Περί του «χρόνου» του Δύναμις του Γεωργίου Κρητός

Στο απόσπασμα που ανέβασε ο κ. Μακρής δεν υπάρχει αυτό που ανεβάσατε. Πάλι όμως, η Εκκλησία της Ελλάδος έχει την αναφορά της στην μητέρα Εκκλησία και, ως είθισται, εμμένει στις αποφάσεις του Οικουμενικού Πατριαρχείου.

Καλά, ότι πείτε.
 

dimitrios.zaganas

Παλαιό Μέλος
Θερμές ευχαριστίες. Και η δεύτερη σελίδα εδώ. Εξαιρετικά ενδιαφέρον. Ο Καμαράδος στην αρχή καταγράφει απλώς τους παραδοσιακούς λαρυγγισμούς, ενώ στο Άγιος αθάνατος παρατηρείται μια τάση "καλοφωνισμού" με τις συνεχείς αλλαγές της χρονικής αγωγής. Να είναι άραγε το "missing link" της υπόθεσης; Όπως, όμως, ορθότατα, είπατε και εσείς,

Πολύ ωραία, σαφή και διαφωτιστικά όλα αυτά και ευχαριστούμε. Γεννάται ωστόσο το ερώτημα: Είναι δυνατόν οι ίδιοι οι πατριαρχικοί ψάλται να αγνοούσαν τις πρόσφατες πατριαρχικές οδηγίες περί της ψαλτικής; Και όχι μόνο να "έβαζαν" μαθήματα "μη προβλεπόμενα", αλλά να τα έλεγαν και σε αργό χρόνο, ερχόμενοι σε αντίθεση με το όλο πνεύμα της εγκυκλίου; Μήπως όλα αυτά (όπως και τα λειτουργικά) εισήχθησαν μετά τη β΄ πατριαρχία του Ιωακείμ Γ΄, όταν τα πράγματα πιθανώς άλλαξαν κάπως; Το μάθημα σίγουρα ανήκε στο ρεπερτόριό τους, όπως αποδεικνύεται από την ηχογράφηση. Αλλά από κει και πέρα, δεν ξέρω... Υποθέσεις κάνω...

Εννοείτε πως είναι παραφιλολογία να θεωρείται πως ο Ναυπλιώτης (ο οποίος προσελήφθη ως Πρωτοκανονάρχης στόν Αριστερό Πατριαρχικό Χορό το 1878 – 1879, όπου Λαμπαδάριος ήταν ο Νικόλαος Στογιάννης, με Πρωτοψάλτη, τον Γεώργιο Βιολάκη, όντας και μαθητής του Νικολάου από τον οποίον, πάντα κατά ομολογία του ιδίου, έμαθε να ψάλλει τους κανόνες και ο οποίος κατά τον Βουδούρη «ως Β΄Δομέστικος του Πατριαρχικού Ναού, παρά το πλευρόν του Μουσικοδιδασκάλου Νικολάου Λαμπαδαρίου, ο οποίος έψαλλε χρησιμοποιών πάντοτε, μουσικά κείμενα χειρόγραφα της παλαιάς γραφής του Πέτρου Πελοποννησίου, επειδή ούτος, ηγνόει παντελώς το νέον γραφικόν σύστημα, εμυήθη την μουσικήν και εμορφώθη εις το κατά το Ύφος του Πατριαρχικού Ναού, ψάλλειν τα Εκκλησιαστικά μέλη, διέσωσε την μουσικήν πράξιν των αρχαιοτέρων Πρωτοψαλτών και αυτός την σήμερον, είναι ο συνεχιστής της Πατριαρχικής Παραδόσεως»), διατήρησε τον τρόπο ψάλλειν του συγκεκριμένου μέλους;; Και δεν είναι παραφιλιλογία να πιστεύεται, ότι ξαφνικά ξεκίνησε επηρρεασμένος από έξωθεν του Πατριαρχικού ναού ψάλτες, να παραλλάσει το μάθημα που ως τότε εψάλλετο ως έχει τυπωμένο στο Ταμείο Ανθολογίας; Αλλά αφού είστε φιλόλογος θα ξέρετε καλύτερα, συγγνώμη! :rolleyes:

Και να θέλουμε (που δεν θέλουμε) να το αποσυνδέσουμε, το συνδέουν οι ερμηνείες από ψάλτες που προέρχονται από τους πατριαρχικούς χορούς. Κάνετε για αρχή μια σύγκριση με το του Καμαράδου θέση προς θέση, θα είναι διαφωτιστικά τα συμπεράσματα που θα βγάλετε.:wink:

Άνθρακες ο θησαυρός! Έχω, στο σχετικό θέμα, μεταφέρει περί τους 400 φακέλους με χειρόγραφα του Νηλέως (μεταξύ των οποίων και το παρόν). Ανατρέξετε και θα δείτε πως αυτό είναι το στυλ του Καμαράδου γενικώς. Είτε σε δοξαστικά, είτε σε χερουβικά, είτε σε ο,τιδήποτε. Αυτή τη φορά, όντως σας πιάνω αδιάβαστο!

