Η πάρτα από την οποία εψάλησαν τα μαθήματα του Πέτρου με τη χορωδία του Άρχοντα καλλιγραφήθηκε από τον Καθηγητή Γρ. Θ . Στάθη. Εκεί βλέπουμε αντί του κλιτού, φθορά του δι του πλ. του β. Παραμένει άγνωστο εάν ήταν μια προτίμηση του Άρχοντα είτε απλώς ένα τυπογραφικό λάθος το οποίο ακολουθήθηκε κατά την αντιγραφή όπως καταδεικνύει το συνημμένο του φιλτάτου κ. Γιάννου, που συμμετείχε και στην εν λόγω εμφάνιση.
Επισυνάπτεται και το κείμενο που χρησιμοποίησε ο Άρχοντας προς επίρρωσιν των πιο πάνω. Χαρακτηριστικό και το αντιγραφικό λάθος στο μαρτυρικό του βου του πλ. του β.
Δημήτρης
Πολύ ενδιαφέρον η συζήτηση αυτή, ιδίως και για μένα διότι αυτό το μάθημα το έψαλλά μπροστά σε επιτροπή για τις κατατακτήριες εξετάσεις της τελευταίας χρονιάς για το Δίπλωμά μου. Και το έμαθα από την Συλλογή του Πρωγάκη. Λοιπόν:
Όπως μου εξήγησε και ο καθηγητής μου, ο Άρχων Α' Δομέστικος τ.Μ.τ.Χ.Ε. κ. Μιλτιάδης Παππάς, ο οποίος μου έκανε και την λεπτομερή ανάλυση του μαθήματος, όντως οι εκτέλεση του Στανίτσα είναι κάπως λανθασμένη διότι, όπως έχουμε διαπιστώση και σ' αυτό το φόρουμ, ΔΕΝ εκτελεί χρόα (κλιτόν), αλλά φθορά (ΔΙ του πλ. β').
Επισυνάπτω το μέρος του κειμένου της Συλλογής που, καθαρότατα, δείχνει το κλιτόν. Και εφ' όσον έχουμε το κλιτόν, η παρακάτω μαρτυρία του ΒΟΥ (με το αρχικό γράμμα "β" και το χαρακτηριστικό διατονικό σημείο) είναι ΣΩΣΤΗ, κατά την θεωρία όσον αφορά το κλιτόν. Και τέλος, η ενέργεια της χρόας λύνεται με την χρωματική φθορά του ΠΑ που βλέπουμε αμέσως μετά την του ΒΟΥ μαρτυρία επάνω στην απόστροφο. Οπότε τα διαστήματα της χρόας είναι σε ισχύ μέχρι την μαρτυρία του ΒΟΥ.
Άκουσα και την ηχογράφηση του π. Δαμασκηνού από την Αγρυπνία των Προπατόρων στην Σκήτη Αγίας Άννης 1992 που μας ανέφερε ο π. Μάξιμος. Και σ' αυτή την ηχογράφηση, ακούω αρκετά λαθάκια, ιδίως σ' αυτό το σημείο του κλιτού (που το εκτελεί κι' αυτός την φράση σαν πλ. β').
Όπως ανέφερε και ο κ. Σκρέκας, είναι άγνωστο εάν ήταν κάποια προτίμηση του Στανίτσα ή λάθος στην αντιγραφή. Εγώ προτιμώ να πιστέψω ότι έγινε αντιγραφικό λάθος (λόγου του "δαιμονίου" του τυπογράφου από κάποια άλλη έκδοση), και απλώς το είδε έτσι ο Στανίτσας και το έψαλλε. Ας το σκεφτούμε και έτσι: από τότε που ήρθε στην Αθήνα, ΠΟΣΕΣ φορές το έψαλλε αυτό το κομμάτι ο Άρχοντας και το ήξευρε τόσο καλά ώστε να το "πιάση" το λάθος και να πει, "Εεεπ.... εδώ έχουμε λάθος... δεν είναι φθορά του πλ. β', αλλά χρόα"; Για να κάνη μια τέτοια παρατήρηση, θα έπρεπε να ήξευρε την κάθε νότα απ' έξω. Δεν ξεύρω, αυτή είναι μία σκέψη μου.
Τέλος, και πάλι κατά την ταπεινή μου γνώμη (μετά που σας είπα όλα αυτά!), ίσως η φθορά του ΔΙ χρωματικού είναι ΑΚΟΥΣΤΙΚΩΣ καλύτερη, και εάν έγινε αυτή η αλλαγή επείτιδες από τον Άρχοντα, ίσως και γι' αυτό τον λόγο. Εγώ προσωπικά δεν έχω πρόβλημα με την χρόα, αλλά όπως μας είπε και ο κ. Τυπικάρης, "σχεδόν κανένας δεν εκτελεί το κλιτόν" σ' αυτό το συγκεκριμένο κείμενο. Πράγματι, είναι λίγο δύσκολα τα διαστήματα.
Απόστολος