Γλαύκος

[Zambelis Spyros]

Γλαύκος
ο Ρηγίνος (περ. 5ος/4ος αι. π.Χ.)· γραμματικός και μουσικογράφος από το Ρήγιο (από όπου και το επώνυμό του, Ρηγίνος). Υπήρξε ένας από τους πρώτους μουσικογράφους της αρχαίας Ελλάδας. Έγραφε (περί το 420 π.Χ.) ένα βιβλίο Περί των αρχαίων ποιητών τε και μουσικών, όπου δίνει αρκετές πληροφορίες για αρχαίους μουσικούς, μυθικούς και ιστορικούς. Μιλά ακόμα σ' αυτό για την καθιέρωση και εξέλιξη της κιθαρωδικής και της αυλωδικής τέχνης. Το βιβλίο του χάθηκε, αρκετές όμως πληροφορίες στο Περί μουσικής του Πλουτάρχου προέρχονται από αυτό (1132D, 1133F, 1134D· κεφ. 4, 7, 10 αντίστοιχα). Βλ. επίσης FHG ΙΙ, 23-24.

Σόλωνας Μιχαηλίδης, Εγκυκλοπαίδεια της αρχαίας ελληνικής μουσικής, Εκδόσεις Μορφωτικού Ιδρύματος Εθνικής Τραπέζης, 1999

 

[Zambelis Spyros]

Glaucus [Glaukos] of Rhegium
(fl Rhegium [now Reggio Calabria], c400 bce). Greek writer from the south-west coast of Italy. He was the author of a treatise (now lost) On the Ancient Poets and Musicians, a major source for portions of the Pseudo-Plutarch On Music. The musical writings of the philosopher known as Heraclides Ponticus may have been an intermediary source. Pseudo-Plutarch mentioned the author, title and contents of this treatise in On Music (1132e, 1133f, 1134d–f); at least a portion of the material on Terpander's supposed debt to Homer and Orpheus (1132f) and concerning Clonas and Archilochus (1133a) may also derive from Glaucus.
Glaucus's work apparently showed a practical concern with compositions and composer-poets; the latter he attempted to arrange in a sequence based on the line of succession from master to pupil. His familiarity with technical details recalls the expertise of Damon, his contemporary, and foreshadows that of Aristoxenus. Conjectures that he, like Aristoxenus, came from a family of musicians and was himself a professional have no support except his stress on the prior development of aulos playing and singing to aulos accompaniment. To be sure, this emphasis is strikingly evident. It provides a welcome counterbalance to the usual concentration on the kithara; moreover, it came at a time when the aulos had few champions but many attackers, among them Aristophanes. The influence Glaucus exercised was probably more extensive than the available evidence would suggest.
BIBLIOGRAPHY
E. Jacoby: ‘Glaukos (36)’, Paulys Real-Encyclopädie der classischen Altertumswissenschaft, vii/1 (Stuttgart, 1910), 1417–20
B. Einarson and P.H. De Lacy, ed. and trans.: Plutarch's Moralia, xiv (London and Cambridge, MA, 1967), 363ff
A. Barker, ed.: ‘The Plutarchian Treatise On Music’, Greek Musical Writings, i: The Musician and his Art (Cambridge, 1984), 205–57

WARREN ANDERSON/THOMAS J. MATHIESEN

~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~


Rhegium [now Reggio Calabria]
Heraclides Ponticus
Pseudo-Plutarch On Music (1132e, 1133f, 1134d–f);
Terpander
Homer
Orpheus (1132f)
Clonas
Archilochus (1133a)
Damon
Aristoxenus
aulos
singing
aulos accompaniment
kithara
Aristophanes

 

[Zambelis Spyros]

