Ο Άγιος Φανούριος και οι φανουρόπιττες

[ptz]

Φίλοι,
Ο μακαρίτης θείος μου έψαλλε στο Ναό Ευαγγελιστρίας Ν. Ερυθραίας που έχει παρεκκλήσι Αγ. Φανουρίου. Η ακολουθία εψάλλετο από ένα βιβλίο (αν θυμάμαι καλά τον τίτλο του) "Χιακόν Λειμωνάριον".
Καλοκαιρινό πανηγύρι πολύς κόσμος τιμά τη μνήμη του Αγίου, ζήτησε συνδρομή ο μπάρμπας μου και όπως βλέπετε του την έδωσα... Έτος 1967 ή 68 (πάλι οι χρονολογίες ).
Μόνο που έγραψα τα δεξιά. Σφυριξα κλέφτικα και μαζευτήκαμε 9-10 άτομα (εν οις και ο κ. Βασιλικός) και φυσικά του δώσαμε και κατάλαβε!
Το Δοξαστικό γράφει μεν Ν. Γιάννου, αλλά έκανα ... ληστεία(!) στο Δοξαστικό του Αγίου Δημητρίου του Άρχοντα.
(Αμαρτία λεγομένη η μισή συγχωρεμένη! )

-Αγαπητοι φίλοι του ψαλτολογίου και ειδικά φίλε Νίκο,επειδή επι σειρα ετών έψαλλα και εγω στην ανωτέρω πανήγυρη,μήπως μπορεί κάποιος να εξηγήσει,επεξηγήσει ή ερμηνεύσει τέλος πάντων την τάση πολλών Ιερέων τα τελευταία χρόνια σε όλη την Ελλάδα,στην ίδρυση παρεκκλησίων στα υπόγεια η δίπλα από τους κυριους Ι.Ναούς,επ ονόματι του ''καινοφανούς'' Αγίου Φανουρίου? Ο ευρών αμοιφθήσεται με μία Φανουρόπιττα αλλά από τις άριστες.....Π.ΤΖ

 

[dimitrios.zaganas]

-Αγαπητοι φίλοι του ψαλτολογίου και ειδικά φίλε Νίκο,επειδή επι σειρα ετών έψαλλα και εγω στην ανωτέρω πανήγυρη,μήπως μπορεί κάποιος να εξηγήσει,επεξηγήσει ή ερμηνεύσει τέλος πάντων την τάση πολλών Ιερέων τα τελευταία χρόνια σε όλη την Ελλάδα,στην ίδρυση παρεκκλησίων στα υπόγεια η δίπλα από τους κυριους Ι.Ναούς,επ ονόματι του ''καινοφανούς'' Αγίου Φανουρίου? Ο ευρών αμοιφθήσεται με μία Φανουρόπιττα αλλά από τις άριστες.....Π.ΤΖ

Ας μας συγχωρέσει ο νεοφανής Άγιος, αλλά πολύ "λεπτόν" το θέμα...

ΥΓ. Ξεχάσατε τα πάσης λογής "προσκυνητάρια" (μέσα στους Ι.Ναούς) προς τιμήν του Αγίου, ελλείψει παρεκκλησίου.

 

[ptz]

Ας μας συγχωρέσει ο νεοφανής Άγιος, αλλά πολύ "λεπτόν" το θέμα...

ΥΓ. Ξεχάσατε τα πάσης λογής "προσκυνητάρια" (μέσα στους Ι.Ναούς) προς τιμήν του Αγίου, ελλείψει παρεκκλησίου.

-Δεν έμαθες από τους Κπολίτες και δή Φαναριώτες,μόνον τον τρόπο του ψάλλειν,αλλά και τον τρόπο του σφάζειν,δια βάμβακος.Π.ΤΖ

 

[Dimitris Fakinos]

Παναγιώτη, γιατί δεν ρωτάς τον μητροπολίτη σου; Θα γλυτώσεις και την Φανουρόπιττα.

