[Ερώτηση] Γονυκλισία ψαλλομένου του "Χριστός Ανέστη..." ;

Roumelis Ioannis

Παλαιό Μέλος
Εν Δ/σκη Ι σ.557 και σειρά 8η διαβάζουμε: «Ο Ιερεύς το Δόξα τη Αγία...». Και του λαού του «Αμήν» αποκρινομένου, απάρχεται το τροπάριον ο Ιερεύς μετά ήχου πλ. α΄ «Χριστός Ανέστη εκ νεκρών». Τούτου δε λεγομένου, πάντες πίπτουσι χαμαί, δοξάζοντες τον αναστάντα Χριστόν, είτα αντιψάλλουσιν ουτό οι αδελφοί, εκ της γονυκλισίας ανιστάμενοι.

Γονυκλισία ψαλλομένου του «Χριστός Ανέστη»;;;:confused:
 


«Εἴτις εὐσεβὴς καὶ φιλόθεος. Καὶ μετὰ τὴν συμπλήρωσιν τῆς ἀναγνώσεως ἀγεληδὸν πάντων συναθροισθέντων, καὶ τῷ Κυρίῳ εὐχαριστησάντων, καὶ τὰς τρεῖς προσκυνήσεις ποιησάντων, γίνεται εὐχὴ ὑπὸ τοῦ καθηγουμένου καὶ ἡ τοῦ ὄρθρου τελεία ἀπόλυσις» (Ὑποτύπωσις τῶν Στουδίου θ' αἰ. ἔκδ. Dmitrievskij τ. 1 σ. 227).
«Καὶ εὐθὺς εἰσελεύσεται ὁ πατριάρχης καὶ ὁ ἀρχιδιάκονος εἰς τὸν Ἅγιον Τάφον, οἱ δύο καὶ μόνον, καὶ αἱ μυροφόροι ἱστάμεναι ἔμπροσθεν τοῦ Ἁγίου Τάφου· καὶ τότε ἐξέλθῃ ὁ πατριάρχης πρὸς αὐτῶν καὶ λέγει αὐταῖς ''Χαίρετε· Χριστὸς ἀνέστη''. Τότε πίπτουσιν αἱ μυροφόροι εἰς τοὺς πόδας αὐτοῦ...καὶ τότε ἄρχεται ὁ πατριάρχης τὸν κανόνα» (τυπικὸν τοῦ ναοῦ τῆς Ἀναστάσεως Ἱεροσολύμων τοῦ ἔτους 1122 ἔκδ. Ἀθ. Παπαδοπούλου--Κεραμέως Ἀνάλεκτα ἱεροσολυμιτικῆς σταχυολογίας τ. 2 σ. 191).
 
Τι γίνεται όμως με τους Κανόνες που απαγορεύουν γονυκλισία εν Κυριακή και την περίοδο του Πεντηκοσταρίου; Δεν αντικρούονται; Μπορούμε να κλίνουμε γόνυ τις ημέρες αυτές; Ναι ή όχι; Γιατί;
 


Ἐπιτρέπονται οἱ γονυκλισίες χάριν ἀσπασμοῦ (Πηδάλιον σ. 151 ὑπ. 1) πρβλ. «Τὸν τάφον σου Σωτὴρ... σοὶ προσπίπτομεν τῷ ἀναστάντι ἐκ τάφου» καὶ Μτ. κη', 9, ἀποκλείονται οἱ ἱλαστικές-πένθιμες.
 
Δέν καταλαβαίνω γιατί ἐπανερχόμεθα σέ θέματα πού ἔχουν ἐξηγηθεῖ καί ἐξαντληθεῖ.
Τό νά προσάγουμε μία λεπτομέρεια ἀπό τό μοναστικό Τυπικό τῆς Εὐεργέτιδος δέν λέει τίποτε.
Ἐπίσης ὁποιεσδήποτε μεμονωμένες κινήσεις δέν ἀντιστρατεύονται, οὔτε ἀναιροῦν, οὔτε ἔρχονται σέ ἀντίκρουση/ἀντίθεση μέ τούς σεβασμίους ἱερούς Κανόνες πού ἀναφέρονται σέ ἄλλο πρᾶγμα.
Ὁ ἀπό τούς κανόνες χρησιμοποιούμενος ὅρος «γονυκλισία» δέν ἔχει καμμία σχέση μέ εὐλαβεῖς συνήθειες ἤ ἔκτακτες καί εἰδικές περιπτώσεις κατά τήν στιγμήν τοῦ καθαγιασμοῦ τῶν τιμίων Δώρων ἤ κατά τίς χειροτονίες ἤ ὅπως ἐδῶ, πού σαφῶς εἶναι κάτι τοπικό καί εἰδικό καί δέν ἰσχύει στά δικά μας τυπικά.
Πάντως ἐδῶ γιά μένα εἶναι σημαντικό ὅτι διαφοροποιεῖται ἡ στάση τοῦ λειτουργοῦ ἀπό τούς πιστούς. Ἔχει σημασία...
Καί ἐπίσης ὅτι δέν ἀφορᾷ στή Θεία Λειτουργία.

 


Ἐπιτρέπονται οἱ γονυκλισίες χάριν ἀσπασμοῦ (Πηδάλιον σ. 151 ὑπ. 1) πρβλ. «Τὸν τάφον σου Σωτὴρ... σοὶ προσπίπτομεν τῷ ἀναστάντι ἐκ τάφου» καὶ Μτ. κη', 9, ἀποκλείονται οἱ ἱλαστικές-πένθιμες.

«ἅπαντες δὲ οἱ προειρημένοι εἰσερχόμενοι πρὸς τὸ ἀσπάσασθαι τὸν βασιλέα προσκυνοῦσι, μὴ πίπτοντες διὰ τὴν ἀνάστασιν», Vogt, Ceremonies I, σ. 60, 25-27. - Κωνσταντίνος Ζ΄, Ἔκθεσις, PG 112, 257 A.
Από τη διδακτορική διατριβή του π. Λεωνίδα Αφεντούλη εδώ.

Αντίθετα στον Πάνσεπτο Πατριαρχικό Ναό, γίνεται πάντα γονυκλισία από τους κανονάρχες ένεκεν ασπασμού, ακόμα και την Κυριακή του Πάσχα βλ. εδώ (δεξί κλικ και αποθήκευση· άνοιγμα με RealPlayer (15.45)

Φαίνεται λοιπόν από αυτά και από τα παραπάνω, ότι δεν ακολουθήθηκε πάντα πάγια τακτική ως προς τη γονυκλισία χάριν ασπασμού τις Κυριακές και την Πεντηκοστή.
 
«Αντίθετα στον Πάνσεπτο Πατριαρχικό Ναό, γίνεται πάντα γονυκλισία από τους κανονάρχες ένεκεν ασπασμού, ακόμα και την Κυριακή του Πάσχα βλ. εδώ (δεξί κλικ και αποθήκευση· άνοιγμα με RealPlayer (15.45)

Από το βίντεο εδώ (14'50"), φαίνεται ότι μάλλον έπαυσε να γίνεται γονυκλισία στο Κέλευσον κατά την ημέρα του Πάσχα στον Πάνσεπτο Πατριαρχικό Ναό (μόνο σχήμα).

 
Last edited:
Back
Top