Αγγελικός χορός και Ψαλτήριον Τερπνόν Σιμωνόπετρας

[Stathis]

Εχει κανεις υπ όψιν του ποιος ειναι ο εκδοτης της σειράς των βιβλιων αυτων; ορθρος θεια λειτουργια, νομιζω και εσπερινος.
Διότι κατα τη γνώμη μου εχει διαφορα ενδιαφεροντα υπο τον τιτλο του εκδοτου, αλλά απ΄ οσο ειδα δεν αναφερεται. Δεν ειμαι και σιγουρος... (φωτοτυπιες εχω...)

 

[kaelthas]

Η σειρά "Αγγελικός Χορός" αποτελείται από τα εξής βιβλία:
Α' Εσπερινός
Β΄ Όρθρος
Γ' Πολυέλεοι
Δ΄ Θεία Λειτουργία
Ε΄ Κοινωνικά
Εκδίδει η Ιερά Μονή Σίμωνος Πέτρας, Αγίου Όρους και επιμελεί ο ιερομόναχος π. Γρηγόριος Σιμωνοπετρίτης

Επίσης κυκλοφορεί και το "Ψαλτήριον τερπνόν" το οποιο περιέχει το ψαλτήρι μελοποιημένο απο τον π. Γρηγόριο

 

[dimskrekas]

Τα βιβλία εκδίδει η Σιμωνόπετρα και τα πρακτορεύονται οι εκδόσεις ᾽Ίνδικτος᾽.

Βλέπε
https://www.indiktos.gr/38-ι-μονη-σιμωνοσ-πετρασ?p=2

 

[Lampadarios]

Σας αρέσουν; Εγώ καθότι λαμπαδάριος ήθελα να πάρω τα κοινωνικά. Μόλις είδα οτι είναι σε δική τους μελοποίηση το έκλεισα και το άφησα στο ράφι. Παρ'όλαυτά, είναι εξαιρετικά επιμελημμένα, και η Λειτουργία αξίζει ίσως περισσότερο...

Το Ψαλτήριον Τερπνόν, καλό φαίνεται αλλά ώρες ώρες έχει κάτι τραγούδια...

 

[kostaeri]

απ έξω ωραία είναι..............................!!!!!!!!

 

[π. Δαβίδ]

Το Ψαλτήριον Τερπνόν, καλό φαίνεται αλλά ώρες ώρες έχει κάτι τραγούδια...

Παρόλα αυτά έχει γνωρίσει εξαιρετική διάδοση, ακόμη και εκτός συνόρων....
Ο άρχων πρωτοψάλτης του Βουλγαρικού Πατριαρχείου κ. Αργύριος Μάλτσεφ διεσκεύασε και εξέδωσε (νομίμως βεβαίως με έγγραφη άδεια της Σιμωνόπετρας) γύρω στα 20 κομμάτια από το εν λόγω βιβλίο.

 

[teofilos3]

Σας αρέσουν; Εγώ καθότι λαμπαδάριος ήθελα να πάρω τα κοινωνικά. Μόλις είδα οτι είναι σε δική τους μελοποίηση το έκλεισα και το άφησα στο ράφι. Παρ'όλαυτά, είναι εξαιρετικά επιμελημμένα, και η Λειτουργία αξίζει ίσως περισσότερο...

Το Ψαλτήριον Τερπνόν, καλό φαίνεται αλλά ώρες ώρες έχει κάτι τραγούδια...

Συμφωνώ.

 

[asma]

Θα συμφωνήσω με τους περισσότερους όσον αφορά τις μουσικές εκδόσεις της Σιμωνόπετρας και το συγκεκριμένο καλογερικό ύφος που είναι γραμμένα τα βιβλία.
Όμως, για το συγγραφέα τους (π. Γρηγόριο Σιμωνοπετρίτη), έχω ακούσει από ένα φίλο μου (που ήταν στην Αθωνιάδα μαθητής), τα καλύτερα (φοβερός μουσικός, συνθέτης, κλπ.).
Οπότε πως εξηγείται το ύφος των συνθέσεων (και ιδιαίτερα στο Ψαλτήρι του Δαυίδ); Δεν μπορώ να το καταλάβω

