[Ψάχνω] Κοινωνικόν Αγίου Μανδηλίου, Κωνσταντίνου Πρωτοψάλτου, σε παραλλαγή και μέλος.

[π. Μάξιμος]

Μοῦ ζητήθηκε τό κοινωνικόν τοῦ Ἁγίου Μανδηλίου, Κωνσταντίνου Πρωτοψάλτου, σέ παραλλαγή καί μέλος.

Γιά νά μή πολυλογῶ, μέχρι νά καταλάβω τί ἐννοεῖ…, ἀνακάλυψα τήν παλαιά συζήτηση…

Ο Κωνσταντίνος Πρωτοψάλτης, στο Ταμείο Ανθολογίας του (Κωνσταντινούπολη, 1845) παραθέτει κοινωνικό για την ημέρα αυτή "Μή αποστρέψεις το πρόσωπόν σου αφ'ημών δεόμεθα φιλάνθρωπε". Προβλέπεται από κάποιο τυπικό αυτό το κοινωνικό; Από όσο ξέρω δεν υπάρχει μελοποιημένο από άλλους, προγενέστερους του Κωνσταντίνου συνθέτες. Πιθανώτατα θα ορίζεται στο Τυπικό του Κωνσταντίνου (δεν έχω, όμως, τώρα πρόσβαση, για να το ελέγξω).

Μάλιστα, τό "Μή αποστρέψης το πρόσωπόν σου αφ᾿ ημών δεόμεθα φιλάνθρωπε. Αλληλούια." ὁρίζεται ἀπό τό Τυπικόν τῆς Μονῆς Ξηροποτάμου. Ἀναφέρεται στό ΣΤ ὑπό π. Κ. Παπαγιάννη, στό δέ Μουσικόν Μηνολόγιον Αὐγούστου (τοῦ αὐτοῦ) παρατίθεται τό μουσικόν κείμενον τοῦ Κωνσταντίνου Πρωτοψάλτου σέ ἦχο βαρύ καί ἕτερον σύντομον δικό του στόν αὐτό ἦχο ἐναρμόνιο ἐκ τοῦ Γα.
Τό ΤΚΠ προβλέπει τό «Αἰνεῖτε» (ὅπως καί ΤΜΕ).
Τό ΤΞ εἶναι μεταγενέστερο τοῦ Ταμείου Ἀνθολογίας. Ἀπό κάποια ὅμως ἄλλη παλαιότερη πηγή φαίνεται νά προέρχεται αὐτή ἡ πρόβλεψη.

Το ίδιο κοινωνικό ( του Κωνσταντίνου ) ανθολογείται και στον Μουσικό Θησαυρό του Νεκταρίου μοναχού. Φαίνεται ότι στο Άγιον Όρος ψαλλόταν.

Τὸ κοινωνικό «Μὴ ἀποστρέψεις τὸ πρόσωπόν σου ἀφ' ἡμῶν δεόμεθα φιλάνθρωπε. Ἀλληλούϊα» δὲν τὸ βλέπω σὲ παλαιὰ τυπικά, ἤ μηναῖα. Εἶναι παραλλαγὴ τοῦ προκειμένου τοῦ ἀποστόλου.

Τό ἐπισυνάπτω ἀπό Μουσικός Θησαυρός της Λειτουργίας, Νεκταρίου Μοναχού, Άγιον Όρος 1931.

Ἄν θυμᾶται κανείς ἄν ἔχει ἀναρτηθεῖ κάποια ἠχογράφηση ἤ κατέχει κάποιος/α, ἄς ἀναρτήσει.

Ἀλλιῶς ἄς βρεθοῦν ἐθελοντές —καί ἄν νομίζουν ὅτι ἀξίζει τόν κόπο... ἴσως γιά λόγους ἐκ-παιδευτικούς...— νά ἱκανοποιήσουν τό αἴτημα (σέ παραλλαγή καί μέλος).

 

[neoklis]

Το αυτό από την συλλογή κοινωνικών του Ιω. Σμπίλη
https://simadofono.wordpress.com

 

[dimitris]

Υπάρχουν διαφορές μεταξύ των δύο.