Αυτά, τέλος, με την εγκύκλιο δεν μπορώ να βρω τι χρησιμότητα έχουν, πέρα από τη δημιουργία εντυπώσεων. Μήπως δεν εψάλλετο το μάθημα πριν ή και μετά της εγκυκλίου; Μήπως λόγω της εγκυκλίου, το ξέχασαν ο Ναυπλιώτης και ο Πρίγγος και έπρεπε κατόπιν να τους το θυμίσουν οι «έξωθεν του Πατριαρχείου», οι οποίοι στο μεταξύ το διασκεύασαν; Μυστήριοι συνειρμοί...:confused:

Δεν χρειάζεται να είναι κανείς φιλόλογος για να διαπιστώσει πως αυτό που εκατέρωθεν διατυπώνεται είναι υποθέσεις, ελλείψει (περαιτέρω) στοιχείων, και μάλιστα εν είδει πολεμικής (ως μη ώφειλε).

Βασικά, τρία στοιχεία έχουν μέχρι τώρα κατατεθεί κι αυτά (εξακολουθούν να) παραμένουν ουσιαστικά ασύνδετα μεταξύ τους, παρά τις φιλότιμες προσπάθειες συσχετισμού:
1) η υπερ-αναλυτική εκδοχή του A. Pann (1854),
2) η (προσωπική) επεξεργασία του Ν. Καμαράδου (αρχές 20ού αι.),
3) η ισχυρή προφορική παράδοση του Πατριαρχείου και της αρχιεπ. Κων/πόλεως (από τις αρχές του 20ού αι.), η οποία δεν είναι αναγκαστικά και ταυτόσημη.

Υγ. Περί σχετικότητας της Εγκυκλίου, πρβλ. εδώ.
 
Last edited:
E

emakris

Guest
Βασικά, τρία στοιχεία έχουν μέχρι τώρα κατατεθεί κι αυτά (εξακολουθούν να) παραμένουν ουσιαστικά ασύνδετα μεταξύ τους, παρά τις φιλότιμες προσπάθειες συσχετισμού:
1) η υπερ-αναλυτική εκδοχή του A. Pann (1854),
2) η (προσωπική) επεξεργασία του Ν. Καμαράδου (αρχές 20ού αι.),
3) η ισχυρή προφορική παράδοση του Πατριαρχείου και της αρχιεπ. Κων/πόλεως (από τις αρχές του 20ού αι.), η οποία δεν είναι αναγκαστικά και ταυτόσημη.

Σύμφωνοι, και χαίρομαι που αντιμετωπίζετε το θέμα με τη δέουσα σοβαρότητα (υπάρχει ευτυχώς και αυτή η πλευρά του Ψ., αλλοιώς καλύτερα να "την κάναμε"...). Από την άλλη μεριά, όμως, πίσω από όλα αυτά υπάρχει κάτι πρόδηλα κοινό: η ιδέα ότι το συγκεκριμένο Δύναμις (και μόνο αυτό, εκεί είναι το ενδιαφέρον) μπορεί να εκτελεστεί και "καλοφωνικά". Και αυτό δεν μπορεί να είναι σύμπτωση, κάπου πρέπει να υπάρχει μια αρχή. Ας μείνουμε σε αυτό προς το παρόν.
 

haris1963

παλαιότατο μέλος
Βασικά, τρία στοιχεία έχουν μέχρι τώρα κατατεθεί κι αυτά (εξακολουθούν να) παραμένουν ουσιαστικά ασύνδετα μεταξύ τους, παρά τις φιλότιμες προσπάθειες συσχετισμού:
1) η υπερ-αναλυτική εκδοχή του A. Pann (1854),
2) η (προσωπική) επεξεργασία του Ν. Καμαράδου (αρχές 20ού αι.),
3) η ισχυρή προφορική παράδοση του Πατριαρχείου και της αρχιεπ. Κων/πόλεως (από τις αρχές του 20ού αι.), η οποία δεν είναι αναγκαστικά και ταυτόσημη.
Καταθέσατε ήδη την άποψή σας, όπως κι εγώ τη δική μου. Δεν γνωρίζω ποιες είναι οι πλέον φιλότιμες προσπάθειες, αυτές του συσχετισμού ή αυτές του απο-συσχετισμού των στοιχείων. Ακόμα, δεν γνωρίζω για ποιο λόγο δεν αποτελούν στοιχεία για σας, οι ιστορικές παράμετροι και οι επιβεβαιωμένες μαρτυρίες περί του θέματος (χαρακτηρίστηκαν μάλιστα παραφιλολογία, ως μη ώφειλαν).

Καθότι, η ψαλτική είναι τέχνη και επιστήμη ως καλώς γνωρίζετε, (θα έπρεπε να) οφείλουμε να λαμβάνουμε υπόψιν μας (εκτός των ιστορικών) και τα μουσικά στοιχεία που έχουμε μπροστά μας. Οι χαρακτηρισμοί «υπερ-αναλυτική εκδοχή», «(προσωπική) επεξεργασία» και «ισχυρή προφορική παράδοση», δείχνουν να αγνοούν το γεγονός, ότι σε μουσικό επίπεδο τα 1,2 και 3 ουσιαστικά ταυτίζονται. Αναγκαστικό δεν είναι τίποτα, ούτε ότι το ψηφιστόν κάτω από το ολίγον, μπορεί να παρθεί από μια φωνή ψηλότερα, αλλά δεν είναι υπερβολή όταν το δεις να θεωρήσεις ότι είναι η ίδια γραμμή γραμμένη αναλυτικότερα. Δεν θα μπω σε επιπλέον λεπτομέρειες, για το αν λ.χ. οι περισσότερες αναλύσεις (και λίγο διαφορετικές) που σημειώνει ο Πέτρος Εφέσιος στην Ανθολογία του, δείχνουν διαφορετική εκτέλεση, αν και κατά πόσον αυτό γίνεται γιατί απευθύνονταν σε κοινό μακράν του κέντρου της Κων/πολης όπου το ύφος και οι αναλύσεις ήταν συγκεκριμένες και αυτονόητες κ.λ.π. Ίσως αυτό μπορεί να γίνει σε κάποιο άλλο θέμα.

