Λείψανα της αρχαίας ελληνικής μουσικής

Zambelis Spyros

Παλαιό Μέλος
['' Ένας πάπυρος Οξυρύγχου (Oxyrhynchus Papyrus) του Πανεπιστημίου Michigan, αρ. 2958. Δημοσιεύτηκε από τους Ο. Μ. Pearl και R. Ρ. Winnington-Ingram με τον τίτλο "A Michigan Papyrus with Musical Notation" στο Journal of Egyptian Archaeology 51 (1965), 179-195. To άρθρο περιλαμβάνει φωτογραφία και μεταγραφή σε νεότερη σημειογραφία.'']
 

Zambelis Spyros

Παλαιό Μέλος
['' Ένας πάπυρος Οξυρύγχου (Oxyrhynchus Papyrus) του Πανεπιστημίου Michigan, αρ. 2958. Δημοσιεύτηκε από τους Ο. Μ. Pearl και R. Ρ. Winnington-Ingram με τον τίτλο "A Michigan Papyrus with Musical Notation" στο Journal of Egyptian Archaeology 51 (1965), 179-195. To άρθρο περιλαμβάνει φωτογραφία και μεταγραφή σε νεότερη σημειογραφία.
15. Ένα μικρό απόσπασμα από την Ιφιγένεια εν Αυλίδι του Ευριπίδη, που ανακαλύφθηκε τον Δεκέμβριο του 1972 από τη μουσικολόγο Denise Jourdan-Hemmerdinger σ' έναν πάπυρο του Πανεπιστημίου του Leyden (αρ. 510). Αναγγέλλοντας την ανακάλυψή της σε μια ανακοίνωση στην Academie des Inscriptions et Belles Lettres στο Παρίσι την 1η Ιουνίου 1973, ισχυρίστηκε πως αυτό το μουσικό απόσπασμα είναι, πιθανόν, αρχαιότερο του παπύρου Zenon, που χρονολογείται γύρω στο 250 π.Χ. (βλ. παραπάνω, 2) και, επομένως, είναι το αρχαιότερο δείγμα αρχαίας ελληνικής μουσικής που ανακαλύφθηκε ως σήμερα. Ο πάπυρος είναι πολύ κολοβωμένος και περιέχει "τα υπόλοιπα 16 γραμμών, κείμενο και μουσική, από τις οποίες, καθώς λέει, μόνο 8 γραμμές μπορούν να επανορθωθούν"· κατόρθωσε να διαβάσει τους στίχους 784-792 της Ιφιγένειας. Πολλά από τα μουσικά σημεία ανήκουν στη φωνητική σημειογραφία, ενώ 2 ή 3 στην οργανική.
Η ανακοίνωσή της δημοσιεύτηκε στο Comptes Rendus des Seances de l' annee 1973, avril-juin της Ακαδημίας (Παρίσι, Νοέμβρ. 1973, 292-299), μαζί με μια φωτογραφία του παπύρου (σ. 295) και μια προσωρινή μεταγραφή (σ. 294).';]
 

Zambelis Spyros

Παλαιό Μέλος
2M. L. West2. P. Hibeh 231 (British Library Pap. 2996)These small fragments, which include some vocal notation, were published (after a fashion) byE.G. Turner in 1955,1 but they were overlooked by Pöhlmann and have received no attention.They date from the mid third century BC, and apparently come from some treatise on music withexamples in notation. Here is a transcription made from the original. The papyrus has of course noaccents, and no other lectional signs.Fr. 1 1 The Hibeh Papyri, II 152.
Page 5
Analecta Musica3Fr. 1.3 If the letters are correctly read, perhaps some case of cãlthw orcaltÆrion. 4-6 The marginal note (supplemented by Turner) may relate to the precedingcolumn. (4-) 5 Possibly me]gãlou 6 Possibly -m°[n]a gumn[Fr. 2.These note-series, and that in fr. 3. 5, are evidently melodic sequences, notmere extracts from scales. 1 ]`: the lower part of an upright. G[ : P[ is also possible,though in fr. 3 P has a top extending further to the left and hooked over. The notes BG (or BP) areat home in the Dorian/Hyperdorian and Hyperphrygian systems. The superior and inferior tie-marks linking notes here and below presumably had some significance for phrasing. In later textsan inferior tie (hyphen) is commonly used to link notes in a divided time-unit; it is not found,however, where the notes are the same, other signs being employed in such cases (kompismÒw,melismÒw, or teretismÒw). 2 ]K : the tips of the arms are visible. Turner read ]%, but thelower trace seems almost diagonal. Musically, % is awkward in a scale containing U and M,whereas K sits easily beside them: Hyperphrygian chromatic lichanos - parhypate hypaton -hypate, or Hypodorian chromatic paranete hyperbolaion - trite - nete. The small circle above U maybe intended for a stigme marking the arsis.Fr. 3The column of paired notes (1-4) is in smaller writing than line 5. Thepositioning of the brackets to the left in 2-4 is notional; I can not tell how much is blank writingsurface and how much is abraded. It is not easy to explain the significance of the pairs of notes,and the readings cannot be guaranteed; I have particular misgivings about the R. G might be acursive N. If the readings are correct, it may be observed that the three preserved pairs, A O, J(recumbent phi, not theta), and G R, yield successively the intervals falling fifth, rising sixth, fallingfifth. The second note of each pair taken with the first of the succeeding one, % A, O J,
Page 6
4M. L. WestG, gives successively a rising sixth, a rising semitone, and a falling major third. It cannot be atuning sequence, as the notes do not all belong to the same key. Possibly they represent a series ofmodulations:% AAeolian parhypate - paranete = Hypoaeol. paranete hyperb.A OHypoaeol. paranete hyperb. - trite = Ionian meseO JIonian mese - trite synemmenon = Hyperionian parhypateJHyperionian parhypate - paranete = Hyperlyd. parameseGHyperlyd. paramese - lichanos = Lyd. paranete synemmenonG RLydian paranete synemmenon - parhypate.In modern notation: a - f #Ä - b - cÄ - aÄ - f΄ - b b.

