Εγκυκλοπαίδεια της αρχαίας ελληνικής μουσικής

Zambelis Spyros

Παλαιό Μέλος
[''Το αρχικό του όνομα ήταν Τεισίας (ή Τισίας), αλλά ονομάστηκε Στησίχορος, γιατί πρώτος έστησε το χορό στην κιθαρωδία, δηλ. όρισε να στέκεται ακίνητος και να τραγουδά την επωδό μετά τη στροφή και την αντιστροφή (Σούδα : "ότι πρώτος κιθαρωδία χορόν έστηκε"). Η Σούδα στο βιογραφικό σημείωμα του Στησίχορου αναφέρει ότι, "αφού έψεξε την Ελένη της Τροίας, τυφλώθηκε· ύστερα από ένα όνειρο όμως ανακάλεσε, έγραψε ένα εγκώμιο για την Ελένη και ξαναβρήκε το φως του"·'']

Suda on line

Headword: Στησίχορος
Adler number: sigma,1095
Translated headword: Stesikhoros, Stesichoros, Stesichorus
Vetting Status: low
Translation:
Son of Euphorbos or Euphemos, but according to others son of Eukleides or Hyetes or Hesiod; from the city of Himera in Sicily, so he is called the Himerian,[1] but others [say that he is from] Matauria the [city] in Italy.[2] Others say that, being exiled from Palantion in Arcadia, he came to Katana and died there and was buried in front of the gate which is called Stesichorean after him. In date he was younger than Alkman the lyric poet,[3] having been born in the 37th Olympiad.[4] He died in the 56th Olympiad.[5] He had a brother Mamertinos[6] skilled in geometry, and another Helianax a legislator. He became a lyric poet. There are poems of his in the Doric dialect in 26 books. They say that because he had written a censure of Helen, he became blind, but when in recantation he wrote an encomium of Helen because of a dream -- his Palinode -- he regained his sight. He was given the name of Stesikhoros because he was the first to set [estesen] a chorus [khoros] to the music of the cithara; but at first he was named Tisias.
Greek Original:
Στησίχορος, Εὐφόρβου ἢ Εὐφήμου, ὡς δὲ ἄλλοι Εὐκλείδου ἢ Ὑέτους ἢ Ἡσιόδου: ἐκ πόλεως Ἱμέρας τῆς Σικελίας: καλεῖται γοῦν Ἱμεραῖος: οἱ δὲ ἀπὸ Ματαυρίας τῆς ἐν Ἰταλίᾳ: οἱ δὲ ἀπὸ Παλαντίου τῆς Ἀρκαδίας φυγόντα αὐτὸν ἐλθεῖν φασιν εἰς Κατάνην κἀκεῖ τελευτῆσαι καὶ ταφῆναι πρὸ τῆς πύλης, ἥτις ἐξ αὐτοῦ Στησιχόρειος προσηγόρευται. τοῖς δὲ χρόνοις ἦν νεώτερος Ἀλκμᾶνος τοῦ λυρικοῦ, ἐπὶ τῆς λζ# Ὀλυμπιάδος γεγονώς. ἐτελεύτησε δὲ ἐπὶ τῆς ν#2#. εἶχε δὲ ἀδελφὸν γεωμετρίας ἔμπειρον Μαμερτῖνον, καὶ ἕτερον Ἡλιάνακτα νομοθέτην. γέγονε δὲ λυρικός. καί ἐστιν αὐτοῦ τὰ ποιήματα Δωρίδι διαλέκτῳ ἐν βιβλίοις κ#2#. φασὶ δὲ αὐτὸν γράψαντα ψόγον Ἑλένης τυφλωθῆναι, πάλιν δὲ γράψαντα Ἑλένης ἐγκώμιον ἐξ ὀνείρου, τὴν παλινῳδίαν, ἀναβλέψαι. ἐκλήθη δὲ Στησίχορος, ὅτι πρῶτος κιθαρῳδίᾳ χορὸν ἔστησεν: ἐπεί τοι πρότερον Τισίας ἐκαλεῖτο.
Notes:
See also sigma 1094.
Stesichorus was a lyric poet active in the early 6th century BC. Only fragments of his poems are extant; the poems seem to have been of considerable length, and to have narrated many of the principal myths. Stesichorus used a Doric type of poetic dialect, but the language and meter are also strongly influenced by epic.
See link to Perseus Encyclopedia entry below.
[1] See generally iota 345, iota 347.
[2] Cf. Stephanus of Byzantium s.v. Matauros.
[3] Alkman: alpha 1289, alpha 1290.
[4] 632-629 BCE.
[5] 556-553 BCE.
[6] Presumably mu 124.
References:
OCD 3 (1996) 1442-3.
Davies, PGMF 1 (1991).
Associated internet address:
Web address 1
Keywords: biography; chronology; dialects, grammar, and etymology; dreams; law; medicine; meter and music; mythology; poetry; science and technology

