Δίστασα πολύ να ανεβάσω το συγκεκριμένο κομμάτι, αλλά επέλεξα τη σημερινή μέρα προς τιμήν της Θεοτόκου. To αφιερώνω μάλιστα στις γυναίκες του φόρουμ, γιατί χάρη στην Θεοτόκο, "εκ γυναικός πηγάζει τα κρείττω".
Ο λόγος που δίσταζα είναι ότι ξέρω πως πολλοί, αλλά ειδικότερα ορισμένοι φίλοι (αναφέρω ενδεικτικά μόνο τον Αντώνη και τον Δημήτρη τον Σκρέκα [unica amica κ.λπ.]), είναι πολύ ευαίσθητοι σε θέματα αλλοίωσης της παράδοσης. Το συγκεκριμένο κομμάτι λοιπόν έχει όλα τα εχέγγυα να "επικριθεί" και μάλιστα έντονα, γιατί αφενός αλλάζει τον απ' αιώνων παραδεδομένο ήχο του μέλους, αφετέρου είναι έντονα εναρμονισμένο, με προοπτική να ψαλεί με συνοδεία δευτέρας φωνής (όπως γίνεται στο ηχητικό).
Ενώ συμφωνώ με αυτά, η άποψή μου είναι ότι υπάρχουν δύο όψεις της παράδοσης: α) ό, τι παραδίδεται από δάσκαλο σε μαθητή και αξίζει να περιφρουρηθεί και να διαιωνιστεί, β) ό, τι συναποτελεί το μουσικό μας παρελθόν και αξίζει να μελετηθεί. Μπορεί το συγκεκριμένο άκουσμα να ξεφεύγει από τα παραδεδομένα, είναι όμως μέρος του παρελθόντος, άρα της ταυτότητάς μας και χρειάζεται τη μελέτη και τον σεβασμό μας.
Κατά δεύτερο, πρέπει πάντα να κρίνουμε κάτι με κριτήριο την εποχή για την οποία δημιουργήθηκε. Ο Μανέας λοιπόν ήλθε από τη Σμύρνη φέρνοντας μαζί του ένα τεράστιο μουσικό φορτίο, αλλά βρήκε μια κατάσταση εντελώς ρευστή μουσικά. Φαίνεται ότι πειραματίστηκε προς την κατεύθυνση της εναρμόνισης, επηρεασμένος από ανάλογες σύγχρονες ή προγενέστερες τάσεις (Πολυκράτης, Σακελαρίδης κ.λπ.). Σημειώστε όμως ότι δεν ξέφυγε στην πολυφωνία (με τον όρο πολυφωνία αντιλαμβάνομαι την παρουσία παράλληλων αλλά αυτόνομων μελωδικών γραμμών, κάτι το οποίο δεν υπάρχει στη δευτέρα φωνή, που έχει συνοδευτικό ρόλο). Τίποτε τα μεν ή τα δε δεν επικράτησε βέβαια, ευτυχώς, στη μουσική μας. Το "ευτυχώς" όμως είναι μια "εκ των υστέρων" παρατήρηση, τώρα που έχουμε πλήρη εικόνα των μουσικών μας πραγμάτων και σχετική πολιτισμική νηφαλιότητα.
Επιπλέον, για λόγους εντελώς προσωπικούς το συγκεκριμένο άκουσμα μου φαίνεται κατανυκτικό, όπως και των άλλων δύο μελών που προανέφερα στο προηγούμενο μήνυμα (αλλά δεν θα το ανέβαζα μόνο γι' αυτό). Αν με αξιώσει ο Θεός, ίσως παρουσιάσω σύντομα κάποια διασκευή του Άξιον εστί (γιατί καταγεγραμμένο δεν το έχω βρει πουθενά και ακριβώς δεν το θυμάμαι).
Στο ηχητικό που ακολουθεί (από το cd που προναφέρθηκε στη συζήτηση) ακούγεται από ζωντανή ηχογράφηση στη Ζωοδόχο Πηγή. Θα σας ξενίσουν οι γυναικείες φωνές του χορού που διευθύνει ο Μανέας (παραδόξως εκείνος έχει το ρόλο της συνοδείας), η επανάληψη του Χαίρε Νύμφη Ανύμφευτε με Αλληλούια, η (διακριτική) συνοδεία μηχανικού ισοκρατήματος κ.ά. Απλώς ακούστε το, εν τούτοις.