Απλά, δεν μπορούμε να παριστάνουμε ότι αγνοούμε τα πάντα και κοιτάμε ως μη μουσικοί δυο παρτιτούρες.Το να δούμε αυτή την σχέση (έως ταύτιση) των τριών στοιείων που (επιλεκτικά) απαριθμήσατε, από την πλευρά της ψαλτικής ως τέχνη, είναι ιδιαίτερα σημαντικό. Αλλά κι επιστημονικά εξετάζοντάς το, δεν θα πρέπει να ξεχνάμε, ότι η μουσικο-λογία, δεν είναι αρχαιολογία ούτε φιλολογία, αλλά μια επιστήμη που εξετάζει και από μουσικής απόψεως (ίσως κυρίως από μουσικής απόψεως μάλιστα), τα στοιχεία που παρουσιάζονται, συνδυάζοντας φυσικά και τις ιστορικές και άλλες παραμέτρους.

Υγ. Περί σχετικότητας της Εγκυκλίου, πρβλ. εδώ.
Ακόμα δεν βλέπω ποια σχέση έχει με το θέμα μας, όπως περιγράφεται στον τίτλο του. Αν θέλετε αναλύστε το λίγο παραπάνω, δεν πρόκειται να το χαρακτηρίσω παραφιλολογία.

Στο μεταξύ ας βάλουμε και λίγη μουσική (για να μην ξεχνιόμαστε :D).

υ.γ. Το τελευταίο ηχητικό, αφιερωμένο στον Κώστα Μπουσδέκη, μεγάλο λάτρη του Βαζά.
 

Attachments

  • Priggos_DynamisKritos.mp3
    1.8 MB · Views: 62
  • Stanitsas Dynamis Kritos.mp3
    3.9 MB · Views: 61
  • Vazas Dynamis Kritos.mp3
    3.9 MB · Views: 148

haris1963

παλαιότατο μέλος
Σύμφωνοι, και χαίρομαι που αντιμετωπίζετε το θέμα με τη δέουσα σοβαρότητα (υπάρχει ευτυχώς και αυτή η πλευρά του Ψ., αλλοιώς καλύτερα να "την κάναμε"...).

Ευτυχώς όμως που υπάρχουν και οι «άλλες» πλευρές του Ψ., αλλιώς θα «την έκανε» το 99% των μελών.:wink: Βλέπε και εδώ ή εδώ
 
Last edited:

domesticus

Lupus non curat numerum ovium
Ευτυχώς όμως που υπάρχουν και οι «άλλες» πλευρές του Ψ., αλλιώς θα «την έκανε» το 99% των μελών.:wink:

Αὐτὸ εἶναι τὸ πλέον σίγουρο, ὅπως ἄλλωστε ἐπιβεβαιώνει ἡ ἰντερνετικὴ πραγματικότητα ...
 

evangelos

Ευάγγελος Σολδάτος
Δεν χρειάζεται να είναι κανείς φιλόλογος για να διαπιστώσει πως αυτό που εκατέρωθεν διατυπώνεται είναι υποθέσεις, ελλείψει (περαιτέρω) στοιχείων, και μάλιστα εν είδει πολεμικής (ως μη ώφειλε).

Βασικά, τρία στοιχεία έχουν μέχρι τώρα κατατεθεί κι αυτά (εξακολουθούν να) παραμένουν ουσιαστικά ασύνδετα μεταξύ τους, παρά τις φιλότιμες προσπάθειες συσχετισμού:
1) η υπερ-αναλυτική εκδοχή του A. Pann (1854),
2) η (προσωπική) επεξεργασία του Ν. Καμαράδου (αρχές 20ού αι.),
3) η ισχυρή προφορική παράδοση του Πατριαρχείου και της αρχιεπ. Κων/πόλεως (από τις αρχές του 20ού αι.), η οποία δεν είναι αναγκαστικά και ταυτόσημη.

Υγ. Περί σχετικότητας της Εγκυκλίου, πρβλ. εδώ.