http://www.stoa.org/sol-bin/search.pl
 

Zambelis Spyros

Παλαιό Μέλος
[''Στο Πάριο Χρονικό (στ. 50) αναφέρεται ότι ήρθε στην Ελλάδα το 485/ 484 π.Χ. ("άφ' ού Αισχύλος ο ποιητής τραγωδία πρώτον ενίκησε και Ευριπίδης ο ποιητής εγένετο και Στησίχορος ο ποιητής εις την Ελλάδα αφίκετο"). Αυτό δημιούργησε κάποια σύγχυση σχετικά με την εποχή του· διατυπώθηκε η υπόθεση ότι υπήρξαν διάφοροι ποιητές με το ίδιο όνομα (Wilamowitz) και ότι εκείνος που μνημονεύεται στο Πάριο Χρονικό ήταν ο τρίτος. Στον στ. 73 του Χρονικού αναφέρεται ότι ένας άλλος "Στησίχορος Ιμεραίος, ο δεύτερος, νίκησε στην Αθήνα" (γύρω στα 370/369 π.Χ.).'']


50. ΑΦ’ ΟΥ ΑΙΣΧΥΛΟΣ Ο ΠΟΙΗΤΗΣ ΤΡΑΓΩιΔΙΑΙ ΠΡΩΤΟΝ ΕΝΙΚΗΣΕ, ΚΑΙ ΕΥΡΙΠΙΔΗΣ Ο ΠΟΙΗΤΗΣ ΕΓΕΝΕΤΟ, ΚΑΙ ΣΤΗΣΙΧΟΡΟΣ Ο ΠΟΙΗΤΗΣ ΕΙΣ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ Α[ΦΙΚΕΤ]Ο, ΕΤΗ ΗΗΔΔΙΙ, ΑΡΧΟΝΤΟΣ ΑΘΗΝΗΣΙ ΦΙΛΟΚΡΑΤΟΥΣ.

Όταν ο Αισχύλος ο ποιητής με μια τραγωδία πρώτος νίκησε και ο Ευριπίδης ο ποιητής γεννήθηκε, και ο Στησίχορος ο ποιητής στην Ελλάδα αφίχθη, έτος 222, όταν ο Φιλοκράτης ήταν άρχοντας στην Αθήνα.

73. ΑΦ’ ΟΥ ΣΤΗΣΙΧΟΡΟΣ Ο ΙΜΕΡΑΙΟΣ Ο ΔΕΥΤΕΡΟΣ ΕΝΙΚΗΣΕΝ ΑΘΗΝΗΣΙΝ, ΚΑΙ ΟΙΚΙΣΘΗ ΜΕΓΑΛΗ ΠΟΛΙΣ [ΕΝ ΑΡΚΑΔΙΑΙ, ΕΤΗ ΗΠ*, ΑΡΧΟΝΤΟΣ ΑΘΗΝΗΣΙΝ *].

Από όταν ο Στησίχορος ο Ιμεραίος ο δεύτερος νίκησε στην Αθήνα, και οικίστηκε η Μεγαλόπολις στην Αρκαδία, έτος 10(.), όταν ο ... ήταν άρχοντας στην Αθήνα.

http://www.hellenicpantheon.gr/ParioN.htm
 

Zambelis Spyros

Παλαιό Μέλος
στοιχείον, (α) ένας απλός ήχος της ομιλίας, όπως το πρώτο συνθετικό της συλλαβής (LSJ). Στον πληθ. στοιχεία: Αρμονικά στοιχεία· η πραγματεία του Αριστόξενου για την αρμονική, γνωστή με τον τίτλο: Αρμονικών Στοιχείων βιβλία τρία.

