E
emakris
Guest
Πριν από λίγες μέρες, εορτάζετο η μνήμη του οσίου Αλυπίου του Κιονίτου (26 Νοεμβρίου). Εκτός από την ακολουθία του Μηναίου, υπάρχει ιδιαίτερη φυλλάδα, που εκδόθηκε το 1679 στη Βενετία (βλ. εδώ) από τον τότε εφημέριο του Αγίου Γεωργίου, περίφημο Ρεθυμνιώτη αγιογράφο Εμμανουήλ Τζάνε Μπουνιαλή. (Ο οποίος προηγουμένως είχε περάσει και από τη νήσο μας, όπου δημιούργησε ορισμένες πολύ σημαντικές εικόνες για τον ναό των Αγ. Αποστόλων Ιάσωνος και Σωσιπάτρου).
Ο Τζάνες συμπληρώνει την ακολουθία του Μηναίου, αλλά κάνει και κάτι πολύ ενδιαφέρον (δεν ξέρω εάν το έχει εντοπίσει ήδη κάποιος συνάδελφος): μεταφέρει τον κανόνα του οσίου σε άλλο ήχο! Κρατώντας τη γενική διατύπωση του κάθε τροπαρίου, προσαρμόζει το κείμενο σε διαφορετικούς ειρμούς. Την α΄ Ωδή, για παράδειγμα, από το " Ίππον και αναβάτην" την προσαρμόζει στο "Αρματηλάτην Φαραώ", με τις συλλαβές και τους τονισμούς που απαιτούνται εκεί. Ιδού πώς χαρακτηρίζει ο ίδιος την εργασία του (ορθογραφία ομαλοποιημένη):
"Ἀκολουθία τοῦ ὁσίου πατρὸς ἡμῶν Ἀλυπίου τοῦ Κιονίτου καὶ θαυματουργοῦ, συναχθεῖσα ἐκ τοῦ Μηναίου παρὰ τοῦ εὐλαβεστάτου ἱερέως Ἐμμανουήλου Τζάνε τοῦ εἰκονογράφου λεγομένου Μπουνιαλῆ, ὁ Κανόνας δὲ τῆς αὐτῆς ἀκολουθίας ἐπανακαμ[φ]θεὶς ὑπ' αὐτοῦ, ἐκ τοῦ ὀργανικοῦ ἤχου τοῦ πλ. α΄ εἰς τὸ[ν] μελωδοποιὸν ἦχον τοῦ πλ. δ΄, περιστρέφων τὰς τῶν συλλαβῶν μεθόδους ἑρμηνείας τῶν λόγων καὶ μελωδικὰ μέτρα ἀπὸ ἦχον εἰς ἦχον ἐπανερχόμενα, τυπωθεῖσα δὲ χάριν εὐλαβείας".
Θα μπορούσαν να γίνουν διάφορες παρατηρήσεις σε σχέση με την αντιδιαστολή και τον χαρακτηρισμό των δύο ήχων. Υπάρχει άραγε άλλη ανάλογη περίπτωση; Μου φαίνεται πρωτότυπο, γι' αυτό και το επισημαίνω.
Ο Τζάνες συμπληρώνει την ακολουθία του Μηναίου, αλλά κάνει και κάτι πολύ ενδιαφέρον (δεν ξέρω εάν το έχει εντοπίσει ήδη κάποιος συνάδελφος): μεταφέρει τον κανόνα του οσίου σε άλλο ήχο! Κρατώντας τη γενική διατύπωση του κάθε τροπαρίου, προσαρμόζει το κείμενο σε διαφορετικούς ειρμούς. Την α΄ Ωδή, για παράδειγμα, από το " Ίππον και αναβάτην" την προσαρμόζει στο "Αρματηλάτην Φαραώ", με τις συλλαβές και τους τονισμούς που απαιτούνται εκεί. Ιδού πώς χαρακτηρίζει ο ίδιος την εργασία του (ορθογραφία ομαλοποιημένη):
"Ἀκολουθία τοῦ ὁσίου πατρὸς ἡμῶν Ἀλυπίου τοῦ Κιονίτου καὶ θαυματουργοῦ, συναχθεῖσα ἐκ τοῦ Μηναίου παρὰ τοῦ εὐλαβεστάτου ἱερέως Ἐμμανουήλου Τζάνε τοῦ εἰκονογράφου λεγομένου Μπουνιαλῆ, ὁ Κανόνας δὲ τῆς αὐτῆς ἀκολουθίας ἐπανακαμ[φ]θεὶς ὑπ' αὐτοῦ, ἐκ τοῦ ὀργανικοῦ ἤχου τοῦ πλ. α΄ εἰς τὸ[ν] μελωδοποιὸν ἦχον τοῦ πλ. δ΄, περιστρέφων τὰς τῶν συλλαβῶν μεθόδους ἑρμηνείας τῶν λόγων καὶ μελωδικὰ μέτρα ἀπὸ ἦχον εἰς ἦχον ἐπανερχόμενα, τυπωθεῖσα δὲ χάριν εὐλαβείας".
Θα μπορούσαν να γίνουν διάφορες παρατηρήσεις σε σχέση με την αντιδιαστολή και τον χαρακτηρισμό των δύο ήχων. Υπάρχει άραγε άλλη ανάλογη περίπτωση; Μου φαίνεται πρωτότυπο, γι' αυτό και το επισημαίνω.
Last edited: