MTheodorakis
Παλαιό Μέλος
Εἶναι θέμα διακρίσεως τοῦ προεστῶτος.
Τὸ τυπικὸ τῆς Εὐεργέτιδος μεταξὺ τῶν ἐτῶν 1098-1118 σ. 385 προβλέπει δύο συνεχόμενες ἀγρυπνίες μὲ βραδύτερη ἔναρξη τῆς δεύτερης. Συνεχόμενες ἀγρυπνίες ἀπαγορεύονται κατὰ τὰ χφφ. Μ. Βλατάδων 54 ΤΑΣ ιδ’ αἰ. (Dmitrievskij τ. 3 σ. 204) χφ. Ξενοφῶντος 57 ΤΑΣ ιε’ αἰ. (ὅπ. πρ. σ. 252) καὶ χφ. Βατοπαιδίου ἀριθμὸς 325 (936) κατὰ Dmitrievskij (ὅπ. πρ. σ. 279 Σάββατο Λαζάρου).
Ὅμως, ἀρχικὰ τὸ δεσποτικὸ «Θεὸς Κύριος...» ἀνῆκε στὶς Κυριακὲς καὶ δεσποτικὲς ἑορτές (κανὼν ὁσίου Νεῖλου Σιναΐτου (584-594) ἔκδ. Δ. Τσάμη Τὸ γεροντικὸν τοῦ Σινὰ 1991 σ. 294, Ἰ. Φουντούλη Ἀπαντήσεις εἰς λειτουργικὰς ἀπορίας τ. 5 σ. 39). Δὲν ἅρμοζε στὶς θεομητορικές. Οἱ ἀγρυπνίες τοῦ Προδρόμου καὶ τῶν κορυφαίων ἀποστόλων ἀκολούθησαν ἀγρότερα αὐτὸν τὸν συμβιβασμό. Τὸν ιβ’ αἰ. ἔχομε τὸν κατάλογο τῶν ἀγρυπνιῶν τῶν χφφ. ΤΑΣ ιβ’ αἰ., χωρὶς τὶς 13 Νοεμβρίου, 5 Δεκεμβρίου καὶ 20 Ἰανουαρίου. Ἡ σημερινὴ ἀνάπτυξη τοῦ ἁγιολογίου δὲν εἶναι αὐτὴ τοῦ ι’ αἰ., μὲ τὶς ἀρχικὲς ὀρθὲς ἑβδομαδιαῖες ἀγρυπνίες «τῆς ἁγίας Κυριακῆς», τῆς ὄντως σπουδαίας ἀναστάσεως, κατ’ ἐντολὴν τοῦ ἁγίου Σάβα, ὁ ὁποῖος «ἐθέσπισεν...ἀπαραλείπτως ἀπὸ ὀψὲ ἕως πρωὶ ἀγρυπνίαν...κατά τε κυριακὴν καὶ δεσποτικὴν ἑορτήν» (Βίος ὁσίου Σάβα λβ’(Φιλοκαλία τῶν νηπτικῶν καὶ ἀσκητικῶν τ. 5 σσ. 268, 270)). Σήμερα ἔχουν γίνει γνωστοὶ καὶ ἀγαπητοὶ ἅγιοι καὶ ἀπὸ ἄλλες χῶρες. Νομίζω ὅτι δὲν πρέπει νὰ γίνονται ἀγρυπνίες ἁγίων μετὰ ἀπὸ μία ἢ δύο ἡμέρες ἀπὸ ἀγρυπνία.
Παράμετροι ποὺ πρέπει νὰ λαμβάνονται ὑπ’ ὄψιν εἶναι:
-Πόσοι εἶναι οἱ πατέρες τῆς μονῆς.
-Πόσοι εἶναι οἱ ψάλτες. Πόσο κουρασμένοι εἶναι καὶ πόσο πρόθυμοι, ὥς τε νὰ ἀποδώσουν ἄνετα καὶ εὐχάριστα τὴν μελωδία.
-Πόσοι εἶναι οἱ διακονητές.
-Ἂν εἶναι τεσσαρακοστή, καὶ μάλιστα, προχωρημένη.
-Ἂν οἱ νύκτες εἶναι μικρές.
-Ἂν οἱ προσκεκλημένοι ψάλτες μετὰ ἀπὸ μία ἢ δύο ἡμέρες θὰ συμετάσχουν σὲ ἄλλη ἀγρυπνία.
Θὰ πρέπει καὶ οἱ δύο ἀγρυπνίες νὰ μὴν ὑπερβαίνουν τὶς 5.30’ ὧρες.
Στὴν πρώτη ἀγρυπνία μπορεῖ νὰ γίνει ἐπιλογὴ πατέρων χωρὶς ἐνεργὸ ῥόλο, οἱ ὁποῖοι θὰ τελέσουν τὴν ἄλλη ἀγρυπνία μὲ ἀργότερη ἔναρξη ἢ βαθὺ ὄρθρο, χωρὶς μαθήματα καὶ ἀκολουθία τῆς μεταλήψεως, μὲ σύντομα μέλη σὲ παρεκκλήσιο χωρὶς μεγάλες μετακινήσεις κανονάρχη καὶ ἐκκλησιαστικοῦ ἢ χωρὶς κανονάρχημα.
Μπορεῖ οἱ δύο ἀγρυπνίες νὰ τελοῦνται ἀνὰ μία ἐναλλάξ κατ’ ἔτος.
Σὲ ἀγρυπνία ἁγίου παραλείπεται ὁ καθαρὰ δεσποτικὸς πολυέλαιος.