(β) στοιχεία· ένα είδος κωμικού χορού, που περιλαμβάνεται σ' έναν κατάλογο χιουμοριστικών ή κωμικών χορών (γελοίαι ορχήσεις), στον Αθήναιο (ΙΔ', 629F, 27).

http://www.musipedia.gr/
 

Zambelis Spyros

Παλαιό Μέλος
στοιχεῖον , to/:
I. in a form of sun-dial, the shadow of the gnomon, the length of which in feet indicated the time of day, ὅταν ᾖ δεκάπουν τὸ ς. when the shadow is ten feet long, Ar.Ec.652, v. Sch.; “ὁπηνίκ᾽ ἂν εἴκοσι ποδῶν . . τὸ ς. ᾖ” Eub.119.7, cf. Philem.83.
II. element,
1. a simple sound of speech, as the first component of the syllable, Pl.Cra.424d; τὸ ῥῶ τὸ ς. ib.426d; “γραμμάτων ς. καὶ συλλαβάς” Id.Tht.202e; “ς. ἐστι φωνὴ ἀδιαίρετος” Arist.Po.1456b22; “φωνῆς ς. καὶ ἀρχαὶ δοκοῦσιν εἶναι ταῦτ᾽ ἐξ ὧν σύγκεινται αἱ φωναὶ πρώτων” Id.Metaph.998a23, cf.Gal.15.6:—στοιχεῖα therefore, strictly, were different from letters (γράμματα), Diog.Bab.Stoic.3.213, Sch.D.T.p.32, al., but are freq. not clearly distd. from them, as by Pl.Tht.l.c., Cra.426d; “τὰ ς. τῶν γραμμάτων τὰ τέτταρα καὶ εἴκοσι” Aen.Tact.31.21; ς. ε_ letter ε (in a filing-system), BGU959.2 (ii A.D.); ἀκουόμενα ς. letters which are pronounced, A.D.Adv.165.17; γράμματα and ς. are expressly identified by D.T.630.32; the ς. and its name are confused by A.D. Synt.29.1, but distd. by Hdn.Gr. ap. Choerob.in Theod.1.340, Sch.D.T. l.c.:—“κατὰ στοιχεῖον” in the order of the letters, alphabetically, AP11.15 (Ammian.); dub.sens.in Plu.2.422e.
2. in Physics, στοιχεῖα were the components into which matter is ultimately divisible, elements, reduced to four by Empedocles, who called them ῥιζὤματα, the word στοιχεῖα being first used (acc. to Eudem. ap. Simp.in Ph.7.13) by Pl., τὰ πρῶτα οἱονπερεὶ ς, ἐξ ὧν ἡμεῖς τε συγκείμεθα καὶ τἄλλα Tht.201e; τὰ τῶν πάντων ς. Plt.278d; “αὐτὰ τιθέμενοι ς. τοῦ παντός” Ti.48b, cf. Arist.GC314a29, Metaph.998a28, Thphr.Sens.3, al., D.L.3.24; “ς. σωματικά” Arist.Mete.338a22, Thphr.Fr.46; ἄτομα ς. Epicur.Ep.2p.36U.; equivalent to ἀρχαί, Thales ap.Plu.2.875c, Anaximand. ap. D.L.2.1, Anon. ap. Arist.Ph.188b28, Metaph.1059b23, al.; but Arist. also distinguishes ς. from ἀρχή as less comprehensive, ib.1070b23; τὰ ς. ὕλη τῆς οὐσίας ib.1088b27; τρία τὰ ς. Id.Ph.189b16; distd. from ἀρχή on other grounds by Stoic.2.111; ς. used in three senses by Chrysipp., ib.136, cf. Zeno ib.1.24, al.; in Medicine, Gal.6.3, 420, al., 15.7, al.; “Αἰθέρ, κόσμου ς. ἄριστον” Orph.H.5.4; ἀνηλεὲς ς., of the sea, Babr.71.4; τὸ ς., of the sea, Polem.Cyn.44; ἄμφω τὰ ς., i.e. land and sea, ib.11, cf. Hdn.3.1.5, Him.Ecl.2.18.
3. the elements of proof, e.g. in general reasoning the πρῶτοι συλλογισμοί, Arist.Metaph.1014b1; in Geometry, the propositions whose proof is involved in the proof of other propositions, ib.998a26, 1014a36; title of geometrical works by Hippocrates of Chios, Leon, Theudios, and Euclid, Procl. in Euc.pp.66,67,68F.: hence applied to whatever is one, small, and capable of many uses, Arist.Metaph.1014b3; to whatever is most universal, e.g. the unit and the point, ib.6; the line and the circle, Id.Top.158b35; the τόπος (argument applicable to a variety of subjects), ib.120b13, al., Rh.1358a35, al.; “στοιχεῖα τὰ γένη λέγουσί τινες” Id.Metaph.1014b10; τὸ νόμισμα ς. καὶ πέρας τῆς ἀλλαγῆς coin is the unit . . of exchange, Id.Pol.1257b23; in Grammar, ς. τῆς λέξεως parts of speech, D.H.Comp.2; but also, the letters composing a word, A.D.Synt.313.7; letters of the alphabet, Diog. Bab.Stoic.3.213; ς. τοῦ λόγου the elements of speech, viz. words, or the kinds of words, parts of speech, Thphr. ap. Simp. in Cat.10.24, Chrysipp.Stoic.2.45, A.D.Synt.7.1, 313.6.
4. generally, elementary or fundamental principle, ἀρξάμενοι ἀπὸ τῶν ς. X.Mem.2.1.1; “ς. χρηστῆς πολιτείας” Isoc.2.16; τὸ πολλάκις εἰρημένον μέγιστον ς. Arist.Pol.1309b16; “ς. τῆς ὅλης τέχνης” Nicol.Com.1.30, cf. Epicur. Ep.1p.10U., Ep.3p.59U., Phld.Rh.1.127S., Gal.6.306.
5. ἄστρων στοιχεῖα the stars, Man.4.624; “ς. καυσούμενα λυθήσεται” 2 Ep.Pet.3.10, cf. 12; esp. planets, “στοιχείῳ Διός” PLond.1.130.60 (i/ii A.D.); so perh. in Ep.Gal.4.3, Ep.Col.2.8; esp. a sign of the Zodiac, D.L.6.102; of the Great Bear, PMag.Par.1.1303.
6. ς. = ἀριθμός, as etym. of Στοιχαδεύς, Sch.D.T.p.192 H.