Με την λογική αυτή και οι εξηγήσεις των τριών διδασκάλων υπάρχει το ενδεχόμενο να είναι δικής τους εκδοχής-διασκευές όπως έχει ακουστεί να λέγεται από δυτικούς μουσικολόγους. Και ο Καράς τότε υπάρχει το ενδεχόμενο να είχε δίκιο που υποστήριζε ότι η πατριαρχική παράδοση διεκόπη τον 19ο αιώνα. :rolleyes:
 
Last edited:

Gant

Παλαιό Μέλος
Με την λογική αυτή και οι εξηγήσεις των τριών διδασκάλων υπάρχει το ενδεχόμενο να είναι δικής τους εκδοχής-διασκευές όπως έχει ακουστεί να λέγεται από δυτικούς μουσικολόγους. Και ο Καράς τότε υπάρχει το ενδεχόμενο να είχε δίκιο που υποστήριζε ότι η πατριαρχική παράδοση διεκόπη τον 19ο αιώνα. :rolleyes:

H πατριαρχική παράδοση, με τους περισσότερους που έχω μιλήσει, πιστεύω ότι έφυγε...Ας αφήσουμε τις καραμέλες περί πατριαρχικού ύφους και ακόμη και των καραΪκών ιδεών. Στανίτσας απέξω ήλθε!!!που τα έμαθε; Και αν τα πίστευε ας τα κρατούσε και στην Αθήνα...Εδώ οι κύριοι Πρίγγος και Στανίτσας αλλοίωσαν βασικές μελωδικές γραμμές της παραδόσεως. Μινοράκια αγαπητοί μου. Τελικά το Όρος μας απέμεινε. Η εκοσμίκευση μας χάλασε τα ψαλτικά μας λαρύγγια. Ίσως κάποιοι ξέχασαν ότι ψαλτική και όπα και κοιτώ προς το λαό...:rolleyes:δεν πολυταιριάζει...
Τα περί των μουσικολόγων τα ακούω βερεσε. Ας μας ψάλλουν επιτέλους. Μουσική είναι ΚΑΙ ήχος. Αλλιώς πες μας ιστοριούλες. Μην μπαίνουν στα ψαλτικά γιατί γέλωτα μπορούν να προκαλέσουν οι θεωρητικοί μουσικολόγοι...
φτιάχνουν γλυκά χωρίς να μπαίνουν στην κουζίνα...γίνεται;;;:D
 

dimskrekas

Δημήτρης Σκρέκας
H πατριαρχική παράδοση, με τους περισσότερους που έχω μιλήσει, πιστεύω ότι έφυγε...Ας αφήσουμε τις καραμέλες περί πατριαρχικού ύφους και ακόμη και των καραΪκών ιδεών. Στανίτσας απέξω ήλθε!!!που τα έμαθε; Και αν τα πίστευε ας τα κρατούσε και στην Αθήνα...Εδώ οι κύριοι Πρίγγος και Στανίτσας αλλοίωσαν βασικές μελωδικές γραμμές της παραδόσεως. Μινοράκια αγαπητοί μου. Τελικά το Όρος μας απέμεινε. Η εκοσμίκευση μας χάλασε τα ψαλτικά μας λαρύγγια. Ίσως κάποιοι ξέχασαν ότι ψαλτική και όπα και κοιτώ προς το λαό...:rolleyes:δεν πολυταιριάζει...
Τα περί των μουσικολόγων τα ακούω βερεσε. Ας μας ψάλλουν επιτέλους. Μουσική είναι ΚΑΙ ήχος. Αλλιώς πες μας ιστοριούλες. Μην μπαίνουν στα ψαλτικά γιατί γέλωτα μπορούν να προκαλέσουν οι θεωρητικοί μουσικολόγοι...
φτιάχνουν γλυκά χωρίς να μπαίνουν στην κουζίνα...γίνεται;;;:D

Βαρειές κ ανέρειστες κουβέντες....
 
Επειδή τον τελευταίο καιρό διαβάζω σιγά – σιγά το Βουδούρη, έπεσα σήμερα στην ακόλουθη σημείωση, σχετική με το θέμα. Δεν ξέρω αν θα διαφωτίσει κάπως τη συζήτηση ή θα προβληματίσει, πάντως (λογικά) αφορά στην περίοδο πριν από το Ναυπλιώτη και το Βιολάκη.

Πρόκειται για το τελευταίο τμήμα του έργου του Βουδούρη Μουσικολογικά Απομνημονεύματα (τόμος 18 στη σχετική σειρά), όπου, μετά τη φυγή του Ναυπλιώτη στην Αθήνα, ο Βουδούρης περαίνει τις σχετικές παραγράφους με σημειώσεις από τις συζητήσεις του με το Ναυπλιώτη και στη συνέχεια παραθέτει ένα μικρότερο τμήμα με αντίστοιχες σημειώσεις από συζητήσεις με το Νικόλαο Ραιδεστηνό, υιό του πρωτοψάλτου Γεωργίου Ραιδεστηνού.

Ο «τίτλος» αυτού του τμήματος έχει ως εξής (τον παραθέτω για να γίνει κατανοητό από ποιόν προέρχονται οι πληροφορίες που ακολουθούν – συγχωρήστε μου τη χρήση μονοτονικού):
«Σημειώματα πρόσθετα τηρηθέντα παρά του αυτού [ενν. του Βουδούρη] εκ προφορικής ανακοινώσεως του μουσικοδιδασκάλου κυρίου Νικολάου Ραιδεστηνού, υιού του λαμπαδαρίου και είτα πρωτοψάλτου της μεγάλης εκκλησίας γενομένου Γεωργίου του Ραιδεστηνού».

§534. «Εν τω πατριαρχικώ ναώ οι κατά καιρόν πρωτοψάλται έψαλλον πάντοτε μαθήματα αρχαιοτέρων διδασκάλων του ναού, διότι ταύτα αντιπροσώπευον το καθαρόν εκκλησιαστικόν μέλος του πατριαρχικού ναού. Ποτέ δεν εψάλλοντο εκεί ούτε του Χουρμουζίου πολυέλεοι και δοξολογίαι, ούτε του Κρητός το Δύναμις, ούτε και Θεοδώρου του Φωκαέως Ανοιξαντάρια».

