[Ἐρώτηση] «Ἀκολουθάριον» Ἱερᾶς Μεγίστης Μονῆς Βατοπαιδίου - Σειρὰ «Πρωτόγραφα τῶν Τριῶν Διδασκάλων»

Γιάννης Μουσελλής19

Φοιτητής Νομικής
Γιάννη σε ευχαριστούμε για όλα. Να ρωτήσω, σε κάθε ακολουθία τι περιλαμβάνει; Εννοώ δεν έχει μόνο τα ιδιόμελα και το απολυτίκιο όπως η Μουσική Κυψέλη Στεφάνου, έτσι δεν είναι?

Μήπως μπορείς να μας πεις για μια μεγάλη ημέρα ιδίως, εννοώ π.χ. Σταυρού η Γενέσιο της Θεοτόκου, τι περιλαμβάνει?
Καλησπέρα! Έχει μελοποιημένα απολυτικια, τα καθίσματα και όλες τις ωδές των κανόνων και εξαποστειλαρια. Επίσης έχει και τα στιχηρα του εσπερινού και των αινων ακόμη και αν αυτά είναι προσομια.
 
Last edited:

mmamais

Μαμάης Μιχάλης
Ευχαριστώ. Δεν έχει και μαθήματα δηλαδή της θείας Λειτουργίας?
 

Diogenes

Νέο μέλος
Ευχαριστώ. Δεν έχει και μαθήματα δηλαδή της θείας Λειτουργίας?
Δεν μπορεί να έχει μαθήματα της θείας Λειτουργίας, διότι είναι αντιγραφές από αυτά τα χφφ., τα οποία έχουν μόνο εσπερινό και όρθρο:
Μέχρι τώρα ήξερα μόνο το Δοξασταριον των Αποστίχων του Χουρμουζίου, και την εξήγηση του Γρηγορίου σ' αυτό του Πέτρου Πελοποννησίου.
Σήμερα έπεσα πάνω σ' αυτό:
«Αρχή συν Θεώ αγίω των ακολουθιών των δοξαζομένων αγίων, συν των δοξαστικών αυτών και των μη εορταζομένων αγίων του όλου ενιαυτού, μελοποιηθέντων κατά το εκκλησιαστικόν μέλος παρά Χουρμουζίου Χαρτοφύλακος και Γρηγορίου πρωτοψάλτου, κατά το ύφος της του Χριστού Μεγάλης Εκκλησίας.»
Η μελοποίηση μοιάζει αλλά σίγουρα δεν είναι ακριβώς ίδια με του Πέτρου.
Έχει κάποιος περισσότερες πληροφορίες;

Μηνολόγιο (Σεπτεμβρίου-Νοεμβρίου) - Μηνολόγιο (Δεκεμβρίου-Φεβρουαρίου)
Μηνολόγιο (Μαρτίου-Αυγούστου)
 

mmamais

Μαμάης Μιχάλης
Ο τίτλος είναι του ίδιου του Χουρμουζίου, όπως ο ίδιος ο κ. Νεοκλής είπε εξ' αρχής. Το αν είναι κακόηχος ή όχι είναι άλλο θέμα.
Γενικώς, υπάρχει μια τάση νεκρανάστασης παλαιοτέρων ορολογιών, απλώς επειδή είναι παλαιότερες. Ακόμα και αν εννοούν το ίδιο πράγμα. βλ. τώρα, "Ακολουθάριο" αντί "Μηνολόγιο" ή κάτι άλλο, "Δοξαστικάριον" αντί "Δοξαστάριον", "Γιακουμάκης Πρωτοψάλτης" αντί "Ιάκωβος Πρωτοψάλτης". Δεν πιστεύω ότι η παλαιότερη ορολογία είναι απαραίτητα και καλύτερη. Βέβαια και η αισθητική της κάθε γενιάς είναι διαφορετική (βλ. τι μουσική θεωρούσε ωραία ο πολύς κόσμος τώρα και τι παλαιότερα).

Δεν θέλω να καταλογίσω σκοπιμότητα (και αν καταλογίσω ποιος νοιάζεται...). Οι υπεύθυνοι της έκδοσης αυτής έπρεπε να πάρουν κάποιες αποφάσεις. Και μια από αυτές είναι: Ο Χουρμούζιος είπε ΑΚΟΛΟΥΘΑΡΙΟΝ. Εμείς τι να κάνουμε; Και αποφασίσανε για τους δικούς τους λόγους "Ακολουθάριον".
 

