Έχω ακούσει πολλές φορές σε απολύσεις και συναφείς ευχές " τη χάριτι του Παναγίου & Ζωοδόχου Τάφου".
Έστω ότι είναι σωστό για την Εκκλησία των Ιεροσολύμων (που και πάλι αμφιβάλλω!) μπορεί να χρησιμοποιείται από όλους;![]()
Τί έχεις να πείς για το "Ο εν Αγίοις θαυμαστός";;;
Νομίζω, αγαπητέ Δημήτρη, ότι στέκει να αρχίζει ο ιερέας την απόλυση με το "ο εν αγίοις θαυμαστός", κατ' αντιστοιχία με τις Κυριακές που λέει "ο αναστάς εκ νεκρών".
Εκεί ήταν υπέρ του δέοντος ευσεβείς, από τον ψάλτη μέχρι τον παπά. Ο ψάλτης διάβασε 4 κανόνες, με στίχους για παράδειγμα του στύλ "Άγιε μεγαλομάρτυρα του Χριστού και μυροβλήτα...", είπε δεν ξέρω και γώ πόσα απολυτίκια..
Το θέμα δεν είναι τι νομίζουμε ο καθένας ότι είναι σωστό, αλλά το τι λέει η τάξη της Εκκλησίας. Νομίζω (χωρίς να είμαι 100% σίγουρος) ότι ο π. Δοσίθεος, καθηγούμενος της Ι. Μ. Παναγίας Τατάρνης, άριστος γνώστης της τυπικής διατάξεως, μου είχε πει ότι όποιος παρεκλίνει σε θέματα τυπικού και κάνει ότι του κατέβει, είναι αιρετικός. Φανταστείτε τι έγινε μια φορά σε μία Εκκλησία που πήγα να ψάλλω ως βοηθός. Εκεί ήταν υπέρ του δέοντος ευσεβείς, από τον ψάλτη μέχρι τον παπά. Ο ψάλτης διάβασε 4 κανόνες, με στίχους για παράδειγμα του στύλ "Άγιε μεγαλομάρτυρα του Χριστού και μυροβλήτα...", είπε δεν ξέρω και γώ πόσα απολυτίκια στον όρθρο και στη Θ. Λειτουργία, ο δε παπάς στο "Σώσον ο Θεός..." κατέβασε όλο το αγιολόγιο της Εκκλησίας (εντάξει υπερβάλλω λίγο), οπότε μετά για να μην αργήσουν, κόψε τα τυπικά, κόψε το αλληλουάριο, μη λες αργό δύναμις, οπότε τι έμεινε;...η χάρις του Παναγίου και Ζωοδόχου Τάφου...να παραλειφθεί; Όοοοχι δα! Είναι αυτοί ή δεν είναι αιρετικοί; Κρίμα στον κοσμάκι που τους υπομένει... Μετά αναρρωτιόμαστε γιατί δεν έρχεται ο κόσμος στην Εκκλησία. Για να ακούσει και να δει τις φιγούρες μας. Αχ! άμα κατέβει ο Χριστός τι έχει να γίνει; "Ουκ οίδα υμας!" φοβάμαι ότι θα ακούσουμε...
Οι κανόνες της Εκκλησίας μας επιβάλλουν τις ποινές του αφορισμού και της καθαίρεσης σε πολύ πιο μικρά πράγματα, φανταστείτε σε θέματα λατρείας. Μήπως είναι υπερβολικοί και οι Άγιοι Πατέρες που τα θέσπισαν. Δεν είναι υποκριτικό τη Μ.Τετάρτη να διαβάζουμε γι αυτούς "οι τα πάντα καλώς διαταξάμενοι" και μετά να κάνουμε ότι θέλουμε; Να σας πω και μία μαρτυρία ενός φίλου μου η οποία αν όντως είναι αλήθεια (εγώ πάντως δεν θέλω να την πιστέψω) τι να πω... Ο Θεός να μας ελεήσει... Ένας Αρχιερέας της Ελλαδικής Εκκλησίας για χάριν συντομίας παρέλειψε τις ευχές της Αγίας Αναφοράς. Και ερωτώ: Ο κόσμος τι κοινώνησε; Σώμα και αίμα Χριστού ή άρτο και οίνο; Αυτός είναι αιρετικός ή όχι;
Σπεύδοντας να τονίσω ότι θεωρώ παρακοή την ηθελημένη απόκλιση απ΄το τυπικό...