Συμπεραίνω, λοιπόν, πως την εποχή του Ραιδεστηνού (άρα και παλαιότερα) το δύναμις του Κρητός δεν ψαλλόταν στο Πατριαρχείο. Ωστόσο, για να το ψάλλουν ο Ναυπλιώτης και ο Πρίγγος, σύμφωνα με τις πολύτιμες προφορικές μαρτυρίες που παρετέθησαν ανωτέρω, προφανώς το έψαλλε και ο Βιολάκης (δεν πιστεύω πως ο Ναυπλιώτης θα έκανε μόνος του αλλαγή). Επομένως, υποθέτω πως με βάση την ανωτέρω πληροφορία, μάλλον ήταν ο Βιολάκης που εισήγαγε το εν λόγω δύναμις στο «ρεπερτόριο» των πατριαρχικών ψαλτών. Άλλωστε, ο Βουδούρης σε άλλα σημεία του έργου του αναφέρει πως ο Γεώργιος Βιολάκης προσπάθησε πολλές φορές να εισαγάγει στον πατριαρχικό ναό διάφορα μαθήματα (και δικά του) προξενώντας την αποστροφή του λαμπαδαρίου Νικολάου Στογιάννου, φανατικού τηρητή της αρχαιότερης τάξης (οπότε ο λαμπαδάριος αντιδρώντας άφηνε να ψάλλει ο β΄ δομέστικος κλπ.).

Εκτός αν ορισμένες πληροφορίες που παραθέτει ο Βουδούρης θεωρούνται λανθασμένες.

Υ.Γ. Το "ποτέ δεν εψάλλοντο" εκφράζει και μία αντίθεση (οτι δηλ. τώρα κάποια ψάλλονται) ή μου φαίνεται; [εξαιρουμένων των Ανοιξανταρίων που δεν λέγονται ποτέ].
 

ybulbu

Μπουλμπουτζής Ιωάννης
H πατριαρχική παράδοση, με τους περισσότερους που έχω μιλήσει, πιστεύω ότι έφυγε...Ας αφήσουμε τις καραμέλες περί πατριαρχικού ύφους και ακόμη και των καραΪκών ιδεών. Στανίτσας απέξω ήλθε!!!που τα έμαθε; Και αν τα πίστευε ας τα κρατούσε και στην Αθήνα...Εδώ οι κύριοι Πρίγγος και Στανίτσας αλλοίωσαν βασικές μελωδικές γραμμές της παραδόσεως. Μινοράκια αγαπητοί μου. Τελικά το Όρος μας απέμεινε. Η εκοσμίκευση μας χάλασε τα ψαλτικά μας λαρύγγια. Ίσως κάποιοι ξέχασαν ότι ψαλτική και όπα και κοιτώ προς το λαό...:rolleyes:δεν πολυταιριάζει...
Τα περί των μουσικολόγων τα ακούω βερεσε. Ας μας ψάλλουν επιτέλους. Μουσική είναι ΚΑΙ ήχος. Αλλιώς πες μας ιστοριούλες. Μην μπαίνουν στα ψαλτικά γιατί γέλωτα μπορούν να προκαλέσουν οι θεωρητικοί μουσικολόγοι...
φτιάχνουν γλυκά χωρίς να μπαίνουν στην κουζίνα...γίνεται;;;:D
Ό,τι πείτε! Μας έμεινε το Όρος, με τον Φιλανθίδη και τον Παπανικολάου, με τα πολύγοργα και τις καινοτόμες θέσεις, και χάσαμε το Φανάρι με τη ζώσα παράδοση του Πέτρου και του Ραιδεστηνού και του Ναυπλιώτη και του Πρίγγου και... και... Από πού κι ως πού μας έμεινε το Όρος; Ποια ζώσα παράδοση ακολουθούν; Μήπως του Ρωμανού Βατοπεδινού ή του Δοσιθέου Κατουνακιώτου (που, σημειωτέον, αντέγραφε τον Ναυπλιώτη); Και αν μου επικαλεστείτε τη μαθητεία ορισμένων αγιορειτών στους προαναφερθέντες, θα σας παραπέμψω στο ύφος τους που απέχει παρασάγγας. Ανοίξτε να διαβάσετε για τις καταβολές του σύγχρονου αγιορείτικου ύφους, που με λίγο ψάξιμο ο καθείς αντιλαμβάνεται, και αφήστε τους αφορισμούς για τους πατριαρχικούς γιατί, ακόμη και εξωτερικές θέσεις να ψάλλουν, το ύφος τους δεν αλλοιώνεται.
 

Gant

Παλαιό Μέλος
Βαρειές κ ανέρειστες κουβέντες....

