Zambelis Spyros
Παλαιό Μέλος
Σούδα, και Σουΐδας· Βυζαντινός λεξικογράφος, που έζησε πιθανόν τον 10ο αι. μ.Χ., γύρω στα 960-970.
Είναι γνωστός από το Λεξικό που φέρει το ονομά του (Σουίδα Λεξικόν ή απλά Σουΐδας ή Σούδα). Το Λεξικό αφορά την αρχαία Ελλάδα και είναι γραμμένο με την ακόλουθη αλφαβητική σειρά (σύμφωνα με την προφορά των διφθόγγων και των φωνηέντων): α, β, γ, δ, αι, ε, ζ, ει, η, ι, θ, κ, λ, μ, ν, ξ, ο, ω, π, ρ, c, τ, υ, φ, χ, ψ. Περιέχει μεγάλο αριθμό λημμάτων, 12.000 λέξεις, ονόματα, εκφράσεις κτλ., μαζί με 900 βιογραφικά σημειώματα, συλλεγμένα χωρίς ιδιαίτερη κριτική προσοχή από προηγούμενα παρόμοια έργα. Είναι, ωστόσο, ένα πολύτιμο έργο αναφοράς και πληροφοριών, ιδιαίτερα σχετικά με την ιστορία της αρχαίας Ελλάδας. Για τα βιογραφικά σημειώματα χρησιμοποίησε στοιχεία από παλαιότερες πηγές, που τώρα έχουν χαθεί. Σε αυτό το υλικό βρίσκονται διάσπαρτες αρκετές πληροφορίες σχετικές με τη ζωή και το έργο αρχαίων ποιητών και μουσικών, με μουσικά όργανα, όρους και εκφράσεις.
Σε μια σημείωση μετά τον τίτλο αναφέρεται: "Το παρόν βιβλίον Σουΐδα [ή Σούδα]· οι δε συνταξάμενοι τούτο, άνδρες σοφοί· Εύδημος ρήτωρ, Ελλάδιος επί Θεοδοσίου του νέου· Ευγένιος Αυγουστοπόλεως της εν Φρυγία, Ζώσιμος Γαζαίος, Καικίλιος Σικελιώτης, Λογγίνος ο Κάσσιος", κτλ. Μετά από κάθε όνομα, αναφέρεται το θέμα καθενός. Από όλους αυτούς τους συγγραφείς (παλαιότερους από την εποχή του) και από άλλους, όπως ο Παυσανίας, ο Διονύσιος και ο Ησύχιος , ο Σουίδας πήρε υλικό για το Λεξικό του.
Ορισμένοι μελετητές πιστεύουν τώρα ότι δεν υπήρξε λεξικογράφος με το όνομα Σουίδας· υποστηρίζουν ότι το υλικό του Λεξικού έχει συλλεγεί από έναν άγνωστο συγγραφέα και ότι το όνομα Σουίδας προήλθε από το όνομα Σούδα της συλλογής.
Έχουν γίνει πολλές εκδόσεις της Σούδας, από τις οποίες παρατίθενται οι ακόλουθες:
Δημήτριος Χαλκοκονδύλης, Μιλάνο 1499.
Aemilius Portus, ελληνικό και λατινικό κείμενο, Κολωνία 1619 (Γενεύη 1630, τόμ. 1-2).
L. Kusterus, Παρίσι 1700.
Th. Gaisford, με λατινική μετάφραση, Οξφόρδη 1834, τόμ. 1-3.
G. Bernhardy (1834).
I. Bekker, Βερολίνο 1854 (επιτομή).
Ada Adler (Λιψία, Teubner, 1925-1935· τόμ. 1-5 με προσθήκες, διορθώσεις και πίνακα περιεχομένων).
