Στο παλαιό Ψαλτολόγιο είχε συζητηθεί παλαιότερα η σημασία και η ορθότητα του "μελετώντας" και του "μελετάν" στο Πληρωθήτω (και τα δύο χρησιμοποιούνται). Εκεί φάνηκε οτι και οι δύο εκδοχές είναι αρκετά παλιές αλλά το "μελετώντας" είναι το παλαιότερο.
«Πληρωθήτω τὸ στόμα ἡμῶν αἰνέσεως, Κύριε, ὅπως ἄν ὑμνήσωμεν τὴν δόξαν σου, ὅτι ἠξίωσας ἡμᾶς τῶν ἁγίων σου μετασχεῖν μυστηρίων . τήρησον ἡμας ἐν τῷ σῷ ἁγιασμῷ, ὅλην τὴν ἡμέραν μελετῶντας τὴν δικαιοσύνην σου.ἀλληλούια» (Πασχάλιον Χρονικὸν μέσα ζ' αἰ. P.G τ. 92 στ.1001.Τὸ ἴδιο ἀκριβῶς κείμενο διασώζει τὸ χφ. Ἐθνικῆς Βιβλιοθήκης τῆς Ἑλλάδος 47 ια' αἰ. καὶ ὁ ἅγιος Νικόλαος ὁ Καβάσιλας Εἰς τὴν θείαν λειτουργίαν μβ' Φιλοκαλία τ. 22 σ.198 χωρὶς νὰ ἀναφέρεται στὶς φράσεις «ὅτι ἠξίωσας ἡμας τῶν ἁγίων σου μετασχεῖν μυστηρίων» καὶ «ἀλληλούια» ).
Ο π. Μάξιμος Ματθαίος σε κάποιο μήνυμα του στο forum αναφέρει ότι το Πληρωθήτω είναι ύμνος προερχόμενος από τον 70ο ψαλμό (αν δεν κάνω κάποιο λάθος...).
[Προσωπικά μου κάνει εντύπωση το "μελετώντας"...]
μήπως επειδή είναι συνηρρημένο γράφεται με "ω".
Ἀπό φιλολογικῆς ἀπόψεως καί οἱ δύο τύποι εἶναι τελικοί."μελετώντας" ( μετοχή) = "φύλαξέ μας μέσα στην αγιαστική σου χάρη, εμάς
που μελετάμε ( επιθετική μετοχή) ή επειδή μελετάμε ( αιτιολογική μετοχή)
όλη την ημέρα τη δικαιοσύνη σου
"μελετάν" ( απαρέμφατο) = φύλαξέ μας μέσα στην αγιαστική σου χάρη ώστε
να μελετάμε ( αποτελέσματος) όλη την ημέρα τη δικαιοσύνη σου
[τηρώ +απαρέμφατο στο Liddell-Scott) = φυλάττω ή προσέχω ώστε να..... ]
Βέβαια κανονικά δεν έπρεπε να υπάρχει κόμμα σε καμμία από τις δύο
περιπτώσεις....
«Πληρωθήτω τὸ στόμα ἡμῶν αἰνέσεως, Κύριε, ὅπως ἄν ὑμνήσωμεν τὴν δόξαν σου, ὅτι ἠξίωσας ἡμᾶς τῶν ἁγίων σου μετασχεῖν μυστηρίων . τήρησον ἡμας ἐν τῷ σῷ ἁγιασμῷ, ὅλην τὴν ἡμέραν μελετῶντας τὴν δικαιοσύνην σου. ἀλληλούια» (Πασχάλιον Χρονικὸν μέσα ζ’ αἰ. P.G τ. 92 στ.1001. Τὸ ἴδιο ἀκριβῶς κείμενο διασώζει τὸ χφ. Ε.Β.Ε. 47 φ. 241r ια’ αἰ., τὸ χφ. Μεσσήνης ΡΙΑ-161 καλοφωνικὸν ιγ’ αἰ. φ. 75v μὲ τὴν παραλλαγή «αἰνέσεώς σου» ἔκδ. Εἰς μνήμην Σπ. Λάμπρου 1935 σ. 175, καὶ ὁ ἅγιος Νικόλαος ὁ Καβάσιλας Εἰς τὴν θείαν λειτουργίαν μβ’ Φιλοκαλία τ. 22 σ.198 χωρὶς νὰ ἀναφέρεται στὶς φράσεις «ὅτι ἠξίωσας ἡμας τῶν ἁγίων σου μετασχεῖν μυστηρίων» καὶ «ἀλληλούια» ). «ὅπως (ἄν ἤ) ἀνυμνήσωμεν» (Ε. Σπυράκου Οἱ χοροὶ ψαλτῶν κατὰ τὴν βυζαντινὴ παράδοση σ. 414).