 

[Stathis]

Κατά τη γνώμη μου,
το ψαλτηριον τερπνον οντως τεινει να γινει τραγουδακι... δυστυχως.
Ομως, η λειτουργια, απο την οποια εχω μερος σε φωτοτυπιες, αξιζει αρκετα. Ιδιως καποια συντομα χερουβικά και λειτουργικά (για συντομες λειτουργιες). Απ' αυτά μπορει να δει κανεις οτι ο π. Γρηγοριος εχει ικανοτητα στη μελοποιηση.
Το θεμα το ανοιξα για να μαθω ποιος ειναι ο συνθετης γιατι ειναι αξιολογος.

Σας ευχαριστω ολους για το ενδιαφερον.
Σταθης

 

[π. Μάξιμος]

Θα συμφωνήσω με τους περισσότερους όσον αφορά τις μουσικές εκδόσεις της Σιμωνόπετρας και το συγκεκριμένο καλογερικό ύφος που είναι γραμμένα τα βιβλία.
Όμως, για το συγγραφέα τους (π. Γρηγόριο Σιμωνοπετρίτη), έχω ακούσει από ένα φίλο μου (που ήταν στην Αθωνιάδα μαθητής), τα καλύτερα (φοβερός μουσικός, συνθέτης, κλπ.).
Οπότε πως εξηγείται το ύφος των συνθέσεων (και ιδιαίτερα στο Ψαλτήρι του Δαυίδ); Δεν μπορώ να το καταλάβω

Ὅλοι οἱ παραπάνω προβληματισμοί καί ἰδιαίτερα γιά τόν π. Γρηγόριο καί τό «Ψαλτήριον Τερπόν» ἀπαντιῶνται μέσα σ᾿ ἕνα ἐμπεριστατωμένο, περισπούδαστο καί ἐκτενέστατο ἄρθρο στό περιοδικό ΣΥΝΑΞΗ τεῦχος 101 σελ. 42 κ.ἑ. τοῦ Δημητρίου Οἰκονόμου μέ τίτλο «Ἡ ἑρμηνεία τοῦ Ψαλτηρίου ἀπό τὸν γέροντα Αἰμιλιανό καὶ ἡ ἀναβίωση τῆς μελώδησης τῶν ψαλμῶν στὴ Σιμωνόπετρα».

