π. Μάξιμος
Γενικός Συντονιστής
ΑΙ ΥΠΑΚΟΑΙ ΤΩΝ ΚΥΡΙΑΚΩΝ ΚΑΙ ΕΟΡΤΩΝ
Μετά ἀπό συζήτηση πού ἔγινε στήν ἑνότητα τοῦ Τυπικοῦ μέ θέμα ἡ ψαλμῳδία τῆς Ὑπακοῆς, ἀναζητήθηκε ἡ ὕπαρξη Μουσικοῦ βιβλίου τό ὁποῖον νά περιέχει μελοποιημένες τίς Ὑπακοές τῶν ἑορτῶν, πού λέγονται ἀντί Μεσῳδίων Καθισμάτων κατ᾿ αὐτές. Ἀπεκαλύφθη τότε ὑπό τοῦ κ. Μαρκέλλου Πιράρ τό μουσικόν πόνημα τό ἐπιγραφόμενον:
Σέ ταξίδι μου στή Θεσσαλονίκη κατά τάς ἀρχάς Ἰουλίου συναντήθηκα μέ τόν πολυσέβαστόν μοι καί ἀγαπητόν αἰδεσιμολογιώτατον πρωτοπρεσβύτερον π. Κωνσταντῖνον Παπαγιάννην, ὁ ὁποῖός μοι ἐνεχείρησεν τό πόνημά του, μέ τήν παράλληλον σχετικήν ἄδειάν του, ὅπως ἀναρτήσω τά μουσικά κείμενα εἰς τό ΨΑΛΤΟΛΟΓΙΟΝ χάριν τῶν μελῶν αὐτοῦ.
Σήμερον ἀναρτῶ μόνον τήν Ὑπακοήν τῆς ἑορτῆς τῆς Κοιμήσεως τῆς Θεοτόκου, ἐν ὄψει τῆς ἑορτῆς τῆς Παναγίας, μέ τήν ὑπόσχεσιν, ὅτι περί τό τέλος Αὐγούστου - ἀρχάς Σεπτεμβρίου θά ἀναρτήσω καί τάς ἄλλας, ἐπειδή ἔχομεν Ὑπακοήν τήν Η΄ Σεπτεμβρίου, καί διά νά ἔχωμεν καί τάς ὑπολοίπους διά τήν Κυριακήν τῶν Προπατόρων, τήν Κυριακήν πρό τῆς Χριστοῦ Γεννήσεως, τῶν Χριστουγέννων, τῶν Θεοφανείων, τῶν Βαΐων, τοῦ Πάσχα, τοῦ Θωμᾶ καί τοῦ ἁγίου Ἀποστόλου Παύλου.
Τότε θά ἀναρτήσω καί τάς Ὑπακοάς τῶν Κυριακῶν, ἐπειδή φαίνεται —καί εὐχῆς ἔργον εἶναι— νά ἀρχίζει νά ἐπανέρχεται ἡ ψαλμῳδία των ἐν τοῖς ὄρθροις τῶν Κυριακῶν. Αἱ ἀναστάσιμαι Ὑπακοαί ὑπάρχουν βέβαια σέ διάφορα παλαιά Ἀναστασιματάρια.
Τό σημαντικόν τό ὁποῖον βλέπω εἶναι ὅτι ὁ π. Κωνσταντῖνος δι᾿ ἀστερίσκου ( * ) ξεχωρίζει τό τελευταῖον κομμάτι (ἀκροτελεύτιον), τό ὁποῖον ἐπαναλαμβάνετο πολλάκις ἀπό στίχου (στιχολογία τῆς Ὑπακοῆς) ὅπως ἐπαναλαμβάνεται σήμερον σέ κλιτόν ὅταν αὐτή ἀναγινώσκεται.
Ἄν καί ἔχει γραφεῖ ὅτι τήν ἀναστάσιμον Ὑπακοήν τήν ψάλλει ὁ ἀριστερός, νομίζω, ὅτι —γιά νά μή δημιουργοῦνται προβλήματα μουσικῆς βάσεως, ἐπειδή ὁ δεξιός θά ἀρχίσει τούς Ἀναβαθμούς— πρέπει νά τήν ψάλλει ὁ δεξιός, ὁ δέ ἀριστερός νά ἐπαναλαμβάνει τό ἀκροτελεύτιον καί νά ἀρχίζει τούς Ἀναβαθμούς ὁ δεξιός. Ὁ δεξιός ψάλλει καί τήν Ὑπακοήν τῶν ἑορτῶν, ὅπως ἀκριβῶς κατάρχεται καί τῶν Μεσῳδίων Καθισμάτων.
