Περί αντικατάστασης του «Πληρωθήτω» περιστασιακά

Dimitri

Δημήτρης Κουμπαρούλης, Administrator
Staff member
Τη Μεγάλη Εβδομάδα αντικαθίσταται το "Πληρωθήτω" όπως και το "Είδομεν το φώς" ή ψάλλεται κανονικά; Π.χ. το Πάσχα ψάλλουμε "Χριστός Ανέστη" αντί για το Είδομεν αλλά "Πληρωθήτω" κανονικά;
 
Τη Μεγάλη Εβδομάδα αντικαθίσταται το "Πληρωθήτω" όπως και το "Είδομεν το φώς" ή ψάλλεται κανονικά; Π.χ. το Πάσχα ψάλλουμε "Χριστός Ανέστη" αντί για το Είδομεν αλλά "Πληρωθήτω" κανονικά;

Χριστός Ανέστη!!!!!.
Την ίδια απορία είχα και εγώ.
Άνοιξα τώρα το γνωστό Εγκόλπιον Αναγνώστου και Ψάλτου, και στην σελ. 195 & 196 δεν αναφέρει πουθενά ότι αντικαθίσταται το Πληρωθήτω......
Αναφέρεται μόνον στην γνωστή αντικατάσταση του Είδομεν.....
Τώρα που το σκέφτομαι καλύτερα και χωρίς χρονική πίεση, εκτιμώ ότι είναι σωστή η μη αντικατάασταση ή η μη κατάργησή του τις προαναφερόμενες ημέρες. Δυστυχώς και εγώ τη Μεγάλη Εβδομάδα και την την α΄ εβδομάδα δεν το είπα, αλλά εχθές το είπα.
Βασίλης Κιαμηλίδης Βέροια.
 
Στα Δίπτυχα λέει οτι κατα την διακαινήσημη εβδομάδα αντικαταστάθηκαν και τα δυο με Χριστός Ανέστη. Με πληροφόρησαν όμως οτι στο Όρος λέγαν αντί για "Ἑιδομεν το φως" το "Χριστός Ανέστη", διέκοπταν στο "πατήσας", ο ιερεύς Πάντοτε νυν και αεί, και συνέχιζαν "και τοις εν τοις μνήμασι" ως το τέλος. Τώρα για την αντικατάσταση του Πληρωθήτω ως την Απόδοση του Πάσχα όμοια με το Είδομεν, δεν ξέρω τί να πω. Μάλλον όχι (υποκειμενικό).
 
O Shota Gugushvili με ενημέρωσε οτι:

(α) στη Γεωργιανή παράδοση αντικαθίσταται και το Πληρωθήτω όπως και το Είδομεν.

(β) στη Ρωσική παράδοση επίσης

(γ) το Σαβαϊτικό τυπικό δεν αναφέρει συγκεκριμένα αλλά λέει οτι αντικαθίσταται τη Μ. Πέμπτη οπότε μάλλον και τις άλλες ημέρες.

Θα κοιτάξω τί (εάν) λέει επ'αυτού ο π. Γ. Ρήγας εάν κανείς δεν το κάνει πρίν από μένα.
 
O Shota Gugushvili με ενημέρωσε οτι:

(α) στη Γεωργιανή παράδοση αντικαθίσταται και το Πληρωθήτω όπως και το Είδομεν.

(β) στη Ρωσική παράδοση επίσης

(γ) το Σαβαϊτικό τυπικό δεν αναφέρει συγκεκριμένα αλλά λέει οτι αντικαθίσταται τη Μ. Πέμπτη οπότε μάλλον και τις άλλες ημέρες.

Θα κοιτάξω τί (εάν) λέει επ'αυτού ο π. Γ. Ρήγας εάν κανείς δεν το κάνει πρίν από μένα.

