Τροχός

[Shota]

Ενδιαφέρουσες απόψεις του Εμμ. Βαμβουδάκη για την πραγματική σημασία του ορου «τροχός» κατά τους αρχαίους (από εδώ).

 

[emakris]

Ενδιαφέρουσες απόψεις του Εμμ. Βαμβουδάκη για την πραγματική σημασία του ορου «τροχός» κατά τους αρχαίους (από εδώ).

Ευχαριστούμε για την παράθεση.
Να λοιπόν, γιατί λέω πάντα (και δεν θα κουραστώ να το λέω) ότι πρέπει οπωσδήποτε να ανατρέχουμε στις πρωτότυπες πηγές. Με μια γρήγορη ανάγνωση αλίευσα το εξής: "Περιέργως ὅμως ἀπαντῶμεν παρὰ τῷ Γαβριὴλ ὅτι ὁ Τροχὸς ἦτο Διαπασῶν [...]" (σ. 58). Και συνεχίζει σχολιάζοντας το γεγονός και ψάχνοντας να βρει εξήγηση.
Για να δούμε τι λέει ο Γαβριήλ:
... καὶ εἰ ὁ πρῶτος δομέστικος ἔψαλε πλάγιον τετάρτου μέχρι τετραφωνίας προερχόμενον, καὶ ἔστω τοῦτο τὸ κράτημα τὸ λεγόμενον ῥοδάνην, σὺ δὲ βούλει ψάλαι τὸν τροχόν, ὅστις ἀνέρχεται μέχρι ἑπταφωνίας...
Είναι σαφές ότι αναφέρεται στο γνωστό κράτημα που ονομάζεται "τροχός", και όχι στο σύστημα του τροχού!!! Έτσι γίνονται τα λάθη από τους βιαστικούς...

 

[domesticus]

Δὲν πειράζει καὶ μὲ τὰ λάθη μαθαίνουμε ... μέσα σὲ forum δὲν χάνει κανείς τίποτε ἄν κάνει λάθος οὕτε βαθμό οὕτε χάνει τὸ μάθημα γιὰ Σεπτέμβριο ...

 

[emakris]

Ο αγαπητός Δομέστικος πάντα καυστικός...

 

[Laosynaktis]

Ευχαριστούμε για την παράθεση.
Να λοιπόν, γιατί λέω πάντα (και δεν θα κουραστώ να το λέω) ότι πρέπει οπωσδήποτε να ανατρέχουμε στις πρωτότυπες πηγές. Με μια γρήγορη ανάγνωση αλίευσα το εξής: "Περιέργως ὅμως ἀπαντῶμεν παρὰ τῷ Γαβριὴλ ὅτι ὁ Τροχὸς ἦτο Διαπασῶν [...]" (σ. 58). Και συνεχίζει σχολιάζοντας το γεγονός και ψάχνοντας να βρει εξήγηση.
Για να δούμε τι λέει ο Γαβριήλ:
... καὶ εἰ ὁ πρῶτος δομέστικος ἔψαλε πλάγιον τετάρτου μέχρι τετραφωνίας προερχόμενον, καὶ ἔστω τοῦτο τὸ κράτημα τὸ λεγόμενον ῥοδάνην, σὺ δὲ βούλει ψάλαι τὸν τροχόν, ὅστις ἀνέρχεται μέχρι ἑπταφωνίας...
Είναι σαφές ότι αναφέρεται στο γνωστό κράτημα που ονομάζεται "τροχός", και όχι στο σύστημα του τροχού!!! Έτσι γίνονται τα λάθη από τους βιαστικούς...

Όπως, βέβαια, δεν γράφει και ο Μ. Χρυσάφης ότι επιτίθεται σ' αυτούς που πιστεύουν ότι "η ψαλτική συνίσταται στην μετροφωνία", όπως του προσάπτει ο Χρύσανθος. Γράφει την έκφραση "από παραλλαγών" και δεν αναφέρει καθόλου σε όλη την πραγματεία του την λέξη μετροφωνία (όπως είχα πεί και στην ανακοίνωσή μου στο Hernen το 2005).

 

[Laosynaktis]

Ο αγαπητός Δομέστικος πάντα καυστικός...