Henry George Liddell. Robert Scott. A Greek-English Lexicon. revised and augmented throughout by. Sir Henry Stuart Jones. with the assistance of. Roderick McKenzie. Oxford. Clarendon Press. 1940.

http://www.perseus.tufts.edu/hopper...+letter=*s111:entry+group=80:entry=stoixei=on
 

Zambelis Spyros

Παλαιό Μέλος
[''Στον πληθ. στοιχεία: Αρμονικά στοιχεία· η πραγματεία του Αριστόξενου για την αρμονική, γνωστή με τον τίτλο: Αρμονικών Στοιχείων βιβλία τρία.'']


Ἃ μὲν οὖν προδιέλθοι τις ἂν περὶ τῆς ἁρμονικῆς κα-
λουμένης πραγματείας σχεδόν ἐστι ταῦτα· μέλλοντας δ᾽ ἐπι-
χειρεῖν τῇ περὶ τὰ στοιχεῖα πραγματείᾳ δεῖ προδιανοηθῆναι
τὰ τοιάδε· ὅτι οὐκ ἐνδέχεται καλῶς αὐτὴν διεξελθεῖν μὴ
προϋπαρξάντων τριῶν τῶν ῥηθησομένων· πρῶτον μὲν αὐ-
τῶν τῶν φαινομένων καλῶς ληφθέντων, ἔπειτα διορισθέντων
ἐν αὐτοῖς τῶν τε προτέρων καὶ τῶν ὑστέρων ὀρθῶς, τρίτον
δὲ τοῦ συμβαίνοντός τε καὶ ὁμολογουμένου κατὰ τρόπον
συνοφθέντος. ἐπεὶ δὲ πάσης ἐπιστήμης, ἥ τις ἐκ προ-
βλημάτων πλειόνων συνέστηκεν, ἀρχὰς προσῆκόν ἐστι
λαβεῖν ἐξ ὧν δειχθήσεται τὰ μετὰ ἀρχάς, ἀναγκαῖον ἂν
εἴη λαμβάνειν προσέχοντας δύο τοῖσδε· πρῶτον μὲν ὅπως
ἀληθές τε καὶ φαινόμενον ἕκαστον ἔσται τῶν ἀρχοειδῶν
προβλημάτων, ἔπειθ᾽ ὅπως τοιοῦτον οἷον ἐν πρώτοις ὑπὸ
τῆς αἰσθήσεως συνορᾶσθαι τῶν τῆς ἁρμονικῆς πραγματείας
μερῶν· τὸ γάρ πως ἀπαιτοῦν ἀπόδειξιν οὐκ ἔστιν ἀρχοει-
δές. καθόλου δ᾽ ἐν τῷ ἄρχεσθαι παρατηρητέον, ὅπως μήτ᾽ εἰς
τὴν ὑπερορίαν ἐμπίπτωμεν ἀπό τινος φωνῆς ᾗ κινήσεως
ἀέρος ἀρχόμενοι, μήτ᾽ αὖ κάμπτοντες ἐντὸς πολλὰ τῶν
οἰκείων ἀπολιμπάνωμεν.
 