Αυτή την τελευταία έκδοση χρησιμοποίησε ο Σόλων Μιχαηλίδης για την Εγκυκλοπαίδεια της Αρχαίας Ελληνικής Μουσικής.
http://www.musipedia.gr/
http://www.stoa.org/sol/
Suda On Line: Byzantine Lexicography
Είναι γνωστός από το Λεξικό που φέρει το ονομά του (Σουίδα Λεξικόν ή απλά Σουΐδας ή Σούδα). Το Λεξικό αφορά την αρχαία Ελλάδα και είναι γραμμένο με την ακόλουθη αλφαβητική σειρά (σύμφωνα με την προφορά των διφθόγγων και των φωνηέντων): α, β, γ, δ, αι, ε, ζ, ει, η, ι, θ, κ, λ, μ, ν, ξ, ο, ω, π, ρ, c, τ, υ, φ, χ, ψ. Περιέχει μεγάλο αριθμό λημμάτων, 12.000 λέξεις, ονόματα, εκφράσεις κτλ., μαζί με 900 βιογραφικά σημειώματα, συλλεγμένα χωρίς ιδιαίτερη κριτική προσοχή από προηγούμενα παρόμοια έργα. Είναι, ωστόσο, ένα πολύτιμο έργο αναφοράς και πληροφοριών, ιδιαίτερα σχετικά με την ιστορία της αρχαίας Ελλάδας. Για τα βιογραφικά σημειώματα χρησιμοποίησε στοιχεία από παλαιότερες πηγές, που τώρα έχουν χαθεί. Σε αυτό το υλικό βρίσκονται διάσπαρτες αρκετές πληροφορίες σχετικές με τη ζωή και το έργο αρχαίων ποιητών και μουσικών, με μουσικά όργανα, όρους και εκφράσεις.
Σε μια σημείωση μετά τον τίτλο αναφέρεται: "Το παρόν βιβλίον Σουΐδα [ή Σούδα]· οι δε συνταξάμενοι τούτο, άνδρες σοφοί· Εύδημος ρήτωρ, Ελλάδιος επί Θεοδοσίου του νέου· Ευγένιος Αυγουστοπόλεως της εν Φρυγία, Ζώσιμος Γαζαίος, Καικίλιος Σικελιώτης, Λογγίνος ο Κάσσιος", κτλ. Μετά από κάθε όνομα, αναφέρεται το θέμα καθενός. Από όλους αυτούς τους συγγραφείς (παλαιότερους από την εποχή του) και από άλλους, όπως ο Παυσανίας, ο Διονύσιος και ο Ησύχιος , ο Σουίδας πήρε υλικό για το Λεξικό του.
Ορισμένοι μελετητές πιστεύουν τώρα ότι δεν υπήρξε λεξικογράφος με το όνομα Σουίδας· υποστηρίζουν ότι το υλικό του Λεξικού έχει συλλεγεί από έναν άγνωστο συγγραφέα και ότι το όνομα Σουίδας προήλθε από το όνομα Σούδα της συλλογής.
Έχουν γίνει πολλές εκδόσεις της Σούδας, από τις οποίες παρατίθενται οι ακόλουθες:
Δημήτριος Χαλκοκονδύλης, Μιλάνο 1499.
Aemilius Portus, ελληνικό και λατινικό κείμενο, Κολωνία 1619 (Γενεύη 1630, τόμ. 1-2).
L. Kusterus, Παρίσι 1700.
Th. Gaisford, με λατινική μετάφραση, Οξφόρδη 1834, τόμ. 1-3.
G. Bernhardy (1834).
I. Bekker, Βερολίνο 1854 (επιτομή).
Ada Adler (Λιψία, Teubner, 1925-1935· τόμ. 1-5 με προσθήκες, διορθώσεις και πίνακα περιεχομένων).
Αυτή την τελευταία έκδοση χρησιμοποίησε ο Σόλων Μιχαηλίδης για την Εγκυκλοπαίδεια της Αρχαίας Ελληνικής Μουσικής.
http://www.musipedia.gr/
http://www.stoa.org/sol/
Suda On Line: Byzantine Lexicography