Τὸ παρηλλαγμένο κείμενο νεωτέρων ἐκδόσεων προέρχεται ἀπὸ τὴν «Ἐκλογὴ ἑλληνικῆς ὀρθοδόξου ὑμνογραφίας» τοῦ Π. Ν. Τρεμπέλα (σ. 189), ὁ ὁποῖος λαμβάνει τοὺς ὕμνους ὄχι ἐκ τῶν χειρογράφων ἀλλὰ ἀπὸ ἐκδόσεις ἄλλων, κυρίως ξένων (Migne, Baumstark, Νείλου Βοργία τῆς Κρυπτοφέρρης), οἱ ὁποῖοι ἀποδεδειγμένως ἐνίοτε ἀλλοιώνουν τὰ κείμενα αὐθαιρέτως, δῆθεν πρὸς ἀποκατάστασιν αὐτῶν, ἢ στηρίζονται σὲ χειρόγραφα ἐκτὸς τῆς ἐκκλησιαστικῆς παραδόσεως.
Τέλος, κατά τήν γνώμην μου, τό μέν "μελετᾶν" εἶναι εὐηχότερον καί, ἴσως δι' αὐτό ἐπεκράτησε, τό δέ "μελετῶντας" εἶναι δοκιμότερον ὡς ἐξαρτώμενον ἐκ τοῦ ῥήματος "τήρησον", τό ὁποῖον συνήθως ἔχει ὡς ἀντικείμενον τελ. μετοχήν "τήρησον ἡμᾶς ἀνεπηρεάστους παντός κακοῦ...".
Ἀπό φιλολογικῆς ἀπόψεως καί οἱ δύο τύποι εἶναι τελικοί.
"μελετᾶν"=τελ. ἀπαρέμφατο
"μελετῶντας"=τελ. μετοχή
Καί τά δύο μεταφράζονται ὡς "τήρησον ἡμᾶς ἐν τῷ σῷ ἁγιασμῷ, ὥστε νά μελετῶμεν...". Καλῶς δέ ὑπάρχει τό κόμμα, διότι πρόκειται περί δύο προτάσεων, μιᾶς κυρίας "τήρησον ἡμᾶς ἐν τῷ σῷ ἁγιασμῷ", καί μιᾶς δευτερευούσης τελικῆς προτάσεως "ὥστε νά μελετῶμεν...".
Παρ' ὅτι, δέ, εἰς τό Πασχάλιον Χρονικόν πράγματι ἀναφέρεται ὁ τύπος "μελετῶντας", ἀλλά ἐπειδή ἀπό τό κείμενο φαίνεται ὅτι ὁ ὕμνος τότε ἦτο γνωστός, ἄρα, προγενέστερος, τήν ἀπάντησιν διά τό ποῖος τύπος εἶναι ὁ ἀρχικός, θά μᾶς τήν δώσουν, ὅπως σωστά ἔγραψε καί ὁ κ. Ἀνατολικιώτης, τά παλαιότερα χειρόγραφα, ἐάν ὑπάρχουν καί εὑρεθοῦν.
Τέλος, κατά τήν γνώμην μου, τό μέν "μελετᾶν" εἶναι εὐηχότερον καί, ἴσως δι' αὐτό ἐπεκράτησε, τό δέ "μελετῶντας" εἶναι δοκιμότερον ὡς ἐξαρτώμενον ἐκ τοῦ ῥήματος "τήρησον", τό ὁποῖον συνήθως ἔχει ὡς ἀντικείμενον τελ. μετοχήν "τήρησον ἡμᾶς ἀνεπηρεάστους παντός κακοῦ...".