 

[ybulbu]

Ο Νεοφανής Άγιος δεν είναι και πολύ νεοφανής. Ήταν τον 14ο ή 15ο (δεν θυμάμαι καλά) αιώνα, όταν βρέθηκε το εκκλησάκι με την εικόνα του στη Ρόδο.
Επειδή τυχαίνει να μεγάλωσα και να μένω σε ενορία του Αγ. Φανουρίου, οι Φανουρόπιττες διαβάζονται όλο το χρόνο και όχι μόνο στη γιορτή του Αγίου. Πάντως, αρχαιότερη παράδοση θέλει αντίστοιχα αφιερώματα στον Αγ. Μηνά (και όχι τον Αγ. Φανούριο) για την εύρεση αντικειμένων.

 

[domesticus]

Γὰ τὴν ἀκρίβεια μέσα 14ου αἰ. στὴ Ρόδο, ἐνῶ στὴν Κρήτη στὰ 1426 ἀποκτᾶ παρεκκλήσιο στὴ Μονὴ Βαλσαμονέρου. Αὔριο περισσότερα στοιχεία.

 

[Γιώργος Μ.]

-Αγαπητοι φίλοι του ψαλτολογίου και ειδικά φίλε Νίκο,επειδή επι σειρα ετών έψαλλα και εγω στην ανωτέρω πανήγυρη,μήπως μπορεί κάποιος να εξηγήσει,επεξηγήσει ή ερμηνεύσει τέλος πάντων την τάση πολλών Ιερέων τα τελευταία χρόνια σε όλη την Ελλάδα,στην ίδρυση παρεκκλησίων στα υπόγεια η δίπλα από τους κυριους Ι.Ναούς,επ ονόματι του ''καινοφανούς'' Αγίου Φανουρίου? Ο ευρών αμοιφθήσεται με μία Φανουρόπιττα αλλά από τις άριστες.....Π.ΤΖ

Αγαπητέ κ. Τζανάκο, κατ' αρχήν με το θάρρος να πω ότι σίγουρα εκ παραδρομής λέχθηκε το καινοφανής, η εκκλησία τον ονομάζει "νεοφανή".
Επι της ουσίας: αυτό που καλοπροαίρετα περιγράφετε νομίζω ότι οφείλεται στον ίδιο λόγο για τον οποίο κάποιοι άγιοι έχουν πάρα πολλούς ναούς και τιμώνται ιδιαίτερα: είναι πολύ αγαπητοί στον κόσμο. Σε κάθε ύψωμα χωριού υπάρχει προφήτης Ηλίας, σε κάθε παραθαλάσσια περιοχή άγιος Νικόλαος ή αγία Μαρίνα, στα περισσότερα χωριά κεντρικός ναός άγιος Γεώργιος (τα παραδείγματα τυχαία). Το γιατί κάποιοι άγιοι είναι δημοφιλείς, δεν το εξετάζω, πιστεύω μάλιστα ότι είναι καλό να χτίζονται ναοί και παρεκκλήσια λιγότερο προβεβλημένων αγίων (π.χ. ο άγιος Χρυσόστομος έχει πολύ λίγους ναούς). Σίγουρα όμως η ιδιαίτερη αγάπη του λαού έχει να κάνει με την σχέση των αγίων με τους πιστούς και τα τεκμήριά της και αντίστροφα.
Τώρα, στην κατηγορία των πολύ αγαπητών αγίων ανήκει και ο άγιος Φανούριος, κυρίως λόγω του χαρίσματός του να φανερώνει χαμένα αντικείμενα. Ως πολύ αγαπητός έχει παρεκκλήσια (όχι βέβαια σε κάθε υπόγειο) και προσκυνητάρια εντός ναού (τα μεν δεν νομίζω ότι τα ιδρύουν ιερείς, τα δε συνήθως είναι τάματα των πιστών). Αυτή είναι μια αρκετά απλή και καθόλου αναληθοφανής ερμηνεία. Η αναγωγή, αντίθετα, τέτοιων ζητημάτων σε "λεπτά" ζητήματα δεν περιποιεί τιμή στους αγίους και φοβάμαι ότι αν αυτή η λογική επεκταθεί αρκετά τότε είναι εξίσου "λεπτό" ζήτημα το ότι σήμερα και χθες τόσες χιλιάδες πιστοί συνέρρευσαν στις εκκλησίες και τίμησαν τον άγιο, τόσες γειτονιές σε απρόβλεπτα σημεία πόλεων και χωριών ξαφνικά γέμισαν κόσμο και σημαιούλες, τόσοι απλοί άνθρωποι έφτιαξαν κι έφαγαν πίτες ευλογημένες στο όνομά του, κι όλα αυτά για έναν άγιο που τίποτα δεν ξέρουμε γι' αυτόν άλλο από μια εικόνα του που βρέθηκε θαυματουργικά στα χαλάσματα. Η πρώτη σκέψη σε τέτοιες περιπτώσεις δεν θα έπρεπε να είναι "θαυμαστός ὁ Θεός έν τοῖς ἁγίοις αὐτοῦ";