Zambelis Spyros

Παλαιό Μέλος
[''στοιχεία· ένα είδος κωμικού χορού, που περιλαμβάνεται σ' έναν κατάλογο χιουμοριστικών ή κωμικών χορών (γελοίαι ορχήσεις), στον Αθήναιο (ΙΔ', 629F, 27).'']

Athénée de Naucratis, les Deipnosophistes, livre XIV

Αθήναιο, ΙΔ', 629F, 27

καλεῖται δέ τις καὶ ἄλλη ὄρχησις κόσμου ἐκπύρωσις, ἧς μνημονεύει Μένιππος ὁ κυνικὸς ἐν τῷ Συμποσίῳ. καὶ γελοῖαι δ΄ εἰσὶν ὀρχήσεις ἴγδις καὶ μακτρισμὸς ἀπόκινός τε καὶ σοβάς, ἔτι δὲ μορφασμὸς καὶ γλαὺξ καὶ λέων ἀλφίτων τε ἔκχυσις καὶ χρεῶν ἀποκοπὴ καὶ στοιχεῖα καὶ πυρρίχη.

http://hodoi.fltr.ucl.ac.be/concordances/athenee_deipnosophistes_14/texte.htm
 

Zambelis Spyros

Παλαιό Μέλος
Στρατόνικος, (περ. 4ος αι. π.Χ.)· Αθηναίος ποιητής και κιθαρωδός της εποχής του Φιλίππου και του Μεγάλου Αλεξάνδρου.
Σε αυτόν απέδιδε ο φιλόσοφος Φαινίας την εισαγωγή του διαγράμματος (βλ. λ.) και της πολυχορδίας (FHG ΙΙ, 298 και Αθήν. Η', 352C, 46): "Φαινίας δ' ο περιπατητικός εν δευτέρω περί ποιητών "Στρατόνικος, φησίν, ο Αθηναίος δοκεί την πολυχορδίαν εις την ψιλήν κιθάρισιν πρώτος εισενεγκείν και πρώτος των αρμονικών έλαβε και διάγραμμα συνεστήσατο"" (Ο Φαινίας, ο περιπατητικός [φιλόσοφος], στο δεύτερο βιβλίο του έργου του Περί Ποιητών λέει: "φαίνεται πως ο Στρατόνικος ο Αθηναίος υπήρξε ο πρώτος που εισήγαγε την πολυχορδία στην ψιλή κιθάριση [σόλο κιθάρας, βλ. λ. ψιλός] και ο πρώτος από τους αρμονικούς [τους θεωρητικούς της αρμονικής] που καθιέρωσε το διάγραμμα").

Καταδικάστηκε σε θάνατο από τον Νικοκλή, βασιλιά της Πάφου στην Κύπρο, γιατί τον σατίρισε.

http://www.musipedia.gr/
 

Zambelis Spyros

Παλαιό Μέλος
[''Σε αυτόν απέδιδε ο φιλόσοφος Φαινίας την εισαγωγή του διαγράμματος (βλ. λ.) και της πολυχορδίας (FHG ΙΙ, 298 και Αθήν. Η', 352C, 46): "Φαινίας δ' ο περιπατητικός εν δευτέρω περί ποιητών "Στρατόνικος, φησίν, ο Αθηναίος δοκεί την πολυχορδίαν εις την ψιλήν κιθάρισιν πρώτος εισενεγκείν και πρώτος των αρμονικών έλαβε και διάγραμμα συνεστήσατο"" (Ο Φαινίας, ο περιπατητικός [φιλόσοφος], στο δεύτερο βιβλίο του έργου του Περί Ποιητών λέει: "φαίνεται πως ο Στρατόνικος ο Αθηναίος υπήρξε ο πρώτος που εισήγαγε την πολυχορδία στην ψιλή κιθάριση [σόλο κιθάρας, βλ. λ. ψιλός] και ο πρώτος από τους αρμονικούς [τους θεωρητικούς της αρμονικής] που καθιέρωσε το διάγραμμα").'']

