EIRYK EMNOSHELE
Qu'est-ce que je ferais sans toi?
Γνωρίζουμε πως η γνώση μεταλαμπαδεύεται μέσα από βιβλία παλαιοτέρων. Η ψαλτική τέχνη όμως η οποία στην πράξη της είναι περισσότερο άκουσμα παρά διάβασμα μπορεί να μεταλαμπαδευτεί ανόθευτη στις επόμενες γενιές μέσα από τον ήχο και μόνο;
Αφορμή γι αυτό το θέμα στάθηκε το γεγονός κάποιων μηνυμάτων που διάβαζα εδώ: http://analogion.com/forum/showthread.php?t=22435 αλλά και εδώ: http://analogion.com/forum/showthread.php?goto=newpost&t=22441 γι' αυτό αρχίζω απαντώντας σε ένα από αυτά:
Όχι. Απλά διαφωνώ με τον εκθειασμό της ψαλτικής εκτέλεσης των πατριαρχικών καθώς παραγνωρίζεται η ανθρώπεια φύση. Το γεγονός ότι βιωματικά και μόνο γνωρίζουμε πως ολοκληρωτική αφομοιωτική ικανότητα δεν συντελείται ούτε μέσα στην ίδια την οικογένεια, συνεπάγεται μια ακόμα πιο περιορισμένης κλίμακας απορρόφηση οιονδήποτε στοιχείων σε ετερογενές περιβάλλον.
Αυτό άλλωστε καταδεικνύεται εν μέρει και από την κυκλώπεια διαφοροποίηση του ψαλτικού τρόπου των αγιορειτών πατέρων και ψαλτών του Φαναρίου και της γειτνιάζουσας εδαφικά Πατριαρχικής περιφέρειας. Ασφαλώς όχι όλοι, αλλά αρκετοί αγιορείτες και κυρίως αυτοί που ζούν "οικογενειακά" σε μικρές συνοδείες όπως οι Δανηιλαίοι για παράδειγμα, περιορίζουν τη νόθευση της ψαλτικής τέχνης, λόγω της χρήσης της ως οικολέκτου γλώσσας, κάτι που είναι αδύνατο σε μεγαλύτερες κοινωνίες ανθρώπων ακόμα κι αν χαρακτηρίζονται από έντονους θρησκευτικούς εθνικούς δεσμούς κ.ο.κ.
Το γεγονός ότι το άκουσμα της Ελληνικής Βυζαντινής Χορωδίας συγγενεύει με αυτό των αγιορειτών περισσότερο από οποιοδήποτε άλλο, αποδεικνύει πως είναι στη σωστή κατεύθυνση της εκκλησιαστικής παράδοσης και ταυτόχρονα συμπληρώνει τα ελλείποντα εκείνα συστατικά που στο βάθος του χρόνου χάθηκαν ή αλλοιώθηκαν, αλλά η σπουδαία εργασία του δασκάλου Σίμωνος Καρά αποκατέστησε.
Θεωρητικά λοιπόν ο ισχυρισμός πως δήθεν ο τάδε ψάλτης ψάλλει σωστά επειδή το άκουσε έτσι από το δάσκαλό του και αυτός από το δικό του δάσκαλο κ.ο.κ. όπως αναφέρει αυτό το μήνυμα για παράδειγμα (http://analogion.com/forum/showpost.php?p=141956&postcount=30), ακόμα κι αν φαίνεται σωστός, στην πράξη όμως, όπως είδαμε από τα παραπάνω, είναι αβάσιμος, καθώς είναι αδύνατο να μην επέλθει αλλοίωση λόγω της ανθρώπινης αδυναμίας μας.
Με το να βαπτίζω βέβαια κάποιον ψάλτη Θεό ή γίγαντα ή ανεπανάληπτη περίπτωση ανθρώπου, δε αλλάζω την πραγματικότητα παρά μονάχα κοροϊδεύω τον ίδιο μου τον εαυτό.
Βέβαια από κει και πέρα δεν καταδικάζεται κανένας ως λάθος ή άσχετος ψαλτικά. Αντιθέτως απαιτείται σεβασμός και αναγνώριση του κόπου της πλειοψηφίας των ιεροψαλτών και χορωδιών καθώς όλα τα ακούσματα ανήκουν στο χώρο της ορθόδοξης εκκλησίας, όσο πληρούν τον εβδομηκοστό πέμπτο κανόνα της έκτης οικουμενικής συνόδου: "Τους επί τω ψάλλειν εν ταις εκκλησίαις παραγινομένους βουλόμεθα μήτε βοαίς ατάκτοις κεχρήσθαι..."
Για να ξεκουραστεί ο αναγνώστης προσθέτω και το πιο πρόσφατο βιντεάκι με το Αναστάσεως Ημέρα το οποίο ασφαλώς θα μπορούσε ακριβώς ως έχει να ψαλλεί και στο άγιον όρος χωρίς να προκαλέσει την παραμικρή ακουστική σύγχυση.
