Τυπικό Κωνσταντίνου Πρωτοψάλτου

— Στήν β΄ Πατριαρχική ἔκδοση τοῦ 1851 καί στήν Εἰσαγωγή ΠΕΡΙ ΤΩΝ ΚΥΡΙΑΚΩΝ ὑπάρχει μία ὑποσημείωση γιά τό τέλος τοῦ ὄρθρου (Ἐκτενής καί Ἀπόλυσις), πού βασικά καθιερώνει τήν σύνδεση ὄρθρου καί θ. λειτουργίας μετά τό ἀναστάσιμο τροπάριο (Ἐκτενής καί Ἀπόλυσις μυστικῶς), μέ τήν φράση μετά «τήν Δοξολογίαν, εἶτα ἡ Εὐλόγησις», ἐννοώντας τό «Εὐλογημένη ἡ βασιλεία...».
— Δυστυχῶς σέ ἐπανεκδόσεις ἐκτός Πατριαρχείου (στήν Ἑλλάδα κυρίως) τό «εἶτα ἡ Εὐλόγησις» ἔγινε «εἶτα ἡ Εὐλόγησις τῶν ἄρτων».
— Αὐτό δέν στέκεται, γιατί καμμία εὐλόγηση ἄρτων δέν ὑπάρχει στό τέλος τοῦ ὄρθρου, ἄν καί αὐτή ἡ τυπογραφική —ἐκούσια ἤ ἀκούσια— συμπλήρωση, δυστυχῶς καθιέρωσε καί ἀρτοκλασία στός τέλος τοῦ ὄρθρου σέ πανηγύρεις ἤ μή, κατά τήν ἄκριτον ἐπιθυμίαν ἐνίων κληρικῶν καί λαϊκῶν, ἤ καλοπροαιρέτων, νομιζόντων ὅτι τό διατάσσει ἤ τό ἐπιτρέπει τό τυπικόν!
— Ἡ μόνη ἐμβόλιμη παρατυπία καί γιά τήν ἱκανοποίηση συνηθειῶν /ἐθίμων ἑορταζόντων ἤ πανηγυριστῶν (ἀπό τήν στιγμή πού ἡ ἀρτοκλασία ἔχασε τό ἀρχικό νόημά της) εἶναι ἡ "ἀρτοκλασία" σέ Προηγιασμένη ἑορταζομένου ἁγίου πρό τοῦ ἀποστολικοῦ ἀναγνώσματος (ὅπως ἐπισημαίνει καί ὁ @MTheodorakis προηγουμένως).
— Σημ.: Ἀφορμή γιά τό μήνυμα αὐτό, ἔδωσε ἡ ἐδῶ ἐπισήμανση τοῦ @Shota καί τό μετέπειτα δικό μου μήνυμα.
 
Τὸ Ἱερατικὸν τοῦ 1895, στην σ. 35, ἐκδ. Οἰκουμ. Πατριαρχείου, ἔχει Ἀρτοκλασία στὸ τέλος τοῦ Ὄρθρου.

Τὸ αὐτό, καὶ τὸ Ἱερατικὸν τῆς Ἀποστ. Διακονίας, ἐκδ. α' 1962, ἀνατυπ. ζ' 2000, στην σ. 59.

Μᾶλλον προτιμότερον εἶναι νὰ γίνεται τότε, ἂν εἶναι νὰ γίνει οὕτως ἢ ἄλλως, παρὰ μετὰ τὸ Τρισάγιον τῆς Λειτουργίας, ὡς εἴθισται ἐνιαχοῦ, ὥστε νὰ ἔχει ἔρθει καὶ ὁ κόσμος στὴν ἐκκλησία ...
 
Last edited:
Τὸ Ἱερατικὸν τοῦ 1895, στην σ. 35, ἐκδ. Οἰκουμ. Πατριαρχείου, ἔχει Ἀρτοκλασία στὸ τέλος τοῦ Ὄρθρου.
Τὸ αὐτό, καὶ τὸ Ἱερατικὸν τῆς Ἀποστ. Διακονίας, ἐκδ. α' 1962, ἀνατυπ. ζ' 2000, στην σ. 59.
Τό Ἱερατικόν τοῦ 1895 σύμφωνα μέ τόν Πρόλογον τῆς νέας ἐκδόσεως 2020, περιῆλθεν εἰς ἀχρηστίαν. Στή νέα ἔκδοση δέν ὑπάρχει αὐτή ἡ διάταξη, ὅπως δέν ὑπάρχει καί στό ἰσχῦον νέον Ἱερατικόν τῆς Ἀ. Δ. ἐπιμελείᾳ μακαριστοῦ π. Κων. Παπαγιάννη.

Μᾶλλον προτιμότερον εἶναι νὰ γίνεται τότε, ἂν εἶναι νὰ γίνει οὕτως ἢ ἄλλως, παρὰ μετὰ τὸ Τρισάγιον τῆς Λειτουργίας, ὡς εἴθισται ἐνιαχοῦ, ὥστε νὰ ἔχει ἔρθει καὶ ὁ κόσμος στὴν ἐκκλησία ...
Τό σχολίασα προηγουμένως.
 
Το Ιερατικόν του 1895, δεν περιήλθε καθόλου εις αχρηστίαν. Διότι για τα μετέπειτα χρόνια, και για 100 χρόνια, το Ιερατικόν αυτό χρησιμοποιούνταν με προσθεσοαφαιρέσεις τινές μέσω της Αποστολικής Διακονίας και ετέρων εκδόσεων.
 