Βλέπετε να μην ισχύουν; Κάποια στοιχεία μας αρέσει δεν μας αρέσει πρέπει να τις δούμε στην ελληνική πραγματικότητα. Λόγω εργασίας ταξιδεύω συχνά. Πιστέψτε με ότι μονάδες υπάρχουν πλέον που λειτουργούν σωστά. Ένας ψάλτης στην Έδεσσα και ένας στον Πολύγυρο...κλπ. Αν ζούσε ο Στανίτσας τι θα έλεγε;
 

dimskrekas

Δημήτρης Σκρέκας
Βλέπετε να μην ισχύουν; Κάποια στοιχεία μας αρέσει δεν μας αρέσει πρέπει να τις δούμε στην ελληνική πραγματικότητα. Λόγω εργασίας ταξιδεύω συχνά. Πιστέψτε με ότι μονάδες υπάρχουν πλέον που λειτουργούν σωστά. Ένας ψάλτης στην Έδεσσα και ένας στον Πολύγυρο...κλπ. Αν ζούσε ο Στανίτσας τι θα έλεγε;

Φυσικά και δεν ισχύουν. Άλλο παρουσιάζω το προσωπικό μου στοιχείο, κ άλλο
Εδώ οι κύριοι Πρίγγος και Στανίτσας αλλοίωσαν βασικές μελωδικές γραμμές της παραδόσεως. Μινοράκια αγαπητοί μου.
Κ εν προκειμένω ο Άρχοντας αν ζούσε θα απαντούσε όπως ήξερε, μοναδικά κ ανεπανάληπτα. Και ειδικά για του Κρητός το Δύναμις μάλλον θα έλεγε ό,τι υπάρχει στο Τριώδιόν του και παραθέτει ο Αθ. Πέττας στη Θ. Λειτουργία του.

δ.
 

Gant

Παλαιό Μέλος
Ό,τι πείτε! Μας έμεινε το Όρος, με τον Φιλανθίδη και τον Παπανικολάου, με τα πολύγοργα και τις καινοτόμες θέσεις, και χάσαμε το Φανάρι με τη ζώσα παράδοση του Πέτρου και του Ραιδεστηνού και του Ναυπλιώτη και του Πρίγγου και... και... Από πού κι ως πού μας έμεινε το Όρος; Ποια ζώσα παράδοση ακολουθούν; Μήπως του Ρωμανού Βατοπεδινού ή του Δοσιθέου Κατουνακιώτου (που, σημειωτέον, αντέγραφε τον Ναυπλιώτη); Και αν μου επικαλεστείτε τη μαθητεία ορισμένων αγιορειτών στους προαναφερθέντες, θα σας παραπέμψω στο ύφος τους που απέχει παρασάγγας. Ανοίξτε να διαβάσετε για τις καταβολές του σύγχρονου αγιορείτικου ύφους, που με λίγο ψάξιμο ο καθείς αντιλαμβάνεται, και αφήστε τους αφορισμούς για τους πατριαρχικούς γιατί, ακόμη και εξωτερικές θέσεις να ψάλλουν, το ύφος τους δεν αλλοιώνεται.
Στα δύσκολα μιλάτε για ύφος. Πιασάρικη κουβέντα. Το Όρος το έζησα και όταν πάτε σε μια αγρυπνία δεν θα ξεφύγουν οι πατέρες στα ακουστικά από αυτά που θα ακούσετε σε κάποια άλλη ανάλογη περίπτωση! Κάνετε λόγο για κάποιους μελοποιούς. Κάνετε λάθος όμως στο εξής. 'Αλλο ψ'αλω κάποια επιλεγμένα κομμάτια και άλλο ψάλλω κατά κόρον έναν συγκεκριμένο μελοποιό. Το Τριάδι από τον τέταρτο ήχο του Παπανικολάου υπάρχει λόγος που λέγεται. Επίσης Φιλανθίδη δεν μπορούν να ψάλλουν όλοι! Μην γενικεύεται καταστάσεις. Το Όρος έχει συνέχεια. Κάνετε λόγο για διαφορές. Εάν εξαιρέσω τους Βατοπεδινούς που διαφοροποιείται το Όρος. Προσέξτε τυχούσες διαφορές λόγω ερμηνείες θα υπάρξουν. Πατριαρχείο πλέον τέλος. Και είναι γνωστό αυτό. Εφόσον λοιπόν φαίνεται ότι γνωρίζετε τα περί Πατριαρχείου πες τε μου σας παρακαλώ το Τριώδιο του Στανίτσα που έχει τις ρίζες του;
ΥΓ Ραιδεστινό που ακούσατε εσείς;;;Πρίγγο ακούω εγώ και κακοποιημένο Ιάκωβο από τον Αστέρη. Ξέρετε τι πιστεύω: εάν υπήρχε και κάποιος άλλος ψάλτης θα γινόταν ο Αστέρης Άρχων;;;Θα ήταν ο κ. Χαριατίδης Λαμπαδάριος και ο κ. Φλοίκος Δομέστικος;;;Σας παρακαλώ πολύ, έχουμε αφτιά και κάποιες ώρες στα αναλόγια. Καλοί ψάλτες ναι αλλά ως εκεί. ¨οχι κάτι το ξεχωριστό. Θα μας πείτε τον Χατζη-αθανασίου παράδοση; τον Πρίγγο με το Δύναμις παράδοση; Κ.α. Ο κύβος ερρίφθη εδώ και καιρό...προτιμώ Φιλανθίδη από Χατζη-αθανασίου και Δοσίθεο από το γνωστό χερουβικό του Πρίγγου και τα κιουρδί του...
 