Τὸ τυπικὸ τῆς Εὐεργέτιδος μεταξὺ τῶν ἐτῶν 1098-1118 σ. 385 προβλέπει δύο συνεχόμενες ἀγρυπνίες μὲ βραδύτερη ἔναρξη τῆς δεύτερης. Συνεχόμενες ἀγρυπνίες ἀπαγορεύονται κατὰ τὰ χφφ. Μ. Βλατάδων 54 ΤΑΣ ιδ’ αἰ. (Dmitrievskij τ. 3 σ. 204) χφ. Ξενοφῶντος 57 ΤΑΣ ιε’ αἰ. (ὅπ. πρ. σ. 252) καὶ χφ. Βατοπαιδίου ἀριθμὸς 325 (936) κατὰ Dmitrievskij (ὅπ. πρ. σ. 279 Σάββατο Λαζάρου).
Ὅμως, ἀρχικὰ τὸ δεσποτικὸ «Θεὸς Κύριος...» ἀνῆκε στὶς Κυριακὲς καὶ δεσποτικὲς ἑορτές (κανὼν ὁσίου Νεῖλου Σιναΐτου (584-594) ἔκδ. Δ. Τσάμη Τὸ γεροντικὸν τοῦ Σινὰ 1991 σ. 294, Ἰ. Φουντούλη Ἀπαντήσεις εἰς λειτουργικὰς ἀπορίας τ. 5 σ. 39). Δὲν ἅρμοζε στὶς θεομητορικές. Οἱ ἀγρυπνίες τοῦ Προδρόμου καὶ τῶν κορυφαίων ἀποστόλων ἀκολούθησαν ἀγρότερα αὐτὸν τὸν συμβιβασμό. Τὸν ιβ’ αἰ. ἔχομε τὸν κατάλογο τῶν ἀγρυπνιῶν τῶν χφφ. ΤΑΣ ιβ’ αἰ., χωρὶς τὶς 13 Νοεμβρίου, 5 Δεκεμβρίου καὶ 20 Ἰανουαρίου. Ἡ σημερινὴ ἀνάπτυξη τοῦ ἁγιολογίου δὲν εἶναι αὐτὴ τοῦ ι’ αἰ., μὲ τὶς ἀρχικὲς ὀρθὲς ἑβδομαδιαῖες ἀγρυπνίες «τῆς ἁγίας Κυριακῆς», τῆς ὄντως σπουδαίας ἀναστάσεως, κατ’ ἐντολὴν τοῦ ἁγίου Σάβα, ὁ ὁποῖος «ἐθέσπισεν...ἀπαραλείπτως ἀπὸ ὀψὲ ἕως πρωὶ ἀγρυπνίαν...κατά τε κυριακὴν καὶ δεσποτικὴν ἑορτήν» (Βίος ὁσίου Σάβα λβ’(Φιλοκαλία τῶν νηπτικῶν καὶ ἀσκητικῶν τ. 5 σσ. 268, 270)). Σήμερα ἔχουν γίνει γνωστοὶ καὶ ἀγαπητοὶ ἅγιοι καὶ ἀπὸ ἄλλες χῶρες. Νομίζω ὅτι δὲν πρέπει νὰ γίνονται ἀγρυπνίες ἁγίων μετὰ ἀπὸ μία ἢ δύο ἡμέρες ἀπὸ ἀγρυπνία.
Παράμετροι ποὺ πρέπει νὰ λαμβάνονται ὑπ’ ὄψιν εἶναι:
-Πόσοι εἶναι οἱ πατέρες τῆς μονῆς.
-Πόσοι εἶναι οἱ ψάλτες. Πόσο κουρασμένοι εἶναι καὶ πόσο πρόθυμοι, ὥς τε νὰ ἀποδώσουν ἄνετα καὶ εὐχάριστα τὴν μελωδία.
-Πόσοι εἶναι οἱ διακονητές.
-Ἂν εἶναι τεσσαρακοστή, καὶ μάλιστα, προχωρημένη.
-Ἂν οἱ νύκτες εἶναι μικρές.
-Ἂν οἱ προσκεκλημένοι ψάλτες μετὰ ἀπὸ μία ἢ δύο ἡμέρες θὰ συμετάσχουν σὲ ἄλλη ἀγρυπνία.
Θὰ πρέπει καὶ οἱ δύο ἀγρυπνίες νὰ μὴν ὑπερβαίνουν τὶς 5.30’ ὧρες.
Στὴν πρώτη ἀγρυπνία μπορεῖ νὰ γίνει ἐπιλογὴ πατέρων χωρὶς ἐνεργὸ ῥόλο, οἱ ὁποῖοι θὰ τελέσουν τὴν ἄλλη ἀγρυπνία μὲ ἀργότερη ἔναρξη ἢ βαθὺ ὄρθρο, χωρὶς μαθήματα καὶ ἀκολουθία τῆς μεταλήψεως, μὲ σύντομα μέλη σὲ παρεκκλήσιο χωρὶς μεγάλες μετακινήσεις κανονάρχη καὶ ἐκκλησιαστικοῦ ἢ χωρὶς κανονάρχημα.
Μπορεῖ οἱ δύο ἀγρυπνίες νὰ τελοῦνται ἀνὰ μία ἐναλλάξ κατ’ ἔτος.
Σὲ ἀγρυπνία ἁγίου παραλείπεται ὁ καθαρὰ δεσποτικὸς πολυέλαιος.