Σε κάποιο σημείο που υπερέβαλα, το επεσήμανα... στο εξής σημείο:νομίζω ωστόσο ότι υπερβάλλετε, κ. Μουσελίμη, στο ύφος (πάλι αυτό το ύφος!).
...ο δε παπάς στο "Σώσον ο Θεός..." κατέβασε όλο το αγιολόγιο της Εκκλησίας (εντάξει υπερβάλλω λίγο)...
Εγωιστές είναι σίγουρα πάντως αφού βάζουν τον εαυτό τους πάνω από τους Αγίους Πατέρες. Το χαρακτηρισμό "αιρετικός" δεν τον ανέφερα εγώ... Απλά προβληματίζομαι...Υπάρχει παρέκκλιση από το τυπικό λόγω επίδειξης, λόγω άγνοιας, λόγω υπερβάλλοντος ζήλου, λόγω αγιότητας... Όλα μπαίνουν στο ίδιο τσουβάλι και όλοι όσοι τα κάνουν είναι συλλήβδην αιρετικοί;
Θυμάμαι τώρα τον άγιο παπα-Νικόλα Πλανά που έλεγε τόσα απολυτίκια και μνημόνευε τόσους αγίους που στο τέλος η λειτουργία αργούσε επί ώρες. Κανείς δεν μπορούσε να την παρακολουθήσει. Αλλά στη γκρίνια των ψαλτών του απαντούσε "ας πούμε και το τροπάριο αυτής της αγίας, θα ευχαριστηθεί". Ο κόσμος όμως δεν πήγαινε πια εκκλησία, γιατί κράταγε ώρες. Με τον τρόπο του λοιπόν, ναι, είχε διώξει τον κόσμο από την εκκλησία, σύμφωνα με τα ανθρώπινα κριτήρια....[/FONT]
Ξέρω τι θα μου πείτε: εκείνος ήταν άγιος, εμείς όχι.
Συμφωνώ. Αλλά επειδή αυτό έγινε γνωστό μετά, όχι τότε, τότε μόνο έπίκριση εισέπραττε, έτσι κι εμείς δεν μπορούμε να ξέρουμε ο ιερέας της εκκλησίας που πήγατε ως βοηθός τι πραγματικά είναι και για ποιο λόγο κάνει αυτές τις υπερβολές. Μπορεί να σφάλλει, αλλά, αν μη τι άλλο, ας μην τον χαρακτηρίσουμε αιρετικό!
Με εκτίμηση σας μιλώ.
Τον Άγιο Νικόλαο Πλανά τον τιμώ! Διαφωνώ όμως με την τακτική που ακολουθούσε. Εξάλλου, Άγιος δεν σημαίνει αλάθητος. Αλάθητος είναι μόνον ο Τριαδικός Θεός. Συμφωνείτε; Ακολουθώ όμως το Αγιογραφικό παράγγελμα "την δικαίαν κρίσην κρίνετε..."
Αυτό που έκανε, κατά τα μέτρα της χάριτος του αγίου Πνεύματος που είχε λάβει, ήταν αυτό που στη δεδομένη στιγμή θα ωφελούσε περισσότερο την εκκλησία και τους ανθρώπους, και χάριν αυτού είχε την «παρρησία» ή την «πληροφορία» να παρακάμψει, όχι το τυπικό καθεαυτό, αλλά μια ποσοτική του διάσταση. Δεν θέσπισε κανόνα, ακολούθησε την αγιότητά του προς όφελος των ανθρώπων και της εκκλησίας. Υπάρχει και στην ορθόδοξη παράδοση ένα άτυπο «αλάθητο» (προσέξτε τα εισαγωγικά), που δεν απορρέει από το αξίωμα ή τον επισκοπικό θρόνο ή το οφφίκιο, αλλά από την αγιότητα, που δεν είναι άλλο από τη πληρότητα κάποιου με Άγιο Πνεύμα.