Στην πρώτη όψη φαίνεται ότι πρόκειται για ένα πολύ καλό και σωβαρό έργο.
Όπως ακριβώς το λέτε: «στην πρώτη όψη», γιατί σε μια δεύτερη ματιά, δυστυχώς, το έργο δεν είναι απαλλαγμένο από ιδεοληψίες και έμμεσες παρεμβάσεις. Τί εννοώ:
1) Έχουν τοποθετηθεί ισοκρατήματα.
2) Έχουν τοποθετηθεί διαστολές και μέτρα. Μάλιστα τα μέτρα αυτά είναι έτσι σημειωμένα, ώστε να σου επιβάλλουν την μέτρηση με συγκεκριμένο τρόπο εκτέλεσης (γνωστής «ιδεολογίας»)!
3) Δεν έχουν γίνει οι απαραίτητες (και σωστές) διορθώσεις στις παραβλέψεις του Χουρμουζίου, οι οποίες υπάρχουν στα χειρόγραφά του, όπως είναι λογικό να συμβαίνει σε τέτοια τεράστια έργα. Δηλ. θα έπρεπε ορισμένα σημεία (ευτυχώς είναι λίγα) που έχει γίνει κάποιο λάθος από τον Χουρμούζιο να διορθώνονταν και να μην πέρναγαν στην έκδοση. Στα συνημμένα παραθέτω ένα παράδειγμα: στην φράση «αιτούμεν σε» ο Χουρμούζιος έχει κάνει λάθος και έχει βάλει Κλάσμα πάνω στην Απόστροφο (το σημειώνω με κόκκινο κύκλο στο χφ.). Αυτό το λάθος του Χουρμουζίου έχει περάσει και στην έκδοση και μάλιστα έχει μετρηθεί με 5σημο μέτρο!!! Δεν νομίζω όμως να υπάρχει ψάλτης που να μην καταλαβαίνει ότι στη συγκεκριμένη θέση το Κλάσμα έχει τοποθετηθεί εκεί ολοφάνερα κατά λάθος και πως απλώς του έχει «ξεφύγει» του Χουρμουζίου. Και αυτό δεν είναι δικό μου συμπέρασμα. Και ο Χουρμούζιος έκανε λάθη όπως φαίνεται στην ακριβώς αμέσως επόμενη γραμμή «τα πυρφόρα», όπου εκεί στην έκδοση σωστά διορθώνεται (το σημειώνω στο χφ. με κόκκινο παραλληλόγραμμο). Το Κλάσμα, λοιπόν, γιατί να μην διορθωθεί;
Θα μου πείτε τώρα: και γιατί σε πειράζουν εσένα αυτά; ειδικά τα ισοκρατήματα και τα μέτρα; δεν μπορείς να τα αγνοήσεις;
Και θα απαντήσω: με ενοχλούν κυρίως για δύο λόγους:
α) γιατί η καταγραφή των ισοκρατημάτων και των μέτρων έχει επίδραση στην απόδοση των ψαλλομένων, όσο και εάν φαίνονται ανεξάρτητα αυτά τα στοιχεία από την βασική μελωδία, και
β) γιατί, υποτίθεται, ότι η αυτή η έκδοση αποτελεί ένα μνημειώδες έργο διάσωσης και παρουσίασης των χφ. Ένα είδος «επιστημονικής» εργασίας που θα μείνει στις επόμενες γενεές, ώστε να γίνει γνωστό το έργο του Χουρμουζίου. Ο καθένας μετά, αφού έχει το γνήσιο κείμενο, μπορεί να κάνει ό,τι θέλει και να το επεξεργαστεί όπως θέλει. Το κείμενο όμως στην πρώτη του φανέρωση πρέπει να παραδοθεί αυτούσιο, όπως το ήθελε ο δημιουργός του (με διόρθωση φυσικά των καταφανών αβλεψιών). Αυτό επιβάλλει η «επιστήμη». Μάλιστα, εάν θέλαμε να ήμασταν ακόμα πιο ακριβείς, θα έπρεπε να υπήρχε και κάποιο σημείο (που δεν θα ενοχλούσε) όπου θα φαίνονταν οι «διορθώσεις» των λαθών, ώστε οι μελετητές να γνωρίζουν ακριβώς το πρωτότυπο ακόμα και στα λάθη του, γιατί και από τα λάθη ενός γραφέως μπορούν να εξαχθούν ορισμένα συμπεράσματα!
Όσο για τα περιεχόμενα, τα χφ. στις σημαντικότερες εορτές (που εορτάζονταν στην Πόλη) έχουν μελοποιημένες ολόκληρες τις ακολουθίες. Ακόμα και τα προσόμοια (στιχηρά, απόστιχα, καθίσματα, αίνοι κτλ) και όλες τις ωδές των κανόνων. Στις μικρές εορτές έχουν μελοποιηθεί μόνο τα βασικά και καθόλου από τους κανόνες.
