Κοντάκιον, Οίκος

[π. Μάξιμος]

Δύο ξεχωριστές ερωτήσεις ήταν.

Α) ... Δεν έχει σημασία τι θέλω και τι όχι.

Ποιός τό θέλει; Τό τυπικό; Ἐδῶ γιά τήν ὑπακοή (τῶν ἑορτῶν βασικά καί λιγώτερο τῶν Κυριακῶν) καί μοῦ εἶχαν κάνει ἐπίθεση γιατί νά ψάλλεται, ἀφοῦ τό τυπικό λέει «ἀναγινώσκεται».
Τό τυπικό προβλέπει τήν ψαλμωδία τοῦ κοντακίου στήν ἀκολουθία τοῦ ὄρθρου τοῦ Μ. Κανόνος. Κι ἐγώ ἀναφέρθηκα σ᾿ ἕνα ἔθος τοῦ Εὐαγγελισμοῦ. Θέλεις καί στούς ἄλλους ὄρθρους, πές τα. Τῶν Κυριακῶν, τῶν ἑορτῶν; Ψάλλ᾿ τα.
Πάντως τό «δέν ἐνδείκνυται» κατ᾿ ἐμέ εἶχε σχέση καί μέ τόν οἶκο καί ὄχι μόνον τό κουκούλιον. Ἡ ἀλλαγή πρός τούς κανόνες ἔφερε τό κοντάκιον καί τόν α΄ οἶκο ἀναγνωστέα, ὡς τό μηνολόγιον μετά τῶν συναξαρίων.

Β) Τί είναι μεταγενέστερο από τι αναφορικά με τα κοντάκια; Αυτό που αφορά την παρούσα συζήτηση, και τα αρχικά ερωτήματα.

Ἡ συζήτηση ἦταν ἁπλῶς γιά τή θέση κάποιων κοντακίων σέ συγκεκριμένες ἡμέρες στά λειτουργικά βιβλία, ἄν ὑπῆρχαν ἤ ὄχι. Μοῦ διαφεύγει κάτι ἄλλο;

 

[antonios]

Ποιός τό θέλει; Τό τυπικό; Ἐδῶ γιά τήν ὑπακοή (τῶν ἑορτῶν βασικά καί λιγώτερο τῶν Κυριακῶν) καί μοῦ εἶχαν κάνει ἐπίθεση γιατί νά ψάλλεται, ἀφοῦ τό τυπικό λέει «ἀναγινώσκεται».
Τό τυπικό προβλέπει τήν ψαλμωδία τοῦ κοντακίου στήν ἀκολουθία τοῦ ὄρθρου τοῦ Μ. Κανόνος. Κι ἐγώ ἀναφέρθηκα σ᾿ ἕνα ἔθος τοῦ Εὐαγγελισμοῦ. Θέλεις καί στούς ἄλλους ὄρθρους, πές τα. Τῶν Κυριακῶν, τῶν ἑορτῶν; Ψάλλ᾿ τα.
Πάντως τό «δέν ἐνδείκνυται» κατ᾿ ἐμέ εἶχε σχέση καί μέ τόν οἶκο καί ὄχι μόνον τό κουκούλιον. Ἡ ἀλλαγή πρός τούς κανόνες ἔφερε τό κοντάκιον καί τόν α΄ οἶκο ἀναγνωστέα, ὡς τό μηνολόγιον μετά τῶν συναξαρίων.

Μάλλον κάτι δεν διατυπώνω καλά, για να μην καταλαβαινόμαστε!

Στην πολύ ωραία συζήτηση που διαβάζω, και που στα αρχικά της ερωτήματα περιλαμβάνεται και αν το σωστό είναι να ψάλλονται ή να αναγιγνώσκονται τα κοντάκια, φτάνοντας στο μήνυμά σας που λέτε πως "δεν ενδείκνυται να ψάλλονται" μου δημιουργήθηκε η απορία. Για ποιό λόγο δεν ενδείκνυται; Τί το περίπλοκο έχει η απορία; Τί σημασία έχει τι θέλω και τι δεν θέλω; Και αν σας "την πέσανε" για την υπακοή σημαίνει πως εγώ δεν πρέπει να ρωτήσω για τα κοντάκια; Ο Δημήτρης (ο Καλπακίδης) ρώτησε αν είναι ορθότερο να ψάλλονται ή να διαβάζονται, εσείς σε κάποια στιγμή απαντήσατε πως δεν ενδείκνυται να ψάλλονται και εγώ αναρωτιέμαι γιατί. Τόσο απλά.

Ἡ συζήτηση ἦταν ἁπλῶς γιά τή θέση κάποιων κοντακίων σέ συγκεκριμένες ἡμέρες στά λειτουργικά βιβλία, ἄν ὑπῆρχαν ἤ ὄχι. Μοῦ διαφεύγει κάτι ἄλλο;

Ανοίγω αυτό το θέμα σχετικά με τα Κοντάκια που αναγνώσκονται (ορθότερον όμως να ψάλλονται;...) στον Όρθρο.

Έχω λοιπόν κάποιες απορίες. Εκτός από τον Μ. Κανόνα, που αναφέρατε, τον όρθρο του Ακαθίστου, ψαλτά το κοντάκιο λέγεται και σε όλους τους Παρακλητικούς κανόνες της Παναγίας, αλλά και στον Μεγάλο Απόδειπνο. Αυτά έχουν την δομή ενός οιονεί όρθρου. Αφού λοιπόν σ' αυτές τις περιπτώσεις φέρνει η παράδοση ψαλτά τα κοντάκια, γιατί όχι και στον όρθρο;

Τα κοντάκια και οι Οίκοι που βρίσκουμε πριν από τα συναξάρια, είναι ΟΛΑ κατάλοιπα παλαιών κοντακίων; Είχαν όλοι αυτοί οι άγιοι κοντάκια αφιερωμένα σ' αυτούς ή συνετέθησαν και καινούργια για εκείνη την θέση;

Μαρτυρείται κάπου πριν από το ΤΜΕ πως αυτά δεν ψέλνονται; Αν εξ' αρχής της επικρατήσεως των κανόνων αυτά είναι διαβαστά, γιατί έχουν όλα ένδειξη ήχου και αυτομέλου πάνω στο οποίο τον ήχο [πρεπει να;] ψάλλονται; Το ίδιο δεν συμβαίνει με τους οίκους.

 

[MTheodorakis]

Μαρτυρείται κάπου πριν από το ΤΜΕ πως αυτά δεν ψέλνονται; Αν εξ' αρχής της επικρατήσεως των κανόνων αυτά είναι διαβαστά, γιατί έχουν όλα ένδειξη ήχου και αυτομέλου πάνω στο οποίο τον ήχο [πρεπει να;] ψάλλονται; Το ίδιο δεν συμβαίνει με τους οίκους.

http://www.symbole.gr/forum/viewtopic.php?f=156&t=97