11-17. «γυμνοὺς κωδίων» (Κυριακή Πατέρων)

Το «κώδιον» είναι υποκοριστικό του κῶας, που σημαίνει «προβιά» και κατ' επέκταση (όπως στο χωρίο που αναφέρετε) το ένδυμα, το κάλυμμα. (δείτε εδώ). Δεν νομίζω ότι συνδέεται με το κῶδιξ (< λατ. cōdex, -icis, αρχική σημ. «κορμός, κομμάτι ξύλου» (κυρ. αλειμμένο με κερί και κατάλληλο για γραφή).

Γνωστό ήταν στην αρχαιότητα το Δῖον κῴδιον «δέρμα κριαριού που χρησιμοποιούνταν σε εξαγνιστικές ιεροτελεστίες», από όπου και το ρ. ἀποδιοπομποῦμαι, που αρχικά σήμαινε «ἀποπέμπομαι τὸ Δῖον κῴδιον» (διώχνω από την πόλη την προβειά τού προβάτου, αποκαθαίρω).

Στην υμνογραφία απαντά ελάχιστα (π.χ. σε Θεοτοκίο [30 Δεκεμβρίου] αναφέρεται ότι ο Χριστός μέσω της Θεοτόκου ενδύθηκε «τοῦ Ἀδὰμ τὸ κῴδιον»). Ίσως εισήλθε λογω της Π. Διαθήκης, όπου απαντά 2 φορές

Νεεμ. 3,15 ...καὶ ἔστησε τὰς θύρας αὐτῆς καὶ μοχλοὺς αὐτῆς καὶ τὸ τεῖχος κολυμβήθρας τῶν κωδίων
Ιουδ. 12,15 .... καὶ ἔστρωσεν αὐτῇ κατέναντι Ὀλοφέρνου χαμαὶ τὰ κώδια (εδώ έχει τη σημασία «στρωσίδι»).
 
Γιώργος Μ. said:
...που σημαίνει «προβιά» και κατ' επέκταση (όπως στο χωρίο που αναφέρετε) το ένδυμα, το κάλυμμα.
Click to expand...
Εὐχαριστοῦμε! Καλά, δέν πρόκειται γιά "χωρίο", ἀλλά γιά τό 6ο στιχηρό τῶν ἑσπερίων "... λύκους βαρεῖς ἀποδειχθέντας, ἐν δέρμασι προβάτων, πόρρω τῆς ποίμνης τοῦ Σωτῆρος, ὡς ἀληθεῖς Ποιμένες, ἀπηλάσατε γυμνοὺς κωδίων ...". Πού πάλι σημαίνει τά δέρματα τῶν προβάτων, τῶν προβατόσχημων λύκων, κατά τό Ματθ. 7, 15 (ἐκτός ἄν ἐννοεῖς αὐτό τό χωρίον).

Γιώργος Μ. said:
Δεν νομίζω ότι συνδέεται με το κῶδιξ (< λατ. cōdex, -icis, αρχική σημ. «κορμός, κομμάτι ξύλου» (κυρ. αλειμμένο με κερί και κατάλληλο για γραφή).
Click to expand...
Ἐδῶ τό διάβασα, ὡς παρετυμολογία, ἐπειδή πολλοί κώδικες εἶναι γραμμένοι πάνω σέ δέρματα ζώων. Ἀλλιῶς ὡς λατινική ἐτυμολογία, εἶναι ὄντως αὐτό πού λές.
 
Last edited:
You must log in or register to reply here.
Back
Top