Ἡ Ὑπακοή τῆς ἑορτῆς τῆς Κοιμήσεως τῆς Θεοτόκου
Μετά ἀπό συζήτηση πού ἔγινε στήν ἑνότητα τοῦ Τυπικοῦ μέ θέμα ἡ ψαλμῳδία τῆς Ὑπακοῆς, ἀναζητήθηκε ἡ ὕπαρξη Μουσικοῦ βιβλίου τό ὁποῖον νά περιέχει μελοποιημένες τίς Ὑπακοές τῶν ἑορτῶν, πού λέγονται ἀντί Μεσῳδίων Καθισμάτων κατ᾿ αὐτές. Ἀπεκαλύφθη τότε ὑπό τοῦ κ. Μαρκέλλου Πιράρ τό μουσικόν πόνημα τό ἐπιγραφόμενον:
ΑΙ ΥΠΑΚΟΑΙ
ΤΩΝ ΚΥΡΙΑΚΩΝ ΚΑΙ ΕΟΡΤΩΝ
τονισθεῖσαι
ὑπό
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ ΠΑΠΑΓΙΑΝΝΗ
ΠΡΩΤΟΠΡΕΣΒΥΤΕΡΟΥ
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ 1980
(ΑΜΒΟΥΡΓΟ 1995)
ΤΩΝ ΚΥΡΙΑΚΩΝ ΚΑΙ ΕΟΡΤΩΝ
τονισθεῖσαι
ὑπό
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ ΠΑΠΑΓΙΑΝΝΗ
ΠΡΩΤΟΠΡΕΣΒΥΤΕΡΟΥ
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ 1980
(ΑΜΒΟΥΡΓΟ 1995)
Σέ ταξίδι μου στή Θεσσαλονίκη κατά τάς ἀρχάς Ἰουλίου συναντήθηκα μέ τόν πολυσέβαστόν μοι καί ἀγαπητόν αἰδεσιμολογιώτατον πρωτοπρεσβύτερον π. Κωνσταντῖνον Παπαγιάννην, ὁ ὁποῖός μοι ἐνεχείρησεν τό πόνημά του, μέ τήν παράλληλον σχετικήν ἄδειάν του, ὅπως ἀναρτήσω τά μουσικά κείμενα εἰς τό ΨΑΛΤΟΛΟΓΙΟΝ χάριν τῶν μελῶν αὐτοῦ.
Σήμερον ἀναρτῶ μόνον τήν Ὑπακοήν τῆς ἑορτῆς τῆς Κοιμήσεως τῆς Θεοτόκου, ἐν ὄψει τῆς ἑορτῆς τῆς Παναγίας, μέ τήν ὑπόσχεσιν, ὅτι περί τό τέλος Αὐγούστου - ἀρχάς Σεπτεμβρίου θά ἀναρτήσω καί τάς ἄλλας, ἐπειδή ἔχομεν Ὑπακοήν τήν Η΄ Σεπτεμβρίου, καί διά νά ἔχωμεν καί τάς ὑπολοίπους διά τήν Κυριακήν τῶν Προπατόρων, τήν Κυριακήν πρό τῆς Χριστοῦ Γεννήσεως, τῶν Χριστουγέννων, τῶν Θεοφανείων, τῶν Βαΐων, τοῦ Πάσχα, τοῦ Θωμᾶ καί τοῦ ἁγίου Ἀποστόλου Παύλου.
Τότε θά ἀναρτήσω καί τάς Ὑπακοάς τῶν Κυριακῶν, ἐπειδή φαίνεται —καί εὐχῆς ἔργον εἶναι— νά ἀρχίζει νά ἐπανέρχεται ἡ ψαλμῳδία των ἐν τοῖς ὄρθροις τῶν Κυριακῶν. Αἱ ἀναστάσιμαι Ὑπακοαί ὑπάρχουν βέβαια σέ διάφορα παλαιά Ἀναστασιματάρια.
Τό σημαντικόν τό ὁποῖον βλέπω εἶναι ὅτι ὁ π. Κωνσταντῖνος δι᾿ ἀστερίσκου ( * ) ξεχωρίζει τό τελευταῖον κομμάτι (ἀκροτελεύτιον), τό ὁποῖον ἐπαναλαμβάνετο πολλάκις ἀπό στίχου (στιχολογία τῆς Ὑπακοῆς) ὅπως ἐπαναλαμβάνεται σήμερον σέ κλιτόν ὅταν αὐτή ἀναγινώσκεται.
Ἄν καί ἔχει γραφεῖ ὅτι τήν ἀναστάσιμον Ὑπακοήν τήν ψάλλει ὁ ἀριστερός, νομίζω, ὅτι —γιά νά μή δημιουργοῦνται προβλήματα μουσικῆς βάσεως, ἐπειδή ὁ δεξιός θά ἀρχίσει τούς Ἀναβαθμούς— πρέπει νά τήν ψάλλει ὁ δεξιός, ὁ δέ ἀριστερός νά ἐπαναλαμβάνει τό ἀκροτελεύτιον καί νά ἀρχίζει τούς Ἀναβαθμούς ὁ δεξιός. Ὁ δεξιός ψάλλει καί τήν Ὑπακοήν τῶν ἑορτῶν, ὅπως ἀκριβῶς κατάρχεται καί τῶν Μεσῳδίων Καθισμάτων.
Ἡ Ὑπακοή τῆς ἑορτῆς τῆς Κοιμήσεως τῆς Θεοτόκου