46. Ζηλωτὴς δὲ διὰ τῶν εὐτραπέλων λόγων τούτων ἐγένετο ὁ Στρατόνικος Σιμωνίδου τοῦ ποιητοῦ, ὥς φησιν Ἔφορος ἐν δευτέρῳ περὶ εὑρημάτων, φάσκων καὶ Φιλόξενον τὸν Κυθήριον περὶ τὰ ὅμοια ἐσπουδακέναι. Φαινίας δ΄ ὁ περιπατητικὸς ἐν δευτέρῳ περὶ ποιητῶν

« Στρατόνικος, φησίν, ὁ Ἀθηναῖος δοκεῖ τὴν πολυχορδίαν εἰς τὴν ψιλὴν κιθάρισιν πρῶτος εἰσενεγκεῖν καὶ πρῶτος μαθητὰς τῶν ἁρμονικῶν ἔλαβε καὶ διάγραμμα συνεστήσατο. [352d] Ἦν δὲ καὶ ἐν τῷ γελοίῳ οὐκ ἀπίθανος. »

Φασὶ δὲ καὶ τελευτῆσαι αὐτὸν διὰ τὴν ἐν τῷ γελοίῳ παρρησίαν ὑπὸ Νικοκλέους τοῦ Κυπρίων βασιλέως φάρμακον πιόντα διὰ τὸ σκώπτειν αὐτοῦ τοὺς υἱούς.

Chap. XII. Stratonicus voyant que les Rhodiens étaient débauchés et buvaient chaud,[149] les appelait des Cyrénéens blancs. Il nommait Rhodes, [352c] la ville des amants ; trouvant, il est vrai, que pour la débauche les uns différaient seulement des autres par la couleur; mais que pour le penchant déterminé aux plaisirs, celui de la ville de Rhodes[150] ressemblait parfaitement à celui des amants (de Pénélope).

Stratonicus était, à l'égard de ces plaisanteries, l'émule du poète Simonide, selon ce que dit Éphore, dans son liv. 2 des Inventions : celui-ci ajoute même que Philoxène de Cythérée se plaisait aussi à ces bons mots.

Voici ce que dit Phanias le péripatéticien, liv. 2 de son Traité des Poètes : « C'est probablement Stratonicus qui introduisit l'usage d'un plus grand nombre de cordes[151] au jeu simple de la cithare : il forma aussi, le premier, des disciples aux principes de l'harmonie, et traça une tablature avant qui que ce fût : [352d] du reste, il était goûté dans ses plaisanteries. Sa hardiesse à persifler l'ayant un jour fait plaisanter sur les fils de Nicoclès[152] roi de Chypre, ce prince l'obligea de boire un poison, dont il mourut. »

http://remacle.org/bloodwolf/erudits/athenee/livre8.htm#352d
 

Zambelis Spyros

Παλαιό Μέλος
στρόβιλος, είδος χορού με περιστροφική κίνηση, όμοιος με το βαλλισμό . Πρβ. Πολυδ. IV, 101 και Αθήν. 630Α, 27.
Ο Φρύνιχος στην Επιτομή του (σ. 110) γράφει: "στρόβιλος... και μεταφορικώς κέχρηται επί ωδής κιθαρωδικώς πολύν εχούσης τον τάραχον" (στρόβιλος... χρησιμοποιείται μεταφορικά για το κιθαρωδικό τραγούδι που έχει πολλή ταραχή). Μερικοί μελετητές δίνουν στη λέξη στρόβιλος (όπως χρησιμοποιείται στην κωμωδία του Φερεκράτη Χείρων, στο απόσπασμα που διασώθηκε) τη σημασία ενός μικρού υποστηρίγματος που τοποθετούνταν κάτω από τις χορδές και τροποποιούσε το κούρδισμα μιας ή περισσότερων χορδών, όταν στρεφόταν.

Βιβλιογραφία:

I. During, "Studies in Musical Terminology in 5th Century Literature", Eranos 43 (1945), 187.
K. Schlesinger, The Greek Aulos, 145.

http://www.musipedia.gr/
 

Zambelis Spyros

Παλαιό Μέλος
Athénée de Naucratis, les Deipnosophistes (ou Le Banquet des sages), livre XIV

Αθήν. 630Α, 27.