www.uni-koeln.de/phil-fak/ifa/zpe/downloads/1992/092pdf/092001.pdf
 

Attachments

  • Analecta Musica 2. αbra.jpg
    35.4 KB · Views: 5
Last edited:

nikosthe

Νίκος Θεοτοκάτος
Απόσπασμα από κριτική του Λάμπρου Λιάβα για το δίσκο του Πέτρου Ταμπούρη "Μέλος Αρχαίον", που αναφέρεται στα λείψανα της αρχαίας ελληνικής μουσικής. Το πλήρες κείμενο εδώ. Πολύ ενδιαφέρουσα η παρατήρηση ότι η αρχαία σημειογραφία ήταν στενογραφική, όπως και η δική μας παλαιά παρασημαντική!

Από την αρχαιότητα έχουν σωθεί 40 περίπου σπαράγματα μουσικών κειμένων. Τα περισσότερα είναι αποσπασματικά, επειδή το υλικό καταγραφής τους (συνήθως πάπυρος) έχει αλλοιωθεί σε πολλά σημεία του, λόγω της φθοράς του χρόνου. Τα ακέραια κομμάτια, που σώζονται συνήθως σε μαρμάρινες στήλες (όπως "ο Επιτάφιος του Σεικίλου"), μετριούνται στα δάχτυλα του ενός χεριού... Στις αρχαίες αυτές "παρτιτούρες", καταγράφεται (με ελάχιστες εξαιρέσεις) μόνο το τονικό ύψος, το οποίο μπορούμε να το αποδώσουμε στηριζόμενοι στις θεωρητικές μελέτες που έχουν σωθεί έως τις μέρες μας. Όσο για το ρυθμό, μόνο να τον υποθέτουμε, στηριζόμενοι στη μετρική. Για την απόδοση των μελών αυτών, η μουσικολογική έρευνα επισημαίνει τον "στενογραφικό" χαρακτήρα της αρχαίας σημειογραφίας ως προς τα τονικά ύψη. Σκοπός της ήταν δηλαδή να υπενθυμίζει το μέλος στους μουσικούς και τους τραγουδιστές και σε καμία περίπτωση δεν χρησίμευε για την ακριβή του καταγραφή. Με άλλα λόγια, στις "παρτιτούρες" αυτές μπορούμε να διακρίνουμε το σκελετό των τονικών υψών. Έτσι, δεν είναι δυνατόν να "αποδώσουμε" σήμερα τα κομμάτια αυτά, (ή έστω τα μέρη τους που έχουν διασωθεί), γιατί μας λείπουν οι πληροφορίες για τη μελική τους ανάπτυξη και την ενορχήστρωση. Όσον αφορά στο ρυθμό, μπορούμε να τον προσεγγίσουμε, αν στηριχτούμε στη μετρική. Παρ' όλα αυτά, πολύ μελάνι έχει χυθεί για τη διάρκεια των συλλαβών, καθώς και για τη σχέση μακρών και βραχέων (η σχέση ότι δυο βραχείες αντιστοιχούν σε μια μακρά έχει αμφισβητηθεί έντονα από τη σύγχρονη μουσικολογική έρευνα). Αν για τη μετρική (όπου έχουμε κάποια στοιχεία) έχουν αμφισβητηθεί τόσες θεωρίες, τότε τι να πει κανείς για την προσωδία, όπου ό,τι γνωρίζουμε είναι από έμμεσες πηγές? (Η προσωδία, "λογώδες μέλος" κατά τον Αριστόξενο, είναι η "μελωδία" που παράγεται κατά την εκφορά του λόγου. Δείγματα προσωδίας μπορεί κανείς να εντοπίσει ακόμα και σήμερα στις ντοπιολαλιές της ακριτικής Ελλάδας: στην κρητική, την κυπριακή, τη δωδεκανησιακή διάλεκτο κ.α.) Τα τελευταία κυρίως χρόνια έχουν γίνει προσπάθειες συνδυασμού και ερμηνείας των διάσπαρτων πληροφοριών, με σκοπό να φωτιστεί όσο είναι δυνατόν το πεδίο της αρχαίας ελληνικής προσωδίας, αφού δεν υπάρχουν ηχητικά τεκμήρια.
 