Last edited:

Gant

Παλαιό Μέλος
Επειδή τον τελευταίο καιρό διαβάζω σιγά – σιγά το Βουδούρη, έπεσα σήμερα στην ακόλουθη σημείωση, σχετική με το θέμα. Δεν ξέρω αν θα διαφωτίσει κάπως τη συζήτηση ή θα προβληματίσει, πάντως (λογικά) αφορά στην περίοδο πριν από το Ναυπλιώτη και το Βιολάκη.

Πρόκειται για το τελευταίο τμήμα του έργου του Βουδούρη Μουσικολογικά Απομνημονεύματα (τόμος 18 στη σχετική σειρά), όπου, μετά τη φυγή του Ναυπλιώτη στην Αθήνα, ο Βουδούρης περαίνει τις σχετικές παραγράφους με σημειώσεις από τις συζητήσεις του με το Ναυπλιώτη και στη συνέχεια παραθέτει ένα μικρότερο τμήμα με αντίστοιχες σημειώσεις από συζητήσεις με το Νικόλαο Ραιδεστηνό, υιό του πρωτοψάλτου Γεωργίου Ραιδεστηνού.

Ο «τίτλος» αυτού του τμήματος έχει ως εξής (τον παραθέτω για να γίνει κατανοητό από ποιόν προέρχονται οι πληροφορίες που ακολουθούν – συγχωρήστε μου τη χρήση μονοτονικού):
«Σημειώματα πρόσθετα τηρηθέντα παρά του αυτού [ενν. του Βουδούρη] εκ προφορικής ανακοινώσεως του μουσικοδιδασκάλου κυρίου Νικολάου Ραιδεστηνού, υιού του λαμπαδαρίου και είτα πρωτοψάλτου της μεγάλης εκκλησίας γενομένου Γεωργίου του Ραιδεστηνού».

§534. «Εν τω πατριαρχικώ ναώ οι κατά καιρόν πρωτοψάλται έψαλλον πάντοτε μαθήματα αρχαιοτέρων διδασκάλων του ναού, διότι ταύτα αντιπροσώπευον το καθαρόν εκκλησιαστικόν μέλος του πατριαρχικού ναού. Ποτέ δεν εψάλλοντο εκεί ούτε του Χουρμουζίου πολυέλεοι και δοξολογίαι, ούτε του Κρητός το Δύναμις, ούτε και Θεοδώρου του Φωκαέως Ανοιξαντάρια».

Συμπεραίνω, λοιπόν, πως την εποχή του Ραιδεστηνού (άρα και παλαιότερα) το δύναμις του Κρητός δεν ψαλλόταν στο Πατριαρχείο. Ωστόσο, για να το ψάλλουν ο Ναυπλιώτης και ο Πρίγγος, σύμφωνα με τις πολύτιμες προφορικές μαρτυρίες που παρετέθησαν ανωτέρω, προφανώς το έψαλλε και ο Βιολάκης (δεν πιστεύω πως ο Ναυπλιώτης θα έκανε μόνος του αλλαγή). Επομένως, υποθέτω πως με βάση την ανωτέρω πληροφορία, μάλλον ήταν ο Βιολάκης που εισήγαγε το εν λόγω δύναμις στο «ρεπερτόριο» των πατριαρχικών ψαλτών. Άλλωστε, ο Βουδούρης σε άλλα σημεία του έργου του αναφέρει πως ο Γεώργιος Βιολάκης προσπάθησε πολλές φορές να εισαγάγει στον πατριαρχικό ναό διάφορα μαθήματα (και δικά του) προξενώντας την αποστροφή του λαμπαδαρίου Νικολάου Στογιάννου, φανατικού τηρητή της αρχαιότερης τάξης (οπότε ο λαμπαδάριος αντιδρώντας άφηνε να ψάλλει ο β΄ δομέστικος κλπ.).

Εκτός αν ορισμένες πληροφορίες που παραθέτει ο Βουδούρης θεωρούνται λανθασμένες.

Υ.Γ. Το "ποτέ δεν εψάλλοντο" εκφράζει και μία αντίθεση (οτι δηλ. τώρα κάποια ψάλλονται) ή μου φαίνεται; [εξαιρουμένων των Ανοιξανταρίων που δεν λέγονται ποτέ].
Πολύ ωραίο το μήνυμά σας. Ας τα διαβάσουν και κάποιοι που πιστεύουν στην αυθεντία του Πατριαρχικού αναλογίου, όπως ο κ. Μπουλμπουτζής. Τουλάχιστον στο Όρος διασώζονται και κάποιες αλήθειες στο τυπικό και στην ερμηνεία. Στον πατριαρχικό ναό τα πράγματα άλλαξαν. Δυστυχώς...
 