PLUTARQUE
ΠΕΡΙ ΜΟΥΣΙΚΗΣ

46) Ἔοικε δὲ κατὰ τὴν τέχνην τὴν κιθαρῳδικὴν ὁ Τέρπανδρος διενηνοχέναι· τὰ Πύθια γὰρ τετράκις ἑξῆς νενικηκὼς ἀναγέγραπται. (47) Καὶ τοῖς χρόνοις δὲ σφόδρα παλαιός ἐστι· πρεσβύτερον γοῦν αὐτὸν Ἀρχιλόχου ἀποφαίνει Γλαῦκος ὁ ἐξ Ἰταλίας ἐν συγγράμματί τινι τῷ Περὶ τῶν ἀρχαίων ποιητῶν τε καὶ μουσικῶν· (48) φησὶ γὰρ αὐτὸν δεύτερον γενέσθαι μετὰ τοὺς πρώτους ποιήσαντας αὐλῳδίαν. (49) Ἐζηλωκέναι δὲ τὸν Τέρπανδρον Ὁμήρου μὲν τὰ ἔπη, Ὀρφέως δὲ τὰ μέλη. (50) Ὁ δ΄ Ὀρφεὺς οὐδένα φαίνεται μεμιμημένος· οὐδεὶς γάρ πω γεγένητο, εἰ μὴ οἱ τῶν αὐλῳδικῶν ποιηταί· τούτοις δὲ κατ΄ οὐθὲν τὸ Ὀρφικὸν ἔργον ἔοικε.

(81) Τὸν δὲ καλούμενον Ἁρμάτειον νόμον λέγεται ποιῆσαι ὁ πρῶτος Ὄλυμπος, ὁ Μαρσύου μαθητής. (82) Τὸν δὲ Μαρσύαν φασί τινες Μάσσην καλεῖσθαι· οἱ δ΄ οὔ, ἀλλὰ Μαρσύαν· εἶναι δ΄ αὐτὸν Ὑάγνιδος υἱόν, τοῦ πρώτου εὑρόντος τὴν αὐλητικὴν τέχνην. (83) Ὅτι δ΄ ἐστὶν Ὀλύμπου ὁ Ἁρμάτειος νόμος, ἐκ τῆς Γλαύκου συγγραφῆς τῆς ὑπὲρ τῶν ἀρχαίων ποιητῶν μάθοι ἄν τις, (84) καὶ ἔτι γνοίη ὅτι Στησίχορος ὁ Ἱμεραῖος οὔτ΄ Ὀρφέα οὔτε Τέρπανδρον οὔτ΄ Ἀρχίλοχον οὔτε Θαλήταν ἐμιμήσατο, ἀλλ΄ Ὄλυμπον, χρησάμενος τῷ Ἁρματείῳ νόμῳ καὶ τῷ κατὰ δάκτυλον εἴδει, ὅ τινες ἐξ Ὀρθίου νόμου φασὶν εἶναι. (85) Ἄλλοι δέ τινες ὑπὸ Μυσῶν εὑρῆσθαι τοῦτον τὸν νόμον· γεγονέναι γάρ τινας ἀρχαίους αὐλητὰς Μυσούς.

(97) Καὶ περὶ Θαλήτα δὲ τοῦ Κρητὸς εἰ παιάνων γεγένηται ποιητὴς ἀμφισβητεῖται. (98) Γλαῦκος γὰρ μετ΄ Ἀρχίλοχον φάσκων γεγενῆσθαι Θαλήταν, μεμιμῆσθαι μὲν αὐτόν φησι τὰ Ἀρχιλόχου μέλη, ἐπὶ δὲ τὸ μακρότερον ἐκτεῖναι, (99) καὶ Παίωνα καὶ Κρητικὸν ῥυθμὸν εἰς τὴν μελοποιίαν ἐνθεῖναι· οἷς Ἀρχίλοχον μὴ κεχρῆσθαι, ἀλλ΄ οὐδ΄ Ὀρφέα οὐδὲ Τέρπανδρον· (100) ἐκ γὰρ τῆς Ὀλύμπου αὐλήσεως Θαλήταν φασὶν ἐξειργάσθαι ταῦτα καὶ δόξαι ποιητὴν ἀγαθὸν γεγονέναι.

(101) Περὶ δὲ Ξενοκρίτου, ὃς ἦν τὸ γένος ἐκ Λοκρῶν τῶν ἐν Ἰταλίᾳ, ἀμφισβητεῖται εἰ παιάνων ποιητὴς γέγονεν· (102) ἡρωϊκῶν γὰρ ὑποθέσεων πράγματα ἐχουσῶν ποιητὴν γεγονέναι φασὶν αὐτόν· διὸ καί τινας διθυράμβους καλεῖν αὐτοῦ τὰς ὑποθέσεις· (103) πρεσβύτερον δὲ τῇ ἡλικίᾳ φησὶν ὁ Γλαῦκος Θαλήταν Ξενοκρίτου γεγονέναι.

http://remacle.org/bloodwolf/historiens/Plutarque/musiquegr.htm