 

[ptz]

??????

 

[domesticus]

Καὶ λίγα παραπάνω γιὰ τὸν ἅγιο Φανούριο.

Ἡ ἀνακάλυψη τῆς εἰκόνας ἔγινε στὴ Ρόδο γύρω στὸ 1360 ἐπὶ μητροπολίτου Ρόδου Νείλου Διασωρηνοῦ, γνωστοῦ ἡσυχαστή. Τὰ παλιότερα ἁγιογραφικὰ κείμενα χρονολογοῦνται τὸ πρῶτο στὰ 1542 (σήμερα στὸ Βατικανό, Vat. cod. gr. 1190) καὶ τὸ δεύτερο στὰ 1600-1640 (σήμερα στὸ Ἡράκλειο Κρήτης).
Πρὶν ἀπὸ αὐτὲς τὶς χρονολογίες τίποτε δὲν εἶναι γνωστὸ.

Τὸ μαρτύριό του παρουσιάζει ἀξιοσημείωτες ὁμοιότητες μὲ ἀνάλογες περιγραφὲς ἀπὸ τὸ μαρτύριο τοῦ ἁγίου Γεωργίου, ἐνῶ καὶ τὰ φυσιογνωμικὰ χαρακτηριστικὰ τους ταιριάζουν. Ἐπίσης, στὸν ἅγιο Γεώργιο ἀποδίδεται ἡ ἰδιότητα τῆς εὔρεσης χαμένων παιδιῶν.

Σύμφωνα μὲ μία ἑρμηνεία, ἡ εἰκόνα ποὺ ἀποκαλύφθηκε στὴ Ρόδο πιθανότατα ἀπεικόνιζε τὸν ἅγιο Γεώργιο μὲ τὴν ἐπωνυμία ΦΑΝΕΡΩΤΗΣ (ἐπίθετο ποὺ συνοδεύει κάποτε καὶ τὸν ἅγιο Θεόδωρο). Ἡ εἰκόνα καθὼς ἀποκαλύφθηκε μέσα στὴν ἐρειπωμένη ἐκκλησία δὲν ἦταν σὲ καλὴ κατάσταση, ἡ ὀνομασία τοῦ ἁγίου ἦταν σὲ κακὴ κατάσταση (γι᾿ αὐτὸ καὶ μόνο ὁ λόγιος μητροπολίτης Νεῖλος μποροῦσε νὰ τὴν διαβάσει), καὶ ἡ ἐπωνυμία ΦΑΝΕΡΩΤΗΣ τελικὰ μὲ τὴν γνωστὴ κατάληξη –ουριος (ὅπως Μερκ-ούριος) διαβάσθηκε πιθανῶς σὲ Φαν-ούριος.

Ἡ ἑρμηνεία αὐτὴ δὲν ἀποτελεῖ βεβαιότητα καὶ βασίζεται σὲ πολλὲς ὑποθέσεις ἐργασίας. Οὔτως ἤ ἄλλως ὅμως, εἴτε ὑπῆρξε ὁ ἅγιος εἴτε ἀποτελεῖ ἔκφανση τοῦ ἁγίου Γεωργίου, δὲν παύει νὰ ἀποτελεῖ καταφύγιο τῶν πιστῶν τῆς ἐκκλησίας μας καὶ φανερωτὴς τῆς ἀληθινῆς Ὁδοῦ.