Αφορμή γι αυτό το θέμα στάθηκε το γεγονός κάποιων μηνυμάτων που διάβαζα εδώ: http://analogion.com/forum/showthread.php?t=22435 αλλά και εδώ: http://analogion.com/forum/showthread.php?goto=newpost&t=22441 γι' αυτό αρχίζω απαντώντας σε ένα από αυτά:
Δημήτρη δεν είπα βάλε να ακούσεις μια κασέτα του τάδε ψάλτη που φεύγει τόσα χιλιοστά του μορίου!Πατριαρχικούς ψάλτες ἐννοῦμε φυσικά Ναυπλιώτη, Πρίγγο, Στανίτσα.
Ποιός ξέφυγε ἀπ' αὐτούς στά διαστήματα;
Όχι. Απλά διαφωνώ με τον εκθειασμό της ψαλτικής εκτέλεσης των πατριαρχικών καθώς παραγνωρίζεται η ανθρώπεια φύση. Το γεγονός ότι βιωματικά και μόνο γνωρίζουμε πως ολοκληρωτική αφομοιωτική ικανότητα δεν συντελείται ούτε μέσα στην ίδια την οικογένεια, συνεπάγεται μια ακόμα πιο περιορισμένης κλίμακας απορρόφηση οιονδήποτε στοιχείων σε ετερογενές περιβάλλον.
Αυτό άλλωστε καταδεικνύεται εν μέρει και από την κυκλώπεια διαφοροποίηση του ψαλτικού τρόπου των αγιορειτών πατέρων και ψαλτών του Φαναρίου και της γειτνιάζουσας εδαφικά Πατριαρχικής περιφέρειας. Ασφαλώς όχι όλοι, αλλά αρκετοί αγιορείτες και κυρίως αυτοί που ζούν "οικογενειακά" σε μικρές συνοδείες όπως οι Δανηιλαίοι για παράδειγμα, περιορίζουν τη νόθευση της ψαλτικής τέχνης, λόγω της χρήσης της ως οικολέκτου γλώσσας, κάτι που είναι αδύνατο σε μεγαλύτερες κοινωνίες ανθρώπων ακόμα κι αν χαρακτηρίζονται από έντονους θρησκευτικούς εθνικούς δεσμούς κ.ο.κ.
Το γεγονός ότι το άκουσμα της Ελληνικής Βυζαντινής Χορωδίας συγγενεύει με αυτό των αγιορειτών περισσότερο από οποιοδήποτε άλλο, αποδεικνύει πως είναι στη σωστή κατεύθυνση της εκκλησιαστικής παράδοσης και ταυτόχρονα συμπληρώνει τα ελλείποντα εκείνα συστατικά που στο βάθος του χρόνου χάθηκαν ή αλλοιώθηκαν, αλλά η σπουδαία εργασία του δασκάλου Σίμωνος Καρά αποκατέστησε.
Θεωρητικά λοιπόν ο ισχυρισμός πως δήθεν ο τάδε ψάλτης ψάλλει σωστά επειδή το άκουσε έτσι από το δάσκαλό του και αυτός από το δικό του δάσκαλο κ.ο.κ. όπως αναφέρει αυτό το μήνυμα για παράδειγμα (http://analogion.com/forum/showpost.php?p=141956&postcount=30), ακόμα κι αν φαίνεται σωστός, στην πράξη όμως, όπως είδαμε από τα παραπάνω, είναι αβάσιμος, καθώς είναι αδύνατο να μην επέλθει αλλοίωση λόγω της ανθρώπινης αδυναμίας μας.
Με το να βαπτίζω βέβαια κάποιον ψάλτη Θεό ή γίγαντα ή ανεπανάληπτη περίπτωση ανθρώπου, δε αλλάζω την πραγματικότητα παρά μονάχα κοροϊδεύω τον ίδιο μου τον εαυτό.
Βέβαια από κει και πέρα δεν καταδικάζεται κανένας ως λάθος ή άσχετος ψαλτικά. Αντιθέτως απαιτείται σεβασμός και αναγνώριση του κόπου της πλειοψηφίας των ιεροψαλτών και χορωδιών καθώς όλα τα ακούσματα ανήκουν στο χώρο της ορθόδοξης εκκλησίας, όσο πληρούν τον εβδομηκοστό πέμπτο κανόνα της έκτης οικουμενικής συνόδου: "Τους επί τω ψάλλειν εν ταις εκκλησίαις παραγινομένους βουλόμεθα μήτε βοαίς ατάκτοις κεχρήσθαι..."
Για να ξεκουραστεί ο αναγνώστης προσθέτω και το πιο πρόσφατο βιντεάκι με το Αναστάσεως Ημέρα το οποίο ασφαλώς θα μπορούσε ακριβώς ως έχει να ψαλλεί και στο άγιον όρος χωρίς να προκαλέσει την παραμικρή ακουστική σύγχυση.