Εκμεταλλευόμενος την μικροασθένεια του Παναγιώτη..
...που του ευχόμαστε, ωστόσο,
ολόψυχα περαστικά, θέλω να σας παραθέσω αντί άλλου σχολίου ένα κείμενο σχετικά με τη σημασία της Παλαιάς Διαθήκης για τη χριστιανική πίστη.
Ποιος ο λόγος, θα μου πείτε; Ο λόγος είναι ότι στη συζήτηση παραπάνω κατάλαβα ή νόμισα ότι κατάλαβα ένα ιδεολογικό νήμα σκέψης που με στενοχώρησε αρκετά, υπερβολικά γνώριμο δυστυχώς σε μένα από άλλες συζητήσεις και περιβάλλοντα εκτός φόρουμ, αλλά που δεν θα περίμενα να το δω κι εδώ, στον ιστοχώρο δηλαδή που αναφέρεται στη μουσική διάσταση της ορθόδοξης λατρείας. Αν πάλι έκανα λάθος στην εκτίμησή μου, πράγμα όχι ασύνηθες, συχωρήστε με, και απλά μοιραστείτε μαζί μου αυτό το ωραίο κείμενο που με κόπο έκατσα κι έγραψα:
Μιλτιάδη Κωνσταντίνου,
Παλαιά Διαθήκη (εκδ. Αρμός, Αθήνα, 2008), σελ. 47-49 (υπογραμμίσεις δικές μου):
[...]
Η διάκριση σε Παλαιά και Καινή Διαθήκη δεν είναι ποιοτική, αλλά καθαρά χρονική, δηλαδή τεχνική. Αν είναι αλήθεια ότι η χριστιανική πίστη δεν αποτελεί το προϊόν φιλοσοφικών αναζητήσεων σε καθαρά θεωρητικό επίπεδο, αλλά στηρίζεται στην αποκάλυψη του Θεού μέσα στην ανθρώπινη ιστορία, η ενότητα των δύο Διαθηκών είναι αδιαμφισβήτητη.
Δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι όλες οι αρχαίες χριστιανικές αιρέσεις που εμφανίζουν πλατωνική επίδραση πολέμησαν με πάθος την Παλαιά Διαθήκη, ακριβώς γιατί σε αυτήν κατά κύριο λόγο φαίνεται η ιστορική διάσταση της αποκάλυψης του Θεού. Η απόρριψη του πρώτου μέρους της χριστιανικής Βίβλου ως ιουδαϊκού έργου και επομένως όχι απαραίτητου για τη χριστιανική πιστη, ισοδυναμεί με σαφή διάκριση ανάμεσα στον Θεό της Παλαιάς Διαθήκης και σε κείνον που αποκαλύπτεται μέσω του Ιησού Χριστού στην Καινή Διαθήκη. Μια τέτοια διάκριση όμως δεν κλονίζει απλώς τη βασική αρχή που διαφοροποιεί τον χριστιανισμό από όλες τις θρησκείες, το ότι δηλαδή ο Θεός αποκαλύπτεται μέσα στην ανθρώπινη ιστορία, αλλά οδηγεί και σε μια εντελώς διαφορετική εικόνα του Ιησού Χριστού και καθιστά άνευ αντικειμένου τη σωτηρία που επαγγέλεται.
Αυτό το αντιλαμβάνεται κανείς εύκολα, αν επιχειρήσει να αφαιρέσει από την Καινή Διαθήκη τα χωρία εκείνα που αναφέρονται στην Παλαιά (στις περισσότερες εκδόσεις της Κ.Δ. τα συγκεκριμένα χωρία επισημαίνονται με διαφορετικά γράμματα). Θα διαπιστώσει τότε ότι δεν απομένει από το πρόσωπο του Χριστού παρά μόνον η εικόνα ενός θαυματοποιού ή στην καλύτερη περίπτωση ενός δασκάλου φιλοσοφικών αληθειών, ο οποίος κατορθώνει πάντοτε να ανατρέπει με ετοιμότητα τα επίσης φιλοσοφικά επιχειρήματα των συνομλητών του. Αλλά μια τέτοια εικόνα του Ιησού Χριστού είναι ξένη προς την πίστη της Εκκλησίας γι' αυτόν. Έτσι, οι αρχαίοι εκκλησιαστικοί συγγραφείς και Πατέρες δεν κάνουν ποτέ, ούτε στα δογματικά συγγράμματά τους, ποιοτική διάκριση μεταξύ Παλαιάς και Καινής Διαθήκης. Το ίδιο και οι αποφάσεις των Συνόδων, τοπικών και οικουμενικών, στηρίζονται αδιακρίτως τόσο στην Παλαιά όσο και στην Καινή Διαθήκη.
Εκεί όμως, όπου η αδιάσπαστη σύνδεση των δύο Διαθηκών καθίσταται με τον παραστατικότερο τρόπο εμφανής, είναι η λατρεία της Εκκλησίας. Δύσκολα μπορεί να βρει κανείς έναν ύμνο που, αν δεν κάνει άμεση αναφορά σε κάποιο πρόσωπο ή γεγονός της Παλαιάς Διαθήκης, να μην είναι επηρεασμένος από τη θεματολογία και τη φρασεολογία της, ενώ σε όλες τις εκκλησιαστικές ακολουθίες διαβάζονται μικρότερα ή μεγαλύτερα παλαιοδιαθηκικά αποσπάσματα.
[...]
Αυτό το τελευταίο είναι και ο λόγος για τον οποίο το θέμα είναι άμεσα σχετικό με τη θεματολογία του φόρουμ (αν και εντελώς άσχετο με την παρούσα ενότητα).
Αν είναι δύσκολο να φαντασθούμε την παρουσία του Χριστού και κατά συνέπεια ολόκληρης της εκκλησίας και της λατρείας ανεξάρτητη από την Παλαιά Διαθήκη, άλλο τόσο δύσκολο είναι να φαντασθούμε εκτός αυτής και τον ρόλο του ορθόδοξου ψάλτη. Τι θα του απομένει να ψάλει χωρίς ψαλμούς, στιχολογίες, προκείμενα, ειρμούς κανόνων και ένα σωρό άλλα; Κι αυτά όχι ως απολιθώματα ή κληροδοτήματα μιας παλιάς λατρευτικής τυπολογίας, αλλά ως ζώντα και σημαίνοντα συστατικά της λατρείας της εκκλησίας μας.
Μήπως τελικά ένα βασικό συστατικό της διακονίας μας πάνω στο αναλόγι είναι να είμαστε εντελώς ορθά συνειδητοποιημένοι γύρω από κάποια βασικά πράγματα;
ΥΓ Ξαναλέω:
Αν πάλι έκανα λάθος στην εκτίμησή μου, πράγμα όχι ασύνηθες, συχωρήστε με, και απλά μοιραστείτε μαζί μου αυτό το ωραίο κείμενο ...