Ἐπισυνάπτω εἰκόνα τοῦ ἁγίου ἀπὸ τὸν ναὸ τῆς Μεγάλης Παναγίας στὴν Χώρα τῆς Πάτμου, ἔργο τοῦ περίφημου κρητικοῦ ζωγράφου Ἀγγέλου Ἀκοτάντου (15ος αἰ.).

 

[domesticus]

Το παραπανω Post (ΠΑΝ.ΤΖΑΝΑΚΟΣ) πρεπει να αφαιρεθει.Το τι κανει ο Διαολος και τα οργανα του δεν μας αφορα.Ειθε να αναφερομαστε με ηθος και πνευματικοτητα δια το προσωπο του Κυριου.Αλλιως εαν ηταν θα αραδιαζα και εγω 1002 παρομοια απο βιοματος μου.
Ειναι ασχημα και σαν παραδειγματα προς αποφυγην καθως και δεν πρεπει να εκφραζονται γιατι πολυ απλα σε αυτα πανω βρισκουν πατηματα και οι 12 θειστας.

Υ.γ οταν αφαιρεθει το Post ας γινει μετα το ιδιο και με το παρον δικο μου

Λίγο ὑπερβολικὰ δὲν τὰ γράφετε νομίζω; Ὁ κ. Τζανάκος ἀποτελεῖ κεφάλαιο γιὰ τὸ forum, ὑπόδειγμα ἤθους καὶ θησαυρὸς γνώσεων γιὰ ὅλους μας. Τὸ ἀποδεικνύει σὲ κάθε μήνυμα ποὺ γράφει. Ἀναζητῆστε τα καὶ θὰ καταλάβετε.

Ἀπὸ κεῖ καὶ πέρα ἄς ἀσχοληθοῦμε ὅλοι μας, μηδενὸς ἐξαιρουμένου, μὲ τὶς δοκοὺς στὰ μάτια μας καὶ ἄς ἀφήσουμε τὶς σταυροφορίες στὸν Μεσαίωνα.

 

[Dimitris Fakinos]

Αγαπητέ domesticus έχετε απόλυτο δίκιο.

Όταν το internet το ανακαλύπτει κάποιος το 2009 και έχει άπλετο χρόνο για να γράφει θα συμβούν κι αυτά.

 

[Genesis]

Λίγο ὑπερβολικὰ δὲν τὰ γράφετε νομίζω; Ὁ κ. Τζανάκος ἀποτελεῖ κεφάλαιο γιὰ τὸ forum, ὑπόδειγμα ἤθους καὶ θησαυρὸς γνώσεων γιὰ ὅλους μας. Τὸ ἀποδεικνύει σὲ κάθε μήνυμα ποὺ γράφει. Ἀναζητῆστε τα καὶ θὰ καταλάβετε.

Ἀπὸ κεῖ καὶ πέρα ἄς ἀσχοληθοῦμε ὅλοι μας, μηδενὸς ἐξαιρουμένου, μὲ τὶς δοκοὺς στὰ μάτια μας καὶ ἄς ἀφήσουμε τὶς σταυροφορίες στὸν Μεσαίωνα.

Υπερβολικο θα ηταν να γνωριζω του καθενος εδω μεσα το δυναμικο οπως λετε εσεις.Ειναι φανερο ομως οτι δεν δυναμαι να γνωριζω τον χαρακτηρα του οποιου μεσα ειτε απο μυνηματα αλλα και συν τον χρονο Post.Παρολα αυτα ομως ειναι γεγονος και ουδεις πρεπει να αποποιηθει οτι και δεν "κολλουσε" το ατοπο σχολιο αλλα και δεν ειμαστε εμεις αξιοι να κρινουμε κανεναν.Εστω ομως οτι απλα αναφερεται ξαναλεω οτι ειναι τροφη για πολλους εχθρους μας.Ας μην δημιουργουμε βεντετες λοιπον και εντυπωσεις.Ειμαι το ιδιο φιλικος με ολους και προσπαθω (εστω και πισω απο ενα πληκτρολογιο) για τις ισορροπιες ομως δεν σκανδαλιζομαι οπως λεει ο φιλτατος απλα το μονο που ζητω ειναι να μην αναγραφονται Off topic σχολια και ειδικα οταν αυτοθιγουν το πιστευω μου.Εν ολιγης προσπαθω διακαως για το μεγιστο και καλυτερο.Εαν ειναι και αυτο λαθος τοτε δεν εχω λογια για το τι πρεπει και δεν πρεπει σε αυτη την ζωη μιας και εχουν ισοπεδωθει τα παντα πλεον....