Αναφέρω την πράξη (δεν σημαίνει βέβαια ότι είναι και η σωστή) που εφαρμόσαμε στον Ιερό Ναό Αγίου Γεωργίου με επεξηγήσεις:

1) Μεγάλη Πέμπτη εσπέρας:
Κοινωνικόν: "Του δείπνου σου του μυστικού", εις την μετά την μετάληψην ευλόγησιν: "Μνήσθητι εύσπλαχνε και ημών"
(Τ.Κ. και Σύστημα Τυπικού, το "κοινωνόν με παράλαβε" ακούγεται μετά την κοινωνία πρωθύστερο και ανακόλουθο)
Για τον πιό πάνω λόγο μετά το "Πάντοτε νυν και αεί" το "Πληρωθήτω"

2) Μεγάλο Σάββατο εσπέρας:
Κοινωνικόν: "Εξηγέρθη",
εις την μετά την μετάληψην ευλόγησιν: "Μνήσθητι εύσπλαχνε"
Μετά το "Πάντοτε νυν και αεί" το "Πληρωθήτω".

3) Πάσχα και Διακαινήσιμος:
Κοινωνικόν: "Σώμα Χριστού",
εις την μετά την μετάληψην ευλόγησιν: "Χριστός ανέστη"
Μετά το "Πάντοτε νυν και αεί" το "Χριστός ανέστη".

4) Κυριακή Θωμά κλπ:
εις την μετά την μετάληψην ευλόγησιν: "Χριστός ανέστη"
Μετά το "Πάντοτε νυν και αεί" το "Πληρωθήτω".
 
Last edited:
Σήμερα είδα το μεγάλου μεγέθους Πεντηκοστάριο που έχουμε στο ψαλτήρι και λέει οτι αντικαθίσταται και το Πληρωθήτω με το Χριστός Ανέστη (το Πάσχα).

Ο Shota Gugushvili παρατήρησε οτι όντως έτσι κάνουν και οι Δανιηλαίοι στην ηχογράφηση που έστειλε στο φόρουμ παλαιότερα ο Λάμπρος Λιασής.
 
Σήμερα είδα το μεγάλου μεγέθους Πεντηκοστάριο που έχουμε στο ψαλτήρι και λέει οτι αντικαθίσταται και το Πληρωθήτω με το Χριστός Ανέστη (το Πάσχα).

Τελικά έκανα λάθος σε αυτό. Το Πεντηκοστάριο είχε ένα κενό από τυπογραφικό λαθος σε εκείνη τη θέση και εγώ υπέθεσα οτι εννοούσε το «Πληρωθήτω» αλλά το είδα σε άλλο Πεντηκοστάριο σωστά τυπωμένο και έλεγε (οτι το Χριστός ανέστη ψάλλεται) αντί του «Ευλογήσω τον Κύριον». Συγνώμη.
 
1) Μεγάλη Πέμπτη: [...] εις την μετά την μετάληψην ευλόγησιν: "Μνήσθητι εύσπλαχνε και ημών"
(Τ.Κ. και Σύστημα Τυπικού, το "κοινωνόν με παράλαβε" ακούγεται μετά την κοινωνία πρωθύστερο και ανακόλουθο)
Για τον πιό πάνω λόγο μετά το "Πάντοτε νυν και αεί" το "Πληρωθήτω"

2) Μεγάλο Σάββατο:[...] εις την μετά την μετάληψην ευλόγησιν: "Μνήσθητι εύσπλαχνε"
Μήπως τό «Μνήσθητι, εὔσπλαχνε, καὶ ἡμῶν, καθὼς ἐμνημόνευσας τοῦ λῃστοῦ, ἐν τῇ βασιλείᾳ τῶν οὐρανῶν» ἀφορᾷ στήν Μεγάλη Παρασκευή καί μόνον, καί πού λόγῳ τῆς καταργήσεως τῆς θείας λειτουργίας (τελείας -;- ἤ προηγιασμένης) αὐτήν τήν ἡμέρα μετετέθη στό Μ. Σάββατον (πού δέν φαίνεται νά ἁρμόζει καί τόσον);

Σημ.: Συλλογισμός «κλεμμένος».



 
Μήπως τό «Μνήσθητι, εὔσπλαχνε, καὶ ἡμῶν, καθὼς ἐμνημόνευσας τοῦ λῃστοῦ, ἐν τῇ βασιλείᾳ τῶν οὐρανῶν» ἀφορᾷ στήν Μεγάλη Παρασκευή καί μόνον, καί πού λόγῳ τῆς καταργήσεως τῆς θείας λειτουργίας (τελείας -;- ἤ προηγιασμένης) αὐτήν τήν ἡμέρα μετετέθη στό Μ. Σάββατον (πού δέν φαίνεται νά ἁρμόζει καί τόσον);

Σημ.: Συλλογισμός «κλεμμένος».




