Πότε ένας άγιος "δικαιούται" Θεία Λειτουργία και πως προβλέπεται η καθημερινή Θ. Λειτουργία σε κάποιους ναούς ή μονές

domesticus

Lupus non curat numerum ovium
Το φερόμενο ως απόσπασμα "εκ της προς Καισαρίαν πατρικίαν επιστολής" του Μ. Βασιλείου (έκδ. Y. Courtonne, Paris 1957, τ. 1, σσ. 203-204) συμπεριλήφθηκε στις Συλλογές Κανόνων (βλ. P.-P. Joannou, Fonti, τ. 2, Roma 1963, σσ. 191-193) και άσκησε μεγάλη επιρροή στα υστεροβυζαντινά χρόνια. Όμως, το 2005 ο S. J. Voicu ("Cesaria, Basilio (Ep. 93/94) e Severo = Caesaria, Basilius (Ep. 93/94) and Severus", Augustinianum 35, 1995, σσ. 697-703) έδειξε με πειστικό τρόπο ότι το εν λόγω απόσπασμα προέρχεται από επιστολή του Σευήρου Αντιοχείας. Η παράθεσή του από τον Α. Μάρκου είναι χρήσιμη, εφόσον επιτρέπει, δηλ. δεν απαγορεύει (αν και δεν την εφαρμόζει ο ίδιος ο επιστολογράφος), την καθημερινή μετάληψη του άρτου κατ᾽οίκον. (Επρόκειτο για συνήθη πρακτική των Μονοφυσιτών να φέρουν μαζί τους τη Θ. Κοινωνία, προς αποφυγήν προσέλευσης σε Χαλκηδόνιες εκκλησίες.) Ωστόσο, το κείμενο διαχωρίζει ξεκάθαρα μεταξύ "μετάληψης" της Θ. Κοινωνίας και "τέλεσης" του μυστηρίου στο παράδειγμα της Αιγύπτου. Επίσης, επιβεβαιώνει εμμέσως την παλαιά συνήθεια λήψης (άνευ τελέσεως;) Θ. Κοινωνίας κάθε Τετάρτη και Παρασκευή, η οποία διασώζεται μέχρι σήμερα κατά την περίοδο της Μ. Τεσσαρακοστής και μόνον.

...

Πολὺ ἐνδιαφέρουσες καὶ ἔγκυρες πληροφορίες. Στοιχεία ποὺ δὲν γνώριζα καὶ εἶναι χρήσιμα.

Ἀπὸ κεῖ καὶ πέρα, εἶδες πόσο χρήσιμο ἦταν τελικὰ τὸ κείμενο τοῦ Α. Μάρκου; Ἀνασκεύασες ἐπιτυχημένα μόνο μιὰ παρπαπομπή του καὶ λάβαμε, ὅσοι ἐνδιαφερόμαστε, ἀκόμη πιὸ ἀκριβὴ πληροφόρηση γιὰ τὸ θέμα.

Εὐχαριστίες γιὰ τὸ κόπο τῆς ἔρευνας.
 
ΠΡΟΣΟΧΗ: α) Στο αρχαίο Σαββαΐτικο Τυπικό ΑΠΑΓΟΡΕΥΟΤΑΝ η τέλεση της Θείας Λειτουργίας, όταν είχαμε ακολουθία Μη Εορταζομένου Αγίου (δηλαδή, οι ιερείς δεν είχαν το δικαίωμα, να λειτουργήσουν). Η ορθή αυτή τυπική τάξη διασώζεται σήμερα μόνο στις καθημερινές ημέρες του Τριωδίου (Μεγάλη Τεσσαρακοστή), αφού, ακόμη και σήμερα, όλοι οι ιερείς αποδέχονται, ότι απαγορεύεται η τέλεση της Θείας Ευχαριστίας τις ημέρες αυτές (δηλαδή, από τη Δευτέρα μέχρι και την Παρασκευή των εβδομάδων της Μεγάλης Τεσσαρακοστής). Δυστυχώς, όμως, η ορθή αυτή τυπική τάξη δεν διατηρήθηκε εκτός του Τριωδίου. Έτσι, σήμερα οι ιερείς νομίζουν, ότι –εκτός Τριωδίου– έχουν το δικαίωμα, να τελούν το μυστήριο της Θείας Ευχαριστίας όλες τις ημέρες του χρόνου (όταν, βέβαια, οι ίδιοι το επιθυμούν ή –κατά την προσωπική τους κρίση– νομίζουν, ότι πρέπει, να Λειτουργήσουν). Στα πλαίσια αυτής της εσφαλμένης τυπικής αντίληψης εντάσσεται και το νεώτερο έθος της καθημερινής τέλεσης του Μυστηρίου της Θείας Ευχαριστίας, όπως συμβαίνει σήμερα σε ορισμένες μονές (ιδίως στο Άγιον Όρος). β) Στο αρχαίο Σαββαΐτικο Τυπικό, όταν είχαμε ακολουθία Μη Εορταζομένου Αγίου εκτός Τριωδίου, ετελείτο –αντί για τη Θεία Λειτουργία– η Ακολουθία των Τυπικών...
http://oodegr.co/oode/biblia/typiko1/kef5.htm
Δυστυχώς το μοναστηριακό τυπικό δεν αποτελεί πανάκεια αλλά πολλές φορές έχει τα λάθη του. Υπάρχουν μαρτυρίες για Πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως τον 9ο αιώνα ότι λειτουργούσε καθημερινά, υπάρχουν επίσης κι άλλες μαρτυρίες περί της καθημερινής τελέσεως της Θείας Λειτουργίας. Όπως επί παραδείγματι η Μονή των Ακοιμήτων.
 

kermeniwts

Νέο μέλος
ο άγιος Παΐσιος λέει "αν η συχνή θεία κοινωνία ειναι το παν στην πνευματική ζωή, οι ιερεις θα ηταν όλοι άγιοι. ειναι και η προετοιμασία...".
 

Andreask

Νέο μέλος
Η περίπτωση μη τέλεσης θειας λειτουργίας αφόρα τις περιόδους των νηστειών. Δεν είναι μόνο το τριώδιο. Για παράδειγμα στη νηστεία των Χριστουγέννων, ενώ στον κόσμο εφαρμόζουμε το «σαρανταλείτουργο», σε κάποια μοναστήρια (ίσως και σε όλα, δεν ξέρω) δεν τελούν τη θεία λειτουργία Δευτέρα, Τετάρτη, Παρασκευή. Εκτός αν πέσει εκείνη τη μέρα μια μεγάλη γιορτή (που συνήθως θα πέσει γιατί αυτή η περίοδος έχει αρκετές). Όταν δεν πέσει γιορτή τύπου αποστόλου Ανδρέα ή αγιού Πορφυρίου, διαβάζουν τα μεσαίωρα και δεν τελούν λειτουργία. Κάτι αντίστοιχο συμβαίνει και στη νηστεία των αποστόλων. Δεν θυμάμαι αν συμβαίνει και δεκαπενταύγουστο. Κατά τον υπόλοιπο χρόνο όμως γίνεται λειτουργία καθημερινά. Το «αν δικαιούται ο άγιος» ισχύει μόνο σε αυτές τις περιόδους και μόνο αν πέσει Δευτέρα - Τετάρτη - Παρασκευή. Αν πχ πέσει Τρίτη θα γίνει λειτουργία οπωσδήποτε.
 
Top