... καὶ εἰ ὁ πρῶτος δομέστικος ἔψαλε πλάγιον τετάρτου μέχρι τετραφωνίας προερχόμενον, καὶ ἔστω τοῦτο τὸ κράτημα τὸ λεγόμενον ῥοδάνην, σὺ δὲ βούλει ψάλαι τὸν τροχόν, ὅστις ἀνέρχεται μέχρι ἑπταφωνίας...

Ίσως να είναι δεύτερος δομέστικος και θύμωσε, γιατί ο δεξιός (Α΄Δομέστικος) του έπιασε ψηλή βάση. [Αλλά ο Γαβριήλ δεν κολώνει και του λέει να κατεβάσει τη βάση, ακριβώς όπως, νομίζω, πρότεινε και ο δικός μας domesticus σε προηγούμενο μήνυμά του]

 

[domesticus]

Ίσως να είναι δεύτερος δομέστικος και θύμωσε, γιατί ο δεξιός (Α΄Δομέστικος) του έπιασε ψηλή βάση. [Αλλά ο Γαβριήλ δεν κολώνει και του λέει να κατεβάσει τη βάση, ακριβώς όπως, νομίζω, πρότεινε και ο δικός μας domesticus σε προηγούμενο μήνυμά του]

Μᾶλλον domesticus τῆς σχόλης εἶμαι ...

 

[Shota]

Είναι σαφές ότι αναφέρεται στο γνωστό κράτημα που ονομάζεται "τροχός", και όχι στο σύστημα του τροχού!!! Έτσι γίνονται τα λάθη από τους βιαστικούς...

Σε ποιο χειρόγραφο (η ποτε) πρωτοεμφανίστηκε σύστημα του τροχού υπό αυτό το όνομα; Ευχαριστώ.

 

[emakris]

Σε ποιο χειρόγραφο (η ποτε) πρωτοεμφανίστηκε σύστημα του τροχού υπό αυτό το όνομα; Ευχαριστώ.

Το διάγραμμα του τροχού, από όπου έλκει την ονομασία του το συγκεκριμένο σύστημα, συναντάται στην προθεωρία της Παπαδικής (είναι τύπος μουσικοθεωρητικού συγγράμματος και όχι συγκεκριμένο χειρόγραφο), που εμφανίζεται την εποχή του Κουκουζέλη (χοντρικά γύρω στα 1300).

 

[dimitris]

Ωραία διάβασα Βαμβουδάκη κ.α. αλλά δεν κατάλαβα τι εστί τροχός.(κατά Βαμβουδάκη, όχι αυτός που ξέρουμε)
Μπορεί κάποιος να μας πει με απλά λόγια;
Ευχαριστώ.

 

[Dimitri]

​

Από εδώ.

​

Απο εδώ.
​

 

[Shota]

Το διάγραμμα του τροχού, από όπου έλκει την ονομασία του το συγκεκριμένο σύστημα, συναντάται στην προθεωρία της Παπαδικής (είναι τύπος μουσικοθεωρητικού συγγράμματος και όχι συγκεκριμένο χειρόγραφο), που εμφανίζεται την εποχή του Κουκουζέλη (χοντρικά γύρω στα 1300).

Μα όπως λέει ο Βαμβουδάκης αυτό το διάγραμμα διάγραμμα σε χειρόγραφα ονομάζεται "παραλλαγή" η "κανονιον". Είναι και αυτό τροχός (σε έννοια του συστήματος); Ευχαριστώ.

 

[emakris]

Μα όπως λέει ο Βαμβουδάκης αυτό το διάγραμμα διάγραμμα σε χειρόγραφα ονομάζεται "παραλλαγή" η "κανονιον". Είναι και αυτό τροχός (σε έννοια του συστήματος); Ευχαριστώ.

Το διάγραμμα αυτό μοιάζει μεν με τον "τροχό", αλλά αποτελεί ειδική περίπτωση, που αφορά τη διδασκαλία της παραλλαγής στους χρωματικούς ήχους (βλέπε και τα σχετικά που αναφέρει ο Χρύσανθος στις παραγράφους 253-255). Εάν δεν κάνω λάθος, πρέπει να είναι αρκετά μεταγενέστερο του κανονικού "τροχού". Πάντως με την έννοια του συστήματος, όχι, δεν αντιστοιχεί στον τροχό.