Last edited:
Τη στιγμή που στο τέλος της λειτουργίας, η οποία στην Ελληνική πράξη (σε αντίθεση με την Ρωσική) συνδέεται πάντα με τον όρθρο, γίνεται διαμονή του αντίδωρου, γιατί δεν αρκεί το αντίδωρο σαν ευλογία;
 
Ο Όρθρος γίνεται το πρωί. Ο Όρθρος είναι το χρονικό διάστημα λίγο πριν από την ανατολή του ήλιου.

Έτερον εκάτερον, αγαπητέ.
 
Ο Όρθρος γίνεται το πρωί. Ο Όρθρος είναι το χρονικό διάστημα λίγο πριν από την ανατολή του ήλιου.
Αὐτό τί σχέση ἔχει; Σέ τί ἀπαντάει; Ὅτι πρέπει νά γίνεται ἀρτοκλασία στό τέλος τοῦ ὄρθρου;
 
Η πρώτη παράγραφος έχει σχέση με την αναφορά περί Ρωσικής πράξεως...

Η δεύτερη παράγραφος είναι η απάντησις στην ερώτηση.
 
Η πρώτη παράγραφος έχει σχέση με την αναφορά περί Ρωσικής πράξεως...

Η δεύτερη παράγραφος είναι η απάντησις στην ερώτηση.
Τό θέμα πάντως ἐδῶ εῖναι τό ΤΚΠ καί διερευνήσαμε καί διευκρινίσαμε τό τί διατάσσει περί ἀρτοκλασίας στό τέλος τοῦ ὄρθρου.
Δέν τό προβλέπει, ὅπως καί τό ΤΜΕ.

[Κι ἐγώ σέ ὅ τι ἐξαρτᾶται ἀπό μένα, δέν τελῶ στό τέλος τοῦ ὄρθρου, καί αὐτό πού λέω εἶναι: Τό πρωί ἀντίδωρο καί τό ἑσπέρας ἀρτοκλασία]
 
Σχετικό με το θέμα της αρτοκλασίας στη Κωνσταντινούπολη. Όπως φαίνεται η αρτοκλασία στο τέλος της λειτουργίας (όχι του όρθρου) ήταν πάντα λόγω κάποιας ειδικής περίπτωσης (π.χ. ονομαστικής εορτής του πατριάρχη). Άρα ήταν ευλογία προς τιμήν του εορτάζοντος.
 

Attachments

  • 8F04C18E-4254-44CC-B719-D2C262D63CF3.jpeg
    8F04C18E-4254-44CC-B719-D2C262D63CF3.jpeg
    937.1 KB · Views: 20
  • 8985D05C-F9FB-4EC7-B80E-7CECE3A39872.jpeg
    8985D05C-F9FB-4EC7-B80E-7CECE3A39872.jpeg
    1.1 MB · Views: 19
Σχετικό με το θέμα της αρτοκλασίας στη Κωνσταντινούπολη. Όπως φαίνεται η αρτοκλασία στο τέλος της λειτουργίας (όχι του όρθρου) ήταν πάντα λόγω κάποιας ειδικής περίπτωσης (π.χ. ονομαστικής εορτής του πατριάρχη). Άρα ήταν ευλογία προς τιμήν του εορτάζοντος.
Πρόκειται γι᾿ αὐτό πού γράψαμε ἐδῶ, τό ὁποῖον δέν ἔχει σχέση μέ τό ΤΚΠ (οὔτε μέ τό ΤΜΕ) καί δέν συνέβαινε καί συμβαίνει μόνον στήν Πόλη, ἀλλά καί στήν Ἑλλάδα καί ἀλλαχοῦ, ἀπό Συλλόγους κλπ. ἤ ἀπό ἀκατήχητους πιστούς. Σήμερα ἀπέτρεψα μιά κυρία πού τό εἶχε "τάμα" νά κάνει 2 ἀρτοκλασίες γιά τήν Παναγία, μία στόν ἐσπερινό καί μία τό πρωί τῆς ἑορτῆς.
Ἀλλά ἐδῶ δέν εἶναι τό θέμα —ἐκτός ἀπό τήν ἀκούσια ἤ ἐκούσια προσθήκη ἤ παρανόηση στήν ὑποσημείωση, ὅπως γράψαμε, γιά τό τέλος τοῦ ὄρθρου—, ἔχουν γραφεῖ ἀρκετά σέ ἄλλα θέματα περί ἀρτοκλασίας καί τῆς ἐκτροπῆς της εἰς ἔθος γιά ὑγεία κττ..
 
Σχετικό με το θέμα της αρτοκλασίας στη Κωνσταντινούπολη. Όπως φαίνεται η αρτοκλασία στο τέλος της λειτουργίας (όχι του όρθρου) ήταν πάντα λόγω κάποιας ειδικής περίπτωσης (π.χ. ονομαστικής εορτής του πατριάρχη). Άρα ήταν ευλογία προς τιμήν του εορτάζοντος.
Όμως μολονότι φαίνεται ότι γινόταν κατ εξαίρεση, τελικά επικράτησε ως κανόνας και τουλάχιστον στη Βόρεια Ελλάδα γίνεται συστηματικά και μπορεί να δημιουργηθεί παρεξήγηση αν μεταφερθεί στον εσπερινό.

Αυτό γίνεται βέβαια γιατί στον εσπερινό δεν έρχεται κανένας, ούτε κάν οι εορτάζοντες, ειδικά στις μικρότερες εορτές λ.χ. αγία Κυριακή ή αγία Μαρίνα. Άμα δεν έρθει κανένας ποιος θα πάρει άρτο;

Το ίδιο έγινε και με τα πρόσθετα άμφια των επισκόπων, σάκκος, μίτρα, ράβδος. Πρώτα τα πήρε κατά εξαίρεσιν ο Πατριάρχης και στους επόμενους αιώνες έγινε η εξαίρεση κανόνας για όλους.
 
Back
Top