dimskrekas

Δημήτρης Σκρέκας
Στα δύσκολα μιλάτε για ύφος. Πιασάρικη κουβέντα. Το Όρος το έζησα και όταν πάτε σε μια αγρυπνία δεν θα ξεφύγουν οι πατέρες στα ακουστικά από αυτά που θα ακούσετε σε κάποια άλλη ανάλογη περίπτωση! Κάνετε λόγο για κάποιους μελοποιούς. Κάνετε λάθος όμως στο εξής. 'Αλλο ψ'αλω κάποια επιλεγμένα κομμάτια και άλλο ψάλλω κατά κόρον έναν συγκεκριμένο μελοποιό. Το Τριάδι από τον τέταρτο ήχο του Παπανικολάου υπάρχει λόγος που λέγεται. Επίσης Φιλανθίδη δεν μπορούν να ψάλλουν όλοι! Μην γενικεύεται καταστάσεις. Το Όρος έχει συνέχεια. Κάνετε λόγο για διαφορές. Εάν εξαιρέσω τους Βατοπεδινούς που διαφοροποιείται το Όρος. Προσέξτε τυχούσες διαφορές λόγω ερμηνείες θα υπάρξουν. Πατριαρχείο πλέον τέλος. Και είναι γνωστό αυτό. Εφόσον λοιπόν φαίνεται ότι γνωρίζετε τα περί Πατριαρχείου πες τε μου σας παρακαλώ το Τριώδιο του Στανίτσα που έχει τις ρίζες του;
ΥΓ Ραιδεστινό που ακούσατε εσείς;;;Πρίγγο ακούω εγώ και κακοποιημένο Ιάκωβο από τον Αστέρη. Ξέρετε τι πιστεύω: εάν υπήρχε και κάποιος άλλος ψάλτης θα γινόταν ο Αστέρης Άρχων;;;Θα ήταν ο κ. Χαριατίδης Λαμπαδάριος και ο κ. Φλοίκος Δομέστικος;;;Σας παρακαλώ πολύ, έχουμε αφτιά και κάποιες ώρες στα αναλόγια. Καλοί ψάλτες ναι αλλά ως εκεί. ¨οχι κάτι το ξεχωριστό. Θα μας πείτε τον Χατζη-αθανασίου παράδοση; τον Πρίγγο με το Δύναμις παράδοση; Κ.α. Ο κύβος ερρίφθη εδώ και καιρό...προτιμώ Φιλανθίδη από Χατζη-αθανασίου και Δοσίθεο από το γνωστό χερουβικό του Πρίγγου και τα κιουρδί του...

᾽᾽Mετά από ό,τι έχει γραφεί στο ψαλτολόγιο δεν έχει νόημα να συζητήσουμε επί του θέματος. Εξακολουθώ να πιστεύω, όπως και οι περισσότεροι εδώ μέσα ότι ο Gant είναι βαλτός!!! Σέβομαι τα γραφόμενά σας αλλά τα βρίσκω κάπως περίεργα....Φυσικά και υπάρχει αντίφαση. Άποψή μου. Με σεβασμό και πλήρη υποταγή στη Μητέρα Εκκλησία. Μήπως κάποια γραφόμενά σας πρέπει να τα ξαναδείτε; Ήκιστα Πατριαρχικός ο Άρχων;; Τι λέει ο υπόλοιπος κόσμος; Τόσες κατατάξεις έγιναν εδώ μέσα περί Κωνσταντίνου-πόλεως...᾽᾽

κ για την αντιγραφή...δ
 

Gant

Παλαιό Μέλος
Φυσικά και δεν ισχύουν. Άλλο παρουσιάζω το προσωπικό μου στοιχείο, κ άλλο Κ εν προκειμένω ο Άρχοντας αν ζούσε θα απαντούσε όπως ήξερε, μοναδικά κ ανεπανάληπτα. Και ειδικά για του Κρητός το Δύναμις μάλλον θα έλεγε ό,τι υπάρχει στο Τριώδιόν του και παραθέτει ο Αθ. Πέττας στη Θ. Λειτουργία του.

δ.

Σεβαστέ κ. Σκρέκα, αφήστε να ξέρω κάποια στοιχεία τα οποία μου τα ανέφεραν άνθρωποι που το γνώρισαν από κοντά. Ο Άρχων δεν ήταν διαβασμένος! Το βλέπει κανείς σε αυτά που έψαλε και άλλοι του κατ-έγραφαν:wink: Πως να δικαιολογήσω μελοποιήσεις του που δεν έχουν τις ρίζες τους σε κλασικά έργα; Θα μπω σε λεπτομέρειες μόλις επιστρέψω στην έδρα μου, για συγκεκριμένα μελωδήματά του και πως δούλεψε πάνω στις μελωδίες του. Το ενδιαφέρον είναι να τα συγκρίνουμε και με γνωστές μελωδίες που ακούγονταν σε συγκεκριμένα κέντρα διασκέδασης. Θα έχει πολύ ενδιαφέρον το αποτέλεσμα.
 

Gant

Παλαιό Μέλος
᾽᾽Mετά από ό,τι έχει γραφεί στο ψαλτολόγιο δεν έχει νόημα να συζητήσουμε επί του θέματος. Εξακολουθώ να πιστεύω, όπως και οι περισσότεροι εδώ μέσα ότι ο Gant είναι βαλτός!!! Σέβομαι τα γραφόμενά σας αλλά τα βρίσκω κάπως περίεργα....Φυσικά και υπάρχει αντίφαση. Άποψή μου. Με σεβασμό και πλήρη υποταγή στη Μητέρα Εκκλησία. Μήπως κάποια γραφόμενά σας πρέπει να τα ξαναδείτε; Ήκιστα Πατριαρχικός ο Άρχων;; Τι λέει ο υπόλοιπος κόσμος; Τόσες κατατάξεις έγιναν εδώ μέσα περί Κωνσταντίνου-πόλεως...᾽᾽

κ για την αντιγραφή...δ

Βαλτός δεν είμαι. Δεν μου αρέσει να είμαι μαριονέτα κανενός. Την άποψή μου καταθέτω...
 
Top