Το οποίο όμως είναι τροπάριο των Μακαρισμών του Β' ήχου της Κυριακής των Μυροφόρων.
Άραγε υπάρχουν και άλλα 4 όμοια (εκτός των τεσσάρων του Πεντηκοσταρίου) ώστε να συμπληρωθεί ο αριθμός των τροπαρίων και μάλιστα με Τριαδικόν και Θεοτοκίον;
 
Το οποίο όμως είναι τροπάριο των Μακαρισμών του Β' ήχου της Κυριακής των Μυροφόρων.
Καί τό Εἴδομεν τό φῶς εἶναι στιχηρό τοῦ ἑσπερινοῦ τῆς Πεντηκοστῆς.
Ἐδῶ φαίνεται ὅτι αὐτά ὅλα εἶναι πρόσθετα (ἀπολυτίκια δεσποτικῶν κλπ.) «εις την μετά την μετάληψιν ευλόγησιν» (δηλ. μετά τό Σῶσον ὁ Θεὸς τὸν λαόν σου), πού κι αὐτό δέν ὑπῆρχε, ἀλλά μόνον τό Πληρωθήτω στό τέλος τοῦ κοινωνικοῦ (ἤγουν τῆς θ. μεταλήψεως) εἰσαγόμενο μέ τό Πάντοτε νῦν καὶ ἀεί... πού εἶναι ἤ τό Καὶ νῦν τοῦ κοινωνικοῦ ἤ τό τέλος τῆς εὐχῆς ἐν τῷ συστεῖλαι τὰ ἅγια.

Άραγε υπάρχουν και άλλα 4 όμοια (εκτός των τεσσάρων του Πεντηκοσταρίου) ώστε να συμπληρωθεί ο αριθμός των τροπαρίων και μάλιστα με Τριαδικόν και Θεοτοκίον;
Αὐτή εἶναι «ρητορική» ἐρώτηση; Κάτι ξέρεις;
Εὐχαριστοῦμε πάντως γιά τήν ἐνδιαφέρουσα ὑπόδειξη, ἀφοῦ –δυστυχῶς– μή ἀσχολούμενοι πλέον μέ τυπικά καί μακαρισμούς, δέν τά προσέχουμε αὐτά.
Δέν νομίζω ὅτι χρειάζονται καί ἄλλα 4, ἀφοῦ –ὅπως παρατήρησα– αὐτές τίς Κυριακές προβλέπεται καί ᾠδή κανόνος. Τό ὅτι αὐτή τήν Κυριακή ὑπάρχουν 4 μακαρισμοί ἄλλοι ἀπό τούς τοῦ ἤχου, εἶναι ἀξιοπρόσεκτο.


 
σαλίβερος χαράλαμπος;39275 said:
Εμείς στην ενορία μου δεν το λέμε ποτέ δεν το ήξεραν και έτσι δεν λέγεται.

Καιρός να το μάθουν... Τόσα έχουν γραφεί στο ΨΑΛΤΟΛΟΓΙΟΝ, στα ΔΙΠΤΥΧΑ, ΝΕΟΝ ΕΓΚΟΛΠΙΟΝ ΑΝΑΓΝΩΣΤΟΥ...
 
Εμείς στην ενορία μου δεν το λέμε ποτέ δεν το ήξεραν και έτσι δεν λέγεται.
Ἀγαπητέ Χαράλαμπε, πού εἶσαι μαθητής καί δείχνεις πάντα «πνεῦμα μαθητείας» καί σέ ἔχουμε ἐπαινέσει γι᾿ αὐτό ἀλλοῦ, φαντάζομαι, ὅτι ἀναφέρεσαι στό Πληρωθήτω.

Μοῦ θυμίζεις κάποιους πού παρομοίως στά μουσικολογικά ἀπορρίπτουν κάτι πού δέν ξέρουν!


 
Ἀγαπητέ Χαράλαμπε, πού εἶσαι μαθητής καί δείχνεις πάντα «πνεῦμα μαθητείας» καί σέ ἔχουμε ἐπαινέσει γι᾿ αὐτό ἀλλοῦ, φαντάζομαι, ὅτι ἀναφέρεσαι στό Πληρωθήτω.

Μοῦ θυμίζεις κάποιους πού παρομοίως στά μουσικολογικά ἀπορρίπτουν κάτι πού δέν ξέρουν!



Εγώ θέλω να τα λέμε όλα στις ακολουθίες ,στιχολογίες(εσπερινού, αίνων κανόνων), ψαλτήρι κ.λ.π. αλλά δεν μπορώ να επιβάλω την γνώμη μου (απλά βοηθάω λίγο καθώς ακόμα είμαι σε πρώιμο στάδιο στην μουσική)
 
Δὲν ἔχω συναντήσει παλαιὲς μαρτυρίες γιὰ τὴν ἀντικατάσταση τοῦ «Πληρωθήτω...» κατὰ τὸ Πάσχα καὶ τὴ διακαινήσιμο ἑβδομάδα.
Προφανῶς εἶναι τόσο παλαιές, πού θά ἴσχυε αὐτό πού ἔγραψα παραπάνω:

Καί τό Εἴδομεν τό φῶς εἶναι στιχηρό τοῦ ἑσπερινοῦ τῆς Πεντηκοστῆς.
Ἐδῶ φαίνεται ὅτι αὐτά ὅλα εἶναι πρόσθετα (ἀπολυτίκια δεσποτικῶν κλπ.) «εις την μετά την μετάληψιν ευλόγησιν» (δηλ. μετά τό Σῶσον ὁ Θεὸς τὸν λαόν σου), πού κι αὐτό δέν ὑπῆρχε, ἀλλά μόνον τό Πληρωθήτω ὑπῆρχε στό τέλος τοῦ κοινωνικοῦ (ἤγουν τῆς θ. μεταλήψεως) εἰσαγόμενο μέ τό Πάντοτε νῦν καὶ ἀεί... πού εἶναι ἤ τό Καὶ νῦν τοῦ κοινωνικοῦ ἤ τό τέλος τῆς εὐχῆς ἐν τῷ συστεῖλαι τὰ ἅγια.
 
Νά καταθέσουμε καί τήν πρακτική πού ἀκολουθεῖται στό Ἅγιον Ὄρος: Τρία τυπικά ἀκολουθοῦνται κατά τήν διακαινίσημο ἀντί τοῦ "Πληρωθήτω". 1) Ψάλλεται ξανά τό "Χριστός Ἀνέστη". 2) Ψάλλεται ἀντί τοῦ "Εἴδομεν τό φῶς" τό "Χριστός ἀνέστη" μισό ἕως τοῦ "πατήσας" καί ἀντί τοῦ "Πληρωθήτω" τό ὑπόλοιπον "καί τοῖς ἐν τοῖς μνήμασι..." ἥ 3) Ἐκφωνεῖται ἑμμελῶς τό "Φωτίζου, φωτίζου" -αὐτό ἀκολουθεῖται καί στό Πρωτᾶτον.
 
Πάντως προσωπικά δεν έχω πεισθεί για την αντικατάσταση του "Πληρωθήτω" περιστασιακά. Και εξηγώ τον λόγο:
Το "Είδομεν το φως" αντικαθίσταται απο το "Χριστός Ανέστη" για όλη την Πασχάλιο περίοδο αφού "δεν χωρεί" μέχρι την Πεντηκοστή.
Το "Πληρωθήτω το στόμα ημών..." δεν νομίζω ότι θέτει κάποιο κώλυμα στο να ψαλλεί ακόμα και στην Διακαινήσιμο.
Άλλωστε οι υπόλοιπες "λύσεις" στο θέμα δεν προσφέρουν τίποτα περισσότερο παρά μια επανάληψη ύμνων από τον Όρθρο.
 
Στο Τυπικόν της Μεγάλης Εκκλησίας (εκδ. Mateos, τομ. Β σελ. 76) γράφεται ότι την Μ. Πέμπτη

Μυστικὸν δὲ καὶ κοινωνικόν, ἦχος μέσος δʹ· Τοῦ δείπνου σου τοῦ μυστικοῦ, σήμερον. Τὸ αὐτὸ λέγεται καὶ ἀπολυτίκιον ἀντὶ τοῦ Πληρωθήτω.

(Εδώ το παράθεμα ανοίγει και το θέμα του ήχου του "Του δείπνου σου")
 
Back
Top