Κ
Κωσταντής1
Guest
Στὴν διδασκαλία τῆς μουσικῆς, ἰδίως σὲ παιδιά, ἀλλὰ καὶ σὲ ὅλους (τυγχάνει νὰ θεωρῶ τὸ θέατρο ὑποκατηγορία τῆς μουσικῆς καὶ ὄχι μίμηση) ὑπάρχουν δύο ἐκ πρώτης ὄψεως ἀντικρουόμενες παιδαγωγικὲς ἀρχές, ποὺ ὑπάρχουν καὶ στὴν αὐτοδιδαχὴ καὶ στὴν ἐκτέλεση. Ἡ μία εἶναι ἡ ἀρχὴ τοῦ ἐνστικτώδους, καὶ ἡ ἄλλη τῆς τεχνικῆς. Ἀφενός, στὴν καλλιτεχνικὴ ἐκπαίδευση, προκρίνουμε τὸν αὐθορμητισμὸ καὶ τὴν ζωντάνια. Ἀφετέρου, τὴν ἐκμάθηση τῆς τεχνικῆς καὶ τῆς θεωρίας. Μετὰ ἀπὸ πολλὴ ἔρευνα, κατέληξα ὅτι δὲν ὑπάρχει μέση ὁδός ἀνάμεσα στὰ δύο αὐτὰ καὶ ὅτι πρέπει νὰ γίνῃ ἱεράρχηση. Πιστεύω λοιπὸν ὅτι στὴν κοσμικὴ μουσικὴ ἡ σωστὴ παιδαγωγικὴ εἶναι νὰ προκρίνεις τὸν ἀπόλυτο αὐθορμητισμό. Αὐτὸ σημαίνει ὅτι ὁ δάσκαλος εἶναι ὁ ἴδιος αὐθόρμητος καὶ ὅτι ἡ διδασκαλία του εἶναι αὐθόρμητη: στὴν οὐσία δηλαδὴ αὐτὸ ποὺ μεταδίδει εἶναι ἕνας μουσικὸς τρόπος ζωῆς, ποὺ τυγχάνει ἁπλῶς νὰ ἐκβάλλει σὲ διδασκαλία. Εἶναι δηλαδὴ σὰν ὁ τζίτζικας νὰ τραγουδάει, εἴτε στὸ θρανίο, εἴτε ἀπὸ καθέδρας.
Τώρα ἡ ἐκκλησιαστικὴ μουσικὴ δὲν εἶναι ὅμως ἀκριβῶς καθαρὴ μουσική, ἐκτὸς καὶ ἂν εἶναι ἡ μόνη καθαρὴ μουσική - ἀλλὰ πάντως τὸ θέμα τὸ ἀφήνω γιὰ ὅποιον ἐνδιαφέρεται ἐνδεχομένως νὰ διατυπώσῃ παιδαγωγικὲς ἀπόψεις, ἐμπειρίες, ἐντυπώσεις πάνω στὸ δίπολο αὐθόρμητο-πειθαρχημένο. Τὸ θέμα ἴσως δείχνει ὑπερβολικὰ γενικό, ἴσως ἀφορᾷ περισσότερο τὴν ψαλτοπαιδαγωγικὴ ὡς μέρος τῆς ἐκκλησιαστικῆς ζωῆς, ὅπου δὲν ἔχω γνώμη, ἀλλὰ μπορῶ νὰ τὸ συγκεκριμενοποιήσω κάπως φέρνοντας σὰν παράδειγμα αὐτὸ τὸ ἀπόσπασμα βίντεο, ὄπου ὁ ἀνεγνωρισμένος ψάλτης κ. Νεραντζῆς μιλάει γιὰ τὸν καθηγητή του Παναγιωτίδη.
Ὁ ἵδιος ὁ Νεραντζῆς, λίγο πρίν, κάνει μιὰ ἑρμηνεία: ὁ Παναγιωτίδης εἶχε μαθῃ ὄχι μόνο... μάθηση, ἀλλὰ καὶ (κυρίως) μὲ τὸ αὐτί. Ἑγὼ ἀναρωτιέμαι, μὲ βάση τὰ παραπάνω, ἂν εἶναι κάτι ἀκόμα βαθύτερο: σοῦ λένε, δὲν θελουμε τὸ αὐτί τοῦ μέρμηγκα, ἀλλὰ τοῦ τζίτζικα. Προτιμᾶμε τζίτζικα μουγγὸ καὶ κουφὸ ἀπὸ μέρμηγκα ἄγγελο!
υγ. ἡ ἀναρτηση αὐτὴ θὰ μποροῦσε νὰ μπῇ ἵσως ὑπὸ τὴν κατηγορία "Παναγιωτίδης" ἢ "Νεραντζῆς" ὅμως νομίζω ὅτι τὸ θέμα της εἶναι γενικῶς ἡ παιδαγωγική.
Τώρα ἡ ἐκκλησιαστικὴ μουσικὴ δὲν εἶναι ὅμως ἀκριβῶς καθαρὴ μουσική, ἐκτὸς καὶ ἂν εἶναι ἡ μόνη καθαρὴ μουσική - ἀλλὰ πάντως τὸ θέμα τὸ ἀφήνω γιὰ ὅποιον ἐνδιαφέρεται ἐνδεχομένως νὰ διατυπώσῃ παιδαγωγικὲς ἀπόψεις, ἐμπειρίες, ἐντυπώσεις πάνω στὸ δίπολο αὐθόρμητο-πειθαρχημένο. Τὸ θέμα ἴσως δείχνει ὑπερβολικὰ γενικό, ἴσως ἀφορᾷ περισσότερο τὴν ψαλτοπαιδαγωγικὴ ὡς μέρος τῆς ἐκκλησιαστικῆς ζωῆς, ὅπου δὲν ἔχω γνώμη, ἀλλὰ μπορῶ νὰ τὸ συγκεκριμενοποιήσω κάπως φέρνοντας σὰν παράδειγμα αὐτὸ τὸ ἀπόσπασμα βίντεο, ὄπου ὁ ἀνεγνωρισμένος ψάλτης κ. Νεραντζῆς μιλάει γιὰ τὸν καθηγητή του Παναγιωτίδη.
Ὁ ἵδιος ὁ Νεραντζῆς, λίγο πρίν, κάνει μιὰ ἑρμηνεία: ὁ Παναγιωτίδης εἶχε μαθῃ ὄχι μόνο... μάθηση, ἀλλὰ καὶ (κυρίως) μὲ τὸ αὐτί. Ἑγὼ ἀναρωτιέμαι, μὲ βάση τὰ παραπάνω, ἂν εἶναι κάτι ἀκόμα βαθύτερο: σοῦ λένε, δὲν θελουμε τὸ αὐτί τοῦ μέρμηγκα, ἀλλὰ τοῦ τζίτζικα. Προτιμᾶμε τζίτζικα μουγγὸ καὶ κουφὸ ἀπὸ μέρμηγκα ἄγγελο!
υγ. ἡ ἀναρτηση αὐτὴ θὰ μποροῦσε νὰ μπῇ ἵσως ὑπὸ τὴν κατηγορία "Παναγιωτίδης" ἢ "Νεραντζῆς" ὅμως νομίζω ὅτι τὸ θέμα της εἶναι γενικῶς ἡ παιδαγωγική.