από μουσική επιτροπή που συστήθηκε ειδικά για αυτό.
Μία άλλη παρεμφερής προσπάθεια «ισοπέδωσης» του παραδοσιακού ρυθμού της ψαλμωδίας βλέπουμε και στα πιό κάτω έργα
«Ιερά Υμνωδία» Ι. Σακελλαρίδη 1902
και
Μουσικόν Ανθολόγιον Χρηστόπουλου 1891
Εκεί (αναφορά αργότερα, γράφω εκ μνήμης) περιέχεται και μελέτη εναντίον της απόπειρας του Νικολάου Παγανά να μετατρέψει τις μελωδίες σε συνεχόμενο δίσημο ρυθμό προσθαφαιρώντας χρόνους εδώ και εκεί (εξέδωσε μάλιστα και βιβλίο με αυτά τα αλλαγμένα μέλη). Έχει ενδιαφέρον κάποια στιγμή να σχολιαστεί αυτή η προσπάθεια και η αντιμετώπισή της από μουσική επιτροπή που συστήθηκε ειδικά για αυτό.
Μία άλλη παρεμφερής προσπάθεια «ισοπέδωσης» του παραδοσιακού ρυθμού της ψαλμωδίας βλέπουμε και στα πιό κάτω έργα
«Ιερά Υμνωδία» Ι. Σακελλαρίδη 1902
και
Μουσικόν Ανθολόγιον Χρηστόπουλου 1891