 

[domesticus]

Δὲν θὰ ἐπεκταθῶ παραπάνω, ἁπλῶς σᾶς συστήνω γιὰ ἄλλη μιὰ φορὰ νὰ παρακολουθήσετε τὴν κίνηση τοῦ κ. Τζανάκου στὸ forum ὥστε νὰ πληροφορηθεῖτε, ἔστω καὶ κατόπιν ἑορτῆς, τὸ ποιὸν τοῦ ἀνθρώπου καὶ ἔτσι νὰ κρίνετε καὶ τὸ ὕφος του ἀνάλογα.

Ὅσο γιὰ τὴν ἀναγραφὴ ἐκτὸς θέματος σχολίων, ἀποτελεῖ σύνηθες φαινόμενο στὸ forum κι ἄν τὰ διαγράφαμε ὅλα, πολὺ λίγα θὰ ἔμεναν.

Εὐχαριστῶ.

 

[Dimitris Fakinos]

Βρε παιδιά, από που ξεκίνησε το θέμα και που κατέληξε !!!

Ας ψάλλουμε συνετώς τω Θεώ με νηστεία και προσευχή.

Όποιος από εμάς έχει απορίες και προβληματισμούς εκτός ιεροψαλτικού περιεχομένου φρόνιμο είναι να ρωτά τον πνευματικό του που είναι και ο πλέον κατάλληλος να δώσει απαντήσεις και κατευθύνσεις.

Καλό βράδυ

 

[Genesis]

Δὲν θὰ ἐπεκταθῶ παραπάνω, ἁπλῶς σᾶς συστήνω γιὰ ἄλλη μιὰ φορὰ νὰ παρακολουθήσετε τὴν κίνηση τοῦ κ. Τζανάκου στὸ forum ὥστε νὰ πληροφορηθεῖτε, ἔστω καὶ κατόπιν ἑορτῆς, τὸ ποιὸν τοῦ ἀνθρώπου καὶ ἔτσι νὰ κρίνετε καὶ τὸ ὕφος του ἀνάλογα.

Ὅσο γιὰ τὴν ἀναγραφὴ ἐκτὸς θέματος σχολίων, ἀποτελεῖ σύνηθες φαινόμενο στὸ forum κι ἄν τὰ διαγράφαμε ὅλα, πολὺ λίγα θὰ ἔμεναν.

Εὐχαριστῶ.

Ηταν προτροπη και οχι κριση.Και επειδη ακριβολογω χωρις να υπερασπιζομαι κανεναν (στο κατω κατω εαν θελει ας μηλισει ο ιδιος) την κριση την κανετε εσεις μεταγενεστερα προς εμε κανοντας τον δικηγορο.
Ελεος δηλαδη!Ας γινει αντιληπτο οτι το σχολιο ηταν κακεντρεχη εν τελει και στο κατω κατω ηταν ιερεας αυτος που εκανε αυτο που εκανε.Που ξερουμε εαν εκανε διακονημα εστω και με αυτο τον τροπο!??
Το ιστορικο των αναγραφωμενων ενος χρηστη δεν μου λεει κατι γιατι στο κατω κατω εαν πρεπει να πω κατι θα ανατρεχω καθε φορα στο τι λεει απο απαρχης εγγραφης του??.Ελατε τωρα ας σοβαρευτουμε!!!!Μεγαλοι ανθρωποι ειμαστε και νοημων!

 

[domesticus]

Σᾶς ἀπήντησα μὲ ΠΜ κι ἐπαναλαμβάνω:

Νὰ εἶστε καλὰ καὶ εὐχαριστῶ γιὰ τὴν κουβέντα

 

[Dimitris Fakinos]

Παναγιώτη, σε παρακαλώ ως πρώην αστυνομικός να επιβάλλεις την τάξη

 

[tsak77]

Εφόσον ο κ. Τζανάκος τροποποίησε το μήνυμά του, θα πρότεινα το ίδιο και στους αγαπητούς συναδέλφους που συνέχισαν αυτή την εκτός θέματος κουβέντα και ας θεωρήσουμε το θέμα λήξαν.
Ευχαριστώ εκ των προτέρων.