Ἀπό τίς 14 (!) σελίδες αὐτοῦ τοῦ ἄρθρου ἐγώ μπορῶ νά μεταφέρω τά ἑξῆς γραφόμενα:
«Χρησιμοποιώντας παραδοσιακές, ἡμι-παραδοσιακὲς καὶ σύγχρονες τεχνικές, ὁ ἱερομόναχος Γρηγόριος ἐπιχείρησε νὰ κοσμίσει ὄχι ἁπλὰ κάποιους στίχους, ἀλλὰ ὁλόκληρους ψαλμούς, μὲ στόχο νὰ παλινορθώσει τὸ Ψαλτήρι στὴ θέση ποὺ δικαιοῦται στὴ θρησκευτικὴ ζωή.»
«τὸ Ψαλτήριον Τερπνὸν δὲν γράφτηκε γιὰ νὰ ἀποτελέσει λειτουργικὸ βιβλίο ... Ἡ μοναδικότητα αὐτῆς τῆς ἀνθολογίας ἔγκειται στὸ ὅτι ἔχουμε ἐδῶ ἕνα "παρα-λειτουργικό" μουσικὸ βιβλίο ποὺ ἀνοίγει τὸ δρόμο γιὰ μιὰ ἀνανεωμένη εἴσοδο τῶν ψαλμῶν στὴν προσευχὴ τῶν πιστῶν. Οἱ μελοποιήσεις ἐδῶ προορίζονται γιὰ χρήση πέρα ἀπὸ τὰ ὅρια τῶν τυπικῶν ἀκολουθιῶν τῆς Ἐκκλησίας: στὴν κατ᾿ οἶκον προσευχή, στὰ Κατηχητικὰ Σχολεῖα, στὶς νεανικὲς κατασκηνώσεις καὶ τὶς προσκυνηματικὲς ἐκδρομές.»
«Αὐτὸς ὁ τύπος μελοποίησης εἶναι ἀσυνήθιστος -ὄχι ἐπειδὴ ἀφίσταται ἀπὸ τὶς καθιερωμένες παραδοσιακὲς μεθόδους σύνθεσης, ἀλλὰ μᾶλλον ἐπειδὴ ἐπιτρέπει νὰ ἀναβιώσει ἕνα πρώιμο δημοφελὲς καὶ μελωδικὸ ὕφος, ἐκτοπισμένο ἐσχάτως ἀπὸ τὰ πιὸ δεξιοτεχνικὰ ρεπερτόρια ὕμνων πού ἐκτελοῦνται ἀπὸ ἕναν ἱεροψάλτη, καὶ ἀπὸ τὴν κυρίαρχη, ξηρή, βιαστικὴ καὶ ἄτονη ἀπαγγελία τῶν ψαλμῶν.
Οἱ μουσικὲς ἐκδόσεις τῆς Σιμωνόπετρας συνιστοῦν παράδοση ἐν τῷ γίγνεσθαι. Δὲν ὑπάρχει δουλικὴ ἀπομίμηση ἑνὸς ἀποξεχασμένου ἤ ἐπινοημένου παρελθόντος. Ἡ σύγχρονη αἰσθαντικότητα ἱκανοποιεῖται ἀπὸ τὴ στιγμὴ ποὺ ὑπάρχουν ξεκάθαρες ἐπιρροὲς τῆς δυτικῆς ἁρμονικῆς θεωρίας (ποὺ μαρτυρεῖται ἀπὸ τὸ κυλιόμενο ἰσοκράτημα) κι ἀπ᾿ τὴ στιγμὴ ποὺ ὑπάρχει ἕνας ὑποβλητικὸς λυρισμός.»

Ἀξίζει κανείς νά διαβάσει ὅλο τό ἄρθρο.

 

[π. Μάξιμος]

Κατά τη γνώμη μου,
το ψαλτηριον τερπνον οντως τεινει να γινει τραγουδακι... δυστυχως.
Ομως, η λειτουργια, απο την οποια εχω μερος σε φωτοτυπιες, αξιζει αρκετα. Ιδιως καποια συντομα χερουβικά και λειτουργικά (για συντομες λειτουργιες). Απ' αυτά μπορει να δει κανεις οτι ο π. Γρηγοριος εχει ικανοτητα στη μελοποιηση.
Το θεμα το ανοιξα για να μαθω ποιος ειναι ο συνθετης γιατι ειναι αξιολογος.

Σας ευχαριστω ολους για το ενδιαφερον.
Σταθης

Ὅταν συνέτασα τό προηγούμενο μήνυμά μου, ἀνεβάσατε ἐσεῖς τό δικό σας.
Πιστεύω, φάνηκε, ὅτι ἐπ᾿ οὐδενί ὑστερεῖ ὄντως σέ ἀξιωσύνη καί ἱκανότητα ὁ π. Γρηγόριος, ἁπλᾶ τό Ψαλτήριον Τερπνὸν εἶναι κάτι ἄλλο...

 

[Stathis]

Ὅταν συνέτασα τό προηγούμενο μήνυμά μου, ἀνεβάσατε ἐσεῖς τό δικό σας.
Πιστεύω, φάνηκε, ὅτι ἐπ᾿ οὐδενί ὑστερεῖ ὄντως σέ ἀξιωσύνη καί ἱκανότητα ὁ π. Γρηγόριος, ἁπλᾶ τό Ψαλτήριον Τερπνὸν εἶναι κάτι ἄλλο...

Πάτερ, ευλογείτε,
Όσον αφορά το ψαλτήριον τερπνόν, μάλλον αυτό ήθελαν να πουν όλα τα παιδιά, απλώς εσείς το εξηγήσατε και το τοποθετήσατε στη σωστή του θέση. Παραλειτουργικό βιβλίο.
Όσον αφορά τον π. Γρηγόριο, όπως είπα και πριν, είναι αξιόλογος συνθέτης. Συμφωνώ μαζί σας.