Zambelis Spyros

Παλαιό Μέλος
[''Ο Διονύσιος ο Αλικαρνασσέας (1ος αι. π.Χ.) είναι μάρτυρας· στο βιβλίο του Περί συνθέσεως ονομάτων (XI, Ακοαίς ηδέα τίνα) προβαίνει σε λεπτομερειακή μουσική ανάλυση της μελωδίας του Ευριπίδη, που τραγουδά η Ηλέκτρα προς το χορό στον Ορέστη ("Σίγα, σίγα, λευκόν ίχνος αρβύλης...")''

Θησαυρός της Ελληνικής Μουσικής

http://thesaurus.iema.gr/thesaurus_a.php?lang=en&i=%C5%F5%F1%E9%F0%DF%E4%E7%F2

~~~~~~~

Μουσική και αρχαίος Ελληνικός λόγος
Άντ. Κ. Λάβδας Μουσικοκριτικός

http://ancient-greek-music-gr.blogspot.com/2009/11/blog-post_1722.html

~~~~

Μουσική και αρχαίος ελληνικός λόγος
Αντώνης Κ. Λάβδας

http://www.arxaiologia.gr/site/content.php?artid=537
 

Attachments

  • λ.jpg
    52.6 KB · Views: 26

Zambelis Spyros

Παλαιό Μέλος
''Η πολύχρονη έρευνα του στα μουσικά στοιχεία του αρχαίου ελληνικού λόγου κατέληξε στην εμπεριστατωμένη μελέτη του «Η Μουσική και ο Λόγος στην αρχαία Ελλάδα» (1967) που προϋπήρξε ως μια σειρά από εκπομπές και που εκδόθηκε στα Γαλλικά και χρησιμοποιήθηκε από την Γαλλική Ραδιοφωνία.''

Αντώνιος Λάβδας (1926-2009)

http://www.e-grammes.gr/article.php?id=3863
 

Zambelis Spyros

Παλαιό Μέλος
Λάμπρου Λιάβα (Καθηγητή Έθνομουσικολογίας στο Τμήμα Μουσικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αθηνών)

Λάμπρος Λιάβας, Πρόεδρος

Μουσείο Ελληνικών Λαϊκών Μουσικών Οργάνων
Φοίβου Ανωγειανάκη
Κέντρο Εθνομουσικολογίας

H μουσικολογική βιβλιοθήκη περιλαμβάνει τη δωρεά του Φοίβου Ανωγειανάκη με 4000 βιβλία και άρθρα, όπως και τη βιβλιοθήκη του Χρήστου Πανούτσου, με 1050 τίτλους που καλύπτουν όλες τις έντυπες εκδόσεις για τη βυζαντινή μουσική από το 1826 ως σήμερα.

http://www.instruments-museum.gr/pr...&the1id=9&the2id=18&theid=18&open1=9&open2=18
 

Zambelis Spyros

Παλαιό Μέλος
Γεωργία Ψαραδέλλη

''Μέσα στα πλαίσια του εκπαιδευτικού αλλά και γενικότερα του ερευνητικού μουσικού της έργου έχει ασχοληθεί με τη μελέτη, την ενορχήστρωση και τη διδασκαλία Αρχαίων Ελληνικών Θρησκευτικών Ύμνων, τους οποίους ηχογράφησε με μαθητές της από το Μουσικό Σχολείο Καλαμάτας σε ψηφιακό δίσκο παραγωγής του τελευταίου με τίτλο "Πρότασις Τερψίπνοος" και παρουσίασε στο Θέατρο του Κάστρου Καλαμάτας. Στις αρχές του 2008 συνεργάστηκε με την ΛΗ' Εφορεία Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων Μεσσηνίας και τον Οργανισμό Πολιτισμού και Αθλητισμού της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης Μεσσηνίας για την παρουσίαση του έργου της πρώτης και των αρχαιοτήτων της περιοχής, ερμηνεύοντας Αρχαίους Ελληνικούς Ύμνους.

Διευθύνσεις και τηλέφωνα για επικοινωνία




Για οποιαδήποτε απορία ή σχόλιο μπορείτε να στέλνετε μηνύματα στην ηλεκτρονική διεύθυνση : webmail@psaradelli.gr
Τηλ επικοινωνίας: 27210 88733 Κιν. τηλέφωνο: 6945337761


Για ερωτήσεις, απορίες σε θέματα που αφορούν την εγκυκλοπαίδεια αφήνετε μήνυμα στη διεύθυνση: encyclopedia@psaradelli.gr


Για οποιαδήποτε ερώτηση σχετικά με τις εργασίες που παρουσιάζονται εδώ αλλά και την ανάρτηση εργασιών αφήνετε μήνυμα στη διεύθυνση: ergasies@psaradelli.gr

http://www.psaradelli.gr/education/epim/encyclopedia.htm
 
Top