θερμαυστρίς, ἑκατερίδες, σκοπός, χεὶρ καταπρηνής, χεὶρ σιμή, διποδισμός, ξύλου παράληψις, ἐπαγκωνισμός, καλαθίσκος, στρόβιλος. καὶ τελεσιὰς δ΄ ἐστὶν ὄρχησις καλουμένη· στρατιωτικὴ δ΄ ἐστὶν αὕτη ἀπό τινος ἀνδρὸς Τελεσίου λαβοῦσα τοὔνομα, μεθ΄ ὅπλων τὸ πρῶτον αὐτὴν ἐκείνου ὀρχησαμένου, ὥς φησιν Ἱππαγόρας ἐν τῷ πρώτῳ περὶ τῆς Καρχηδονίων Πολιτείας. (p.28) καλεῖται δ΄ ἡ μὲν σατυρικὴ ὄρχησις, ὥς φησιν Ἀριστοκλῆς ἐν πρώτῳ περὶ Χορῶν, σίκιννις καὶ οἱ σάτυροι σικιννισταί. τινὲς δέ φασιν Σίκιννόν τινα βάρβαρον εὑρετὴν αὐτῆς γενέσθαι, ἄλλοι δὲ Κρῆτα λέγουσι τὸ γένος εἶναι τὸν Σίκιννον. ὀρχησταὶ δ΄ οἱ Κρῆτες, ὥς φησιν Ἀριστόξενος.

http://hodoi.fltr.ucl.ac.be/concordances/athenee_deipnosophistes_14/texte.htm
 

Zambelis Spyros

Παλαιό Μέλος
[''Μερικοί μελετητές δίνουν στη λέξη στρόβιλος (όπως χρησιμοποιείται στην κωμωδία του Φερεκράτη Χείρων, στο απόσπασμα που διασώθηκε) τη σημασία ενός μικρού υποστηρίγματος που τοποθετούνταν κάτω από τις χορδές και τροποποιούσε το κούρδισμα μιας ή περισσότερων χορδών, όταν στρεφόταν.'']

Χείρων
Φερεκράτη

ΜΟΥΣ. λέξω μὲν οὐκ ἄκουσα, σοί τε γὰρ κλύειν
ἐμοί τε λέξαι μῦθον ἡδονὴν ἔχει.
ἐμοὶ γὰρ ἦρξε τῶν κακῶν Μελανιππίδης,
ἐν τοῖσι πρῶτος ὃς λαβὼν ἀνῆκέ με
χαλαρωτέραν τ᾽ ἐποίησε χορδαῖς δώδεκα.
ἀλλ᾽ οὖν ὅμως οὗτος μὲν ἦν ἀποχρῶν ἀνὴρ
ἔμοιγε __. πρὸς τὰ νῦν κακά.
Κινησίας δέ μ᾽ ὁ κατάρατος Ἀττικός,
ἐξαρμονίους καμπὰς ποιῶν ἐν ταῖς στροφαῖς,
ἀπολώλεχ᾽ οὕτως, ὥστε τῆς ποιήσεως
τῶν διθυράμβων, καθάπερ ἐν ταῖς ἀσπίσιν,
ἀριστέρ᾽ αὐτοῦ φαίνεται τὰ δεξιά.
ἀλλ᾽ οὖν ἀνεκτὸς οὗτος ἦν ὅμως ἐμοί.
Φρῦνις δ᾽ ἴδιον στρόβιλον ἐμβαλών τινα,
κάμπτων με καὶ στρέφων ὅλην διέφθορεν,
ἐν ἑπτὰ χορδαῖς δώδεχ᾽ ἁρμονίας ἔχων.
ἀλλ᾽ οὖν ἔμοιγε χοὖτος ἦν ἀποχρῶν ἀνήρ·
εἰ γάρ τι κἀξήμαρτεν, αὖθις ἀνέλαβεν.
ὁ δὲ Τιμόθεός μ᾽, ὦ φιλτάτη, κατορώρυχεν
καὶ διακέκναικ᾽ αἴσχιστα.
ΔΙΚΑΙΟΣ. ποῖος οὑτοσὶ
ὁ Τιμόθεος;
Μ. Μιλήσιός τις Πυρρίας.
κακά μοι παρέχων ἅπαντας οὗτος οὓς λέγω
παρελήλυθ᾽ ἀγαπῶν ἐκτραπέλους μυρμηκιάς.
κἂν ἐντύχῃ πού μοι βαδιζούσῃ μόνῃ,
ἀπέδυσε κἀνέλυσε χορδαῖς δώδεκα.
εἰκῆ μ᾽ ἐπῆρας ὄντα τηλικουτονὶ
πολλοῖς ἐμαυτὸν ἐγκυλῖσαι πράγμασιν.
ἐγὼ γὰρ, ὦνδρες, ἡνίκ᾽ ἦν νεώτερος,
ἐδόκουν μὲν ἐφρόνουν δ᾽ οὐδέν, ἀλλὰ πάντα μοι
κατὰ χειρὸς ἦν τὰ πράγματ᾽ ἐνθυμουμένῳ·
νῦν δ᾽ ἄρτι μοι τὸ γῆρας ἐντίθησι νοῦν,
καὶ κατὰ μίτον τὰ πράγματ᾽ ἐκλογίζομαι.
νὴ τὸν Δί᾽ ὥσπερ αἱ παροψίδες
τὴν αἰτίαν ἔχουσ᾽ ἀπὸ τῶν ἡδυσμάτων,
οὓς ὁ καλέτας ἀξιοῖ τοῦ μηδενός.
ἀμυγδάλας καὶ μῆλα καὶ μιμαίκυλα
καὶ μύρτα καὶ σέλινα κἀξ οἴνου βότρυς
καὶ μυελόν.
δώσει δέ σοι γυναῖκας ἑπτὰ Λεσβίδας.