 

[Dimitri]

...«τὸ Ψαλτήριον Τερπνὸν δὲν γράφτηκε γιὰ νὰ ἀποτελέσει λειτουργικὸ βιβλίο ...

Δεν έχω διαβάσει όλο το άρθρο που αναφέρει ο π. Μάξιμος αλλά διαβάζοντας την εισαγωγή του εν λόγω βιβλίου άλλα καταλαβαίνω. Στη σελίδα η' της εισαγωγής αναφέρει οτι πρό της εκδόσεως του βιβλίου οι Σιμωνοπετρίτες πατέρες τα έψαλλαν αυτά τα μέλη στη λατρεία π.χ. μετά το Κοινωνικόν (το οποίο όπως λέει έψαλλαν ενίοτε και σε σύντομο μέλος) και κατά τη διάρκεια της Θείας Κοινωνίας. Και επειδή ο κόσμος [1] τους ζητούσε ψαλτικές μαγνητοταινίες και τυπωμένα μουσικά κείμενα από αυτά τα μέλη, παρακινήθηκαν να τα εκδόσουν.

[1] "...μάλιστα δε ειδήμονες της εκκλησιαστικής ακολουθίας, που δεν είναι βεβαίως ολίγοι, κληρικοί και λαϊκοί αδελφοί". Εδώ ίσως να εννοεί και τον καθηγητή Ι. Φουντούλη ο οποίος προλογίζει το έργο και αναφέρεται στα πλεονεκτήματα της αναβίωσης της ψαλμώδησης ολόκληρων ψαλμών αντί στίχων μόνο αντί Κοινωνικού και αλλού.

 

[π. Μάξιμος]

Πάτερ, ευλογείτε,
Όσον αφορά το ψαλτήριον τερπνόν, μάλλον αυτό ήθελαν να πουν όλα τα παιδιά, απλώς εσείς το εξηγήσατε και το τοποθετήσατε στη σωστή του θέση. Παραλειτουργικό βιβλίο.
Όσον αφορά τον π. Γρηγόριο, όπως είπα και πριν, είναι αξιόλογος συνθέτης. Συμφωνώ μαζί σας.

Εὐχαριστῶ. Νά διευκρινήσω καί πάλι ὅτι ἐγώ ἔκανα ἀντιγραφή/παράθεση. Δέν εἶναι δικές μου ἐξηγήσεις καί τοποθετήσεις.
Ἀλλά συμφωνῶ...

 

[π. Μάξιμος]

Δεν έχω διαβάσει όλο το άρθρο που αναφέρει ο π. Μάξιμος αλλά διαβάζοντας την εισαγωγή του εν λόγω βιβλίου άλλα καταλαβαίνω. Στη σελίδα η' της εισαγωγής αναφέρει οτι πρό της εκδόσεως του βιβλίου οι Σιμωνοπετρίτες πατέρες τα έψαλλαν αυτά τα μέλη στη λατρεία π.χ. μετά το Κοινωνικόν (το οποίο όπως λέει έψαλλαν ενίοτε και σε σύντομο μέλος) και κατά τη διάρκεια της Θείας Κοινωνίας.

Ὄντως ἔτσι εἶναι. Πρέπει νά διαβάσετε ὅλο τό ἄρθρο. Ἀναλυτικότερα κάνει διαφοροποίηση ὁ ἀρθρογράφος σ'αὐτά πού χρησιμοποιήθηκαν ὄντως ὡς κοινωνικά καί σέ ἄλλα πού δέν συνᾴδουν...
Καί στήν παράθεση πού ἔκανα ἐγώ "Οἱ μελοποιήσεις ἐδῶ προορίζονται γιὰ χρήση πέρα ἀπὸ τὰ ὅρια τῶν τυπικῶν ἀκολουθιῶν τῆς Ἐκκλησίας", αὐτό τό πέρα σημαίνει ὅτι ὄντως τά χρησιμοποιοῦσαν στή λειτουργία ὡς κοινωνικά.
Ἀλλά πολύ σωστά ὁ ἀρθρογράφος γράφει καί τά παρακάτω...