Φιλικά.

 

[Γιώργος Μ.]

Συνήθως, διαβάζω με σκεπτικισμό ή και αμηχανία μηνύματα που είχα γράψει προ 15 ετίας.
Αυτό δεν ισχύει καθόλου για το παρακάτω που ανακάλυψα ξανά ψάχνοντας για άλλο θέμα (οι υπογραμμίσεις κ περικοπές είναι τωρινές).

ΥΓ Αφορμή στάθηκε η προσφορά φανουρόπιτας λόγω ίασης, από άνθρωπο που -όσο ξέρω- δεν έχει κάποια σχέση με την εκκλησία, αλλά ο Θεός έχει άπειρες και ανεξερεύνητες οδούς να σώζει, όταν χρειαστεί.

[...] κατ' αρχήν με το θάρρος να πω ότι σίγουρα εκ παραδρομής λέχθηκε το καινοφανής, η εκκλησία τον ονομάζει "νεοφανή".

Επι της ουσίας: αυτό που καλοπροαίρετα περιγράφετε νομίζω ότι οφείλεται στον ίδιο λόγο για τον οποίο κάποιοι άγιοι έχουν πάρα πολλούς ναούς και τιμώνται ιδιαίτερα: είναι πολύ αγαπητοί στον κόσμο. Σε κάθε ύψωμα χωριού υπάρχει προφήτης Ηλίας, σε κάθε παραθαλάσσια περιοχή άγιος Νικόλαος ή αγία Μαρίνα, στα περισσότερα χωριά κεντρικός ναός άγιος Γεώργιος (τα παραδείγματα τυχαία).

Το γιατί κάποιοι άγιοι είναι δημοφιλείς, δεν το εξετάζω, πιστεύω μάλιστα ότι είναι καλό να χτίζονται ναοί και παρεκκλήσια λιγότερο προβεβλημένων αγίων (π.χ. ο άγιος Χρυσόστομος έχει πολύ λίγους ναούς). Σίγουρα όμως η ιδιαίτερη αγάπη του λαού έχει να κάνει με την σχέση των αγίων με τους πιστούς και τα τεκμήριά της και αντίστροφα.

Τώρα, στην κατηγορία των πολύ αγαπητών αγίων ανήκει και ο άγιος Φανούριος, κυρίως λόγω του χαρίσματός του να φανερώνει χαμένα αντικείμενα. Ως πολύ αγαπητός έχει παρεκκλήσια (όχι βέβαια σε κάθε υπόγειο) και προσκυνητάρια εντός ναού (τα μεν δεν νομίζω ότι τα ιδρύουν ιερείς, τα δε συνήθως είναι τάματα των πιστών). Αυτή είναι μια αρκετά απλή και καθόλου αναληθοφανής ερμηνεία.

Για το ότι [...] σήμερα και χθες τόσες χιλιάδες πιστοί συνέρρευσαν στις εκκλησίες και τίμησαν τον άγιο, τόσες γειτονιές σε απρόβλεπτα σημεία πόλεων και χωριών ξαφνικά γέμισαν κόσμο και σημαιούλες, τόσοι απλοί άνθρωποι έφτιαξαν κι έφαγαν πίτες ευλογημένες στο όνομά του, κι όλα αυτά για έναν άγιο που τίποτα δεν ξέρουμε γι' αυτόν άλλο από μια εικόνα του που βρέθηκε θαυματουργικά στα χαλάσματα, η πρώτη σκέψη δεν θα έπρεπε να είναι "θαυμαστός ὁ Θεός έν τοῖς ἁγίοις αὐτοῦ";

 

[frGe]

όταν βλέπεις πολλές φανουρόπιτες, κάτι δεν πάει καλά...ή ειναι βλαμμένη η γυναικα που τις φέρνει ή μάγισσα...