Β. καλόν γε δῶρον ἕπτ᾽ ἔχειν λαικαστρίας.
ἔξεισιν ἄκων δεῦρο πέρδικος τρόπον.
τοῖς δέκα ταλάντοις προστιθείς, ἔφη,
ἄλλ᾽ ἄττα πεντήκοντα.
μηδὲ σύγ᾽ ἄνδρα φίλον καλέσας ἐπὶ δαῖτα θάλειαν
ἄχθου ὁρῶν παρεόντα· κακὸς γὰρ ἀνὴρ τόδε ῥέζει·
ἀλλὰ μάλ᾽ εὔκηλος τέρπου φρένα τέρπε τ᾽ ἐκεῖνον.
ἡμῶν δ᾽ ἤν τινά τις καλέσῃ θύων ἐπὶ δεῖπνον,
ἀχθόμεθ᾽ ἢν ἔλθῃ καὶ ὑποβλέπομεν παρεόντα,
χὤττι τάχιστα θύραζ᾽ ἐξελθεῖν βουλόμεθ᾽ αὐτόν.
εἶτα γνούς πως τοῦθ᾽ ὑποδεῖται, κᾆτά τις εἶπεν
τῶν ξυμπινόντων, ἤδη σύ; τί οὐχ ὑποπίνεις;
οὐχ ὑπολύσεις αὐτόν; ὁ δ᾽ ἄχθεται αὐτὸς ὁ θύων
τῷ κατακωλύοντι καὶ εὐθὺς ἔλεξ᾽ ἐλεγεῖα·
μηδένα μήτ᾽ ἀέκοντα μένειν κατέρυκε παρ᾽ ἡμῖν
μήθ᾽ εὕδοντ᾽ ἐπέγειρε, Σιμωνίδη. οὐ γὰρ ἐπ᾽ οἴνοις
τοιαυτὶ λέγομεν δειπνίζοντες φίλον ἄνδρα;
 

Zambelis Spyros

Παλαιό Μέλος
στροφή, (α) η στροφή του χορού στο αρχαίο δράμα από αριστερά προς τα δεξιά, πάνω στην ορχήστρα· επίσης, η ωδή
που τραγουδούσαν κατά τη στροφή· η στροφή του χορού προς την άλλη πλευρά λεγόταν αντιστροφή · έτσι λεγόταν και η ωδή που τραγουδούσαν κατά την αντιστροφή.

(β) συστροφή, ελιγμός (LSJ, Δημ.).

(γ) το πρώτο μέρος ενός λυρικού τρίπτυχου· τα άλλα δύο μέρη του ήταν η αντιστροφή
και η επωδός·

(δ) το τέταρτο μέρος της κωμικής παράβασης · πρβ. Πολυδ. IV, 112.

http://www.musipedia.gr/
 

Zambelis Spyros

Παλαιό Μέλος
[''το τέταρτο μέρος της κωμικής παράβασης · πρβ. Πολυδ. IV, 112.]''

Pollux, Onomasticon

Πολυδ. IV, 112
 

Attachments

  • onomasticon01polluoft_0322.jpg
    215.3 KB · Views: 0
Top