 

[π. Μάξιμος]

εννοεί και τον καθηγητή Ι. Φουντούλη ο οποίος προλογίζει το έργο και αναφέρεται στα πλεονεκτήματα της αναβίωσης της ψαλμώδησης ολόκληρων ψαλμών αντί στίχων μόνο αντί Κοινωνικού και αλλού.

Αὐτό ὄντως εἶναι ἕνα πάγιο αἴτημα καί εὐκτική (εἴθε νά γίνει) πραγματικότητα...
Ἀλλ᾿ αὐτό τό θέμα ἔχει ἀντιμετωπιστεῖ σέ ἄλλο σημεῖο τοῦ φόρουμ.

 

[stapaman]

Ἀξίζει κανείς νά διαβάσει ὅλο τό ἄρθρο.

Την ευχή σας Πάτερ! Μήπως μπορείτε να "ανεβάσετε" το εν λόγω άρθρο; Νομίζω πως θα ήταν πολύ ενδιαφέρον και κατατοπιστικό για την ομάδα. Ευχαριστώ!

 

[π. Μάξιμος]

Την ευχή σας Πάτερ! Μήπως μπορείτε να "ανεβάσετε" το εν λόγω άρθρο; Νομίζω πως θα ήταν πολύ ενδιαφέρον και κατατοπιστικό για την ομάδα. Ευχαριστώ!

Δυστυχῶς δέν ἔχω σκάνερ καί δέν ξέρω καί πολλά τεχνικά.
Ἄλλωστε εἶναι πολύ μεγάλο, ὅπως ἔγραψα, 14 σελ., καί μᾶλλον δέν ἐπιτρέπεται καί τέτοιο μέγεθος.
Ἐσεῖς πού εἶστε ἀπό Ἀθήνα, ἡ ΣΥΝΑΞΗ εἶναι ἀπό τά πιό διαδεδομένα περιοδικά.
Ἄν θέλετε μποροῦμε νά συναντηθοῦμε νά σᾶς τό δώσω, νά κάνετε ἐσεῖς τό ἀνέβασμα.

 

[stapaman]

Σε συνεργασία με τον αγαπητό π. Μάξιμο, ο οποίος είχε την ευγενή καλοσύνη να μου παραχωρήσει το σχετικό φωταντίγραφο, και με αρκετή καθυστέρηση λόγω υποχρεώσεών μου, ανεβάζω αποσπάσματα του προαναφερθέντος άρθρου του Δημητρίου Οικονόμου, "Η ερμηνεία του Ψαλτηρίου από τον γέροντα Αιμιλιανό και η αναβίωση της μελώδησης των ψαλμών στη Σιμωνόπετρα" που δημοσιεύτηκε στο υπ' αριθμ. 101 Τεύχος του περιοδικού "ΣΥΝΑΞΗ".
Τα σχετικά αποσπάσματα που αφορούν στο "Ψαλτήριον Τερπνόν αποτελούν μέρος ενός ευρύτερου άρθρου. Πολλές ευχαριστίες στον π. Μάξιμο για την παραχώρηση του άρθρου από το αρχείο του και την υπόδειξη των αποσπασμάτων που αφορούν ειδικά στο "Ψαλτήριον το Τερπνόν".

 

[ΝΗΠΑΒΟΥ]

Εμένα πάντως το "ύφος" αυτών των μουσικών κειμένων δεν μου κολλάει με τίποτα με καθιερωμένες σχολές (όπως π.χ. Πατριαρχικό ύφος).
Φαντάζεστε κάποιον που ψάλλει π.χ. Στανίτσα ή Καραμάνη να αρχίσει να ψέλνει από το αυτό το Βιβλίο?
Παρότι το έχω αγοράσει μόλις πρωτοκυκλοφόρησε, δεν το έχω χρησιμοποιήσει ποτέ.
Ας αφήσουμε δε το "Αγνη Παρθένε Δέσποινα" που μερικοί έχουν ανάγει σε "σουξέ".....

Πάν μέτρον άριστον.