Diogenes

Νέο μέλος
Ο τίτλος είναι του ίδιου του Χουρμουζίου, όπως ο ίδιος ο κ. Νεοκλής είπε εξ' αρχής. Το αν είναι κακόηχος ή όχι είναι άλλο θέμα.
Γενικώς, υπάρχει μια τάση νεκρανάστασης παλαιοτέρων ορολογιών, απλώς επειδή είναι παλαιότερες. Ακόμα και αν εννοούν το ίδιο πράγμα. βλ. τώρα, "Ακολουθάριο" αντί "Μηνολόγιο" ή κάτι άλλο, "Δοξαστικάριον" αντί "Δοξαστάριον", "Γιακουμάκης Πρωτοψάλτης" αντί "Ιάκωβος Πρωτοψάλτης". Δεν πιστεύω ότι η παλαιότερη ορολογία είναι απαραίτητα και καλύτερη. Βέβαια και η αισθητική της κάθε γενιάς είναι διαφορετική (βλ. τι μουσική θεωρούσε ωραία ο πολύς κόσμος τώρα και τι παλαιότερα).

Δεν θέλω να καταλογίσω σκοπιμότητα (και αν καταλογίσω ποιος νοιάζεται...). Οι υπεύθυνοι της έκδοσης αυτής έπρεπε να πάρουν κάποιες αποφάσεις. Και μια από αυτές είναι: Ο Χουρμούζιος είπε ΑΚΟΛΟΥΘΑΡΙΟΝ. Εμείς τι να κάνουμε; Και αποφασίσανε για τους δικούς τους λόγους "Ακολουθάριον".
Ο Χουρμούζιος δεν ονόμασε τα εν λόγω χειρόγραφά του «Ακολουθάριον», αλλά έγραψε έναν μακροσκελή τίτλο: «Αρχή συν Θεώ αγίω των ακολουθιών των...».


Το όνομα Ακολουθάριον δεν είναι και τόσο άσχημο, εάν λάβει κανείς υπόψιν ότι με τον όρο «ακολουθία» εννοεί η εκκλησία μας συχνάκις όλες τις ακολουθίες που τελούνται στην γιορτή π.χ. κάποιου αγίου, δηλ. τα ειδικά κείμενα στον μικρό και τον μεγάλο εσπερινό, τον όρθρο και από την Θεία Λειτουργία αυτά τα κείμενα που αλλάζουν, όπως τα τυπικά, το αποστολικό και το ευαγγελικό ανάγνωσμα.

Βλπ. το κάτωθι επισυναπτόμενο πρωτοσέλιδο: «Ακολουθία του εν Αγίοις Πατρός ημών Διονυσίου...».

IMG_4227.jpeg

Οπότε «Ακολουθάριον» είναι η συλλογή όλων αυτών των Αγίων μέσα στο εκκλησιαστικό έτος.

Μία άλλη απορία που έχω είναι:
Μήπως θα έπρεπε να ονομάζεται «Ακολουθιάριον», όπως λέμε «αλληλουιάριον», αν και υπάρχει παράλληλα και το «αλληλουάριον».
 
Last edited:

neoklis

Νεοκλής Λευκόπουλος, Γενικός Συντονιστής
Ο τίτλος είναι του ίδιου του Χουρμουζίου, όπως ο ίδιος ο κ. Νεοκλής είπε εξ' αρχής. ...
Μια διόρθωση. Εγώ είπα ότι στο χειρόγραφο που έχει ανεβεί στο Ψαλτολόγιο αναφέρεται ως Μηνολόγιον. Άλλος είπε ότι είναι ορολογία του Χουρμουζίου, όμως δεν υπάρχει κάποια παραπομπή, πού (αν) το αναφέρει
 

antonios

Αετόπουλος Αντώνιος
Αντιγράφω από την σελίδα 27 της Εισαγωγής, υποσημείωση αρ. 6: "Ο τίτλος πρωτοχρησιμοποιείται από τον Γρηγόριο Στάθη στους καταλόγους των χειρογράφων των βιβλιοθηκών του Αγίου Όρους, πολλά χρόνια πριν, με βάση την ονοματολογία των παλαιότερων χειρογράφων κωδίκων".

Ο ίδιος ο Χουρμούζιος γράφει στον κολοφώνα του έργου: " τέλος των ακολουθιών του όλου ενιαυτού...".

Σύντομα, ελπίζω, θα ανακοινωθεί ο τρόπος διάθεσης όλου του έργου και θα δοθούν απαντήσεις σε όλες τις απορίες που πιθανόν να έχουμε.

Ελπίζω να βοήθησα.
 
Top